Δεν περνάει μονάχα ο έρωτας από το στομάχι κατά τη γνωστή ρήση αλλά πολλές φορές και οι πολιτικές διεργασίες. Σε μυστικά ή φανερά τραπεζώματα έχουν κλειστεί κατά καιρούς ιστορικές συμφωνίες, έχουν δημιουργηθεί πολιτικές συμμαχίες και έχουν ανέβει ή κατέβει κυβερνήσεις. Άλλωστε μεταξύ τυρού και αχλαδίου το κλίμα είναι πιο χαλαρό σε σχέση με τις συναντήσεις γραφείου – γι’ αυτό έχουν καθιερωθεί και τα γεύματα εργασίας.
Γράφει ο Γεώργιος Σαρρής
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το τραπέζωμα που ετοιμάζει για την επόμενη εβδομάδα στο πατρικό του σπίτι στα Χανιά ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης προς τον επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Μάικ Πομπέο. Ο υπουργός Εξωτερικών δεν θα είναι ο πρώτος υψηλός καλεσμένος που θα επισκεφθεί το γραφικό σπίτι στο Ακρωτήρι των Χανίων καθώς ένα από τα πρόσωπα που γνώριζαν καλά τα οφέλη των γευμάτων ή δείπνων εξουσίας ήταν ο αείμνηστος Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, που στη συγκεκριμένη οικία είχε φιλοξενήσει από πολιτικούς αρχηγούς και αντιπάλους του μέχρι προέδρους των ΗΠΑ.
Τα «τραπέζια» που έγραψαν κατά καιρούς ιστορία στον τόπο μας είναι πολλά. Ας θυμηθούμε τα σημαντικότερα απ’ αυτά.
Τα ντολμαδάκια της επικείμενης συγκυβέρνησης, που δεν φαγώθηκαν ποτέ
Το καλοκαίρι του 1989 ο τότε πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Μητσοτάκης είχε παραθέσει δείπνο στην οικία της Γλυφάδας με προσκεκλημένους τον Χαρίλαο Φλωράκη και τον Λεωνίδα Κύρκο, το οποίο οδήγησε στη συγκυβέρνηση μεταξύ Δεξιάς και Αριστεράς τον Νοέμβριο του ίδιου έτους. Τα πρωτοσέλιδα της επόμενης ημέρας έκανα λόγο για τα περίφημα ντολμαδάκια που είχε μαγειρέψει η οικοδέσποινα Μαρίκα Μητσοτάκη.
Η ίδια όμως 22 χρόνια αργότερα θα αποκαλύψει ότι εκείνο το βράδυ δεν είχε… τυλίξει φύλλα αμπέλου. «Ε όχι λοιπόν δεν είχα μαγειρέψει ντολμαδάκια. Τους είχα βγάλει κεράσματα, καφέ και γλυκό» δηλώνει το 2011 κάτι που επιβεβαιώνει και ο Μίμης Ανδρουλάκης που υπήρξε στενός συνεργάτης του γ.γ. του ΚΚΕ. Μάλιστα κάποια στιγμή και ο ίδιος ο Φλωράκης όταν ξανασυνάντησε τον Μητσοτάκη του είπε με χιουμοριστική διάθεση: «Τι θα γίνει; Δεν θα μας καλέσεις επιτέλους να φάμε εκείνα τα περίφημα ντολμαδάκια της γυναίκας σου;».
Τραπέζι στον Αμερικανό πρόεδρο Τζορτζ Μπους τον πρεσβύτερο
Τη δεκαετία του 1990 ο Αμερικανός πρόεδρος Τζορτζ Μπους ο πρεσβύτερος, θα φιλοξενηθεί δύο φορές στη χώρα μας από τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, ο οποίος όχι απλώς του έκανε το τραπέζι αλλά τον φιλοξένησε κιόλας στην Κρήτη. Η πρώτη φορά ήταν στις 20 Ιουλίου 1991 και η άλλη το 1994. Μάλιστα λέγεται ότι ο υψηλός καλεσμένος είχε μείνει έκπληκτος από την μαγειρική δεινότητα της Μαρίκας Μητσοτάκη που φημιζόταν για τα ξεροτήγανα, τα ντολμαδάκια, τα γιουβαρλάκια και τη σπανακόπιτα που έφτιαχνε. Μάλιστα ο πρόεδρος των ΗΠΑ πριν φύγει από την Ελλάδα είχε φροντίσει να πάρει μαζί του τενεκέδες με κρητικό ελαιόλαδο που επίσης τον είχε ενθουσιάσει.
