Μία από τις πιο συνηθισμένες ερωτήσεις που μου κάνουν και επαναλαμβάνεται, κάθε χρόνο, είναι το “Τι βλέπεις για τον τουρισμό φέτος;”. Η απάντηση μου είναι πάντα η ίδια: “Δεν βλέπω, αλλά το ζω κάθε μέρα. Έχουμε εξαιρετικές τουριστικές χρονιές από το 2014 και μετά με μία συνεχή αύξηση εισερχόμενων τουριστών, χρόνο, με τον χρόνο. Υπάρχει όμως ένα αλλά.”.
Του Γιώργου X. Κωνσταντινίδη(*)
Αυτό το αλλά, λοιπόν θέλω να εξηγήσω μέσα από αυτές τις γραμμές. Ποιοι οι λόγοι αυτής της αύξησης και μέχρι πότε θα κρατήσει;
Σε μία σωστά δομημένη χώρα με αρχές και οργάνωση σε όλα τα επίπεδα, η απάντηση θα ήταν απλή. “Το νερό μπήκε στο αυλάκι… και πλέον προχωράμε μόνο ανοδικά.”. Αλλά, όταν μιλάμε για τη χώρα μας, κάτι τέτοιο δεν μπορεί να ισχύσει εύκολα.
Το “ήλιος, θάλασσα και διασκέδαση” που ακολουθεί τη χώρα μας, από τη δεκαετία του ’60 μέχρι σήμερα, δεν μπορεί από μόνο του να πουλήσει. Η Ελλάδα χρειάζεται συντονισμένη επικοινωνιακή πολιτική και συνεργασίες σε όλα τα επίπεδα, τόσο επιχειρηματικά, όσο πολιτικά και θεσμικά. Οι εποχές έχουν αλλάξει και το ίδιο οι ανάγκες των επισκεπτών.
Η συγκυριακή γεωπολιτική κατάσταση στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου και στο Βόρειο τμήμα των χωρών της Αφρικανικής Ηπείρου, αλλά και σε αυτό της Ανατολικής πλευράς της χώρας μας, με την προσπάθεια της πλήρους μουσουλμανοποίησης της Τουρκίας, έχουν ευνοήσει την προσέλκυση επισκεπτών στη χώρα μας, αφού Αμερικανοί, Αυστραλοί και Βορειοευρωπαίοι που μοιραζόντουσαν, σε Τουρκία, Τυνησία, Αίγυπτο, Μαρόκο κ.α. προτιμούν πλέον την Ελλάδα για ασφαλείς και ποιοτικές διακοπές.
Ασφαλείς διακοπές γιατί, ειδικά την τελευταία τριετία, έχουν μειωθεί βάσει επίσημων στοιχείων του υπουργείου Δημοσίας Τάξης, κατά 85% οι πορείες και οι απεργιακές κινητοποιήσεις, που κλόνιζαν το κέντρο της Αθήνας και υποχρέωναν τα ξενοδοχεία και τις επιχειρήσεις, να κλείνουν ή απλά να κατεβάζουν… ρολά για να μην βρεθούν στο μέσο του μένους κάποιου διαμαρτυρόμενου διαδηλωτή. Αναφέρομαι κυρίως σε αυτό, γιατί η Αθήνα είναι ο ενδιάμεσος σταθμός μετάβασης για κάθε τουρίστα πριν φτάσει στον τελικό του προορισμό ή ο σταθμός κατάληξης μετά τον προορισμό που έχει προηγηθεί, με μέση διάρκεια διαμονής στην πόλη, 3 ημέρες. Άρα, οι εικόνες των επεισοδίων, των κλειστών δρόμων, ξενοδοχείων και ταμείων στους αρχαιολογικούς χώρους της πρωτεύουσας έχουν σχεδόν εκλείψει και αυτό υποσυνείδητα δημιουργεί μία αίσθηση ασφάλειας στον επισκέπτη που μπορεί να χαίρεται το κέντρο της πόλης και της χώρας.
Ποιοτικές διακοπές, γιατί οι Έλληνες επιχειρηματίες, με αυτοθυσία, επενδύουν πολλά στη δημιουργία καλών προτάσεων διαμονής, υπηρεσιών και διασκέδασης, έχοντας μάλιστα απέναντί τους ένα εχθρικό κράτος προς τις επιχειρήσεις τους, με ανελέητη φορολογία, η οποία συνεχώς αυξάνεται, ενώ οι κυβερνήσεις… κωφεύουν. Είναι γεγονός ότι η αισθητική των χώρων σε επιχειρήσεις (εστίασης, φιλοξενίας, εμπορικών καταστημάτων, κλπ.) στην Ελλάδα, είναι μοναδικές και ιδιαίτερες προς τέρψη των επισκεπτών.
Όμως, αυτά δεν αρκούν για διάρκεια σε βάθος ετών στην αύξηση εισροών τουριστών και κυρίως στην αύξηση εσόδων για τη χώρα και τις επιχειρήσεις της. Αν συνυπολογίσουμε την υπερβολή που διακρίνει στις επενδυτικές τάσεις, δημιουργίας νέων καταλυμάτων, τότε ελλοχεύει ο κίνδυνος να δημιουργηθεί παραπάνω προσφορά απ’ ό,τι ζήτηση και η καμπύλη να αρχίσει να φθίνει. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο μέσα στο 2017, μετά από έρευνα που έκανε η SWOT, στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας, δημιουργήθηκαν 38 νέες επιχειρήσεις φιλοξενίας (καταλύματα), χωρίς σε αυτές να περιλαμβάνονται τα BnBs’ (σπίτια που νοικιάζονται, ανά ημέρα σε επισκέπτες). Υπάρχει τόση ανάγκη; Σήμερα ίσως ναι, αλλά για αύριο δεν είμαι σίγουρος. Σε αυτό λοιπόν, για να διευκρινίσω ότι προανέφερα, φέρει βασική ευθύνη η πολιτεία που δεν έχει ορίσει (ή τηρήσει σε άλλες περιπτώσεις) μέγιστο αριθμό προσφερόμενων καταλυμάτων, κλινών και κυρίως αδειών λειτουργίας, ανά περιοχή και προορισμό.
Κατά τη γνώμη μου, το “πάρτι” της τουριστικής ανάπτυξης για τη χώρα μας, και του “γίνε κι εσύ ξενοδόχος… μπορείς”, αν δεν αλλάξει κάτι δραστικά προς τη λογική στήριξης των Ελλήνων επιχειρηματιών και οριοθέτησης κανόνων, έχει ημερομηνία λήξης, μέχρι να επιστρέψουμε πάλι σε “βαρομετρικά χαμηλά”, τα οποία ορίζω περίπου στο 2021-2022.
Χρόνος για αλλαγή με στόχο τη συντήρηση και την αύξηση της τουριστικής τάσης στη χώρα μας, υπάρχει. Αρκεί να θέλουμε και να συνεργαστούμε όλοι μαζί, προς αυτή την κατεύθυνση.
* Ο κ. Γιώργος X. Κωνσταντινίδης είναι Διευθύνων Σύμβουλος της SWOT | Simple Way Of Tourism
