Το θέμα το οποίο κυριάρχησε στη προχθεσινή συνεδρίαση με τηλεδιάσκεψη της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Ιονίων Νήσων (ΠΕΔΙΝ) ήταν η ενημέρωση από τον Προϊστάμενο της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης του ΕΣΠΑ Ιονίων Νήσων κ. Κώστα Ασπιώτη σχετικά με την «Πορεία υλοποίησης του Επιχειρησιακού Προγράμματος Περιφέρειας Ιονίων Νήσων 2014-2020 και ο ρόλος των οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α΄ Βαθμού».
Στο ξεκίνημα της συνεδρίασης απεύθυνε χαιρετισμό η Περιφερειάρχης κ. Κράτσα και στη συνέχεια ακολούθησε η συζήτηση με αρκετά ενδιαφέροντα και αποκαλυπτικά στοιχεία τόσο από μεριάς του εισηγητή όσο και μελών της ΠΕΔΙΝ.
Στην εισήγησή του ο κ. Ασπιώτης ανάφερε μεταξύ των άλλων και τα εξής ενδιαφέροντα:
Μετά τη μεταφορά των 30,1 εκ. ευρώ από το ΕΣΠΑ της Περιφέρειας στο πρόγραμμα του Υπουργείου Ανάπτυξης για δράσεις αντιμετώπισης συνεπειών του Covid-19 το Περιφερειακό πρόγραμμα ανέρχεται σε 201.696.536 ευρώ.
Ο προϋπολογισμός των ενταγμένων πράξεων (μέχρι 31/7/2020) ανέρχεται στο ποσό των 344 εκατ. ευρώ και το οποίο αποτελεί το 146,30 % της συνολικής χρηματοδότησης του προγράμματος,
Οι νομικές δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί φθάνουν στο ποσόν των 176,43 εκατ. ευρώ το οποίο αποτελεί το 76,11% της συνολικής χρηματοδότησης του προγράμματος.
Οι δαπάνες ανέρχονται στο ποσό των 72,31 εκατ. ευρώ που αντιστοιχεί σε ποσοστό απορρόφησης 31,50 % των συνολικών πόρων του προγράμματος.
Η εκτίμηση είναι (σύμφωνα με την εισήγηση) ότι παρατηρείται υστέρηση στην συμβασιοποίηση και στην υλοποίηση, γεγονός που αν δεν αντιμετωπισθεί εγκαίρως ενδέχεται να οδηγήσει αφενός σε απώλεια πόρων ή και δημοσιονομικών διορθώσεων από ενδεχόμενες αποκλίσεις από τους επιμέρους στόχους του Ε.Π και αφετέρου σε ημιτελή έργα που θα επιβαρύνουν αμιγώς εθνικούς πόρους.
Ο κ. Ασπιώτης ενημέρωσε ακόμη ότι μέσα στον επόμενο μήνα Σεπτέμβρη θα γίνει γενική αναθεώρηση του ΕΣΠΑ της ΠΙΝ και θα προσδιορισθούν τα αναγκαία μέτρα και ενέργειες (π.χ. επεξεργασία σεναρίων αναθεώρησης με μετακινήσεις μεταξύ αξόνων, ενδεχόμενες αλλαγές στις επενδυτικές προτεραιότητες, κλπ) για την προσέγγιση ασφαλούς και αποτελεσματικού κλεισίματος του προγράμματος.
Επίσης έγινε ειδική αναφορά στο γεγονός ότι για την επιτυχή υλοποίηση του προγράμματος υπάρχουν μια σειρά από αντικειμενικοί παράγοντες οι οποίοι επιδρούν ή αναμένεται να επιδράσουν αρνητικά στην αποτελεσματική υλοποίηση έργων και γενικότερα στο Πρόγραμμα και συγκεκριμένα ανέφερε:
1ον. Τη διαίρεση των ενιαίων Δήμων Κέρκυρας και Κεφαλλονιάς και τη αναδιαμόρφωση των Νομικών τους προσώπων (ΔΕΥΑ, Οργανισμοί Πρόνοιας, ΦΟΔΣΑ) που δημιουργούν πρόσθετα προβλήματα που θα επιτείνουν τα φαινόμενα αδυναμιών υλοποίησης που είχαν παρατηρηθεί τα προηγούμενα χρόνια και
2ον. Τις αδυναμίες των ΟΤΑ, οι οποίοι πρέπει να υλοποιήσουν σημαντικό μέρος του Προγράμματος και οποίες σε συνδυασμό με την σημαντική υποστελέχωση των αρμόδιων υπηρεσιών των Τελικών Δικαιούχων αναμένεται να επιδράσουν αρνητικά στην αποτελεσματική υλοποίηση έργων.
Τέλος ανέφερε ότι συνολικά οι Δήμοι των Ιονίων Νήσων έχουν ενταγμένα έργα στο ποσόν των 78.691.337 ευρώ, συμβασιοποιημένα έργα στο ποσό των 32.927.445 ευρώ και πληρωμές 23.262.291 ευρώ,
Μιλήσαμε με τον πρώην Δήμαρχο Μάκη Φόρτε δημοτικό σύμβουλο Αργοστολίου σήμερα και μέλος του ΔΣ της ΠΕΔΙΝ, ο οποίος μας μετέφερε την απογοήτευσή του για τις πολλές απουσίες μελών του ΔΣ και την πολύ μικρή συμμετοχή στη συζήτηση που ακολούθησε την εμπεριστατωμένη εισήγηση του κ. Ασπιώτη. Από το νομό μας παρόντες ήταν οι τέσσερεις Δήμαρχοι Αργοστολίου κ. Μιχαλάτος, Ληξουρίου κ. Κατσιβέλης, Σάμης κ. Μονιάς και Ιθάκης κ. Στανίτσας και ο Πρόεδρος της ΠΕΔΙΝ κ. Παρίσης.
