Παναγής Καππάτος – Ομιλία στην Ολομέλεια για το Ν/Σ του Υπουργείου Εσωτερικών για τον εκσυγχρονισμό του ΑΣΕΠ (13/1/2021)
Κύριε Υπουργέ,
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι.
Αφού ευχηθώ καλή επιτυχία στους κυρίους Βορίδη και Πέτσα καθώς επίσης και τον Υφυπουργό Δικαιοσύνης κ. Κώτσηρα, μέχρι πρότινος εισηγητή από μέρους της πλειοψηφίας στο παρόν νομοσχέδιο, επιτρέψτε μου μια επισήμανση.
Είναι σημαντικό ότι συζητούμε το Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Εσωτερικών κατόπιν αποδοχής του, ως έχει, από τον νέο Υπουργό, κ. Μάκη Βορίδη.
Είναι σημαντικό γιατί αποδεικνύει ότι ο σεβασμός στη θεσμική συνέχεια του κράτους και τη δουλειά των ανθρώπων που συγκροτούν το Κυβερνητικό Σχήμα δεν είναι λόγια του αέρα.
Είναι θεμελιώδης αρχή μας που επιλέγουμε να την εφαρμόσουμε στην πράξη –και την κοινοβουλευτική διαδικασία εν προκειμένω.
Έρχομαι τώρα στο περιεχόμενο του Σχεδίου Νόμου.
Το ΑΛΦΑ και το ΩΜΕΓΑ κάθε συζήτησης που αφορά στο ΑΣΕΠ είναι η διαφάνεια και η αντικειμενικότητα των διαδικασιών.
Πρόκειται για «κεκτημένο» που το παρόν νομοσχέδιο όχι μόνο υιοθετεί αλλά ενισχύει και επιβεβαιώνει διαμέσου ρυθμίσεων που υπαγορεύονται από το διακύβευμα για αξιοκρατία και ταχύτητα στις διαδικασίες.
Τι αντιμετωπίζουμε επομένως με το παρόν Σχέδιο;
Πρώτον την πολυδιάσπαση και τη δυσχέρεια ερμηνείας διατάξεων που τροποποιούνται ήδη από το 1994 μέχρι και σήμερα,
Δεύτερον την ύπαρξη παράλληλων διαδικασιών στελέχωσης του δημοσίου τομέα, οι οποίες εναπόκειντο στη διακριτική ευχέρεια των φορέων,
Τρίτο, και πολύ σημαντικό, τον αυξημένο χρόνο που απαιτείται για τη διεξαγωγή και ολοκλήρωση των διαφόρων διαδικασιών πρόσληψης όπου αγγίζουν ακόμη και τα δύο έτη!
Για τον κλάδο της Υγείας και το ιατρικό προσωπικό που απασχολεί τον Νομό Κεφαλληνίας, αρκεί μόνο να σας πω πώς για την πρόσληψη ενός ιατρού από την προκήρυξη του ΑΣΕΠ έως και την πλήρωση της θέσης μειώνουμε τον χρόνο στους 18 περίπου μήνες.
Στο πεδίο της επιλογής διευθυντικών στελεχών του Δημοσίου, διευρύνουμε τον ρόλο του ΑΣΕΠ όχι όμως και τις δομές του. Απαντάμε έτσι στο αίτημα για πραγματική αριστεία.
Πώς επομένως μεταφράζεται αυτή μας η στόχευση πρακτικά;
Η πρώτη παρέμβαση εντοπίζεται στη βελτίωση, τον εκσυγχρονισμό και την ουσιαστική επικαιροποίηση του μέχρι σήμερα εφαρμοζόμενου νομοθετικού πλαισίου για τις προσλήψεις στον δημόσιο τομέα
Μία ακόμη πρωτοβουλία αφορά στη εισαγωγή μιας κεντρικής διαδικασίας προσλήψεων, τον πανελλήνιο γραπτό διαγωνισμό, ώστε να εκλείψει ο κατακερματισμός των διαδικασιών επιλογής και να υπηρετηθεί ο ενιαίος προγραμματισμός προσλήψεων και επιλογής ανθρώπινου δυναμικού στον δημόσιο τομέα
Με το νομοσχέδιο, ακόμη, απαντούμε στο αίτημα για αξιολόγηση, μέσω της διαγωνιστικής διαδικασίας, των γνώσεων, των δεξιοτήτων και της εργασιακής αποτελεσματικότητας των διαγωνιζομένων, ώστε από εκείνους να επιλεγούν οι καταλληλότεροι
Και τέλος, με την οργανωτική και λειτουργική του ενίσχυση, το ΑΣΕΠ, ως συνταγματικά κατοχυρωμένη ανεξάρτητη Αρχή, προσαρμόζεται με όρους αποτελεσματικότητας στην εφαρμογή του νέου πλαισίου με έμφαση στον πανελλήνιο γραπτό διαγωνισμό.
