Mε την ευκαιρία των εκδηλώσεων του SeaNemaOpen Air Film Festival και του Saristra Festival που χθες το βράδυ είχαν επίκεντρο των εκδηλώσεών τους το Κτήμα Χαριτάτου στο Ληξούρι, ξεναγηθήκαμε απο την κυρία Χαριτάτου στο Κτήμα, στο Οινοποιείο και στο σπίτι της οικογένειας και ζήσαμε σε μια άλλη εποχή, εκείνη την εποχή της Κεφαλονιάς κάπου μετά το 1300! Ευχαριστούμε θερμά την οικογένεια Χαριτάτου για την υπέροχη φιλοξενία και ξενάγηση!
Ρεπορταζ – φωτογραφίες : Σπύρος Σακαλής
ΚΤΗΜΑ ΧΑΡΙΤΑΤΟΥ : Μια ιστορική κεφαλονίτικη οικογένεια αναβιώνει την αμπελοοινική κληρονομιά της.
Ο Κέφαλος, σύμφωνα με το μύθο, έδωσε το όνομά του στην Κεφαλονιά, καθώς εγκαταστάθηκε πρώτος στο νησί, εκδιώκοντας τους Τηλεβόες. Λέγεται ότι φύτεψε μία ρίζα αμπελιού για να του θυμίζει την πατρίδα του – για κάποιους τη Βοιωτία, για άλλους την Αττική. Ο,τι κι αν ισχύει, σημασία έχει ότι έτσι μαθαίνουμε πώς ξεκινάει η αμπελοκαλλιέργεια στο νησί. Καθοριστική για την οινική ιστορία του τόπου είναι η έλευση των Ενετών, μια και το κρασί αρχίζει να αποκτά εξαγωγικό ενδιαφέρον. Αντίθετα με τον εύφορο κάμπο της Ζακύνθου, τα αμπέλια στην Κεφαλονιά βρίσκονται σε ορεινές και ημιορεινές περιοχές στο κεντρικό και στο νότιο τμήμα του νησιού, σε φτωχά συνήθως εδάφη. Εκτός από τη «ζωηρή» Ρομπόλα, καλλιεργούνται το Μοσχάτο (μικρόρωγο, όπως σε Σάμο και Ρίο Πατρών), η Μαυροδάφνη και μια σειρά από δευτερεύουσες ποικιλίες, που τις συναντάμε συνήθως σε χαρμάνια.
Μια οικογενειακή ιστορία
Οι γραφές αναφέρουν ότι η οικογένεια Τυπάλδου-Χαριτάτου πρωτοαπέκτησε γη γύρω στο 1370. Γη που αποτελούσε έναν από τους μεγαλύτερους κλήρους όχι μόνο στην περιοχή του Ληξουρίου, αλλά και του νησιού ολόκληρου. Κτήματα με λογής λογής καλλιέργειες, αλλά με πρωταρχική -και σταθερό σημείο αναφοράς- την αμπελοκαλλιέργεια. Παρότι η οικογένεια αποτελούνταν από γιατρούς και φαρμακοποιούς -που κατά καιρούς ασκούσαν και χρέη δημάρχου-, η καλλιέργεια Ρομπόλας, Βοστιλιδίου και σταφίδας ήταν πηγή εσόδων και απασχολούσε περισσότερες από δεκαπέντε οικογένειες της περιοχής. Το 1863 χτίστηκε το οικογενειακό σπίτι, που σήμερα είναι επισκέψιμο, μαζί με το σύγχρονο οινοποιείο και το εκκλησάκι Κωνσταντίνου και Ελένης. Υστερα ήρθαν καιροί και καταστάσεις και το κτήμα περνάει περιόδους σιωπής και περισυλλογής.
Καινούργια τώρα αρχή.
Τα τελευταία χρόνια, οι δραστήριοι απόγονοι της παλιάς ληξουριωτικης οικογένειας Χαριτάτου πήραν τη θαρραλέα απόφαση να ξαναδώσουν ζωή στο ιστορικό οικογενειακό κτήμα.
