Θυμόσαστε το «μη μου άπτου»?? Εκείνο το μυστηριώδες φυτό που το έβρισκες σε κάθε αυλή κεφαλονίτικου σπιτιού. Κυρίως σε γλάστρες. Ητανε το παιγνίδι των παιδιών.. Και αμε δεν το ‘χε η αυλή σου έψαχνες την αυλή του χωριού που το’χε για να το αγγίξεις και να ζήσεις το «παράξενο».. Η μάνα μου το ξαναφύτεψε για τα δισέγγονα. Τη γενιά των iphones και των smart… Αυτή η γενιά που σαστίζει να ακούει ότι ο παππούς διάβαζε με λάμπα πετρελαίου , πετάει κάτου κινητά και ηλεκτρονικά παιγνίδια για να αγγίξει αυτό το μυστηριώδες φυτό.. Και να ζήσει έστω για λίγες στιγμές στο χώρο της φαντασίας , και όχι της εικονικής πραγματικότητας..
Το θυμήθηκα το «μη μου άπτου) = μη με αγγίζεις, έψαξα και βρήκα αυτό το κείμενο.. Αποκάλυψη του μυστηρίου? Μπορεί αλλά η μαγεία των αναμνήσεων έχει καταγραφεί.. Ας οδηγήσουμε τη γενιά της εικονικής πραγματικότητας και των fakes να ζήσει κάποιες στιγμές μαγείας με τόσο απλά πράγματα…
Ε.Χ.
Μια μιμόζα “μη μου άπτου” κυριολεκτικά
Ένα «περίεργο» φυτό, κλείνει στιγμιαία τα φύλλα του με το άγγιγμα. Λέγεται «Ντροπαλή Μιμόζα» ή “Μη μου άπτου” (Mimosa Pudica) η οποία καλλιεργείται για την παράξενη κίνηση του φυλλώματός της.
Το είδος προέρχεται από τη Νότια και την Κεντρική Αμερική, και αναπτύσσεται σε σκιερές περιοχές, κάτω από δέντρα ή θάμνους. Τα άνθη του σχηματίζουν μικρές χνουδωτές μπάλες, με χρώμα συνήθως ροζ ή μοβ.
Όμως, το χαρακτηριστικό που έκανε αυτήν τη μιμόζα διάσημη, είναι η γρήγορη αντίδρασή της σε διάφορα ερεθίσματα. Το φύλλωμα του φυτού κλείνει κατά τη διάρκεια της νύχτας και ξανανοίγει με το πρώτο φως της ημέρας. Επίσης, αντιδρά στο άγγιγμα, στην αύξηση της θερμοκρασίας και στο φύσημα!
Η κίνηση αυτή προκαλείται όταν συγκεκριμένες περιοχές των φυτικών κυττάρων χάνουν την ωσμωτική πίεση, δηλαδή τη δύναμη που ασκείται στα κυτταρικά τοιχώματα από το νερό εντός των κυττάρων. Όταν το φυτό «ενοχλείται», περιοχές του μίσχου του διεγείρονται και εκλύουν χημικές ουσίες όπως ιόντα καλίου, τα οποία ωθούν το νερό έξω από τα κύτταρα. Με αυτόν τον τρόπο, προκαλείται απώλεια της πίεσης και κατάρρευση των κυττάρων.
Δεν είναι γνωστό πότε η Mimosa pudica εξέλιξε αυτό το χαρακτηριστικό, αλλά πολλοί επιστήμονες πιστεύουν ότι χρησιμοποιεί την κίνηση ως άμυνα στα φυτοφάγα ζώα. Μια άλλη πιθανή εξήγηση είναι ότι η απότομη κίνηση απωθεί τα έντομα.
Στις αρχές του Ιανουαρίου του 2014, δημοσιεύτηκε μία μελέτη στο επιστημονικό έντυπο «Oecologia», στην οποία ερευνητές του Πανεπιστημίου της Δυτικής Αυστραλίας και του Πανεπιστημίου της Φλωρεντίας στην Ιταλία εξηγούσαν ότι ανακάλυψαν πως η Mimosa pudica είναι και έξυπνη!
Σε μια σειρά από πειράματα που έκαναν με λίγο ή πολύ φως και με νερό που έριχναν στα φύλλα της, διαπίστωσαν ότι το φυτό σταμάτησε να τα κλείνει, όταν έμαθε πως το υγρό δεν αποτελεί απειλή. Η έκπληξη ήταν ακόμη μεγαλύτερη, μόλις είδαν ότι ήταν σε θέση να «θυμηθεί» αυτό που έμαθε επί αρκετές εβδομάδες, ακόμη και όταν οι περιβαλλοντικές συνθήκες είχαν αλλάξει.
Οι επιστήμονες δεν είναι σίγουροι ποιος μηχανισμός κάνει το φυτό να μαθαίνει και να θυμάται, όπως ορισμένα ζώα, αλλά πιστεύουν ότι μπορεί να είναι ένα δίκτυο σηματοδότησης που βασίζεται στο ασβέστιο των κυττάρων του.
