Άπειρες οι πληροφορίες, εύκολη η πρόσβαση, συχνά διφορούμενες οι άποψεις και άνθρωποι που προσπαθούν ν’ αφήσουν το δικό τους στίγμα ή πασχίζουν να κρύψουν τα ίχνη τους, στο «τέρας» των ατελείωτων επιλογών και πληροφοριών που λέγεται διαδίκτυο.
Αποτελεί μια μικρογραφία της κοινωνίας, ειδικά τα social media. Άνθρωποι φωνάζουν, άλλοι σιωπούν, και κάποιοι παραμένουν ουδέτεροι, βρίσκεις παθιασμένους, δημιουργούς, εμφανίζονται «παπαγαλάκια», αλλά και «κοράκια». Άνθρωποι διαφορετικοί μεταξύ τους, χρήστες στις πλατφόρμες αυτές, ο καθένας για τον δικό του προσωπικό λόγο. Κάποιοι απλώς παρακολουθούν, άλλοι δημιουργούν, μερικοί αναζητούν παρέα και άλλοι επιβεβαίωση. Είναι στην ευχέρεια του καθενός ν’ αποφασίσει αν θέλει ή όχι να γίνει μέλος σ’ αυτές τις μικροκοινωνίες. Εκεί που πρέπει να σταθούμε, όμως, είναι πως η απόφαση αυτή είναι απόλυτα συνειδητή και απ’ τη στιγμή που κάποιος έχει αντιληφθεί την βαθύτερη αιτία των επιλογών του, οφείλει να γνωρίζει και τις πιθανές επιπτώσεις τους.
Πρόβλημα μεγάλο η αυτογνωσία στις μέρες μας κι αυτό γίνεται έντονα αισθητό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Θυμώνουμε και νευριάζουμε αν πάρουμε χαμπάρι ότι κάποιος μας σχολιάζει -κυρίως αρνητικά- για μια δημοσίευσή μας. Θεωρούμε ότι κάθε επιλογή μας είναι προσωπική και κανείς δεν έχει δικαίωμα να έχει άποψη γι’ αυτή. Μισό λεπτό, όμως. Πώς είναι προσωπική η επιλογή σου όταν εσύ ο ίδιος την εκθέτεις και την παρουσιάζεις δημόσια; Κάθε επιλογή που κάνεις είναι δικαίωμά σου να γίνει, όταν όμως την κοινοποιείς, δίνεις παράλληλα το δικαίωμα στα άτομα που τη γνωστοποιείς να σχολιάσουν.
Οι περισσότεροι δεν το αποδεχόμαστε, θεωρούμε άδικο να μας κρίνουν απ’ τη διαδικτυακή μας εικόνα χωρίς να μας γνωρίζουν προσωπικά. Σ΄όσους, όμως, ασχολήθηκαν μαζί μας, εμείς δώσαμε το δικαίωμα να σχολιάσουν. Αν επιλέγεις να δημοσιοποιείς τη ζωή σου, ενημερώνοντας τους διαδικτυακούς σου φίλους πού βρίσκεσαι κάθε στιγμή με check-in και φωτογραφίες, αν ανεβάζεις βίντεο στο YouTube προβάλλοντας τις απόψεις σου, σαν απόρροια της δικής σου δράσης αναμενόμενο να προκύπτει και η αντίδραση τρίτων.
Αν θέλεις κράτα τις επιλογές σου μόνο για σένα, αν θέλεις κοινοποίησέ τες. Δε σε εμποδίζει κανείς. Στη δεύτερη όμως περίπτωση να είσαι διατεθειμένος να δεχτείς και κριτική και να ‘σαι έτοιμος ν΄ακούσεις ή να κλείσεις τ’ αφτιά σε σχόλια, ανάλογα την περίπτωση. Όλα έχουν ένα τίμημα, πόσο μάλλον το να ξεδιπλώνεις και να εκθέτεις σκέψεις, συναισθήματα κι απόψεις με μεγάλη ευκολία σε απλούς γνωστούς σου.
