Για να είστε σίγουροι, αφού διαβάσετε τις παρακάτω γραμμές ίσως θα ήταν καλή ιδέα να τσεκάρετε τα ράφια των βιβλιοθηκών σας ή ακόμη και ξεχασμένες κούτες, σοφίτες ή υπόγεια και αποθήκες. Ενδεχομένως εκεί, ανάμεσα σε άλλους λογοτεχνικούς θησαυρούς, να κρύβεται και μια μικρή περιουσία!
Άλλωστε οι σπάνιες εκδόσεις τις οποίες ψάχνουν μανιωδώς συλλέκτες αλλά και απλοί λάτρεις του καλού βιβλίου, τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργήσει μια τάση η οποία με την σειρά της έχει πυροδοτήσει ένα «ράλι» ανόδου των τιμών τους.
Η αναζήτησή τους γίνεται σε παλαιοπωλεία, βιβλιοπωλεία, υπαίθριες αγορές, ενώ πλέον εδώ και κάμποσο καιρό και το διαδίκτυο έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως προκειμένου ορισμένοι να βρουν το δικό τους αντικείμενο του πόθου, δηλαδή εκείνο το βιβλίο που ψάχνουν για να προσθέσουν στις συλλογές τους.
Για να παραμείνουμε επί… ελληνικού εδάφους, ο πλέον σπάνιος, δυσεύρετος και –κατά συνέπεια- ακριβός τίτλος είναι το περίφημο «Σπίτι από φύλλα», του συγγραφέα Μαρκ Ντανιελέφσκι. Πρόκειται για ένα έργο που εκδόθηκε στην Ελλάδα από τον οίκο «Πόλις» το 2005 και περιγράφει τις περιπέτειες και τα συναισθήματα μιας οικογένειας που μετακομίζει σε ένα μικρό σπίτι όπου αρχίζουν να συμβαίνουν διάφορα παράξενα (αλλόκοσμα θα έλεγε κανείς) γεγονότα τα οποία καθηλώνουν τον αναγνώστη, την ίδια ώρα που οι κριτικοί το χαρακτηρίζουν ως το απόλυτο μεταμοντέρνο μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας.
Ωστόσο εκείνο που κάνει τους συλλέκτες να είναι διατεθειμένοι να δώσουν ακόμη και 1.000 ή και 2.000 ευρώ για να το αποκτήσουν δεν είναι το λεκτικό περιεχόμενό του ή η δεδομένη λογοτεχνική αξία του. Αντίστοιχη της χαοτικής πλοκής γραφής του είναι και η σελιδοποίησή του, η οποία κεντρίζει το ενδιαφέρον του αναγνώστη με την πρώτη ματιά αφού είναι αδύνατο να μην παρατηρήσει κάποιος ότι αυτό που αντικρίζει μπροστά στα μάτια του δεν μοιάζει με οτιδήποτε άλλο.
Υπάρχουν σελίδες που είναι ολότελα κενές, άλλες στις οποίες παρατίθενται από το πουθενά σκόρπιες σκέψεις ή και αποσπάσματα από άλλα βιβλία, δεκάδες γραμμές με υποσημειώσεις που φαινομενικά δεν βγάζουν το παραμικρό νόημα ούτε μοιάζουν να έχουν οποιαδήποτε σχέση με την κύρια ιστορία η οποία διαδραματίζεται παράλληλα.
Στο «Σπίτι με τα φύλλα» τίποτα δεν είναι δεδομένο. Το μέγεθος ή και ο τύπος της γραμματοσειράς μπορεί να αλλάζει από αράδα σε αράδα, ενώ την ίδια ώρα ο συγγραφέας δημιουργεί κενά στις σελίδες του βιβλίου ανάλογα με εκείνα που παρατηρούνται και στο σπίτι. Μπορεί, δηλαδή ένα φύλλο να έχει μόλις μία ή δύο λέξεις και να ακολουθείται από πολλά ακόμα στη σειρά τρομερά πυκνογραμμένα, ακολουθώντας την ψυχοσύνθεση και τις μεταβολές στον ψυχισμό των μελών της οικογένειας που άλλοτε πρωταγωνιστεί και άλλοτε απλά εξαφανίζεται από τα μάτια του αναγνώστη.
Ορισμένοι αποδίδουν στην εκκεντρικότητα του Μαρκ Ντανιελέφσκι το τελικό αποτέλεσμα, αφού ο ίδιος ζήτησε να εκδοθεί με ακριβώς αυτόν τον τρόπο το βιβλίο του, άλλοι όμως χαρακτηρίζουν ιδιοφυές το «τρικ» του και απολύτως εναρμονισμένο με την χαοτική γραφή του που απευθύνεται σε ένα κοινό –αν όχι εξοικειωμένο- τουλάχιστον διατεθειμένο να κοπιάσει πραγματικά προκειμένου να αντιληφθεί τα γεγονότα και –κυρίως- τι συμβαίνει πέρα από αυτά.
Στην Ελλάδα κυκλοφόρησε το 2005 και η αλήθεια είναι ότι οι πωλήσεις του δεν πήγαν ιδιαίτερα καλά εξαιτίας αυτής της ιδιομορφίας του. Πωλήθηκαν ορισμένα (λίγα αντίτυπα) και τα υπόλοιπα αποσύρθηκαν άρον-άρον από τα βιβλιοπωλεία και οδηγήθηκαν στην πολτοποίηση και στην αφάνεια. Όλα αυτά μέχρι πριν από περίπου 5-10 χρόνια όταν και έγινε πιο κατανοητή η γοητεία του, με συνέπεια ολοένα και περισσότεροι να το αναζητούν μανιωδώς, τις περισσότερες φορές άδικα αφού ελάχιστοι δείχνουν να ενδιαφέρονται να το παραχωρήσουν.
Στην πραγματικότητα ο καθένας από αυτούς μπορεί να ορίσει την τιμή της αρεσκείας του, στο υποθετικό σενάριο που θα δεχόταν να το πουλήσει, και ένα αντίτιμο της τάξης των 2.000 ευρώ ή και παραπάνω θεωρείται το ελάχιστο αποδεκτό. Αν και μάλλον θα ήταν τρελός, ελάχιστα σχετικός με το θέμα ή σε μεγάλη οικονομική ανάγκη όποιος θα έμπαινε καν σε συζητήσεις για να το δώσει σε τέτοιες τιμές…