Εἰς τὴν Σταύρωσιν
Ζῶν εἶ Θεὸς σύ, καὶ νεκρωθεὶς ἐν ξύλῳ, Ὦ νεκρὲ γυμνέ, καὶ Θεοῦ ζῶντος Λόγε.Εἰς τὸν εὐγνώμονα Λῃστὴν Κεκλεισμένας ἤνοιξε τῆς Ἐδὲμ πύλας, Βαλὼν ὁ Λῃστὴς κλεῖδα τό, Μνήσθητί μου. |
Την Παρασκευή, στέλνεται ο Ιησούς δέσμιος από τον Καϊάφα στον τότε ηγεμόνα της Ιουδαίας Πόντιο Πιλάτο. Αυτός, αφού Τον ανέκρινε με πολλούς τρόπους και αφού ομολόγησε δυο φορές ότι ο Ιησούς είναι αθώος, έπειτα, για να ευχαριστηθούν οι Ιουδαίοι, τον καταδικάζει σε θάνατο• και αφού τον μαστίγωσε σαν δραπέτη δούλο τον Δεσπότη των όλων, Τον παρέδωσε για να σταυρωθεί. Από ’κει και πέρα ο Ιησούς, αφού παραδόθηκε στους στρατιώτες, γυμνώνεται, φοράει κόκκινη χλαμύδα, στεφανώνεται με ακάνθινο στεφάνι, κρατάει κάλαμο σα σκήπτρο, προσκυνείται χλευαστικά, φτύνεται και χτυπιέται στο πρόσωπο και στο κεφάλι. Μετά, φορώντας πάλι τα ρούχα του και βαστάζοντας το Σταυρό, πηγαίνει προς τον Γολγοθά, τον τόπο της καταδίκης και εκεί, γύρω στην Τρίτη ώρα της ημέρας, σταυρώνεται μεταξύ δυο ληστών, βλασφημείται από αυτούς που είχαν πάει στον Γολγοθά μαζί του, μυκτηρίζεται από τους αρχιερείς, ποτίζεται από τους στρατιώτες με ξύδι ανακατεμένο με χολή. Γύρω στην ενάτη ώρα, αφού βγάζει πρώτα φωνή μεγάλη, και λέει: «Τετέλεσται», εκπνέει «ο αμνός του Θεού, ο αίρων την αμαρτίαν του κόσμου», την ώρα κατά την οποία σφάζονταν, σύμφωνα με τον νόμο, ο πασχαλινός αμνός, ο οποίος καθιερώθηκε ως έθιμο στους Ιουδαίους, προτυπώνοντας τον Εσταυρωμένο Χριστό, πρίν από 1043 χρόνια.Το δεσποτικό αυτό θάνατο και η άψυχη κτίση, πενθώντας, τον τρέμει και αλλοιώνεται από το φόβο αλλά ο Δημιουργός της κτίσεως ακόμα και όταν είναι νεκρός, λογχίζεται την ακήρατη πλευρά Του και ρέει απ’ αυτή αίμα και νερό. Τέλος, κατά τη δύση του ηλίου, έρχεται ο Ιωσήφ από Αριμαθείας και ο Νικόδημος μαζί με αυτόν, και οι δυο κρυφοί μαθητές του Ιησού, αποκαθηλώνουν από το Σταυρό το πανάγιο του διδασκάλου σώμα, το αρωματίζουν, το τυλίγουν με καθαρό σεντόνι και αφού το έθαψαν σε καινούργιο τάφο, κυλούν στο στόμιο του μεγάλο λίθο.
Αυτά τα φρικτά και σωτήρια πάθη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού επιτελούμε σήμερα και εις ανάμνηση αυτών παραλάβαμε από αποστολική διαταγή, τη νηστεία της Παρασκευής. |
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. δ’. Ὅτε οἱ ἔνδοξοι Μαθηταί, ἐν τῷ νιπτῆρι τοῦ Δείπνου ἐφωτίζοντο, τότε Ἰούδας ὁ δυσσεβής, φιλαργυρίαν νοσήσας ἐσκοτίζετο, καὶ ἀνόμοις κριταῖς, σὲ τὸν δίκαιον Κριτὴν παραδίδωσι. Βλέπε χρημάτων ἐραστά, τὸν διὰ ταῦτα ἀγχόνῃ χρησάμενον, φεῦγε ἀκόρεστον ψυχὴν τὴν Διδασκάλῳ τοιαῦτα τολμήσασαν. Ὁ περὶ πάντας ἀγαθός, Κύριε δόξα σοι.Κοντάκιον Ἦχος πλ. δ’. Τὸν δι’ ἡμᾶς Σταυρωθέντα, δεῦτε πάντες ὑμνήσωμεν· αὐτὸν γὰρ κατεῖδε Μαρία ἐπὶ τοῦ ξύλου, καὶ ἔλεγεν· Εἰ καὶ σταυρὸν ὑπομένεις, σὺ ὑπάρχεις ὁ Υἱὸς καὶ Θεός μου. Ὁ Οἶκος |
Κατα τον σταυρικο θανατο του Χριστου,οταν εγινε ο σεισμος επισης ,ακουμε στις ευαγγελικες διηγησεις,οτι το καταπετασμα του ναου εσχισθη απο “ανωθεν εως κατω”.Αυτο ειναι συμβολικο ,δηλωνει πλεον οτι δια του θανατου του Χριστου επηλθε η συμφιλιωση μεταξη Θεου και ανθρωπου,και ηνοιχθη πλεον η πυλη του Παραδεισου με πρωτο οικητορα το ληστη,τον βοησαντα το “μνησθητι μου”.Κατα την εβραικη εορτη του εξιλασμου στο εβραικο πασχα,ο αρχιερευς εμπαινε εκεινος μονος και κανεις αλλος μεσα στο αβατον του ναου του Σολομωντος ραντιζοντας τη σκηνη του μαρτυριου δι αιματος απο τα προσφερομενα σε θυσια σφαγια και αυτο μια φορα τον ενιαυτον.Αυτο προετυπωνε τη σταυρικη θυσια του Χριστου και την συμφιλιωση ημων μετα του Θεου Πατρος.Ο Χριστος ,κατα τους εξηγητες θεολογους,προσεφερεν απαξ την θυσια του στον Θεο Πατερα ως ανθρωπος και την αποδεχεται ταυτοχρονα ως Θεος μαζι με τον Πατερα και το Αγιον Πνευμα,και επιφερει ετσι την καταλλαγη,θεωνοντας και εξαγιαζοντας ετσι την ανθρωπινη φυση,την οποια προσειληφεν.Το γεγονος αυτο επισης (σχισιμο του καταπετασματος)δηλωνει την εκπληρωση της προφητειας και προτυπωσης του Θανατου του Χριστου που πρωτυπωνονταν στην θυσια του δι αιματος ραντισμου της σκηνης του μαρτυριου και οτι πλεον τελειωσε ο καιρος της Παλαιας και αρχιζει η εποχη πλεον της Καινης Διαθηκης εν τω προσωπω του Χριστου.”Τοιουτος γαρ υμιν επρεπεν Αρχιερευς,ακακος αμιαντος,κεχωρισμενος απο των αμαρτωλων και υψηλοτερος των ουρανων γενομενος(Αποστολος Παυλος,Επιστολη προς Εβραιους).