Φυσικά και δεν είναι καλό να έχουμε γνώμη για όλους και για όλα, ειδικά αν συνοδεύεται από ειρωνεία και σαρκασμό ή ν’ ασχολούμαστε με ό,τι δε μας αφορά. Ούτε πρέπει να σχολιάζουμε κάθε γνωστό, φίλο ή celebrity που ακολουθούμε γιατί μας έδωσε το δικαίωμα. Οφείλουμε να προσέχουμε τι λέμε και δε μας πέφτει λόγος για όλα, επειδή έτυχε να βρεθεί ένα ποστ ή μία είδηση στην αρχική μας σελίδα. Ας προσπαθήσουμε να είμαστε είτε υποστηρικτικοί, είτε ουδέτεροι είτε ακόμα κι όταν ασκούμε κριτική να μην είναι κακοπροαίρετη. Είναι γεγονός ότι σε κανέναν δεν αρέσει η κριτική, ανεξάρτητα απ’ τις προθέσεις αυτού που την ασκεί κι έχουμε αδυναμία στους καυγάδες και την ειρωνεία που δίνουν τροφή για ακόμα περισσότερα σχόλια, κακίες και ξεκατινιάσματα.
Το ότι κάποιοι μπορεί να σχολιάσουν, δε σημαίνει, βέβαια, πως πρέπει να φοβόμαστε την έκθεση ή να σταματήσουμε επιτόπου να ανεβάζουμε οτιδήποτε, μη τυχόν και κάποιος πει κακιά κουβέντα για μας. Μπορείς να κοινοποιείς ό,τι θέλεις εσύ, αρκεί να έχεις επίγνωση των λόγων που σε οδηγούν στη στάση αυτή και τις πιθανές επιπτώσεις της. Δεν πρέπει να θυμώνεις με την κριτική και τα σχόλια, είτε κακοπροαίρετα, είτε καλοπροαίρετα. Είναι ως και άξιο θαυμασμού να έχεις τη δύναμη να μοιράζεσαι σκέψεις και να προβάλλεις κομμάτια από τον εαυτό σου, χωρίς να φοβάσαι για το τι θα πει ο καθένας και πώς θα σε αντιμετωπίσουν.
Ας κάνουμε ένα βήμα πίσω για να δούμε τον εαυτό μας αντικειμενικά και να μας καταλάβουμε. Γιατί έκανα τη συγκεκριμένη δημοσίευση; Είναι προβολή των πεποιθήσεών μου; Γιατί με ενόχλησε τόσο πολύ ένα σχόλιο; Μήπως φοβάμαι την έκθεση, και πρέπει να μάθω να τη διαχειρίζομαι καλύτερα εφόσον την επιλέγω; Ό,τι κι αν κάνουμε εμείς, ο κόσμος πάντα θα ‘χει κάτι να πει. Κι εμείς θα δώσουμε σημασία μόνο σ’ αυτά που πραγματικά θέλουμε ν’ ακούσουμε, από πρόσωπα που για κάποιο λόγο η άποψή τους μας αφορά. Δε θα αλλάξεις σε κανέναν γνώμη, ούτε κανείς θα αλλάξει τη δική σου, οπότε το ιδανικό σ’ αυτή την περίπτωση είναι ο καθένας να την κρατήσει μονάχα για τον εαυτό του.
Και στην τελική αυτοί που είναι έτοιμοι ν’ ακούσουν, θα ακούν. Αυτοί που δεν είναι, δε θα ακούν. Όπως και πάντα θα υπάρχουν κάποιοι που θα σου πουν τη γνώμη τους με πλαγίως, διακριτικά και τρόπο κι άλλοι που θα εκφραστούν με ευθύτητα και ίσως πιο απότομα, απόλυτα, κοφτά. Σημασία έχει ο καθένας μας να μάθει να φιλτράρει τη γνώμη τρίτων, να κρατάει ό,τι θεωρεί πως θα τον βοηθήσει να βελτιώσει τον εαυτό του, να προσπαθήσει να μην ασχολείται παρά μόνο με τον εαυτό του, να μη σχολιάζει και να κρατάει σε ορισμένες περιπτώσεις το στόμα του κλειστό.
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γουγούλα
</di
