Λίγα λόγια για έναν ξεχωριστό άνθρωπο, τον Αγγελοδιονύση Δεμπόνο
Γνώρισα τον Αγγελοδιονύση Δεμπόνο από τα βιβλία του, πολύ πριν γνωρίσω τον ίδιο. Και μόλις επέστρεψα στην Κεφαλονιά ως νεαρή καθηγήτρια στο 3ο Γυμνάσιο Αργοστολίου, ανταποκρίθηκε με χαρά στο κάλεσμά μου το 1987, για να μιλήσει στους μαθητές μου για την ιστορία της λιμνοθάλασσας του Κούταβου, στο πλαίσιο μιας εργασίας Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Και ο Αγγελοδιονύσης ξεδίπλωσε την ιστορία της λιμνοθάλασσας και της γέφυρας Δεβοσέτου με λόγο απλό και όχι απλοϊκό, λόγο κατανοητό, προσέγγισε με αγάπη και ενδιαφέρον τους μαθητές που όλο τον ρωτούσαν και εκείνος απαντούσε, απαντούσε ήρεμα χωρίς να βιάζεται και οι μικροί μαθητές μου κρέμονταν από τα χείλη του ακούγοντας για πρώτη φορά την τοπική τους ιστορία, από έναν βαθύ γνώστη της τοπικής ιστορίας.
Μετά άρχισαν οι συζητήσεις μας, οι τόσο γόνιμες συζητήσεις μας. Καθαρό μυαλό, χωρίς εξαρτήσεις από τίποτα και κανέναν στις έρευνές του, αδιάκοπος μελετητής των αρχείων, πολυγραφότατος, έγραφε διαρκώς ακόμη και όταν η όραση δεν τον βοηθούσε, έγραφε μόνο από αγάπη στον τόπο του και στην έρευνα με το πάθος του πραγματικού ερευνητή, που δεν ανταλλάσσει τα γραφόμενά του με ακαδημαϊκούς προβιβασμούς. Άφησε μεγάλο και σπουδαίο έργο για εμάς και όλους όσοι θα έρθουν μετά από εμάς.
Αγγελοδιονύση, θα μου λείψουν οι συζητήσεις μαζί σου, πάντα μου άνοιγες ορίζοντες. Θα θυμάμαι όσο ζω όσα μου έλεγες με τόση αγάπη για την μαλτέζικη παροικία, που είμαστε και εμείς απόγονοι. Κρατώ στη μνήμη μου το βάδισμά σου και τις καλημέρες μας στο λιθόστρωτο και τις μικρές μας στάσεις που πάντα είχαν κάτι χρήσιμο να αφήσουν, σε επίπεδο προβληματισμού και θαυμασμού από τη μεριά μου. Κρατώ κειμήλια τα βιβλία σου με τις συγκινητικές αφιερώσεις σου.
Σε θαύμαζα πάντα για την ανιδιοτέλεια των εμπεριστατωμένων ερευνών σου. Σε θαύμαζα για την αξιοπρέπειά σου, τη εντιμότητα του λόγου σου, το ήθος σου. Θα μας λείψεις, θα λείψεις σε όλους εμάς που σε γνωρίσαμε και σε αγαπήσαμε ως άνθρωπο και ως ερευνητή, δυστυχώς δεν υπάρχουν πια άνθρωποι σαν εσένα στην εποχή του «εγώ», και το κενό που άφησες με τη φυγή σου είναι δυσαναπλήρωτο. Όμως θα ζεις πάντα μέσα από τα κείμενά σου, η σκληρή σου δουλειά σίγουρα θα βρει μελετητές στους οποίους πέτυχες να μεταλαμπαδεύσεις την αγάπη για τον τόπο σου και τον τόπο μας.
Αγγελοδιονύση, σου αξίζουν πολλά από την τοπική κοινωνία και τις τοπικές αρχές. Οραματίζομαι ένα «Μουσείο Αγγελοδιονύση Δεμπόνου» με την προσωπική σου ιστορία, τη δική σου ιστορία ζωής, όλες τις εκδόσεις των βιβλίων σου και όλων των δημοσιεύσεών σου με ταυτόχρονη παρουσίαση της πόλης που αγάπησες, του Αργοστολιού, τα χρόνια που εσύ έζησες.