Το δείπνο των τεσσάρων που οδήγησε τον Σημίτη στην εξουσία
Πολιτική ιστορία έχει γράψει επίσης το δείπνο που πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο του 1994 στο σπίτι της Βάσως Παπανδρέου στη Ρεματιά Χαλανδρίου, με προσκεκλημένους τον Κώστα Σημίτη, τον Θεόδωρο Πάγκαλο και τον Παρασκευά Αυγερινό. Στο «δείπνο των τεσσάρων» όπως έμεινε γνωστό, οι συνδαιτημόνες απόλαυσαν ατζέμ πιλάφι, αγκινάρες αλά πολίτα, ταλιατέλες με συκωτάκια πουλιών, σπανακοτυρόπιτα και πανακότα. Κύριο θέμα συζήτησης αποτέλεσε η επιλογή του προσώπου που θα διαδεχόταν τον ασθενή ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ Ανδρέα Παπανδρέου. Εκείνο το βράδυ επί της ουσίας αποφασίστηκε ότι ο Κώστας Σημίτης θα διεκδικούσε την ηγεσία του κινήματος. Για την ιστορία να τονίσουμε ότι είχε προσκληθεί στο δείπνο και ο Κώστας Λαλιώτης αλλά τελικά δεν έδωσε το παρών.
Το δείπνο του Ανδρέα Παπανδρέου στη «ροζ βίλα»
Λίγα εικοσιτετράωρα μετά το γεύμα στο Χαλάνδρι τον Νοέμβριο του 1994, ο Ανδρέας Παπανδρέου δειπνεί στην επονομαζόμενη «ροζ βίλα» της οδού Αγράμπελης 3 στην Εκάλη, με τον Κάρολο Παπούλια, τον Τηλέμαχο Χυτήρη και τον Γιώργο Κατσιφάρα και αναζητούν τρόπο να αντιμετωπίσουν τους εσωκομματικούς αμφισβητίες. Το μενού που είχε ετοιμάσει η Δήμητρα Λιάνη – Παπανδρέου περιλάμβανε ψάρι (φιλέτο γλώσσας και μπαρμπουνάκια), παστίτσιο, ρύζι και σαλάτες. Η οικοδέσποινα είχε μεγάλη αδυναμία στη μαγειρική. Μάλιστα ο Ανδρέας Παπανδρέου έλεγε στην πεθερά του, «Ξένη, μαγειρεύεις καλά αλλά η κόρη σου ακόμη καλύτερα. Το αλεπουδάκι μοιάζει στην αλεπού».
Η «νύχτα των βαρόνων» που οδήγησε τον Καραμανλή στην προεδρία της ΝΔ
Το βράδυ της 19ης Φεβρουαρίου 1997 συγκεντρώνονται στο σπίτι του Γιάννη Βαρβιτσιώτη, στο Παλαιό Ψυχικό, 31 βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας. «Θεωρούσα ότι αν συγκεντρώνονταν 20 θα ήταν επιτυχία, οπότε όταν αντιλήφθηκα ότι επρόκειτο για περισσότερους, ενθουσιάστηκα» δήλωσε ο ίδιος 12 χρόνια αργότερα στην Καθημερινή. «Τις προηγούμενες ημέρες, προσθέτει, είχα γνωστοποιήσει στους συναδέλφους στη Βουλή ότι θα γίνει μια συνάντηση στο σπίτι μου, προκειμένου να συζητήσουμε το μέλλον της παράταξης». Τότε το μέλλον φαινόταν αβέβαιο. Ο κ. Μιλτιάδης Εβερτ είχε ήδη χάσει μια φορά από τον κ. Κώστα Σημίτη και ο έτερος δηλωμένος υποψήφιος, Γιώργος Σουφλιάς, είχε εξασφαλίσει τη στήριξη του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Τρίτη υποψηφιότητα ήταν εκείνη του Βύρωνα Πολύδωρα, αλλά δεν θεωρούνταν ανταγωνιστική.
