Ερωτήματα περί των Λειψάνων των Αγίων Φανέντων

Επαναφέρουμε άρθρο των κ.κ.Γεωργίου Δημαράτου και Νικόλαου Ευθυμιάτου για τα λείψανε των Αγίων Φανέντων εξ αιτίας της επικαιρότητας του θέματος. Το άρθρο είχε δημοσιευτεί τον Ιανουάριο του 2028, δυο χρόνια μετά, σήμερα Μάιος του 2020 ουδείς έχει απαντήσει στα σοβαρά ερωτήματα που είχαν τεθεί απο τους αρθρογράφους.

Ερωτήματα περί των Λειψάνων των Αγίων Φανέντων

Την 1^η Μαΐου 2017 αποστείλαμε- μετά από ώριμη σκέψη  και με πραγματική θλίψη στον έγκριτο ιστότοπό σας- επιστολή με ερωτήματα περί των  αποτμημάτων των Λειψάνων των Αγίων Φανέντων(εδώ το λίνκ της επιστολής).

Δυστυχώς τόσο η Ι.Μ. Κεφαλληνίας όσο και η Ι.Μ Γλυφάδος δεν θεώρησαν σκόπιμο να απαντήσουν στα ερωτήματα που διατυπώσαμε. Αντιθέτως, με την έκδοση από την Ι.Μ. Κεφαλληνίας του εγκολπίου εκκλησιαστικού ημερολογίου του έτους 2018,αφιερωμένο στους Αγίους Φανέντες, διαβάσαμε στα κείμενα του ημερολογίου, για ακόμη μια φορά,  ανακρίβειες, χαρακτηρισμούς που δεν έχουν θέση στη σύγχρονη ιστορική επιστήμη, εκ των υστέρων προσπάθεια δημιουργίας  παράδοσης –θρύλου, απαράδεκτες αντιλήψεις και χαρακτηρισμούς (π.χ σ.36), για    αυτό και οφείλουμε να επανέλθουμε.

Με την προσωνυμία Άγιοι Φανέντες  είναι γνωστοί Οι Άγιοι Γρηγόριος, Θεόδωρος και Λέων. Σύμφωνα με την παράδοση, προ του ΙΔ΄ αιώνος, τα Λείψανα των τριών Αγίων μεταφέρθηκαν από την Σάμη Κεφαλονιάς στην Ιταλία όπου και έκτοτε θησαυρίζονται.

Με άκαρπες έρευνες που υπερέβαιναν  εικοσιπενταετία ο Κεφαλονίτης Αιδεσιμολογιώτατος Πρωτοπρεσβύτερος Γεώργιος Αντζουλάτος, ιερωμένος της Ι.Μ. Μητροπόλεως Γλυφάδος, ερευνούσε για την τύχη των Λειψάνων των Αγίων Φανέντων στην Ιταλία.

Από άρθρο του Αιδ/του πρ. Γ. Αντζουλάτου  με  τίτλο «Η σελίδα που παράπεσε» της 4ης Μαρτίου 2015 αντιγράφουμε : «(…)Τον Νοέμβριο του 2004 απέστειλα  προς τον Μητροπολίτη Ιταλίας κ. Γεννάδιο γράμμα, ζητώντας του να μεσολαβήσει προς τους Ρωμαιοκαθολικούς για την έρευνα στην Βενετία. Αν και από πλευράς του Σεβασμιωτάτου Ιταλίας, έγιναν αμέσως διαδοχικές συναντήσεις με τον Καρδινάλιο της Βενετίας, μετά από παρέλευση δύο άκαρπων ετών, εστάλη εκ νέου επιστολή από τον Σεβασμιώτατο Κεφαλληνίας { εννοεί τον Σπυρίδωνα} τον Ιανουάριο του 2007, με αίτημα την αποσφράγιση μαρμάρινης Λειψανοθήκης στο Ναό του Αγίου Ζαχαρία και την επιστημονική διερεύνηση του περιεχομένου της(…)».

Παράλληλα υπέβαλε και το σχετικό αίτημα επιστροφής των ιερών Λειψάνων των Αγίων στην Κεφαλονιά.

