Του Γεράσιμου Χιόνη
g_chionis@naftemporiki.gr
Στη δίνη της υγειονομικής κρίσης του κορωνοϊού εξακολουθεί να βρίσκεται η παγκόσμια οικονομία, η οποία ωστόσο για πρώτη φορά μετά από αρκετούς μήνες βλέπει το πρώτο φως στην άκρη του τούνελ. Κι αυτό, χάρη στο εμβόλιο των Pfizer – BioNTech, το οποίο φαίνεται ότι εξασφαλίζει ανοσία σε ποσοστό τουλάχιστον 90%.
Οι επιστήμονες θεωρούν ότι μέσα στους πρώτους μήνες του 2020, θα ξεκινήσουν οι μαζικοί εμβολιασμοί ανά τον κόσμο, με στόχο την απόκτηση ενός ικανού ποσοστού ανοσίας, το οποίος θα διασφαλίζει την επιστροφή της οικονομικής δραστηριότητας στα νορμάλ, προ-κορωνοϊού επίπεδα.
Όμως, θεωρείται επίσης βέβαιο ότι αυτά τα νορμάλ επίπεδα θα διαφέρουν σημαντικα σε σχέση με ό,τι είχαμε συνηθίσει πριν το 2020, καθώς η πανδημία έχει φέρει τεκτονικές αλλαγές τόσο στο πώς λειτουργεί η οικονομία όσο και στο πώς λειτουργούμε εμείς οι ίδιοι.
Ας δούμε επομένως, με τη βοήθεια του οίκου αξιολόγησης Fitch, πώς θα μοιάζει αυτός ο νέος κόσμος:
Μεγαλύτερη κρατική παρέμβαση: Η πολιτική των «χαμηλότερων επιτοκίων για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα» θα εδραιωθεί στις περισσότερες αναπτυγμένες οικονομίες. Οι κυβερνήσεις θα έχουν μεγαλύτερες δημοσιονομικές ευελιξίες και μεγαλύτερα περιθώρια δημοσιονομικής δράσης, κάτι το οποίο όμως, θα οδηγήσει σε υψηλότερο δημόσιο χρέος αλλά και σε αύξηση του κινδύνου φούσκας στις αγορές.
Μείωση των επενδύσεων: Το εταιρικός χρέος θα αυξηθεί παγκοσμίως, γεγονός το οποίο θα αποτρέψει ορισμένες εταιρείες από την ανάληψη πολυδάπανων έργων στο πεδίο των δημόσιων δαπανών στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Νέες καταναλωτικές συμπεριφορές: Όπως έδειξε η εμπειρία των προηγούμενων μηνών, αναμένεται να υπάρξει μετασχηματισμός της οικονομίας, εξέλιξη η οποία θα επηρεάσει και τις καταναλωτικές συνήθειες των ανθρώπων (π.χ. προτίμηση στην ενοικίαση και όχι στην αγορά). Οι καταναλωτές ενδεχομένως θα προβαίνουν σε αγορές προϊόντων και υπηρεσιών, προσδίδοντας μεγαλύτερη σημασία σε περιβαλλοντικά και κοινωνικά κριτήρια, ενώ θα προτιμούν ολοένα και περισσότερο το ηλεκτρονικό εμπόριο.
Μετάβαση σε online δραστηριότητες: Οι άνθρωποι θα εμπλακούν πιο ενεργά στο ηλεκτρονικό λιανεμπόριο, ενώ οι εργαζόμενοι λευκού κολάρου (σ.σ. τομέας υπηρεσιών) θα έχουν την ευχέρεια χρήσης της τηλεργασίας. Την ίδια ώρα, η ανάγκη για μετάβαση στις τράπεζες θα περιοριστεί, ενώ οι νέοι -και όχι μόνο- θα στραφούν στην χρήση διαδικτυακών υπηρεσιών διασκέδασης.
Νέοι εμπορικοί συσχετισμοί: Η απο-παγκοσμιοποίηση και η ενίσχυση του εθνικισμού, τάσεις που ενισχύθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας, θα έχουν σημαντικές επιδράσεις στον καθορισμό της ατζέντας της εμπορικής και εξωτερικής πολιτικής των κρατών. Ως αποτέλεσμα, αναμένεται μείωση των ροών άμεσων ξένων επενδύσεων, επαναφορά των δασμών και ανάφλεξη των εμπορικών πολέμων.
Αλλαγές και στο ΑΕΠ
Πέραν του μετασχηματισμού της παγκόσμιας οικονομίας, οι συνέπειες της υγειονομικής κρίσης θα αφήσουν το αποτύπωμά τους και στο μέγεθος των αναπτυγμένων οικονομιών, κάτι το οποίο έχει ήδη γίνει αισθητό σε πολλές περιπτώσεις.
Ενδεικτικά, σύμφωνα με το μοντέλο πρόβλεψης του Fitch, το ΑΕΠ κατά την περίοδο 2020 – 2025 θα είναι σαφώς μειωμένο σε σχέση με την περίοδο 2018 – 2023, με την Ιαπωνία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ισπανία, την Αυστραλία και τον Καναδά να δέχονται τις μεγαλύτερες πιέσεις.
Αντίθετα, μικρότερου εύρους απώλειες αναμένονται για τις οικονομίες της Γερμανίας, της Ελβετίας και των ΗΠΑ.
