Τα καλής ποιότητας ακίνητα, που διαθέτουν υπερσύγχρονες προδιαγραφές σχεδιασμού και βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής, βρίσκονται στο επίκεντρο του επενδυτικού ενδιαφέροντος, σύμφωνα με την έρευνα συγκυρίας της Εθνικής Τράπεζας (ETE) για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που διενεργήθηκε σε 200 εταιρείες διαχείρισης ακινήτων. Το υφιστάμενο απόθεμα ακινήτων αποτελείται κατά το ήμισυ από υψηλής ποιότητας ιδιοκτησίες, με το έτερο ήμισυ να είναι χαμηλών ή μέτριων προδιαγραφών.
Του Δημήτρη Δελεβέγκου
Στα αζήτητα τα μεγάλα σπίτια
Όπως αναφέρει η έρευνα, η σημαντική ζήτηση για ποιοτικά ακίνητα εκτιμάται ότι θα “ξυπνήσει” την κατασκευαστική δραστηριότητα, με το 15% των συμμετεχόντων στην έρευνα να δηλώνει ότι υπάρχει άμεση ανάγκη για νέες κατασκευές. Ιδίως στον τομέα των καταστημάτων και γραφείων, τα πρώτης ποιότητας ακίνητα αντιπροσωπεύουν μόλις το 6% του υφιστάμενου αποθέματος.
Την ίδια στιγμή, οι μεγάλες κατοικίες παραμένουν στα αζήτητα, με την όποια ζήτηση να προέρχεται από το εξωτερικό. Αντίθετα, σύμφωνα με την έρευνα της ΕΤΕ, τα μικρά σπίτια αντιπροσωπεύουν το 70% της -προερχόμενης κατά βάση από Έλληνες- ζήτησης, ως προς το σύνολο της αγοράς κατοικίας. Ενδεικτικά, οι μικρές κατοικίες στην Αττική “μαγνητίζουν” σχεδόν το 70% του επενδυτικού ενδιαφέροντος, ενώ για τα μεγάλα σπίτια υφίσταται ανθηρό ενδιαφέρον από το εξωτερικό.
Όσον αφορά τα επαγγελματικά ακίνητα, τόσο στην Αττική όσο και σε όλη την επικράτεια, που καλύπτουν περίπου το 20%-25% της αγοράς, προσελκύουν χαμηλό επενδυτικό ενδιαφέρον.
Καταλύτης το Airbnb
Kατά τους μεσίτες, ενδιαφέρον υπάρχει και για τις λιγότερο ποιοτικά ιδιοκτησίες, με τις πλατφόρμες βραχυπρόθεσμων μισθώσεων, με επικρατέστερη αυτήν της Airbnb και το καθεστώς χορήγησης άδειας διαμονής σε υπηκόους τρίτων χωρών για επενδύσεις ελάχιστης αξίας 250.000 ευρώ, να αποτελούν μαγνήτη εισερχόμενων κεφαλαίων, ως επί το πλείστον, ξένων. Έτσι, οκτώ στους 10 επαγγελματίες θεωρούν ότι το Airbnb και η Χρυσή Βίζα αποτελούν καταλύτες για την άνοδο της αγοράς ακινήτων.
Σύμφωνα με την έρευνα της ETE, το επενδυτικό ενδιαφέρον από το εξωτερικό είναι -εύλογα- πιο έκδηλο για τους μεσίτες στην κατηγορία των τουριστικών ακινήτων, που ευνοείται από τον διπλασιασμό των τουριστικών ροών τα τελευταία έξι χρόνια. Την τάση αυτή, όπως προκύπτει από την έρευνα, επιβεβαιώνουν οι ροές των άμεσων ξένων επενδύσεων, καθώς το 6,4% των ξένων κεφαλαίων της τελευταίας εξαετίας αφορά τουριστικές επενδύσεις, ποσοστό που διαμορφωνόταν στο 1,5%, κατά μέσο όρο, την προηγούμενη δεκαετία. Μάλιστα, η τάση αυτή είναι πιο έντονη στην Αττική, όπου η συντριπτική πλειονότητα των μεσιτών διαβλέπει υψηλό επενδυτικό ενδιαφέρον. Ο λόγος; Η σημαντική αύξηση των διανυκτερεύσεων κατά 78% το διάστημα 2013-2018, έναντι 43% στην υπόλοιπη χώρα.
Άνοδος τιμών
Το “γύρισμα” της ελληνικής αγοράς ακινήτων προκύπτει, σύμφωνα με την έρευνα, από την άνοδο των τιμών. Σύμφωνα με την έρευνα, μετά από δέκα χρόνια πτωτικής πορείας, που άγγιξε το 45%, η ελληνική αγορά ακινήτων εμφανίζει ορατά σημάδια ανάκαμψης.
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, οι τιμές όλων των κατηγοριών ακινήτων αυξήθηκαν 2,5% για τις κατοικίες το τρίτο τρίμηνο 2018, σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2017. Αλλά και οι νέες άδειες για κατοικίες επέστρεψαν σε ανοδική πορεία, έχοντας αυξηθεί σε ποσοστό 15% σωρευτικά την τελευταία διετία, έναντι πτώσης 93% το διάστημα 2006-2015.
Με βάση τα δεδομένα αυτά, σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, το 54% των παραγόντων της αγοράς συμφωνεί ότι θα υπάρχει σημαντικό επενδυτικό ενδιαφέρον. Ωστόσο, αυτή τη στιγμή, παραμένει λανθάνον, εν υπνώσει και γι’ αυτό, σύμφωνα με την έρευνα, προκειμένου να πυροδοτηθούν νέες επενδύσεις απαιτούνται δύο παράγοντες. Η εγκαθίδρυση σταθερού φορολογικού πλαισίου, κυρίως όσον αφορά τον ΕΝΦΙΑ και τη φορολογία εταιρειών ακίνητης περιουσίας, και η ολοκλήρωση του κτηματολογίου.
dimitris.delevegos@capital.gr