Στους αιώνες 16^ο -18^ο, στο κράτος της Βενετίας όταν χανόταν καράβι ή το εμπόρευμα του (από ναυάγιο, ή πειρατεία), γινόταν δίκη, για να καθοριστούν τα γεγονότα και ζημιές.

Τα πρακτικά μερικών από αυτές τις δίκες, που λεγότανε (Prove Di Fortuna), δηλαδή αποδείξεις ατυχημάτων, περιγράφουν χαρακτηριστικά των Κεφαλλονιτών, και τα πιο κοινά επίθετα είναι: Άπληστοι, κακοποιοί, πειρατές, αρπακτικοί κλπ.

Μεταξύ των ονομάτων των ιδιοκτητών και των καπετάνιων των πλοίων που είχαν ατυχήματα αναφέρονται οι: Β. Φερεντίνος από Άσο (1724), Μάρκος Χαλκιάς από Πλαγιά Ερύσσου (1741), Παναγιώτης Χαλκιάς από Πλαγιά (1741),Γρηγόρης Μαυροκέφαλος από Πλαγιά (1764), Δημ. Αντύπας από Άσο (1785).

Φορτίο: 2 σακιά σύκα, ένα σακί καρύδια, ένα σακί φρέσκο ψωμί, Μαρκαντώνιος Διβάρης από Άσο (1786), Πιέρος Ιγκλέσης από Κεφαλληνία (1787), Δημ. Κρητικός από Πλαγιά (1787).

Η ληστρικότητα των κατοίκων των παραλίων της Κεφαλονιάς περιγράφεται στις μαρτυρίες των ναυτικών του καραβιού του Νικόλα Ντέντια, οι οποίοι κατά την εξέτασή τους δεν αποκρύβουν τον φόβο τους για τους Κεφαλλονίτες, ιδιαίτερα αυτούς του Πόρτο Τέρρα (Αθέρας), των οποίων περιγράφουν με γραφικές εκφράσεις τον αιμοβόρο και ληστρικό χαρακτήρα.

Μαρτυρία του Σιγκαμέλο Μιλιότι: «Ξέραμε πως μερικοί Κεφαλλονίτες είναι αιμοβόροι λύκοι και κυρίως αυτοί του Πορτο Τέρρα, οι οποίοι είναι ικανοί να κατακρεουργήσουν άνθρωπο για ένα Σόλντο». (1 σόλντο = σελίνι,  πεντάρα).

Μαρτυρία από την δίκη για την πειρατεία εις βάρος του Δημήτρη Αντύπα, καπετάνιου από την Άσο (1785), (Μόλις πλησιάσαμε να δέσουμε την βάρκα στην παραλία βγήκανε από τους θάμνους που είναι εκεί εννιά κακοποιοί, οπλισμένοι μέχρι τα δόντια, δυο μπήκανε στο καράβι και οι άλλοι μείνανε στα καΐκια. Και στη συνέχεια μαρτυρία του Αναστάση Κοκόλη, ναυτικού στο καράβι του Αντύπα: Οι ίδιοι κακοποιοί πριν μέρες είχανε σκοτώσει δυο-τρία άτομα από την Πλαγιά. (Villa Plogia).

Ο Σαβέριο Σκροφάνι, τυχοδιώκτης από την Σικελία, (1799) λέγει πως οι Κεφαλλονίτες φημίζονται σαν άριστοι ναυτικοί αλλά: «Η μεγάλη τους ροπή για μετανάστευση δεν μπορεί παρά να προέρχεται και από την απληστία τους, την οποίαν έχουν αναπτύξει σε σημείο που να θεωρούνται ότι είναι από τους καλύτερους πειρατές. Εάν αυτά που λέγονται είναι σωστά, οι Κεφαλλονίτες είναι από όλους τους λαούς της Μεσογείου οι μόνοι ικανοί για παρακινδυνευμένα κατορθώματα. Η Ρωσία τους χρησιμοποιούσε πολύ εναντίων των Τούρκων».

Μετάφραση, «Νίκος Αλεξανδράτος»,  περίληψη ορισμένων άρθρων του G Zaché, πάνω στη μελέτη των Κινδύνων της Εμπορικής Ναυτιλίας 1600 – 1800 μ.χ.

 [Provi di Fortuna, Fonti inedite per studio dei Rischi della Navigazine Mercantile (XVI-XVIII secolo)].

(Αποσπάσματα από δημοσίευση του Γαβριήλ Παναγιωσούλη).

Υ.Γ. 1

Περιστατικά βέβαια μιας εποχής που η πειρατεία και το κούρσεμα ήταν τρόπος ζωής στη Μεσόγειο και όχι σπάνια φαινόμενα.(Στη περιοχή της Μάνης λέγεται ότι λάβαιναν μέρος μέχρι και κληρικοί).

Πειρατεία σε φορτίο, «2 σακιά σύκα, ένα σακί καρύδια, ένα σακί φρέσκο ψωμί». Ούτε ένα τσουβάλι σύκα δε μπόραγες να κουβαλήσεις ήσυχος! Χα χα.

Άξια προσοχής είναι ότι η πειρατεία στην Άσσο γινόταν μπροστά στο φρούριο των Ενετών, με άλλα λόγια οι Ρισσιάνοι γραμμένους τους είχανε!!

Όπως και ότι κατά πληροφορίες μου, από οικογένεια που κάποτε περιελάμβανε Ασσιώτη καραβοκύρη με το παρατσούκλι (παρανόμι) Καπετάν – Τρομάρας, με ότι αυτό συνεπάγεται, ξεπήδησε γνωστός και καταξιωμένος Αρχιεπίσκοπος!

Υ.Γ. 2

Από τα αναφερόμενα ονόματα μήπως αναγνωρίζει κανείς παλιός κανένα προο-προπάππο του??

Σπύρος Ρόκκος