Της Αλεξάνδρας Γκίτση
Με δύο διακριτές “ταχύτητες” και πολλές περισσότερες στις περιοχές αυξημένου κινδύνου, λειτουργεί από το Σάββατο 30 Ιανουαρίου το λιανεμπόριο. Οι περιορισμοί που τέθηκαν, σε μια προσπάθεια να αναχαιτιστεί η αύξηση των κρουσμάτων, δεν αποτελεί κεραυνό εν αίθρια για τους Παροικούντες την Ιερουσαλήμ, δηλαδή τους λιανέμπορους και τους εκπροσώπους των θεσμικών φορέων του κλάδου.
Τρεις εβδομάδες πριν, όταν η Επιτροπή των λοιμωξιολόγων συνεδρίαζε για να αποφασίσει τι θα “άνοιγε” τη Δευτέρα 18 Ιανουαρίου -λιανεμπόριο ή σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης- και το υπουργείο Ανάπτυξης κατέθετε προτάσεις για τη λειτουργία της αγοράς, οι θεσμικοί φορείς του εμπορίου, σύμφωνα με κάποιες πηγές, είχαν ενημερωθεί ότι το “πείραμα” της επαναλειτουργίας του λιανεμπορίου θα διαρκούσε δύο εβδομάδες.
Όπερ και εγένετο. Η αύξηση των κρουσμάτων και το “κοκκίνισμα” περιοχών όπως π.χ. η Αττική, οδήγησε τελικά την Επιτροπή να εισηγηθεί τον περιορισμό στη λειτουργία του λιανεμπορίου και την επανεμφάνιση των “clicks” στις αγορές.
Έως την ερχόμενη Δευτέρα 8 Φεβρουαρίου λοιπόν, το λιανεμπόριο, στις “κόκκινες” περιοχές, ο αριθμός των οποίων έχει φθάσει στις 13 -χθες προστέθηκαν στη λίστα η Χαλκδική, το Λασίθι και η Ζάκυνθος- θα λειτουργεί με τη μέθοδο click away (παραγγελία από απόσταση και παραλαβή στο κατάστημα), ενώ τα καταστήματα ένδυσης, υπόδησης, βιβλιοπωλείων, κομμωτηρίων και προσωπικής περιποίησης έχουν τη δυνατότητα θα λειτουργούν με προκαθορισμένο ραντεβού (click inside) και με 1 άτομο ανά 25 τ.μ.
Δυνατότητα την οποία αποφάσισε να μην εξασκήσει, τόσο το δίκτυο της Inditex που δραστηριοποιείται στην Ελλάδα με πλειάδα καταστημάτων και σημάτων, όπως ZARA, Pull&Bear, Massimo Dutti, Bershka, Stradivarius, Oysho, κ.ά., όσο και η Jumbo.
Η τελευταία, ενώ το Σάββατο άνοιξε κανονικά τα καταστήματά της, αξιοποιώντας τη δυνατότητα που δίνεται στις λιανεμπορικές επιχειρήσεις να λειτουργήσουν στις “κόκκινες περιοχές” με τους ΚΑΔ ένδυσης, υπόδησης και βιβλιοχαρτοπωλείου, και λειτούργησε με το μοντέλο click inside, στο τέλος της ημέρας, διαπίστωσε μάλλον ότι το z της ταμειακής μηχανής δεν κάλυπτε τα έξοδα λειτουργίας. Έτσι πριν αλέκτορα φωνήσαι τρις, η διοίκησή της ανέκρουσε πρύμναν και αποφάσισε τα καταστήματά της σε Αττική, Χαλκίδα και Πάτρα να παραμείνουν κλειστά από τη Δευτέρα 1η Φεβρουαρίου.
Όμως άγνωστο παραμένει πόσα και ποια καταστήματα μεμονωμένα ή όσα ανήκουν σε αλυσίδες θα αξιοποιήσουν τη δυνατότητα που τους δίνει η Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ), να ενεργοποιήσουν στις “κόκκινες” περιοχές τους ΚΑΔ της ένδυσης, της υπόδησης και του βιβλιοχαρτοπωλείου, και να λειτουργήσουν με τη μέθοδο click inside. Δηλαδή αν τους συμφέρει οικονομικά να ανεβάσουν τα ρολά.