Τσιμπολογώντας οι βουλευτές άρχισαν να κουβεντιάζουν για το μέλλον της φιλελεύθερης παράταξης. Ο οικοδεσπότης αφού επανέλαβε στους παρευρισκομένους ότι δεν μπορεί να διεκδικήσει την ηγεσία του κόμματος, τόνισε ότι θα πρέπει να εκλεγεί κάποιος νέος και άφθαρτος που θα εξασφαλίσει την ενότητα. Όλοι ήξεραν για ποιο λόγο βρίσκονταν στην πολυτελή οικία. Χωρίς περιστροφές αποφασίζουν να στηρίξουν τον 41χρονο Κώστα Καραμανλή για την προεδρία της Νέας Δημοκρατίας, ο οποίος δεν ήταν παρών, ωστόσο είχε ενημερωθεί τηλεφωνικά για τις εξελίξεις.
Έξω από το σπίτι είχαν μαζευτεί δημοσιογράφοι. Στις δύο τα ξημερώματα ο Γιάννης Βαρβιτσιώτης βγαίνει και τους διαβάζει την σχετική ανακοίνωση. Την ίδια ώρα οι βουλευτές στο σαλόνι «είχαν επιδοθεί στα κεφτεδάκια που είχε ετοιμάσει η σύζυγός μου» θυμάται ο πολύπειρος πολιτικός.
Με φόντο την Ακρόπολη ο Αβραμόπουλος αρνείται να μπει στα ψηφοδέλτια
Με θέα τον Παρθενώνα πραγματοποιήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2000 στο εστιατόριο «Διόνυσος» το γεύμα μεταξύ του τότε προέδρου της Νέας Δημοκρατία Κώστα Καραμανλή και του δημάρχου Αθηναίων Δημήτρη Αβραμόπουλου με κύριο θέμα συζήτησης την ενδεχόμενη ένταξη του δεύτερου στα ψηφοδέλτια του κόμματος ενόψει των επικείμενων εκλογών της 9ης Απριλίου.
Η κουβέντα κράτησε αρκετή ώρα αλλά δεν είχε αποτέλεσμα. Ο κ. Αβραμόπουλος επέλεξε να παραμείνει στον δήμο. Αρκετοί έλεγαν αργότερα ότι αυτή η άρνηση ήταν που στέρησε από τη Νέα Δημοκρατία τη νίκη σε εκείνες τις εκλογές.
Ο πρωθυπουργός Σημίτης τραπεζώνει τους υπουργούς αλλά όχι και τους υφυπουργούς
Το βράδυ της 18ης Ιανουαρίου 2001 ο πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης έχει συμπληρώσει πέντε χρόνια στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ και για να το γιορτάσει παραθέτει δείπνο στο Μέγαρο Μαξίμου με συνδαιτημόνες τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου. Το θέμα ήταν όμως ότι προσκλήθηκαν μονάχα οι υπουργοί με αποτέλεσμα οι υφυπουργοί να διαμαρτυρηθούν για το γεγονός ότι… έμειναν νηστικοί. Ο μοναδικός υφυπουργός που έδωσε το παρών λόγω της ιδιότητάς του ήταν ο Τηλέμαχος Χυτήρης (υφυπουργός Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης), ενώ παρόντες ήταν ακόμη ο γραμματέας του Υπουργικού Συμβουλίου Σωκράτης Κοσμίδης και οι σύμβουλοι του Πρωθυπουργού Νίκος Θέμελης και Γιώργος Παπαδημητρίου.