Αντιγράφουμε από το άρθρο «Μια σελίδα που πρέπει να προστεθεί» της 5ης Μαρτίου 2015, της Διευθύντριας της Εστίας Εκκλησιαστικής Εκπαίδευσης στην Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος και συμπατριώτισσας κ. Καλής Αλυσανδράτου: «(…)στην εναγώνια αναμονή του{εννοεί τον π. Γ. Αντζουλάτο} έβαλε τέλος ο εξαίρετος φίλος, Φιλόλογος–Συγγραφέας και Ερευνητής κ. Αριστείδης Θεοδωρόπουλος, όπου με πληροφορίες που του παρουσίασε, τον ενημέρωνε ότι τα Λείψανα των τριών Αγίων Φανέντων βρίσκονταν σε μαρμάρινη Λειψανοθήκη στον  Ι. Ναό του Αγίου Ζαχαρία στην Βενετία(…)».Ο Αιδεσιμολογιώτατος πρ. Γεωργ. Αντζουλάτος  ουδέποτε  διέψευσε  το σχετικό δημοσίευμα.

Την συνέχεια αντιγράφουμε από το προαναφερθέν άρθρο της κ. Αλυσανδράτου «(…)στην επί τετραετία άρνηση του Πατριάρχου της Βενετίας για αποσφράγιση της Λειψανοθήκης δόθηκε λύση τον Σεπτέμβριο του 2008 με την παρέμβαση του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Σύρου κ. Δωροθέου, στον Σεβασμιώτατο Αρχιεπίσκοπο των καθολικών Κερκύρας, Ζακύνθου, Κεφαλληνίας και Τοποτηρητή του Αποστολικού Βικαριάτου Θεσσαλονίκης κ. Ιωάννη Σπιτέρη, ο οποίος και έδρασε άμεσα. Έτσι με τις συντονισμένες προσπάθειες  και των δύο, εντός μηνός, κατάφερε ο  Αρχιεπίσκοπος των καθολικών  Σεβασμιώτατος κ. Ιωάννης Σπιτέρης, να πείσει τον Πατριάρχη της Βενετίας να επιτρέψει την αποσφράγιση της μαρμάρινης Λάρνακας στον Ναό του Αγίου Ζαχαρία.

 Τον Ιανουάριο του 2009, ο π. Γεώργιος Αντζουλάτος παρακάλεσε  τον Μητροπολίτη Σύρου να ηγηθεί του τελικού ταξιδιού στην Βενετία, μια και ο  Μητροπολίτης Κεφαλληνίας Σπυρίδων ήταν σε προκεχωρημένη ηλικία, ώστε η Καθολική εκκλησία να δώσει το σύνολο των Λειψάνων με την παρουσία και του Αρχιεπισκόπου των καθολικών Κερκύρας, Ζακύνθου, Κεφαλληνίας, κ. Ιωάννη Σπιτέρη. Δυστυχώς τελικά αυτό δεν έγινε.

Μόνοι τους, λοιπόν, ο πρωτοπρεσβύτερος Γεώργιος Αντζουλάτος μαζί με τον μακαριστό, πλέον, εφημέριο της Σάμης Αρχιμανδρίτη Χρυσόστομο Αλεξάτο και με την παρουσία του μοναχού Παύλου Τσαούσογλου {= Μητροπολίτης Γλυφάδος} ενεφανίσθησαν στους καθολικούς αιτούμενοι την παράδοση όλων των Λειψάνων.

Οι οποίοι προφανώς δεν  πείστηκαν; Δεν πιέστηκαν αρκετά; Συνέβη κάτι άλλο; Έτσι ώστε αντί να παραδωθούν όλα τα Λείψανα παρέδωσαν μόνο 3 αποτμήματα, τα οποία και φυλάσσονται στον Ιερό Ενοριακό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σάμη.

 Θα πρέπει να αναφερθεί ότι ήταν αμέριστη και η βοήθεια του μακαριστού Μητροπολίτη Αργολίδος κυρού Ιακώβου, ο οποίος επικοινωνούσε συχνότατα με τον υπεύθυνο των Λειψάνων της καθολικής Εκκλησίας, στο Βατικανό, πατέρα Paolo Lombardo, τον οποίο παρακάλεσε να παρευρίσκεται κατά την αποσφράγιση της μαρμάρινης Λειψανοθήκης εντός του Ι.Ν. του Προφήτου Ζαχαρία και να μην φύγουν οι Κεφαλλήνες πατέρες αν δεν πάρουν μαζί τους, έστω, αποτμήματα των Αγίων Λειψάνων».