Ο κ. Φόρτες μας μετέφερε τον προβληματισμό που διατύπωσε σχετικά την πορεία υλοποίησης του ΕΣΠΑ της Περιφέρειας και το ρόλο των Δήμων και ο οποίος συνοπτικά είναι:
- Ζήτησε από τον κ. Ασπιώτη αναλυτικό κατάλογο ανά Περιφερειακή Ενότητα και Δήμο των ποσών των ενταγμένων έργων, των συμβασιοποιημένων έργων και των πληρωμών. Ο Προϊστάμενος δεσμεύτηκε ότι θα σταλεί άμεσα σε όλα τα μέλη της ΠΕΔΙΝ. Ετσι θα έχουμε μια πλήρη εικόνα των έργων του ΕΣΠΑ σε κάθε νησί.
- Αναφέρθηκε στην περιβόητη περικοπή των 30 εκατ. από το πρόγραμμα που έγινε όχι μόνο με την υποκλοπή των υπογραφών των εκπροσώπων της ΠΕΔΙΝ αλλά και ερήμην των Δήμων. Κατέθεσε δεν τον προβληματισμό, και όσοι Δήμαρχοι μίλησαν συμφώνησαν μαζί του, ότι αν οι προθέσεις της Κυβέρνησης ήταν ειλικρινείς πως τα λεφτά που κόπηκαν θα αξιοποιηθούν με διαφάνεια για δράσεις αντιμετώπισης συνεπειών του Covid-19, θα έπρεπε να τα διαχειριστεί όχι κεντρικά το Υπουργείο Ανάπτυξης, αλλά οι ΟΤΑ Α΄ και Β΄βαθμού σε κάθε Περιφέρεια.
- Επισημαίνοντας ο κ. Φόρτες ότι κ. Κράτσα έχει δηλώσει ότι τα 30 εκατ. της περικοπής από το ΕΣΠΑ της ΠΙΝ θα επανέλθουν από την πρόσφατη ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα, ρώτησε τον κ. Ασπιώτη πότε θα γίνει αυτό.
Ο Προϊστάμενος απάντησε ότι σύμφωνα με «ανεπίσημες πληροφορίες» μέσα στον Οκτώβρη θα γίνει επιχορήγηση της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων με 35 έως 40 εκατ. όχι όμως ως επαναφορά των χρημάτων που πάρθηκαν και πολύ περισσότερο στους ίδιους Θεματικούς Στόχους, αλλά από το Ταμείο Ανάκαμψης με πολύ σκληρούς όρους (τονίζοντας το «σκληρούς όρους»)
- Επεσήμανε ακόμη ο κ. Φόρτες ότι η προσπάθεια να αποδοθούν ευθύνες στους Δήμους για την όχι καλή πορεία του προγράμματος δεν ευσταθεί αφού διαχειρίζονται μόνο το 20% περίπου αυτού. Και επί πλέον αυτού δεν βοηθούνται καθόλου από την Κυβέρνηση τόσο για τη στελέχωση των υπηρεσιών τους όσο και την τεχνική υποστήριξή τους.
Χαρακτηριστικά δε ανέφερε δύο στοιχεία:
Α) Το τελευταίο έτος επί της κ. Κράτσα έχουν γίνει μόνο 18 προσκλήσεις για ένταξη έργων εκ των οποίων μόνο οι 8 αφορούν τους Δήμους και από αυτές οι 3 μόνο τα μικρά νησιά και οι υπόλοιπες αφορούν αποκλειστικά κοινωνικές δράσεις και καμία αναπτυξιακά έργα.
Β) Στη θητεία της κ. Κράτσα το τελευταίο έτος έχουν γίνει μόνο 39 εντάξεις εκ των οποίων 5 μόνο αφορούν έργα Δήμων (2 του Δήμου Κεντρικής Κέρκυρας και από μία των Δήμων Λευκάδας, Ζακύνθου και Ληξουρίου), ενώ 8 εξ αυτών έγιναν το τελευταίο διάστημα και αφορούν αποκαταστάσεις μνημείων.
- Τέλος μετά από ερώτηση του κ. Φόρτε στον κ. Ασπιώτη έγινε ενημέρωση ότι η Περιφέρεια μεταξύ των 13 Περιφερειών βρίσκεται στην 6η με 7η θέση στις απορροφήσεις, όταν πριν από ένα χρόνο βρισκόταν στην 4η θέση.
Αυτά είναι τα νέα του ΕΣΠΑ για την Περιφέρειά μας και δεν είναι καθόλου ευχάριστα. Πακτωλός χρημάτων παραμένει αδιάθετος , οι δήμοι αδυνατούν να αξιοποιήσουν το ΕΣΠΑ λόγω ελλείψεων σε εξειδικευμένο προσωπικό με τους «διασπασμένους» δήμους της Κεφαλονιάς να κινδυνεύουν να βρεθούν στη χειρότερη θέση , φανταστείτε όταν δεν μπορούν να κάνουν αίτηση για πρόσληψη προσωπικού πως θα μπορέσουν να καταρτίσουν προτάσεις και μελέτες..
Έτσι όπως πάνε τα πράγματα υπάρχει ο κίνδυνος να πούμε «Χάσαμε το ΕΣΠΑ»…
Ελένη Δ. Χιόνη
