Από τη χαμηλή θερμοκρασία και το αυξημένο στρες μέχρι τις κακές διατροφικές συνήθειες, είναι αρκετοί οι παράγοντες που επιβαρύνουν την καρδιά μας τους χειμερινούς μήνες.
Μπορεί η σχέση εποχής και καρδιακής υγείας να μοιάζει με μια πρώτη ματιά παράδοξη, ωστόσο τεκμηριώνεται από επιστημονικές μελέτες. Για παράδειγμα, μελέτη στις ΗΠΑ που αφορούσε περίπου 600.000 ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια έδειξε ότι ο κίνδυνος μακράς νοσηλείας ή και θανάτου ήταν αυξημένος τον χειμώνα σε σύγκριση με τις άλλες εποχές του χρόνου. Επίσης, σύμφωνα με μια άλλη μελέτη στον Καναδά, για κάθε 1°C που μειώνεται η θερμοκρασία ο κίνδυνος εμφράγματος αυξάνεται κατά 0,7%.
Είναι αρκετοί οι λόγοι που η καρδιά είναι πιο ευάλωτη τους χειμερινούς μήνες και τους κυριότερους από αυτούς θα τους δείτε παρακάτω.
1. Συστολή των αιμοφόρων αγγείων
Οι χαμηλές θερμοκρασίες που επικρατούν τους χειμερινούς μήνες αναγκάζουν το σώμα να εργάζεται πιο εντατικά ώστε να διατηρήσει την εσωτερική θερμοκρασία του σε φυσιολογικά επίπεδα. Όπως είναι λογικό, «προτεραιότητα» δίνεται σε ζωτικά όργανα όπως ο εγκέφαλος, η καρδιά και οι πνεύμονες. Συνέπεια της προσπάθειας αυτής είναι η συστολή των αιμοφόρων αγγείων, η οποία όμως έχει σαν αποτέλεσμα να είναι πιο δύσκολο να φτάσει το αίμα σε ολόκληρο το σώμα. Κατά συνέπεια, η καρδιά αναγκάζεται να χτυπά πιο γρήγορα για να διοχετεύσει το αίμα. Όσο αυξάνονται οι παλμοί της καρδιάς και η αρτηριακή πίεση, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος θρόμβωσης, εγκεφαλικού επεισοδίου και εμφράγματος, ιδίως αν στην εξίσωση μπαίνει και κάποια μορφή σωματικής δραστηριότητας. Το βασικότερο μέτρο προστασίας που μπορείτε να λάβετε στην περίπτωση αυτή είναι τα ζεστά ρούχα. Προστατεύστε κυρίως τα άκρα και το κεφάλι, ώστε να ελαχιστοποιηθεί η απώλεια θερμότητας και να μην καταπονείται η καρδιά.
2. Περισσότερο φαγητό
Η ζέστη του καλοκαιριού μάς αποτρέπει από τα μεγάλα και βαριά γεύματα, δεν ισχύει όμως το ίδιο και τον χειμώνα. Ένα μεγάλο γεύμα οδηγεί σε σημαντική αύξηση της ροής αίματος προς το στομάχι. Αν αμέσως μετά βγείτε στο κρύο, λόγω της συστολής των αιμοφόρων αγγείων που αναφέρθηκε παραπάνω, δεν θα φτάνει στην καρδιά η ποσότητα αίματος που απαιτείται και οι συνθήκες αυτές είναι ευνοϊκές για την εκδήλωση ενός εμφράγματος.
3. Γρίπη
Αν χρειάζεστε ακόμη έναν λόγο για να κάνετε το εμβόλιο της γρίπης, μάθετε ότι προστατεύει και την καρδιά: Σύμφωνα με μελέτη στην επιθεώρηση JAMA, το εμβόλιο της γρίπης μειώνει τον κίνδυνο καρδιακού επεισοδίου –όπως ένα έμφραγμα ή ένα εγκεφαλικό– περίπου κατά 33% σε βάθος ενός έτους. Μια ίωση όπως η γρίπη καταπονεί τρομερά τον οργανισμό και μπορεί να αποδειχτεί θανατηφόρα για έναν ηλικιωμένο ή για ένα άτομο με ιστορικό καρδιαγγειακών προβλημάτων.
4. Στρες
Όσο κι αν ανυπομονούμε για τα Χριστούγεννα, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι είναι μια περίοδος του χρόνου που χαρακτηρίζεται από το έντονο στρες. Οι αυξημένες κοινωνικές υποχρεώσεις και οι ετοιμασίες για το γιορτινό τραπέζι, σε συνδυασμό με τον συνήθη φόρτο της καθημερινότητας, μας φορτίζουν ακόμη περισσότερο απ’ ό,τι τις υπόλοιπες εποχές του έτους. Σύμφωνα με έρευνες, η δραστηριότητα στην αμυγδαλή του εγκεφάλου –ο οποία αποτελεί το «κέντρο ελέγχου» του στρες– συνδέεται στενά με τα καρδιαγγειακά επεισόδια.
5. Μοναξιά
Για όσους περνούν μόνοι τις γιορτές, η θλίψη είναι το κυρίαρχο συναίσθημα αντί της χαράς. Μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση BMJ δείχνει ότι η έλλειψη κοινωνικών δεσμών αυξάνει τον κίνδυνο εμφράγματος σχεδόν κατά 30%
