Εθελοντές δύτες καθάρισαν το Ναυάγιο του Περσέα για την προστασία της θαλάσσιας ζωής
(Φωτογραφίες Πριν και Μετά)
Τα ναυάγια και οι ύφαλοι αποτελούν υψίστης σημασίας επίκεντρα για τη θαλάσσια βιοποικιλότητα, παρέχοντας τροφή και καταφύγιο στη θαλάσσια ζωή. Ταυτόχρονα, είναι επίσης θανατηφόρες παγίδες επειδή τα χαμένα αλιευτικά δίχτυα (δίχτυα φάντασμα[i]) συχνά μπλέκονται πάνω τους. Όταν παγιδεύονται σε αυτά τα δίχτυα, ζώα όπως θαλάσσιες χελώνες, δελφίνια, φώκιες, πουλιά αλλά και ψάρια, δε μπορούν να απελευθερωθούν μόνα τους, με αποτέλεσμα να πεθάνουν.
Το ναυάγιο του βρετανικού υποβρυχίου ‘Υ/Β Περσεύς[ii]’ βρίσκεται σε βάθος 52 μέτρων στην περιοχή μεταξύ των νησιών της Κεφαλονιάς και της Ζακύνθου στο Ιόνιο Πέλαγος. Όπως και με άλλα ναυάγια, το συγκεκριμένο έχει μια συναρπαστική ιστορία για τον μοναδικό επιζώντα του, το βρετανό θερμαστή με το όνομα John Capes, ο οποίος κατάφερε να διαφύγει από την ανθρωποθυρίδα του υποβρυχίου μετά την πρόσκρουσή του σε νάρκη κατά τη διάρκεια του Β ‘Παγκοσμίου Πολέμου. Ο John Capes, κατάφερε να επιβιώσει στο δύσκολο ταξίδι της ανάδυσής του στην επιφάνεια, αλλά και να κολυμπήσει πέντε μίλια (8 χλμ.) έως το νησί της Κεφαλονιάς κατά τη διάρκεια της νύχτας. Οι ντόπιοι που τον περιέθαλψαν κατάφεραν να τον κρύψουν από σπίτι σε σπίτι για 18 μήνες προτού φυγαδευτεί στη Σμύρνη. Στη συνέχεια του απονεμήθηκε το Μετάλλιο της Βρετανικής Αυτοκρατορίας. Το υποβρύχιο Περσέας είναι ένα από τα μεγαλύτερα υποβρύχια του Β ‘Παγκοσμίου Πολέμου και αποτελεί μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς.
Μεταξύ 22 και 26 Ιουλίου, έπειτα από μακρές προετοιμασίες, 6 ειδικά εκπαιδευμένοι εθελοντές τεχνικοί δύτες της Ghost Diving, οι οποίοι εδώ και καιρό γοητεύτηκαν από το μυστήριο και την ιστορική αξία του ναυαγίου, πραγματοποίησαν τελικά την αποστολή τους να βουτήξουν στο HMS Perseus για να αφαιρέσουν το αλιευτικά εργαλεία που κάλυπταν το υποβρύχιο. Στόχος τους ήταν να προστατεύσουν τη βιοποικιλότητα της θαλάσσιας περιοχής, όπως θαλάσσιες χελώνες, δελφίνια και φώκιες που έτυχε να εμφανιστούν στην περιοχή ενώ οι δύτες εργάζονταν στο βυθό. Υπολογίζεται ότι εκατομμύρια ζώα πεθαίνουν κάθε χρόνο μετά την παγίδευσή τους σε χαμένα αλιευτικά εργαλεία.
Η ομάδα πραγματοποίησε 3 καταδύσεις στο HMS Perseus διάρκειας 65 λεπτών η καθεμία. Μετά από μια διεξοδική έρευνα, οι δύτες αποφάσισαν να επικεντρωθούν στον κωνικό πύργο και στο μπροστινό εξωτερικό κύτος. Μετά τη 2η κατάδυση, ο πύργος του είναι τώρα σχεδόν εντελώς απαλλαγμένος από δίχτυα και η αρχική δομή του ναυαγίου έχει αποκαλυφθεί (δείτε πριν και μετά τις φωτογραφίες). Κατά τη διάρκεια της 3ης κατάδυσης, αφαιρέθηκε επίσης ένα μεγάλο κομμάτι διχτυού που κάλυπτε μέρος μεταξύ του πύργου και της καταπακτής απ’ όπου διέφυγε ο επιζών (βλ. Φωτογραφίες «7612» και «7609»). Το επίπεδο δυσκολίας της επιχείρησης κλιμακώθηκε εξαιτίας των παραγαδιών που είχαν αναμιχθεί με τα δίχτυα με το πέρασμα του χρόνου. Η επιχείρηση πραγματοποιήθηκε όπως είχε αρχικά προγραμματιστεί και χωρίς προβλήματα χάρη στην επαγγελματική υποστήριξη του Aquatic Scuba Diving Club. Οι υποβρύχιοι καθαρισμοί διήρκεσαν 5 ημέρες και σε άλλα ναυάγια της περιοχής σε βάθος 50 μέτρων και ως αποτέλεσμα είχαν την ανάκτηση συνολικά 500 κιλών χαμένων αλιευτικών εργαλείων.
