«Το μόνο που ήθελα ήταν να έχω αρκετά χρήματα ώστε να μπορώ να καλύψω τα έξοδα της ασφάλειας της οικογένειάς μου» είπε ο πρίγκιπας Χάρι στην πολυσυζητημένη συνέντευξή που έδωσε μαζί με την σύζυγό του Μέγκαλ Μάρκλ στην Όπρα Γουίνεφρεϊ.
Πλέον οι δυο τους καταφέρνουν να υποστηρίξουν τον πολυτελή τρόπο ζωής τους με χρήματα από συμφωνίες με μεγάλες εταιρίες όπως το Spotify και το Netflix. Ωστόσο τα έσοδά τους δεν συγκρίνονται με αυτά που άφησαν πίσω τους αποχωρώντας από τη Βρετανία.
Σύμφωνα με περσινό δημοσίευμα των Times ο προσωπικός μόνο πλούτος της βασίλισσας Ελισάβετ φτάνει τις 350 εκατ. λίρες ενώ συνολικά τα περιουσιακά στοιχεία της βασιλικής οικογένειας έχουν πολλαπλάσια αξία.
Από που όμως βγάζει χρήματα η βασιλική οικογένεια;
Ως κεφαλή του κράτους, η βασίλισσα κατέχει το crown estate, μια σειρά από εκτάσεις γης και κτίσματα στα οποία περιλαμβάνονται ο ιππόδρομος του Άσκοτ, ένα μεγάλο κομμάτι του κεντρικού Λονδίνου και το ήμισυ των ακτών στην Αγγλία, Ουαλία και Βόρεια Ιρλανδία. Ωστόσο, το crown estate λειτουργεί ανεξάρτητα και τα κέρδη του – 345 εκατομμύρια λίρες πέρυσι – πηγαίνουν στην κυβέρνηση.
Μερικά από αυτά τα χρήματα στη συνέχεια επιστρέφονται στη βασιλική οικογένεια. Το 2011 αυτά τα χρήματα ήταν 13,7 εκατομμύρια λίρες, τα περισσότερα από τα οποία χρησιμοποιήθηκαν για την πληρωμή προσωπικού της οικογένειας. Επιπλέον, την ίδια χρονιά η μοναρχία έλαβε επίσης «επιχορηγήσεις σε ενίσχυση» για να καλύψει τα ταξίδια, τις επικοινωνίες και τη συντήρηση των ανακτόρων. Το 2011 αυτό το ποσό ανήλθε σε 18,4 εκατομμύρια λίρες (6 εκατομμύρια για ταξίδια, 11,9 εκατομμύρια για ακίνητα και 500,000 για επικοινωνίες).
Το 2012 όμως αυτή η χρηματοδότηση αντικαταστάθηκε από μία μόνο πληρωμή, την «κρατική επιχορήγηση». Αυτή αυξήθηκε ραγδαία, ιδίως το 2016, για να καλύψει μια ακριβή δεκαετούς διάρκειας ανακαίνιση του Ανακτόρου του Μπάκιγχαμ, που καταρρέει. (Το 2007 η πτώση μέρους ενός τοίχου παραλίγο να χτυπήσει το αυτοκίνητο της πριγκίπισσας Άννας.) Η κρατική επιχορήγηση ορίζεται πλέον στο 25% των ετήσιων κερδών του στέμματος (θα επιστρέψει στο στο 15% το 2027) και πέρυσι ανήλθε σε περίπου 82,4 εκατομμύρια λίρες.
Επιπλέον η οικογένεια παίρνει χρήματα από το Δουκάτο του Λάνκαστερ και της Κορνουάλης που κληρονόμησαν η βασίλισσα και ο πρίγκιπας Κάρολος, ως μονάρχης και διάδοχος του θρόνου αντίστοιχα.