Αγαπημένη Ιωάννα, σε σκέφτομαι, σκέφτομαι τις πολλές ώρες που πέρασες δίπλα του βλέποντάς τον να διαβάζει και να γράφει, σκέφτομαι και τη δική σου επιμονή και υπομονή, την ενθάρρυνση που είχε από εσένα σε δύσκολες ώρες αλλά και την ευτυχία σου, που μοιράστηκες τη ζωή σου με τον Αγγελοδιονύση και μαζί δημιουργήσατε τόσο επιτυχημένη οικογένεια.
Αγαπημένε μου δάσκαλε, σε ευχαριστώ για την κληρονομιά που μας άφησες.
Καλό σου ταξίδι!
Παρασκευή Βασάλα
τ. υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Κεφαλονιάς και Ιθάκης
==========
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΝΑΥΤΙΚΩΝ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑΣ «ΝΙΚΟΣ ΚΑΒΑΔΙΑΣ»
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Έπειτα από σχεδόν ένα αιώνα παρουσίας σ ‘αυτή τη ζωή, Αγγελοδιονύσης Δεμπόνος αναχώρησε για άλλους, αγνώστους για εμάς, κόσμους. Ένας αιώνας παρουσίας, αντικειμενικά ένα στιγμιαίο ίχνος ενός διάττοντος.
Όμως στην περίπτωση του Αγγελοδιονύση Δεμπόνου δεν είναι ούτε στιγμιαίο ούτε απλό ίχνος. Τα κάπου είκοσι βιβλία του ιστορικής έρευνας και λαογραφίας για την Κεφαλονιά, καθιστούν αυτό το ίχνος-πέρασμα από την ζωή και έντονο και απροσδιόριστης διάρκειας.
Ο Σύλλογος μας πιστεύοντας πως οι άξιοι πρέπει να τιμώνται κυρίως εν ζωή, πριν 15 χρόνια στο πνευματικό κέντρο Κουρκουμελάτων, στην εκδήλωση κοπής της πρωτοχρονιάτικης πίτας μας, είχε τιμώμενο πρόσωπο τον Αγγελοδιονύση Δεμπόνο. Κατά την εκδήλωση, σε ομιλία του, πάντοτε πρόθυμος να συνδράμει τον Σύλλογο μας, φιλόλογος-λυκειάρχης Αριστομένης Γεωργάτος περιέγραψε την προσφορά του Αγγελοδιονύση Δεμπόνου, ο οποίος απάντησε με την δική του ομιλία : «Ταξιδεύοντας με το ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑ». Ομιλία-ύμνο όχι μόνο για το νησί μας, αλλά και για την πολυσχιδή προσφορά των ναυτικών στη κοινωνία, ο μοναδικός άλλωστε. Ο Σύλλογος για να τιμήσει τη μνήμη του θα αναδημοσιεύσει και τις δύο ομιλίες σε ειδικό ένθετο της εφημερίδας μας «ΘΑΛΛΑΣΣΑ», στο επόμενο φύλλο.
Στην οικογένεια του εκφράζουμε την συμπάθεια και τα ειλικρινή συλλυπητήρια μας.
Το Δ.Σ.
=================================================
Λίγα λόγια για τον Αγγελοδιονύση Δεμπόνο
Η Κεφαλονιά αποχαιρέτησε ένα εκλεκτό τέκνο της, μια σπάνια προσωπικότητα, τον Αγγελοδιονύση Δεμπόνο. Τον Άνθρωπο, τον εξαιρετικό ερευνητή, τον δημοκράτη, τον δάσκαλο.
