Οι προκλήσεις της πανδημίας τον χειμώνα και η κορύφωση της τον Ιανουάριο

«Ποτέ στην ιστορία μας δεν είχε συμβεί να είναι τόσο έντονο το συλλογικό πεπρωμένο, και η συλλογική μας υγεία να εξαρτάται τόσο απόλυτα, από την ατομική μας συμπεριφορά», δήλωσε πρόσφατα ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Μπόρις Τζόνσον σε δημόσια ομιλία του. «Αν ακολουθήσουμε αυτούς τους απλούς κανόνες μαζί, θα περάσουμε μαζί αυτόν τον χειμώνα», πρόσθεσε.

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η εποχή που έρχεται, προοιωνίζεται δύσκολη σε παγκόσμιο επίπεδο. Και παρά το γεγονός ότι τα υψηλά νούμερα των μολύνσεων, θανάτων και νοσηλευομένων ασθενών από Covid-19 “ζαλίζουν”, ίσως και να είναι πολύ χαμηλά σε σχέση με αυτά που αναμένεται να δούμε τους επόμενους μήνες. Ήδη, οι επιστήμονες περιμένουν από τώρα, ακόμη μεγαλύτερη άνοδο σε νοσηλείες, διασωληνώσεις και θανάτους.

Ακαδημία Ιατρικών Επιστημών: 120 χιλιάδες οι θάνατοι τον χειμώνα μόνο στη Μεγάλη Βρετανία

Με δεδομένο ότι η πανδημία εξαπλώνεται ταχύτερα στον κρύο καιρό κατά τους χειμερινούς μήνες, μια έκθεση της Ακαδημίας Ιατρικών Επιστημών της Μεγάλης Βρετανίας είχε προειδοποιήσει από το καλοκαίρι, ότι η κορύφωση της πανδημίας θα σημειωθεί τους μήνες, Ιανουάριο – Φεβρουάριο.

Σύμφωνα με την ίδια έκθεση το χειμερινό επιδημικό κύμα του νέου κορονοϊού ενδέχεται να στοιχίσει τη ζωή σε 119.000 Βρετανούς και συγκεκριμένα από τον Σεπτέμβριο του 2020 έως τον Ιούνιο του 2021. Πρόκειται για μια τραγική πρόβλεψη, καθώς από την αρχή της πανδημίας και μέχρι σήμερα, το Ηνωμένο Βασίλειο αριθμεί σχεδόν 42.000 καταγεγραμμένους θανάτους.

Η πρόσθετη πίεση -υποστηρίζουν οι επιστήμονες- που θα υποστούν τον χειμώνα τα συστήματα υγείας όλων των χωρών από μια πιθανή ταυτόχρονη επιδημία γρίπης, καθώς και από τις άλλες χειμερινές αναπνευστικές λοιμώξεις, δεν αφήνουν περιθώρια αισιοδοξίας.

Το δίλημμα ανάμεσα στην προστασία της ανθρώπινης ζωής και της “φυσιολογικότητας”

Οι κυβερνήσεις σε όλες τις χώρες του πλανήτη αντιμετωπίζουν σοβαρά διλήμματα, καθώς στην προσπάθειά τους να συγκρατήσουν το πανδημικό κύμα και τις δραματικές επιπτώσεις που μπορεί αυτό να φέρει, δυσκολεύονται να ισορροπήσουν ανάμεσα στη διατήρηση της “φυσιολογικότητας” και την προστασία των ανθρώπινων ζωών.

Έχει αποδειχθεί επιστημονικά, ωστόσο, ότι τα αυστηρά μέτρα που εφαρμόζονται για τον περιορισμό της λοίμωξης Covid-19, επιβραδύνουν τον ιό, μειώνουν την εμφάνιση εστιών υπερμετάδοσης και σίγουρα σώζουν ζωές. Όμως, ταυτόχρονα αυτά τα ίδια μέτρα, είναι αυτά που θα περιορίσουν την οικονομική δραστηριότητα και θα κοστίσουν στην επιχειρηματικότητα και τις θέσεις εργασίας.

Ένα άλλο σημαντικό ζήτημα που παρατηρείται σε όλες τις χώρες, είναι ότι η προσαρμογή των περιοριστικών μέτρων σε ένα συνεχώς εξελισσόμενο και ασταθές περιβάλλον, οδηγεί σε σύγχυση τους πολίτες και υποσκάπτει την εμπιστοσύνη τους προς τους επιστήμονες που τα εισηγούνται και τις κυβερνήσεις που τα επιβάλλουν. Σ’ αυτήν την περίπτωση απαιτείται η μέγιστη επικοινωνιακή προσπάθεια και διαφάνεια, ώστε να τα μέτρα να είναι όσο το δυνατόν πιο σαφή και πειστικά.