Επειδή όμως η Ελλάδα δεν είναι μόνη της στον κόσμο –κάτι που διαπιστώνουμε καθημερινά και από τη διαχείριση της κρίσης του κορονοϊού- προκειμένου το παρόν νομοθέτημα να ακολουθεί τις τάσεις της εποχής, παρακολουθεί συστηματικά τις διεθνείς, αντίστοιχες διαδικασίες.
Οι Κεντρικές διαδικασίες διαγωνισμού για την επιλογή προσωπικού του δημόσιου τομέα είναι συνήθης πρακτική σε αρκετές χώρες της ΕΕ.
Ενδεικτικά, η Γαλλία, Πορτογαλία και Ιρλανδία ακολουθούν το συγκεκριμένο μοντέλο όπως ακόμη και η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση κατά την επιλογή του προσωπικού στα θεσμικά της όργανα.
Παρακολουθήσαμε, ακόμη, τις διαδικασίες επιλογής που αξιοποιούν συνδυαστικά μια πληθώρα εργαλείων που αξιολογούν τις γνώσεις, τις δεξιότητες και στοιχεία της προσωπικότητας των υποψηφίων.
Από τις γραπτές δοκιμασίες, τις συνεντεύξεις και τα ψυχομετρικά τεστ της Γαλλίας, στα ερωτηματολόγια και τις προσομοιώσεις της Ιρλανδίας αντιλαμβάνεστε ότι προκύπτει μια «βεντάλια» προτάσεων, που δεν χρειάζεται να επανεφεύρουμε τον τροχό αλλά να παραδειγματιστούμε από τα θετικά δείγματα της διεθνούς κοινότητας.
Το Σχέδιο Νόμου που ψηφίζουμε είναι επομένως σημαντικό για πολλούς λόγους.
Είναι σημαντικό γιατί σέβεται το κεκτημένο της αντικειμενικότητας και του αδιάβλητου των διαδικασιών του ΑΣΕΠ επί των οποίων προσθέτει και δεν αφαιρεί.
Γιατί παρακολουθεί την εποχή και προσαρμόζει τον θεσμό σε αυτήν, χωρίς όμως να τον διογκώνει.
Γιατί «διαβάζει» τις πρωτοβουλίες που σειρά δυτικών κρατών υιοθετούν και τις κάνει κτήμα του ελληνικού νομοθετικού οπλοστασίου.
Αλλά πιο πολύ από κάθε άλλη διαπίστωση, το Σχέδιο Νόμου είναι σημαντικό γιατί ενσωματώνει στο πυρήνα του «την ψυχή» της Δημόσιας Διοίκησης, που δεν είναι άλλη παρά το ανθρώπινό της δυναμικό.
Το ΑΣΕΠ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αποτελεί ήδη τον θεσμικό εγγυητή για την αντικειμενικότητα, τη διαφάνεια και την αξιοκρατία στις προσλήψεις στο δημόσιο.
Σε αυτό δρα ενισχυτικά και η συνταγματική θωράκισή του ήδη από το 2001. Με τη νομοθετική μας παρέμβαση διατηρούμε όλα εκείνα τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που αναγνωρίζουμε στον θεσμό, προσδίδοντάς του στοιχεία σύγχρονα.
Χαρακτηριστικά που ακολουθούν τις ευρωπαϊκές καλές πρακτικές, συνυπολογίζουν κοινωνικά κριτήρια όπως εκείνα που αφορούν στα άτομα με αναπηρία και εναρμονίζουν τη διαδικασία πρόσληψης προσωπικού στη Δημόσια Διοίκηση με τα αιτήματα για αποτελεσματικότητα, αμεσότητα και ταχύτητα στη λήψη των αποφάσεων.
Για όλους αυτούς του λόγους είμαι θετικός στο νομοσχέδιο.