Η περιοχή La Mancha είναι παγκοσμίως γνωστή κυρίως λόγω του Δον Κιχώτη, του «ευφάνταστου ευπατρίδη της Μάντσας», αλλά και του ντόπιου, ομώνυμου τυριού Manchego (εκ του Μάντσα), ίσως του πιο γνωστού ισπανικού τυριού.
Η ιστορία του τυριού στην Ισπανία είναι μακραίωνη. Δέχθηκε επιρροές και τροποποιήθηκε από την γειτνίαση με τους γύρω λαούς αλλά και με τις διαδοχικές κατοχές της χώρας από άλλα φύλα και άλλους πολιτισμούς: Κέλτες, Ρωμαίους, Άραβες, βόρειους λαούς, μοναστηριακές κοινότητες.
Οι αρχαιολογικές ανασκαφές έχουν φέρει στο φώς αντικείμενα, κεραμικά και χρηστικά σκεύη για την παραγωγή, αλλά και τη ζύμωση και διατήρηση του τυριού ήδη από το 2.000 π.Χ. κυρίως στην περιοχή La Μancha, όπου μέχρι σήμερα φτιάχνονται ορισμένα από τα καλύτερα ισπανικά τυριά, μεταξύ των οποίων και το Manchego.
Οι Κέλτες σίγουρα βοήθησαν στην βελτίωση των τεχνικών τυροκόμησης κυρίως στα Πυρηναία και την Γαλικία. Οι Ρωμαίοι αργότερα χρησιμοποιούσαν τρυπητά βάζα για το στράγγισμα του τυροπήγματος, διατηρούσαν τα τυριά σκεπασμένα σε στάχτη από ειδική ξυλεία και τα εξήγαγαν στην πρωτεύουσά τους, την Ρώμη. Οι Άραβες τον 8ο αιώνα αύξησαν τον αριθμό του πληθυσμού των προβάτων και τις τεχνικές παραγωγής τυριού, σε σημείο που ο μουσουλμανικό κόσμος να αναφέρεται και να εκτιμά ιδιαίτερα τα Tortas d’Almansha (τα τυριά της La Mancha).
Ο βασιλιάς της Ισπανίας Αλφόνσος Χ, ήδη από το 1273, δημιούργησε ένα εθνικό συμβούλιο κτηνοτρόφων και παραγωγών τυριών που σκοπό είχε να εξελίξει τις τεχνικές παραγωγής, διατήρησης και προώθησης του ισπανικού τυριού. Έτσι, δημιουργήθηκαν και νέες ποικιλίες τυριών. Τα μοναστήρια (κυρίως το προσκύνημα της Κομποστέλλας) γίνονται οι εξειδικευμένοι παραγωγοί, προωθητές και η βιτρίνα των ισπανικών τυριών για τους χιλιάδες ευρωπαίους προσκυνητές, που θα τα διανείμουν με την σειρά τους στις χώρες τους. Από τότε το ισπανικό τυρί ξεπερνάει τα όρια του, ακολουθεί μια ενδιαφέρουσα και πλούσια τυπολογικά ιστορία μέχρι την ποιοτική σημερινή του κατάσταση που το κάνει να υπερέχει αισθητά.
Σήμερα η Ισπανία έχει περίπου 100 ποικιλίες τυριών που καλύπτουν όλους τους τύπους γάλατος, ζύμωσης, διατήρησης και γεωγραφικής κατανομής. Στον βορρά βρίσκουμε αρκετά αγελαδινά τυριά στην χώρα των Βάσκων, Γαλικία και Cantabria, πρόβειο στις ίδιες περιοχές αλλά και Castilla-Leon, Castilla La Mancha, Aragon και Extremadura, κατσικίσιο στις μεσογειακές ακτές στην Καταλονία, Ανδαλουσία, Extremadura, ενώ στις Βαλεαρίδες νήσους και στα Κανάρια βρίσκουμε κυρίως κατσικίσιο. Παντού φυσικά υπάρχουν τα μικτά τυριά σε διαφορετικές ποικιλίες από όπου 13 είναι τα ΠΟΠ της Ισπανίας.
Ας γνωρίσουμε εν συντομία και ενδεικτικά, κάποια χαρακτηριστικά ισπανικά τυριά και τις περιοχές παραγωγής τους.
Το πιο γνωστό ισπανικό ΠΟΠ τυρί είναι σίγουρα το Μanchego από την περιοχή Λα Μάντσα, γνωστή μας και από τον Δον Κιχώτη του Θερβάντες. Στο έργο του Θερβάντες μάλιστα γίνονται συχνές αναφορές στο τυρί.
Το Μπλέ τυρί Cabrales είναι χειροποίητο και ωριμάζει σε σπηλιές της βόρειας Ισπανίας στα όρη Picos de Europa.
Το κατσικίσιο Marjorero το βρίσκουμε σε πολλές περιοχές σε ποικιλία γεύσεων και σχημάτων.
Το τοπικό Μahon της Μινόρκας με την υπέροχη γκουρμέ γεύση.
Το μαλακό κρεμώδες Queso de Nata de Cantabria, από την περιοχή του κόλπου Vizcaya στην Βόρεια Ισπανία.
Το πλούσιο πρόβειο Roncal της Bardena de Navarra από τα Πυρηναία όρη και τα επτά χωριά της κοιλάδας του Roncal, από όπου πήρε το όνομά του και έδωσε έμπνευση στον Έρνεστ Χέμινγουεϊ.
Το ασυνήθιστο αγελαδινό γκουρμέ Tetilla La Coruna από την Γαλικία.
Το πρόβειο Zamorano που είναι πιο πλούσιο και κρεμώδες από το Manchengo.
To πολύ ιδιαίτερο Afuegal Pitu, μαλακό, γαλακτώδες και κολλώδες σαν πυρκαγιά στον λαιμό αγαπημένο των ειδικών γευσιγνωστών.
Το κατσικίσιο Cabra de Romero με επικάλυψη δεντρολίβανου από την Μάντσα.
Το καπνιστό χωριάτικο πρόβειο Idiazabel από τα Πυρηναία.
Το μαλακό κρεμώδες αγελαδινό Arzula Ulloa ή Oueso de Ulloa από την βορειοδυτική Γαλικία.
Το Torta de Casar που έχει μεγάλο σχήμα τούρτας και στο εσωτερικό του παραμένει ρευστό.
Η περιήγηση στα Ισπανικά τυριά δεν τελειώνει εδώ. Τόσο οι περιοχές της χώρας όσο και η διαφορετικότητα τους απλώς μας έχουν εξάψει την φαντασία για ταξίδι!
Δείτε περισσότερα για ισπανικά τυριά εδώ: Τυριά Ισπανίας