Τα μέτρα είναι για το καλό μας

Όλες οι χώρες της Ευρώπης λαμβάνουν έκτακτα περιοριστικά μέτρα για να αναχαιτίσουν την ορμή της πανδημίας, επιχειρώντας να αποφύγουν την επιβολή οριζόντιου lockdown, που γνωρίζουμε από την πρώτη φάση της πανδημίας, ότι θα παραλύσει τις οικονομίες.

Έτσι, οι άνθρωποι αναγκάζονται να μην ταξιδεύουν, να εργάζονται από το σπίτι, να μην συνευρίσκονται σε μπαρ και συγκεντρώσεις, να φορούν μάσκα ώστε να μπορούν να παραμένουν δραστήριοι και να παντρεύονται ή να πεθαίνουν με μόνους παριστάμενους, τους πολύ στενούς συγγενείς.

Αυτοί οι περιορισμοί ήρθαν μετά από ανησυχητικούς αριθμούς. Οι οποίοι στην πατρίδα μας συγκεκριμένα, έδειξαν αλματώδη αύξηση των ημερήσιων καταγεγραμμένων μολύνσεων από τη νόσο Covid-19. Από την 1η Αυγούστου με τις 103 επιβεβαιωμένες μολύνσεις, φτάσαμε στις 10 Σεπτεμβρίου στις 370.

Ταυτόχρονη αύξηση υπήρξε στους διασωληνωμένους ασθενείς, αλλά και τους θανάτους. Τα μέτρα, ήταν προφανές ότι αποτελούσαν μονόδρομο.

Αν θέλουμε -υποστηρίζουν οι επιστήμονες- να υπάρξει συνέχεια σε ορισμένους πολύ σημαντικούς τομείς, όπως είναι η εκπαίδευση ή η εργασία, αυτό σημαίνει ότι πρέπει να περιορίσουμε τη δραστηριότητα μας σε άλλους τομείς, όπως είναι η ψυχαγωγία. Είναι ο μόνος τρόπος, λένε, η κοινωνία να έχει συνεχή δραστηριότητα -έστω και περιορισμένη- έτσι ώστε να αποφευχθεί το ολικό lockdown.

Αποδείχθηκε ξεκάθαρα άλλωστε μέσα στον Σεπτέμβριο, ότι τα αυξημένα επίπεδα ιικού φορτίου στην κοινότητα, επηρεάζουν τελικά τα σχολεία, τα νοσοκομεία, τις κλειστές δομές και όλα τα ευάλωτα περιβάλλοντα.

Ένας δύσκολος χειμώνας – Επόμενα βήματα της πανδημίας

Οι χώρες της Ευρώπης και μαζί και η χώρα μας οδεύουν προς έναν δύσκολο χειμώνα, με το οικονομικό κόστος των μέτρων να φαίνεται αναπόφευκτο. Και πάλι, όμως, οι οικονομίες μπορούν να ανακάμψουν, οι ανθρώπινες ζωές όχι.

Οι επιστήμονες σημειώνουν, ωστόσο, ότι ο κίνδυνος της πανδημίας δεν είναι στατικός κι ότι υπάρχει περίπτωση να αλλάξει με την πάροδο του χρόνου. Ο κίνδυνος αυτός ποικίλλει επίσης ανά χώρα, γεγονός το οποίο αναγκάζει πλέον τις κυβερνήσεις να λαμβάνουν διαφορετικά μέτρα, αλλά και να επανεκτιμούν κάθε τόσο τα δεδομένα, ώστε να λαμβάνουν αποφάσεις της στιγμής. Το πιθανότερο, πάντως, είναι όσο προχωρά ο χειμώνας τα μέτρα να οδηγούνται σε μεγαλύτερη αυστηροποίηση, παρά σε χαλάρωση.

Κάποια από τα επόμενα βήματα που εξετάζονται από πολλά κράτη για να εφαρμοστούν στη συνέχεια, είναι τα εξής:

• Περιορισμός των μετακινήσεων. Μπορεί να υπάρξει ανάγκη περιορισμών στις αποστάσεις που θα επιτρέπεται να διανύσουν οι πολίτες, πέρα από το σπίτι και την περιοχή τους.
• Περαιτέρω κλείσιμο εκπαιδευτικών ιδρυμάτων ή μέτρα για τον περιορισμό του αριθμού των μαθητών ανά τάξη.
• Περαιτέρω ενίσχυση των συστημάτων ανίχνευσης, περιορισμού και απομόνωσης.
• Περαιτέρω ενίσχυση των συστημάτων Υγείας.
• Επέκταση των τοπικών παρεμβάσεων και τοπικών lockdown όπου είναι απαραίτητο.
• Σε περίπτωση που η πανδημία τεθεί εκτός ελέγχου, το οριζόντιο lockdown μπορεί και πάλι να χρειαστεί.