 Έτσι την 1η Φεβρουαρίου 2009  προσγειώθηκαν στο αεροδρόμιο Αθηνών «Ε. Βενιζέλος» προερχόμενοι από την Βενετία οι: μοναχός Παύλος Τσαούσογλου {=ο Μητροπολίτης Γλυφάδος},ο μακαριστός, πλέον,  Αρχιμανδρίτης της Ι.Μ. Κεφαλληνίας Χρυσόστομος Αλεξάτος, ο πρωτοπρεσβύτερος της Ι.Μ. Γλυφάδος π. Γεώργιος Αντζουλάτος, προσκομίζοντας, κατά δήλωσή τους, αποτμήματα των Λειψάνων των προαναφερομένων Αγίων.

 Όμως προηγήθηκε ό,τι ορίζεται  σε παρόμοιες περιπτώσεις για την ταυτοποίηση ιερών Λειψάνων; Πόσα αποτμήματα  ήφεραν μαζί τους; Τρία όπως τότε ελέχθη ή άγνωστο αριθμό; Πως τεκμαίρεται ο αριθμός ότι είναι τρία ή και πιθανόν περισσότερα, αφού δεν παρουσιάσθηκαν από τον πρωτοπρεσβύτερο Γ.Α., ως ώφειλε,  και δεν άνοιξε την θήκη που τα μετέφερε, ως ώφειλε, όπως φαίνεται και στις ακόλουθες φωτογραφίες;

Τα αποτμήματα των Λειψάνων που αργότερα παρουσιάσθηκαν μέσα στην αρχική αργυρή λάρνακα ήταν: ένα δόντι από την κάρα του Αγίου Θεοδώρου (μέσα σε κηρομαστίχη για να μην φαίνεται πολύ μικρό), η ωλένη από το χέρι του Αγίου Γρηγορίου και ένα πλευρικό οστό του Αγίου Λέοντος. Η αργυρή λάρνακα,  με τα εμπεριέχοντα αποτμήματα των Λειψάνων, φιλοξενήθηκαν επί τρίμηνο στον Ι.Ν. Αγίου Γεωργίου Καβουρίου Βουλιαγμένης Αττικής, όπου εφημέριος ήταν ο  πρ. Γ.Αντζουλάτος.

Η επίσημη υποδοχή  των Λειψάνων στην Κεφαλονιά και ειδικότερα στο λιμάνι της Σάμης, έγινε το Σάββατο των Μυροφόρων 2 Μαΐου 2009 με την  παρουσία του Καθολικού Αρχιεπισκόπου των Ιονίων Νήσων Ιωάννη Σπιτέρη, των Μητροπολιτών Κεφαλληνίας  Σπυρίδωνος, Λαρίσσης Ιγνατίου, Καστορίας  Σεραφείμ, Σύρου  Δωροθέου, Γλυφάδος  Παύλου, Λέρου  Παϊσίου, των Αρχών του νησιού και κόσμου.

 Εμφανής ήταν η απουσία των προβλεπομένων  καθολικών ιερωμένων, που σύμφωνα με την εκκλησιαστική τάξη και παράδοση για παρόμοια τελετή, ‘επρεπε απαραιτήτως  να συνοδεύουν τα Λείψανα και να  τα παραδώσουν επίσημα στους ορθόδοξους μαζί με τα νενομισμένα παραστατικά και  τα βεβαιωτικά συνοδευτικά έγγραφα γνησιότητάς των.

 Αυτή, η τόσο σημαντική  θρησκευτική τελετή παράδοσης- παραλαβής των Λειψάνων, η άκρως απαραίτητη για την μετέπειτα αξιοπιστία περί της γνησιότητάς τους, δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ!  Ελέχθη τότε, και δεν θέλουμε να την υιοθετήσουμε, από επισημότατα χείλη ότι εμπόδιο της πραγματοποιήσεως της απαραίτητης παράδοσης από επισήμους εκπροσώπους της Δυτικής εκκλησίας ήταν η αμετροέπεια και η βλάσφημος σκέψη  ιερωμένου κατώτερης βαθμίδος που δεν το επέτρεψε για να μην μιανθούν πλέον τα Ιερά Λείψανα από μη Ορθοδόξους!