Η δράση διοργανώθηκε από την περιβαλλοντική οργάνωση Healthy Seas και εκτός από τους καθαρισμούς της θάλασσας, περιλάμβανε επίσης εκδήλωση ευαισθητοποίησης του κοινού στην πρωτεύουσα της Κεφαλονιάς, το Αργοστόλι, με τη συμμετοχή τοπικών συλλόγων και καλλιτεχνών, για να τονίσει τη σημασία των θαλάσσιων και παράκτιων περιοχών Natura 2000[iii] γύρω από το νησί και να ενημερώσει την τοπική κοινωνία και τους επισκέπτες του νησιού σχετικά με τη θαλάσσια ρύπανση και τα δίχτυα φάντασμα. Η εκδήλωση διοργανώθηκε στο πλαίσιο της «Μεσογειακής ημέρας δράσης» του MIO-ECSDE για την ανάδειξη της σημασίας των θαλάσσιων και παράκτιων περιοχών Natura 2000 που υποστηρίζεται από το Πρόγραμμα LIFE και πραγματοποιήθηκε χάρη στην υποστήριξη και τη φιλοξενία του Εθνικού Πάρκου Αίνου, της Κεφαλονιάς – Ιθάκη, του Γεωπάρκου Ιθάκης, του Ταμείου Λιμένας Κεφαλονιάς & Ιθάκης και του Δήμου Αργοστολίου.
Για να υποστηρίξει περαιτέρω τις προσπάθειες για την προστασία της απειλούμενης Caretta caretta στη Μεσόγειο, η Healthy Seas παρέδωσε επιταγή δωρεάς σε ομάδα εθελοντών του Συλλόγου Κατελειού. Πρόσφατα, η Healthy Seas κυκλοφόρησε επίσης το “A Turtle’s Fear“, μια σύντομη και οδυνηρή ταινία που αφηγήθηκε η δημοσιογράφος (AJ + και ο National Geographic), Gelareh Darabi, σχετικά με το φαινόμενο της αλιείας φαντασμάτων και τις θανατηφόρες επιπτώσεις του στα μεγαλοπρεπή αυτά ζώα.
Τα νάιλον δίχτυα ψαρέματος που ανακτήθηκαν κατά τη διάρκεια αυτής της αποστολής θα συνεχίσουν τώρα σε ένα ταξίδι για μια δεύτερη ζωή. Μετά από τον καθαρισμό τους θα αναγεννηθούν, μαζί με άλλα νάιλον απορρίμματα, σε νήμα ECONYL® που αποτελεί τη βάση για νέα βιώσιμα προϊόντα όπως κάλτσες, μαγιό, αθλητικά ρούχα ή χαλιά.
===
[i] Τα άχρηστα, χαμένα ή εγκαταλελειμμένα αλιευτικά δίχτυα ονομάζονται και «δίχτυα φάντασμα», καθώς συνεχίζουν να αλιεύουν ψάρια και άλλα θαλάσσια ζώα χωρίς ανθρώπινη συμμετοχή. Εκατομμύρια θαλάσσια ζώα όπως καρχαρίες, δελφίνια, φώκιες και χελώνες υποφέρουν λόγω της εμπλοκής τους σε αυτά τα δίχτυα που οδηγεί τελικά σε σοβαρούς τραυματισμούς και θάνατο. Κάθε χρόνο, περίπου 640.000 τόνοι αλιευτικών εργαλείων αφήνονται στις θάλασσες και τους ωκεανούς. Είναι πλαστικά απορρίμματα που παραμένουν στη θάλασσα για εκατοντάδες χρόνια και δεν βιοδιασπόνται.
