Χρήστος Μαζάνης
Είναι πιθανό να παγιδέψουμε τον ιό SARS-CoV-2 εμποδίζοντάς τον να απελευθερωθεί από τα μολυσμένα κύτταρα και να εξαπλωθεί σε όλους τους ιστούς του σώματος; Η απάντηση είναι «σε πρώτη φάση, ναι», σύμφωνα με μια διεθνή μελέτη που συντονίστηκε από τους Ιταλούς γενετιστές Τζουζέπε Νοβέλι (Πανεπιστήμιο Τορ Βεργκάτα Ρώμης και Πανεπιστήμιο Νεβάδας) και Πιερ Πάολο Παντόλφι (Πανεπιστήμιο του Τορίνο, Πανεπιστήμιο Νεβάδας).
Η παγίδευση του ιού επιτυγχάνεται χάρη σε μια φυσική χημική ένωση, καλά ανεκτή από τον ανθρώπινο οργανισμό, που ονομάζεται I3C (Indole-3 Carbinol). Οι πρώτες δοκιμές στο εργαστήριο έδειξαν ότι αναστέλλει τα ένζυμα που ευνοούν την εξάπλωση του ιού. Το προϊόν αυτό χρησιμοποιείται ήδη για άλλες θεραπείες και επομένως θα μπορούσαν να ξεκινήσουν γρήγορα κλινικές δοκιμές για την αποτελεσματικότητά του κατά του Covid-19.
Για την έρευνα αυτή, η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Cell Death & Disease», συνεργάστηκαν μεταξύ άλλων το νοσοκομείο «Bambino Gesù» της Ρώμης, το Ιταλικό Ινστιτούτο Λοιμωδών Νόσων Σπαλαντσάνι, το Πανεπιστήμιο «San Raffaele» της Ρώμης, το Πανεπιστήμιο του Τορόντο, το Πανεπιστήμιο της Βοστόνης, το Harvard, το Yale, τo γαλλικό «INSERM Paris» και το «Hopital Avicenne».
Οι ερευνητές έχουν εντοπίσει μια κατηγορία ενζύμων (E3-ubiquitin ligase) που εξυπηρετούν τον ιό SARS-CoV-2 να φεύγει από τα μολυσμένα κύτταρα και να εξαπλώνεται σε όλους τους ιστούς του σώματος. Αυτά τα ένζυμα εκφράζονται σε υψηλά επίπεδα στους πνεύμονες των ασθενών με Covid-19 και σε άλλους ιστούς που έχουν μολυνθεί με τον ιό. Σε μια υποομάδα μάλιστα ασθενών (περίπου 1.300) που είχαν νοσήσει σοβαρά από τη λοίμωξη έχουν επίσης εντοπιστεί σπάνιες γενετικές αλλοιώσεις που αυξάνουν τη δραστηριότητα των ενζύμων αυτών που ευνοούν την απελευθέρωση του μολυσματικού ιού.
Οι δοκιμές in vitro έδειξαν ότι αυτή η διαδικασία που ακολουθεί ο ιός για να εξαπλωθεί μπορεί να αποκλειστεί με την ένωση I3C, η οποία είναι και υποψήφια από μόνη της για αντιική χρήση σε συνδυασμό με άλλες θεραπείες.
«Πρέπει να προχωρήσουμε σε κλινικές δοκιμές σε ασθενείς με Covid-19 για να αξιολογήσουμε εάν μπορούμε να αποτρέψουμε την εκδήλωση σοβαρών και δυνητικά θανατηφόρων συμπτωμάτων. Πάντως το να υπάρχουν θεραπευτικές επιλογές, ιδιαίτερα για ασθενείς που δεν μπορούν να εμβολιαστούν, είναι ζωτικής σημασίας για τη διάσωση ολοένα και περισσότερων ανθρώπων, αλλά και για την καλύτερη διαχείριση της δημόσιας υγείας» αναφέρει σε ιταλικά Μέσα Ενημέρωσης ο γενετιστής Τζιουζέπε Nοβέλι, ερωτηθείς για τη νέα αυτή ανακάλυψη.
«Xρειάζεται να σκεφτούμε μακροπρόθεσμα. Τα εμβόλια, παρόλο που τώρα είναι πολύ αποτελεσματικά, ενδέχεται στο μέλλον να μην είναι, επειδή ο ιός μεταλλάσσεται, και ως εκ τούτου είναι απαραίτητο να διαθέτουμε περισσότερα όπλα για την καταπολέμησή του. Επομένως θα είναι σημαντικό να εκτιμηθεί εάν το I3C μπορεί επίσης να μειώσει τις πολύ σοβαρές κλινικές επιπλοκές που αντιμετωπίζουν πολλοί ασθενείς μετά από την οξεία φάση της λοίμωξης. Αυτό θα αποτελεί ένα σοβαρό πρόβλημα τα επόμενα χρόνια, το οποίο θα καλούμαστε να διαχειριζόμαστε. Πρέπει επίσης να προχωρήσουμε με τη φαρμακολογική έρευνα για να εντοπίσουμε περαιτέρω συνδυασμούς και αποτελεσματικές θεραπείες για τον Covid-19 αλλά και για άλλους ιούς που πιθανόν θα αντιμετωπίσουμε στο μέλλον» τονίζει από την πλευρά του ο Πιερ Πάολο Παντόλφι.
Η μελέτη αυτή, σύμφωνα με τους επιστήμονες που συμμετείχαν, συμβάλλει στην κατανόηση των μοριακών μηχανισμών που διέπουν τον κύκλο ζωής του SARS-CoV-2, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για τον εντοπισμό των σχέσεων ξενιστή-παθογόνου, ο οποίος είναι απαραίτητος για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων ικανών να παρεμβαίνουν στον ιικό αναδιπλασιασμό, εμποδίζοντας τη μετάδοσή του. Το I3C, λοιπόν, φαίνεται πως εμφανίζει ισχυρά αντιικά αποτελέσματα και αναστέλλει την εξάπλωση του ιού.
«Αντί να εμποδίσουμε την είσοδο του ιού στα κύτταρα, προσπαθήσαμε να καταλάβουμε πώς θα αποκλείσουμε την έξοδο», δήλωσε ο Nοβέλι στην La Repubblica. «Έχουμε αναγνωρίσει έτσι μια κατηγορία ενζύμων τα οποία είναι απαραίτητα για τον ιό να βγει από τα κύτταρα και να εξαπλωθεί σε άλλους ιστούς του σώματος. Αυτές οι πρωτεΐνες όμως δεν είναι του ιού, αλλά δικές μας και, ως εκ τούτου, δεν θα επηρεαστούν από τις μεταλλάξεις. Το Indole-3 Carbinol (I3C), έχει ήδη χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία σπάνιων ασθενειών. Εάν αποτρέψουμε ή ακόμη και επιβραδύνουμε την αναπαραγωγή του ιού, μπορούμε επίσης να θέσουμε σε κίνδυνο την επιβίωσή του», καταλήγει ο Ιταλός επιστήμονας.
Με πληροφορίες από: ΑΝSA, La Repubblica, Ιl Messaggero