Πρόκειται για ιδιωτική περιουσία εμπορικών, γεωργικών και οικιστικών ακινήτων. Το 2017 προέκυψε ότι το Δουκάτο του Λάνκαστερ επένδυσε εκατομμύρια σε λογαριασμό στα Νησιά Κέιμαν. (Η Duchy Originals, μια εταιρεία που ιδρύθηκε από τον Πρίγκιπα Κάρολ και η οποία πουλάει ακριβά μπισκότα και άλλα «φυσικά τρόφιμα», είναι ανεξάρτητη και τα κέρδη της πηγαίνουν σε φιλανθρωπικούς σκοπούς.)
Πέρυσι, τα περιουσιακά στοιχεία των δύο δουκάτων άξιζαν συνολικά 1,6 δισ. λίρες, και είχαν ετήσια κέρδη περίπου 47 εκατομμυρίων λιρών. Αυτά τα χρήματα πληρώνουν τα προσωπικά έξοδα της βασιλικής οικογένειας, αν και ο πρίγκιπας Κάρολος υποστηρίζει πως δίνει μέρος του μεριδίου του στη φιλανθρωπία και ότι πληρώνει φόρο εισοδήματος.
Τέλος, παρόλο που πολλά από τα παλάτια στα οποία ζει η βασιλική οικογένεια κρατούνται για λογαριασμό της χώρας, και έτσι δεν μπορούν να πουληθούν, τα μέλη της έχουν και άλλη ιδιωτική περιουσία. Η βασίλισσα, για παράδειγμα, κληρονόμησε δύο εξοχικές κατοικίες, το Κάστρο του Μπαλμόραλ και το Κτήμα του Σάντριγχαμ. Και τα δύο τα κληρονόμησε από τον πατέρα της και χρησιμοποιούνται από τη βασιλική οικογένεια για τις διακοπές τους.
Ο πρίγκιπας Χάρι και η Μέγκαν Μαρκλ, πριν παραιτηθούν από τα καθήκοντά τους, πληρώνονταν εν μέρη από την κρατική επιχορήγηση.
Ο πρίγκιπας Κάρολος ξόδευε επίσης 5,6 εκατομμύρια λίρες τον χρόνο έως τον Μάρτιο του 2020 χρηματοδοτώντας τους δυο παραπάνω αλλά και τον Δούκα και τη Δούκισσα του Κέιμπριτζ, ενώ η πριγκίπισσα Νταϊάνα άφησε το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας της, αξίας περίπου 13 εκατομμυρίων λιρών μετά τους φόρους, στους γιους της. Ο πρίγκιπας Χάρι είπε στην Όπρα Γουίνφρεϊ ότι χωρίς αυτά τα χρήματα από τη μητέρα του, δεν θα μπορούσε να μετακομίσει με την σύζυγό του στην Αμερική.
Αυτός ο συνδυασμός ιδιωτικού και κυβερνητικού εισοδήματος εξηγεί τον πλούτο της βασιλικής οικογένειας, αλλά δεν μπορεί να απαντήσει σε πιο ακανθώδη ερωτήματα σχετικά με την αξία της μοναρχίας.
Οι υποστηρικτές της βασιλικής οικογένειας επισημαίνουν ότι, πριν από την πανδημία τουλάχιστον, πολλοί τουρίστες επισκέπτονταν την Βρετανία λόγω της ατραξιόν της βασιλικής οικογένειας, αν και το ακριβές όφελος είναι αδύνατο να καθοριστεί ποσοτικά.
Η βασίλισσα πληρώνει φόρο εισοδήματος, και ακόμη και δημοτικούς φόρους για το Ανάκτορο του Μπάκιγχαμ, παρόλο που δεν είναι υποχρεωμένη.
Με την παραίτησή τους από τα καθήκοντά τους ως μέλη της βασιλικής οικογένειας και προσπαθώντας να βγάλουν μόνοι τους τα χρήματα που χρειάζονται, ο Χάρι και η Μέγκαν ελπίζουν να αποφύγουν την κατακραυγή. Σίγουρα όμως το εισόδημά τους θα είναι πλέον λιγότερο ασφαλές και πιθανότατα πολύ χαμηλότερο.
