Πρόληψη κινδύνου & Αντιμετώπιση επειγουσών καταστάσεων στο σπίτι, στους χώρους εργασίας, στις δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου.. παντού!
Γράφει ο Τηλέμαχος Μπεριάτος (*)
Μέρος Α’ Προφύλαξη
Οι βασικότεροι παράγοντες πρόληψης του κινδύνου για την υγεία και ασφάλεια μας είναι αναμφισβήτητα η γνώση και η προετοιμασία. Η γνώση δεν έρχεται εύκολα και συνηθίζουμε να στηριζόμαστε στους ειδικούς επιστήμονες και στελεχιακό δυναμικό του σχετικού χώρου, αλλά η προετοιμασία είναι κάτι που μπορούμε να το κάνουμε όλοι σε μικρά βήματα και να θωρακίσουμε έτσι τον εαυτό μας και τους γύρω μας έναντι συνήθων ή έκτακτων απειλών για την υγεία μας, είτε προέρχονται από οργανικές παθήσεις είτε από ατυχήματα.
Τρόπος ζωής
Εκτός από την γενετική προδιάθεση κάθε ατόμου για την οποία δεν μπορούμε να κάνουμε και πολλά πράγματα, ένας σημαντικός παράγοντας πρόληψης προβλημάτων υγείας είναι ο τρόπος ζωής. Ένας υγιεινός (με ποιοτική διατροφή, ξεκούραση του οργανισμού που περιλαμβάνει καλό ύπνο, χωρίς κάπνισμα και αλόγιστη λήψη φαρμάκων και άλλων ουσιών) και δραστήριος (όχι οκνηρός) τρόπος ζωής, συνεισφέρει σημαντικά στην πρόληψη των περισσότερων νοσημάτων του οργανισμού μας. Η αισιοδοξία και ο θετικός τρόπος σκέψης επίσης βοηθά σημαντικά στην αποφυγή ψυχοσωματικών αντιδράσεων του οργανισμού που επιδεινώνουν την κατάσταση της υγείας μας.
Τακτικές γενικές ιατρικές εξετάσεις
Όσο και να προσέχουμε πάντα θα υπάρχουν αστάθμητοι παράγοντες όπως η γενετική προδιάθεση αλλά και παράμετροι περιβάλλοντος φυσικές ή ανθρωπογενείς (π.χ. ασυνήθεις αλλαγές προερχόμενες από φυσικές διεργασίες, μόλυνση περιβάλλοντος ή ατυχηματικά αίτια π.χ. διάχυση επιβλαβών ουσιών λόγω ατυχήματος), που κάνουν την τακτική παρακολούθηση της υγείας μας εργαλείο στην πρόληψη προβλημάτων μέσω της επαναρρύθμισης διαδικασιών του οργανισμού ή έστω της πρώιμης διάγνωσης προβλημάτων, κάνοντας έτσι την αντιμετώπιση τους πολύ περισσότερο αποτελεσματική.
Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Ενηλίκων
Ένα σημαντικό εργαλείο που ιστορικά έχει συνεισφέρει τα μέγιστα στην πρόληψη σοβαρών νοσημάτων, θωρακίζοντας τον πληθυσμό έναντι θανατηφόρων ασθενειών, είναι οι εμβολιασμοί. Όμως ενώ στην συνείδηση μας τα εμβόλια είναι γενικά συνδεδεμένα με τα παιδιά και τους ταξιδιώτες κυρίως σε τροπικές και λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες, λησμονούμε ότι και οι ενήλικες και ειδικότερα συγκεκριμένες ομάδες που θεωρούνται αυξημένου κινδύνου (λόγω ηλικίας, επαγγέλματος, τρόπου ζωής κ.ά.) καλό είναι να εμβολιάζονται με αρχικές δόσεις εμβολίων και όπου χρειάζεται και επαναληπτικές (ο καθένας μπορεί να προβεί σε έλεγχο αντισωμάτων μέσω αιματολογικών εξετάσεων, για να διαπιστώσει αν απαιτείται επαναληπτική δόση). Έτσι, από το Υπ.Υγείας δημοσιεύεται τακτικά (σε ετήσια ή διετή περίπου βάση) το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Ενηλίκων με τους συνιστώμενους εμβολιασμούς ανά ηλικιακή βαθμίδα και ομάδες πληθυσμού και προτείνεται ανεπιφύλακτα να ενημερώνονται όλοι οι ενήλικες για αυτό.
Καλή κατάσταση μυαλού και σώματος κατά την διεξαγωγή εργασίας ή δραστηριότητας
Ακόμη και αν η γενική εικόνα της υγείας του οργανισμού μας είναι καλή, κάποιες μέρες ή ώρες μπορεί να είμαστε πολύ κουρασμένοι ή άλλες φορές ταραγμένοι από κάποιο προσωπικό συνήθως, γεγονός. Αυτές τις ώρες που δεν αισθανόμαστε απόλυτα καλά, πρέπει να απέχουμε από την εργασία ή την δραστηριότητα, ειδικά αν αυτή διακρίνεται από μεγάλη επικινδυνότητα, π.χ. εργασίες σε ηλεκτρικά δίκτυα, χειριμός μηχανημάτων έργου κλπ.
Ακόμη περισσότερο, πρέπει να θυμόμαστε πάντα ότι ακόμη και αν εμείς είμαστε πρόθυμοι να διακινδυνεύσουμε, μπορεί να θέτουμε σε κίνδυνο και άλλους συναδέλφους στην εργασία μας ή συντρόφους στις δραστηριότητες μας τους οποίους δεν ρωτήσαμε ποτέ αν έχουν την ίδια άποψη! Έτσι, είναι απολύτως ανεύθυνο να επιχειρούμε να εμπλακούμε σε επικίνδυνες δραστηριότητες ειδικά αν συμμετέχουν και άλλοι, χωρίς να έχουμε ενημερώσει και χωρίς να συγκρατούμε οι ίδιοι τον εαυτό μας ώστε να απέχουμε. Άλλωστε την ετοιμότητα του μυαλού και του σώματος μας την γνωρίζουμε εμείς καλύτερα από κάθε άλλον!
Επίγνωση των ορίων γνώσεων και εμπειρίας μας
Η υπερτίμηση των δυνατοτήτων μας αποτελεί μια από τις κύριες αιτίες ατυχημάτων και πιθανώς αποτελεί την πρωταρχική αιτία για όλα σχεδόν τα ατυχήματα, με την έννοια ότι η κρίση μας είναι το κύριο εργαλείο απόφασης για την εμπλοκή σε μια δραστηριότητα ή αποχή από αυτήν. Αν δεν είμαστε προετοιμασμένοι για μια επικίνδυνη δραστηριότητα επειδή δεν διαθέτουμε τις γνώσεις, την εμπειρία ή τον εξοπλισμό (ασφαλείας ή εργασίας), δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να εμπλακόμαστε σε αυτήν.
(*) MSc, Διπλ. Πολιτικός-Δομοστατικός μηχανικός, μέλος ΤΕΕ – Τεχνικός Ασφαλείας (Υγεία & Ασφάλεια στην Εργασία)