Σε ένα κατάστημα π.χ. επιφάνειας 1.000 τ.μ. μπορούν να βρίσκονται ταυτόχρονα εντός αυτού έως 40 καταναλωτές ή 420-520 αν δεχθούμε ότι ο καθένας μένει μέσα 1 ώρα και το κατάστημα εξαντλεί τη δυνατότητα που του δίδεται από την ΚΥΑ να λειτουργεί καθημερινά έως και 13 ώρες στην Αττική, δηλαδή από τις 7 το πρωί έως τις 8 το βράδυ, ή 10,5 ώρες στις υπόλοιπες “κόκκινες” περιοχές, δηλαδή από τις 7 το πρωί έως τις 17:30.
Η περίπτωση των Inditex και H&M
Ας επανέλθουμε όμως στην περίπτωση της Inditex. Η απόφαση του μεγαλύτερου λιανέμπορου που δραστηριοποιείται στη χώρα, του Ισπανικού ομίλου Inditex που με βάση τα στοιχεία του 2019 τζίραρε στην Ελλάδα 550 εκατ. ευρώ, διέθετε δίκτυο 165 καταστημάτων -πλέον είναι 163 – στο οποίο απασχολούνταν 3.956 εργαζόμενοι, προβληματίζει.
Και αυτό γιατί ο όμιλος Inditex έχει ανακοινώσει, από τον περασμένο Ιούνιο, ότι προτίθεται να κλείσει παγκοσμίως 1.200 καταστήματα, να επεκτείνει τα καταστήματα με τις καλύτερες επιδόσεις και να επενδύσει στο διαδίκτυο προκειμένου το 2022 το 25% του ετήσιου τζίρου του να προέρχεται από τις online πωλήσεις.
Έως τα τέλη του περασμένου Οκτωβρίου είχε κλείσει 289 περιορίζοντας τον αριθμό τους σε 7.197. Μέχρι στιγμής δεν είναι γνωστό αν αυτή η απόφαση, δηλαδή κλείσιμο καταστημάτων, θα επηρεάσει και πόσο τη δραστηριότητα του στην Ελλάδα, όπου ολόκληροι εμπορικοί δρόμοι φέρουν το όνομα του ενώ το αποτύπωμά του στα εμπορικά κέντρα της χώρας κάθε άλλο παρά ασήματο είναι.
Εκτός από την Inditex, υπάρχουν και άλλοι μεγάλοι εγχώριοι και μη όμιλοι που αναζητούν την πλέον ενδεδειγμένη λύση για το πως θα λειτουργήσουν βραχυπρόθεσμα και ποιο πλάνο θα ακολουθήσουν μακροπρόθεσμα.
Και φυσικά υπάρχουν και αρκετές χιλιάδες μικρομεσαίες λιανεμπορικές επιχειρήσεις οι οποίες, κατά δήλωση εκπροσώπων των θεσμικών τους οργάνων βρίσκονται επί ξυρού ακμής. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών Σταύρο Καφούνη, 1 στις 2 εμπορικές επιχειρήσεις κινδυνεύουν αν δεν εφαρμοστούν γενναία μέτρα στήριξης μεταξύ των οποίων και “κούρεμα” οφειλών. Αρκετές εξ αυτών των επιχειρήσεων αδυνατούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις που έχουν συσσωρευτεί, αφού ο τζίρος των προηγούμενων μηνών, ακόμη και την περίοδο των εορτών όπου τα καταστήματα λειτούργησαν κάποιες ημέρες και των δύο προηγούμενων εβδομάδων, είναι κάτω τουλάχιστον 50% όπως υποστηρίζουν στελέχη της αγοράς.
Ακόμη όμως και μεγάλες αλυσίδες και γνωστά brands, όπως η σουηδική H&M δέχθηκαν και συνεχίζουν να δέχονται ισχυρές πιέσεις. Η αλυσίδα που αριθμεί 35 καταστήματα στην Ελλάδα έχασε πέρυσι το 1/4 των πωλήσεών της σε σχέση με το 2019 ενώ το τελευταίο τρίμηνο της οικονομικής της χρήσης (Σεπτέμβριος – Νοέμβριος) οι απώλειες διευρύνθηκαν. Σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε ο σουηδικός όμιλος στις 29 Ιανουαρίου, οι πωλήσεις του στην Ελλάδα το διάστημα Σεπτέμβριος – Νοέμβριος υποχώρησαν κατά 30%, όταν σε επίπεδο ομίλου η πτώση ήταν μόλις 10%.
