Εξοικονομώ -Αυτονομώ: Πώς και πότε θα γίνουν οι αιτήσεις

Λιγότερες από 24 ώρες απομένουν για να ανοίξει η πλατφόρμα του «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» για τους ιδιοκτήτες της Ηπείρου και των Ιόνιων Νησιών.

Συγκεκριμένα, από αύριο στις 10.00 το πρωί θα μπορούν να υποβάλουν τις σχετικές αιτήσεις προκειμένου να λάβουν την ενεργειακή επιδότηση για τις ιδιοκτησίες τους. Στο πρόγραμμα, ύψους 900 εκατ. ευρώ, αναμένεται να ενταχθούν 60.000 κατοικίες, ο κύκλος εργασιών που θα δημιουργηθεί υπολογίζεται στα 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ, ενώ η ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων εκτιμάται ότι θα μειώσει την έκλυση αερίων του θερμοκηπίου κατά περισσότερους από 200.000 τόνους, ενώ θα εξοικονομηθούν περισσότερες από 900.000 Mwh ενέργειας.

Το «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» προβλέπει διεύρυνση των επιλέξιμων παρεμβάσεων και βελτίωση των κινήτρων, με το βασικό ποσοστό επιχορήγησης να ανέρχεται στο 65% και ανάλογα με το εισόδημα κάθε δικαιούχου μπορεί να φτάσει έως το 95%. Σε αυτό εντάσσεται κίνητρο 10% για τους ιδιοκτήτες ακινήτων ενεργειακών κλάσεων Η και Ζ, οι οποίοι θα καταφέρουν να αναβαθμίσουν την ενεργειακή τάξη του ακινήτου τους τουλάχιστον στο Β, ενώ ξεχωριστή προσαύξηση 10% λόγω της πανδημίας και επιπλέον 10% προβλέπεται για δήμους σε λιγνιτικές περιοχές.

Οπως έκανε γνωστό το υπουργείο Περιβάλλοντος, σήμερα αναμένεται να απενεργοποιηθεί το demo και να διαγραφούν οι δοκιμαστικές αιτήσεις, δηλαδή η λειτουργία της πλατφόρμας υποβολής αιτήσεων που ήταν σε δοκιμαστική λειτουργία, προκειμένου να προετοιμαστεί το σύστημα για το άνοιγμά του. Κατά τη δοκιμαστική λειτουργία πάντως, καταχωρίστηκαν περί τις 62.000 εγγραφές, γεγονός που αποδεικνύει το μεγάλο ενδιαφέρον των πολιτών.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ενδιαφερόμενοι, με την έναρξη της λειτουργίας υποβολής αιτήσεων σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα ανά περιφέρεια, θα πρέπει να καταχωρίσουν εκ νέου την αίτησή τους για να την υποβάλουν.

Στα σημαντικά που πρέπει να γνωρίζουν οι πολίτες που μένουν σε άλλες περιφέρειες είναι πως η έναρξη των αιτήσεων -όπως και στα προηγούμενα προγράμματα- θα πραγματοποιείται σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που έχει ανακοινωθεί, αλλά στις 10 το πρωί, οπότε η είσοδος στην πλατφόρμα νωρίτερα δεν θα έχει αποτέλεσμα.

 Παραδείγματα

Τα θετικά της ενεργειακής επιδότησης παρουσίασε η ηγεσία του ΥΠΕΝ στον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη.

Για παράδειγμα, διαμέρισμα 90 m² στην Αττική, κατασκευής 1978 ενεργειακής κατηγορίας Η, είχε κάθε χρόνο εκλύσεις ρύπων 126kg/τετραγωνικό μέτρο και κατανάλωνε 490kWh/m² πρωτογενούς ενέργειας και εκτιμήθηκε ότι δαπανούσε κάθε χρόνο 3.000 ευρώ για θέρμανση, ψύξη και χρήση ζεστού νερού.

Μετά τις παρεμβάσεις που έγιναν -συνολικού κόστους εργασιών 17.800 ευρώ, εκ των οποίων τα 8.000 ευρώ ήταν επιχορήγηση και τα υπόλοιπα καλύφθηκαν μέσω άτοκου δανείου-, το σπίτι αναβαθμίστηκε κατά 4 ενεργειακές κλάσεις και κατατάχθηκε στην κατηγορία Γ. Η ετήσια κατανάλωση ενέργειας περιορίστηκε στα  200kWh/m2, οι εκλύσεις ρύπων μειώθηκαν κατά 62% στα 48kg/m²CO₂  και το λειτουργικό κόστος  περιορίστηκε στα 1.300€, με μείωση 1.700 ευρώ.