Η πολυσυζητημένη φράση περί «νταβατζήδων» στην ταβέρνα του Μπαϊρακτάρη Οκτώβριο του 2004
O πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής έχει συμπληρώσει μόλις επτά μήνες στην εξουσία και κάνει το τραπέζι στους βουλευτές του Γ’ Θερινού Τμήματος της Νέας Δημοκρατίας. Επιλέγει την ταβέρνα «Μπαϊρακτάρης» στο Μοναστηράκι. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης που γίνεται σε χαλαρό κλίμα σχολιάζονται οι εξελίξεις για τον επικείμενο νόμο περί «βασικού μετόχου» που επιχειρούσε να αποκλείσει από την ιδιοκτησία μέσων μαζικής ενημέρωσης φυσικά ή νομικά πρόσωπα που έχουν οικονομικές σχέσεις με το Δημόσιο.
Εκεί, σύμφωνα με τους παριστάμενους, ο κ. Καραμανλής δήλωσε πως «δεν πρόκειται να αφήσω πέντε νταβατζήδες και πέντε άλλα κέντρα να χειραγωγήσουν την πολιτική ζωή του τόπου, γιατί είναι εύκολα αντιμετωπίσιμα. Αρκεί να κάνουμε εμείς τη δουλειά μας ως νομοθέτες και η Δικαιοσύνη τη δική της δουλειά». Λίγο αργότερα, κύκλοι του Μεγάρου Μαξίμου, ερωτηθέντες για το χαρακτηρισμό «νταβατζήδες», υπογράμμιζαν ότι ο πρωθυπουργός δεν χρησιμοποίησε τέτοια φρασεολογία αν και μέχρι σήμερα υπάρχουν βουλευτές που επιμένουν ότι ειπώθηκε έτσι ακριβώς.
Το δείπνο του Αντώνη Σαμαρά δίπλα στο σπίτι του
Την παράδοση των δείπνων συνέχισε όμως και ο επόμενος πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Αντώνης Σαμαράς. Τον χειμώνα του 2013 δεξιώθηκε τα μέλη της Κοινοβουλευτικής του Ομάδας στην ταβέρνα «Ο Βασίλης» στην Κηφισιά, η οποία βρίσκεται σχεδόν δίπλα στο σπίτι του. Άλλωστε από εκείνη την εποχή την επισκεπτόταν συχνά, προκειμένου να απολαύσει το σπέσιαλ μπιφτέκι με ντομάτα και τα μπουρεκάκια. Σκοπός του δείπνου είναι να συσφίξουν οι σχέσεις μεταξύ των βουλευτών της «γαλάζιας» παράταξης.
«Γιώργο, εδώ τρώμε, δεν έχει πράσινα τσάγια»
Μέσα Σεπτεμβρίου του 2019 η Ντόρα Μπακογιάννη παραθέτει δείπνο προς τα μέλη όλων των κομμάτων που συμμετέχουν στην ολομέλεια και τις επιτροπές της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης ως επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπείας, στο σπίτι της οικογένειας Μητσοτάκη στη Γλυφάδα.
Μεταξύ των καλεσμένων είναι και ο Γιώργος Παπανδρέου στον οποίο αναφέρεται γλαφυρά η «γαλάζια» βουλευτής Φωτεινή Πιπιλή που ήταν παρούσα: «Μόλις είδα τον Γιώργο του λέω κάποια στιγμή “Γιώργο, να σου ξεκαθαρίσω μερικά πράγματα γιατί εσύ δεν έρχεσαι συχνά στο σπίτι της Ντόρας”. Με κοίταγε ο Γιώργος. “Εδώ τρώμε, εδώ δεν έχει πράσινα τσάγια”. Γέλασε ο Γιώργος Παπανδρέου και μου λέει “Όχι, όχι, Φωτεινή είμαι προετοιμασμένος”. Του λέω “πρόσεχε γιατί έτσι και σε δούμε ότι δεν τρως, θα έχουμε ντράβαλα”». Για την ιστορία, το δείπνο περιείχε μεταξύ άλλων υπέροχες μελιτζάνες.