Στην εκατοντάχρονη σχεδόν ζωή του γενιές Κεφαλλήνων, είναι βέβαιο πως συναντήθηκαν μαζί του. Ήταν παρών στους δημοκρατικούς αγώνες του λαού μας, έζησε τους σεισμούς του 1953 , συνέβαλλε στην προσπάθεια ανασυγκρότησης των νησιών μας και αργότερα ήταν παρών και διατύπωνε με ευθυκρισία τη γνώμη του για τα καλά και τα στραβά που έβλεπε
Η γενιά μου θεωρούσε τιμή να μιλήσει μαζί του, να τον συμβουλευτεί, να προσφύγει στις γνώσεις του. Ήταν απόλαυση η συζήτηση μαζί του. Άνθρωπος πράος, σεμνός, αξιοπρεπής ,είχε μέσα του σπάνιες αρετές και αξίες, που δεν τις περιέφερε ούτε τις διαφήμιζε. Καθήλωνε τον συνομιλητή του, επέβαλλε τον σεβασμό και δίδασκε ήθος.
Τα βιβλία του είναι μοναδικός πλούτος γνώσεων σε τομείς ιστορίας, λαογραφίας και πολιτισμού, αποτελούν τεράστια παρακαταθήκη για τα τοπικά γράμματα και είναι αποτέλεσμα εμβριθούς και πολύχρονης έρευνας. Αποτελούν πολύτιμο οδηγό για τους σύγχρονους ερευνητές και κοσμούν τις βιβλιοθήκες όλων μας.
Στην πολύχρονη ζωή του, είχε συμπαραστάτες την εκλεκτή του σύζυγο, αξιώθηκε να δεί τα παιδιά του να προοδεύουν και τα εγγόνια του να μεγαλώνουν. Κέρδισε τον σεβασμό της κοινωνίας και έδωσε ποιότητα στη ζωή μας.
Στους δικούς του ανθρώπους εκφράζω από καρδιάς θερμά συλλυπητήρια.
Μάρκος Κοτσιλίνης
25/4/2021
================================================
Ο ΔΕΜΠΟΝΟΣ ΤΟΥ ΑΡΓΟΣΤΟΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑΣ
Κάποιοι άνθρωποι φεύγουν από τη ζωή, αλλά δε γίνεται να φύγουν από το νου και την καρδιά μας. Σε κάποιους ανθρώπους κόβεται το νήμα της ζωής, αλλά η ζωή τούς κρατά σφικτά κοντά της, μέσα της.
Τέτοια είναι η περίπτωση του Αγγελο-Διονύση Δεμπόνου. Μας «φεύγει» στα 99 του, αλλά το παρόν και το μέλλον θα πορεύονται μαζί του. Γιατί ο Αγγελο-Διονύσης έγραψε για το παρελθόν, αλλά οι σημερινοί και οι αυριανοί θα τον διαβάζουν, θα παραπέμπουν στο έργο του.
«Έφυγε» ο Αγγελο-Διονύσης, αφού πρώτα μας άφησε παρακαταθήκη το πλούσιο συγγραφικό του έργο. Βιβλία με θέματα ιστορικά, λαογραφικά, πολιτισμικά. Βιβλία που ήταν το αποτέλεσμα πολύχρονης και εξαντλητικής αρχειακής έρευνας, καθώς έκανε δουλειά «μυρμηγκιού». Τα βιβλία, οι μελέτες και οι επιστημονικές του ανακοινώσεις χαρακτηρίζονταν για την τεκμηρίωσή τους και τον κατανοητό τους λόγο. Η σκέψη του διαλεκτική και η ανάλυσή του ουσιαστική.
Πλούτισε τις γνώσεις μας για ποικίλα θέματα της Κεφαλονιάς. Πέρα από την προβολή σημαντικών προσωπικοτήτων του νησιού μας, τον ενδιέφεραν κυρίως οι απλοί άνθρωποι μέσα από τη συλλογική τους δράση. Θέλησε να αναδείξει τον καθημερινό τρόπο ζωής τους, τις αγωνίες και τους κοινούς αγώνες τους. Ειδικά για το Αργοστόλι, ο Δεμπόνος παραμένει ο βασικός ιστορικός του. Πολύ λίγα θα γνωρίζαμε γι’ αυτήν την πόλη, αν έλειπε ο Αγγελο-Διονύσης. Με τα βιβλία του βοήθησε όχι μόνο τους μελετητές της τοπικής ιστορίας, αλλά και τους τοπικούς άρχοντες, οι οποίοι πάντοτε ανέτρεχαν σε αυτά.