ΟΛΑ ΟΣΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ

Ποιες είναι οι επιλέξιμες κατοικίες

Μία κατοικία, προκειμένου να κριθεί επιλέξιμη, πρέπει να πληροί τις ακόλουθες γενικές προϋποθέσεις:

• Υφίσταται νόμιμα.
• Δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα.
• Χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία.
• Εχει καταταχθεί βάσει του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ. 

Οι επιλέξιμες παρεμβάσεις

• Αντικατάσταση κουφωμάτων.
• Τοποθέτηση/αναβάθμιση θερμομόνωσης.
• Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης.
• Σύστημα ζεστού νερού χρήσης (ΖΝΧ) με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών
• Ενέργειας (ΑΠΕ).
• Λοιπές παρεμβάσεις εξοικονόμησης – αυτονόμησης ενέργειας. Δηλαδή: Εγκατάσταση νέου Φωτοβολταϊκού (Φ/Β) σταθμού αυτοπαραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, με ενεργειακό συμψηφισμό, Εγκατάσταση τοπικού συστήματος αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας

(ηλεκτρικοί συσσωρευτές), που παράγεται από Φ/Β, Εγκατάσταση «έξυπνων» οικιακών σημείων επαναφόρτισης ηλεκτροκίνητου οχήματος, Σημεία επαναφόρτισης εναλλασσόμενου ρεύματος (AC), Σημεία επαναφόρτισης συνεχούς ρεύματος (DC), Εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων διαχείρισης (smart home), τα οποία συμβάλουν στην εξοικονόμηση ενέργειας, Εξυπνα συστήματα διαχείρισης ηλεκτρικών φορτίων, Εξυπνα συστήματα Θέρμανσης/ψύξης, Εξυπνα συστήματα απομακρυσμένου ελέγχου και παρακολούθησης.

• Οσον αφορά τις πολυκατοικίες, οι παρεμβάσεις περιλαμβάνουν: Αναβάθμιση και η πιστοποίηση ανελκυστήρα και αναβάθμιση φωτισμού των κοινόχρηστων χώρων. 

Τα ανώτατα όρια ανά επιλέξιμη δαπάνη

• 500 ευρώ για μονοκατοικία/μεμονωμένο διαμέρισμα/διαμέρισμα ως μέρος αίτησης σε πολυκατοικία τύπου Α.

• 270 ευρώ για αίτηση πολυκατοικίας τύπου Β. 