Στις μέρες μας, στο κτήμα ανήκουν περισσότερα από συνολικά 100 στρέμματα, κατάφυτα από ελιές, οπωροφόρα δέντρα, και 45 στρέμματα αμπέλια, με καλλιεργήσιμες ποικιλίες το Μοσχάτο και τη Μαυροδάφνη.
Η αποφασισμένη ομάδα που ξεκίνησε τη συντονισμένη προσπάθεια αναγέννησης της οινοποιητικής δραστηριότητας του κτήματος αποτελείται από τους Χαρίτο, Ιωάννα, Κώστα, Βερονίκη Χαριτάτου και Αίαντα Αντωνιάδη. Μαζί τους ο οινολόγος Χρήστος Πέππας και ο οινοχόος Γιάννης Καϋμενάκης.
Κυρίαρχος στόχος η αναβίωση του αμπελώνα, που στέφεται γρήγορα με μεγάλη επιτυχία, έτσι ώστε σήμερα οι οινόφιλοι να έχουν στη διάθεσή τους δύο σημαντικές ετικέτες. «Αποφασίσαμε να ασχοληθούμε ξανά με την παραγωγή κρασιού, γιατί έπρεπε όλη αυτή η αγάπη για το κτήμα και τα αμπέλια, όλος αυτός ο κόπος, το μεράκι και το πάθος να αποτυπωθούν σε ένα μπουκάλι κρασί», λέει ο Χαρίτος Χαριτάτος
Ενας αμπελώνας με στυλ
Ο αμπελώνας είναι καλλιεργημένος αμφίπλευρος γραμμικός, σε αργιλοπηλώδες έδαφος και υψόμετρο 180 μ. από την επιφάνεια της θάλασσας. Βρίσκεται ανάμεσα σε δύο λοφοπλαγιές που καταλήγουν στο Ιόνιο, με ένα θαλάσσιο ρεύμα να «χαμηλώνει τη θερμοκρασία» τους ζεστούς καλοκαιρινούς μήνες. Η απόδοση κυμαίνεται στα 700 κιλά ανά στρέμμα και για τις δύο ποικιλίες και κατά την οινοποίηση ακολουθούνται μέθοδοι με τις λιγότερες δυνατές παρεμβάσεις. Το Μοσχάτο είναι δεξαμενής, εμφιαλώνεται σε 7.000 φιάλες, με προοπτική τα επόμενα δύο χρόνια να φτάσει τις 15.000 φιάλες.
Η Μαυροδάφνη μετά τη ζύμωση ωριμάζει για δύο χρόνια σε δρύινα βαρέλια. Εμφιαλώνεται σε 12.000 φιάλες, με προοπτική τα επόμενα δύο χρόνια να φτάσει τις 25.000 φιάλες.
Επιπλέον, φέτος θα κυκλοφορήσει για πρώτη φορά μία ροζέ ετικέτα από Μαυροδάφνη -με τη μέθοδο της αφαίμαξης και κλασική οινοποίηση- σε 1.300 φιάλες.
Η Κεφαλονιά εξελίσσεται σε μία από τις σημαντικότερες οινικές περιοχές της σύγχρονης Ελλάδας, επικεντρωμένη αποκλειστικά σε γηγενείς ποικιλίες, εφαρμόζοντας καινοτόμους μεθόδους, με σεβασμό στις τοπικές καλλιεργητικές πρακτικές. Μήπως το όμορφο νησί έχει τη μοναδική ευκαιρία να καρπωθεί τα οφέλη οργανωμένου οινοτουρισμού, με ήπια, ποιοτική και ελεγχόμενη τουριστική ανάπτυξη;
Τα κρασιά του κτήματος.
Το Κτήμα Χαριτάτου είναι επισκέψιμο όλο το χρόνο, κατόπιν τηλεφωνικής συνεννόησης. Κλαδάτα, Ληξούρι. Τ/
Ο Αμπελώνας
Το Οινοποιείο
Το υπέροχο Κτήμα Χαριτάτου.. επιστροφή στο παρελθόν..
Εντός της Οικίας
Ο Προγονικός Ναός