 Άραγε-αν αληθεύει- με αυτή την δικαιολογία απεκρύπτετο  κάτι σοβαρότερο;

Τότε εγράφη στις τοπικές, και όχι μόνο, ιστοσελίδες και αναρτήθηκε φωτογραφία με την αρχική αργυρή λάρνακα με τα αποτμήματα των Λειψάνων  και των τριών Αγίων –τρία τον αριθμό και μόνο – που εναποτέθηκαν μόνιμα σε ξυλόγλυπτο Θρόνο, στον Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σάμη Κεφαλονιάς. Δηλαδή να το επαναλάβουμε: ένα δόντι από την κάρα του Αγίου Θεοδώρου, η ωλένη από το χέρι του Αγίου Γρηγορίου και ένα πλευρικό οστό από τον Άγιο Λέοντα,τα οποία πριν και για τρείς μήνες φιλοξενήθηκαν  στον Ναό του Αγίου Γεωργίου Καβουρίου Βουλιαγμένης Αττικής.

Τα ερωτήματά μας είναι τα εξής :

-Τελικά τον Ιανουάριο του 2009 πόσα αποτμήματα Λειψάνων επεστράφησαν από την Βενετία; Που βρίσκονται και γιατί δεν εναπόκεινται στην Μητρόπολη Κεφαλληνίας στον Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σάμη Κεφαλληνίας τα νενομισμένα παραστατικά έγγραφα παράδοσης και βεβαιωτικά συνοδευτικά έγγραφα γνησιότητας των λειψάνων από τους εκπροσώπους της Καθολικής Εκκλησίας; Σε αντίστοιχες περιπτώσεις παράδοσης-παραλαβής Ιερών  αποτμημάτων Λειψάνων σε άλλες Μητροπόλεις, μαζί με τα Λείψανα απαραιτήτως εγχειρίζονται, σε επίσημη μάλιστα  τελετή, τα έγγραφα γνησιότητος των Καθολικών. Μήπως να τα ζητήσουμε εμείς από τον Πατριάρχη της Βενετίας;

-Στην σ.40 του εγκολπίου ημερολογίου της Ι.Μ. Κεφαλληνίας του έτους 2018  αναγράφεται ανάμεσα στα άλλα «(…) έπειτα από αίτημα του Σεβ. Μητροπολίτη Γλυφάδος κ. Παύλου, ο μακαριστός Μητροπολίτης Κεφαλληνίας κυρός Σπυρίδων, παραχώρησε τον Απρίλιο του 2012 κατ’ εξαίρεσιν και άκραν οικονομίαν μικρά αποτμήματα εκ των τριών λειψάνων στην Ενορία της Βουλιαγμένης(…)».Είναι ποτέ δυνατόν  ιερωμένος να τολμά να γράφει κάτι παρόμοιο; Είναι ποτέ δυνατόν ιερωμένοι να διανοήθηκαν  και πόσο μάλλον να έπραξαν, μια τέτοια ιερόσυλη πράξη δηλαδή να τεμαχίσουν τα Λείψανα; Και πως αλήθεια τεμαχίζεται …το δόντι του Αγίου Θεοδώρου;

-Αν δόθηκαν από την Μητρόπολη Κεφαλληνίας αποτμήματα Λειψάνων στην Μητρόπολη Γλυφάδας, γιατί δεν φαίνεται  ο τεμαχισμός τους σε αυτά που υπάρχουν στην Σάμη; Πότε έγινε αυτή η ανίερη πράξη και που είναι τα νενομισμένα παραστατικά έγγραφα παράδοσης και βεβαιωτικά συνοδευτικά έγγραφα γνησιότητας των λειψάνων από την Ι.Μ. Κεφαλληνίας στην Ι.Μ. Γλυφάδος; Ακόμη που είναι τα επίσημα έγγραφα αποδοχής της δωρεάς από την Ι.Μ. Γλυφάδος; Δεν γνωρίζουν άραγε τι συνέβη στην Κεφαλονιά επί Μητροπολίτου Προκοπίου; Αναμένουμε να δούμε τα επίσημα έγγραφα παράδοσης-παραλαβής του 2012 των δυο Μητροπόλεων για το θέμα αυτό.