Τα απαιτούμενα δικαιολογητικά

• Κάθε φυσικό πρόσωπο που επιθυμεί να συμμετάσχει στο πρόγραμμα πρέπει αρχικά να ελέγξει εάν είναι «επιλέξιμος ωφελούμενος» και εάν η ιδιοκτησία του μπορεί να θεωρηθεί «επιλέξιμη κατοικία».
• Αν είναι λοιπόν δικαιούχος θα πρέπει να έχει κωδικούς πρόσβασης για την εφαρμογή TAXISnet, καθώς δεν υφίσταται δυνατότητα υποβολής αίτησης στο πρόγραμμα για φυσικά πρόσωπα που δεν είναι πιστοποιημένα μέσω της εφαρμογής και δεν έχουν κωδικούς πρόσβασης.
• Σε περίπτωση που υπάρχουν εκκρεμότητες νομιμοποίησης/τακτοποίησης στο ακίνητο, η υποβολή δήλωσης για υπαγωγή σε νόμο τακτοποίησης αυθαίρετων κατασκευών θα πρέπει να έχει γίνει πριν από την υποβολή της αίτησης στο πρόγραμμα. Μεταγενέστερη δήλωση, από την υποβολή αίτησης στο πρόγραμμα, για υπαγωγή σε νόμο τακτοποίησης αυθαίρετων κατασκευών δύναται να υποβληθεί σε περίπτωση απόκλισης της ωφέλιμης επιφάνειας του ακινήτου μέχρι του ορίου των 7 τετραγωνικών μέτρων, προκειμένου οι ενεργειακές παρεμβάσεις να είναι σύμφωνες με την κείμενη νομοθεσία (για τις πολυκατοικίες, το όριο σε τετραγωνικά μέτρα είναι το γινόμενο 7 επί του πλήθους των  διαμερισμάτων). Σε κάθε περίπτωση, πριν από την τελική εκταμίευση της επιχορήγησης του έργου θα πρέπει να έχει προσκομιστεί η βεβαίωση περαίωσης της υπαγωγής περί τακτοποίησης αυθαίρετων κατασκευών, όπου και θα προκύπτει η εξόφληση του συνόλου του ενιαίου ειδικού προστίμου του ακινήτου.
• Υποβολή και εκκαθάριση δήλωσης για το φορολογικό έτος 2019. Σε περίπτωση που στα φορολογικά στοιχεία του αιτούντος υπάρχουν εκκρεμότητες στην εκκαθάριση της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (Ε1) ή στη δήλωση των στοιχείων ακινήτων (Ε9), θα πρέπει να διευθετηθούν πριν από την υποβολή της αίτησης. Επισημαίνεται ότι στα έντυπα φορολογίας, μίσθωσης ακινήτων και περιουσιακής κατάστασης θα πρέπει να αναγράφεται ορθά ο αριθμός παροχής ηλεκτρικής ενέργειας.
• Σε περίπτωση ύπαρξης περισσότερων δικαιούχων εμπράγματων δικαιωμάτων στο ακίνητο θα πρέπει να έχει εξασφαλισθεί η συναίνεση των συγκυρίων  και να αναγράφεται ορθά ο αριθμός παροχής ηλεκτρικής ενέργειας στη δήλωση των στοιχείων ακινήτων (Ε9) τους.
• Σε περίπτωση πρόσφατης απόκτησης ακινήτου (απόκτηση για πρώτη φορά εμπράγματου δικαιώματος επί του ακινήτου μετά τις 31/12/2019 και μόνον για την πλήρη κυριότητα ή την επικαρπία) θα πρέπει να έχει προηγηθεί η καταχώριση/τροποποίηση των στοιχείων στο Ε9 και μετά να προχωρήσει ο ενδιαφερόμενος στην υποβολή αίτησης. Με την αίτηση επισυνάπτονται ο τίτλος ιδιοκτησίας και το πιστοποιητικό μεταγραφής από το αρμόδιο υποθηκοφυλακείο ή πιστοποιητικό καταχώρισής του στα κτηματολογικά φύλλα του οικείου κτηματολογικού γραφείου. Η μελλοντική χρήση του ακινήτου ως κύρια κατοικία θα τεκμηριώνεται με Υπεύθυνη Δήλωση του Ν. 1599/1986 από τον ωφελούμενο (πλήρους κυρίου/επικαρπωτή), όπου αναφέρεται ότι το ακίνητο θα χρησιμοποιηθεί ως κύρια κατοικία είτε από τον ίδιο είτε από τρίτο πρόσωπο, δηλώνοντας το ονοματεπώνυμο και τον ΑΦΜ αυτού. Ο δικαιούχος (Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Α.Ε.) διενεργεί τους απαραίτητους ελέγχους προκειμένου να διαπιστωθεί η χρήση του ακινήτου ως κύρια κατοικία.
• Εκδοση Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης του ακινήτου και συμπλήρωση του σχετικού Εντύπου Πρότασης Παρεμβάσεων ενεργειακής Εξοικονόμησης-Αυτονόμησης.

Προϋποθέσεις για την υποβολή αιτήσεων 

• Για κάθε επιλέξιμη κατοικία (μονοκατοικία/ μεμονωμένο διαμέρισμα/διαμέρισμα ως μέρος αίτησης σε πολυκατοικία τύπου Α) του τρέχοντος κύκλου «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» πρέπει να υποβληθεί μία 1 αίτηση.
• Κατοικίες που έχουν ολοκληρώσει κάποιον από τους προηγούμενους κύκλους του προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ» της προγραμματικής περιόδου 2014-2020 δεν έχουν δικαίωμα υποβολής στον τρέχοντα κύκλο. Η καταχώριση στο πληροφοριακό σύστημα περισσότερων της μίας αιτήσεων για την ίδια επιλέξιμη κατοικία από το ίδιο πρόσωπο ή άλλο συγκύριο οδηγεί  στην απόρριψη του συνόλου των αιτήσεων και στην περίπτωση αίτησης που έχει συμπεριληφθεί σε απόφαση υπαγωγής, η τελευταία θα ανακληθεί. Στο ανωτέρω πλαίσιο δεν μπορούν να υποβληθούν περισσότερες της μίας αίτησης για την ίδια πολυκατοικία.

Σημειώνεται ότι μετά την ηλεκτρονική αποδοχή της απόφασης υπαγωγής, ο ωφελούμενος ενημερώνεται, μέσω του πληροφοριακού συστήματος, σχετικά με την έναρξη υλοποίησης των παρεμβάσεων, για την καταληκτική ημερομηνία ολοκλήρωσης του έργου καθώς και για την υποχρέωσή του να συμπληρώσει τα στοιχεία των προμηθευτών/αναδόχων και μελετητή. Επίσης, οφείλει να μεριμνήσει για τη φωτογραφική αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης του ακινήτου πριν από τις παρεμβάσεις, στο πλαίσιο υποχρέωσης υποβολής φωτογραφικής τεκμηρίωσης με την ολοκλήρωση του έργου.