 -Αν παρεδόθησαν από τους Καθολικούς πλείονα των τριών αποτμημάτων  Λειψάνων γιατί  αυτό δεν γνωστοποιήθηκε   ευθύς εξ’ αρχής από τον αιδεσιμολογιώτατο πρωτοπρεσβύτερο; Ουδείς έχει δικαίωμα ιδιοκτησίας, τεμαχισμού ή οτιδήποτε άλλο, των ιερών        Λειψάνων. Αν λοιπόν ήταν μόνο τα τρία αρχικά αποτμήματα Λειψάνων, που τώρα βρίσκονται στην Κεφαλονιά, πώς υπάρχουν επιπλέον αποτμήματα που βρίσκονται στον προαναφερόμενο Ναό της Μητρόπολης Γλυφάδος;

-Γιατί δεν δημοσιοποιεί  ο π. Γεώργιος Αντζουλάτος σε συνεργασία με την Ι.Μ. Κεφαλληνίας όλο το έντυπο και φωτογραφικό υλικό με το απαραίτητο χρονικό του όλου εγχειρήματος; Χορηγοί είμαστε σίγουροι ότι θα βρεθούν.

Στις 18 Μαρτίου 2015 ο π. Γεώργιος Αντζουλάτος δήλωνε στο άρθρο του «Άλλη ήταν η πρόθεση»: «σημειώνω πως, όταν έρθει το πλήρωμα του χρόνου, θα δημοσιευθεί λεπτομερώς κάθε πτυχή του χρονικού της αναζήτησης των ιερών λειψάνων των Αγίων Φανέντων και τότε οι φιλίστορες θα λάβουν πλήρη γνώση των γεγονότων και της συμβολής -πέραν του προκεκοιμημένου Αρχιερέως (Σπυρίδωνος Καλαφατάκη)- πολλών κληρικών και λαϊκών, οι οποίοι συνετέλεσαν τα μέγιστα στο θαύμα της επιστροφής των Αγίων Φανέντων στο νησί τους. Τα ονόματα ορισμένων εξ αυτών έχουν ήδη γίνει γνωστά με προφορικές μου αναφορές σε δημόσιες εκδηλώσεις».

Φαίνεται ότι αυτό το πλήρωμα του χρόνου δεν έχει έλθει ακόμη… Να σημειώσουμε ότι η Ι.Μ. Κεφαλληνίας, όπως και κάθε Μητρόπολη, δεν αποτελεί φέουδο κανενός προσώπου- κοσμικού ή ιερωμένου-  συμπεριλαμβανομένου και του επιχώριου Αρχιερέως!

Σαφώς ο νέος  Μητροπολίτης  Κεφαλληνίας Δημήτριος, μετά την διετή, χαμηλών τόνων παραμονή του στην Κεφαλονιά, θα αντιλήφθηκε επαρκώς, ανάμεσα στα άλλα «ζητήματα» της Μητρόπολης, και αυτό τούτο περί  των Αγίων Φανέντων. Ευελπιστούμε  να  ασχοληθεί και με αυτό, να μεριμνήσει ώστε να δοθούν οριστικές, αδιάβλητες  απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα ώστε  να σταματήσουν οριστικά πολλές, σκανδαλιστικές και εν πολλοίς ανίερες σκέψεις από τον ευσεβή λαό! Να μην διστάσει να ζητήσει-αν χρειαστεί- πραγματογνωμοσύνη από έμπειρο ιατροδικαστή για να γνωρίσουμε επιτέλους τι  ακριβώς έγινε με τα αποτμήματα των τριών Λειψάνων που βρίσκονται στον Ναό στην Σάμη. Γιατί σαφώς την τελική ευθύνη, τόσο σε κοσμικό όσο και σε θρησκευτικό οργανισμό, φέρει ακεραία την όποια  ηθική ευθύνη ο επικεφαλής του και όχι της κατώτερης βαθμίδος.

Με τιμή
Γεώργιος Δημαράτος και Νικόλαος Ευθυμιάτος