Ακούραστος μελετητής, επίμονος ερευνητής, αφοσιωμένος στο πνευματικό του έργο. Χωρίς πανεπιστημιακά πτυχία και ανούσιες περγαμηνές, με το επιστημονικό και συγγραφικό του έργο «έβαλε τα γυαλιά» σε πολλούς από εμάς τους «διπλωματούχους». Έγινε για μας ο Δάσκαλός μας. Πάντοτε ήταν πρόθυμος να απαντήσει σε απορίας και ερωτήματα, πάντοτε ήταν ανοικτός σε συζητήσεις, ενώ συμβούλευε και καθοδηγούσε διακριτικά τους νέους επιστήμονες, που ζητούσαν τα φώτα του.
Γόνιμη ήταν η επικοινωνία του με το μαθητικό κοινό. Όποτε τον καλούσαμε στο Σχολείο, γοήτευε τους μαθητές με την απλότητα και την αμεσότητα του λόγου του. Αλλά κι όταν μαθητές τον επισκέπτονταν στο σπίτι του, για να τους βοηθήσει στις εργασίες τους, αποκόμιζαν στέρεα γνώση για τοπικά ιστορικά και λαογραφικά ζητήματα.
Ο Αγγελο-Διονύσης Δεμπόνος, παράλληλα με τη συγγραφική του δουλειά, δεν έπαψε να γνοιάζεται για την οικογένειά του, δεν αμέλησε, στα χρόνια που έπρεπε, τις επαγγελματικές του υποχρεώσεις. Υπήρξε σωστός οικογενειάρχης και έντιμος επαγγελματίας. Ποτέ δεν έχασε το μέτρο στις σχέσεις του με τους συμπολίτες του, με τους τοπικούς άρχοντες, με τους συνερευνητές του. Είχε κατακτήσει το σεβασμό και την εκτίμηση της αργοστολιώτικης κοινωνίας. Πάντοτε απλός και προσιτός, σταθερός στις αρχές του και ενεργός πολίτης, καθώς είχε προσφέρει τόσο μέσα από τη θέση του δημοτικού συμβούλου, όσο και του μέλους της Διοίκησης Κληροδοτημάτων και των Διοικητικών Συμβουλίων επιστημονικών φορέων. Με υποδειγματικό ήθος πορεύτηκε σε όλη τη ζωή του.
Θεωρούσε τίτλο τιμής τη συμμετοχή του στην Εθνική Αντίσταση μέσα από τις γραμμές της ΕΠΟΝ, με ξεχωριστή τη δραστηριότητά του στον τομέα της ενημέρωσης και της διαφώτισης. Ωστόσο, με πολύ πόνο κουβαλούσε μέσα του την εμφύλια σύγκρουση, που ακολούθησε μετά την Απελευθέρωση. Αν και ο ίδιος συνειδητά δεν είχε καμιά εμπλοκή σε αυτήν τη σύγκρουση, τον βασάνιζε μέχρι την τελευταία περίοδο της ζωής του. Σε μια από τις τελευταίες επισκέψεις μου στο σπίτι του, 15 περίπου μέρες πριν από την «αναχώρησή» του, ξαναφέρνοντας την κουβέντα στην Απελευθέρωση και τον Εμφύλιο, κατέληξε σ’ ένα ανέλπιστο κλάμα, που με συντάραξε. Επανέφερε στο μυαλό του πολλούς από τους συναγωνιστές του της Αντίστασης, που χάθηκαν στα χρόνια του Εμφυλίου…
Και δίπλα του η κυρία Ιωάννα, μια ευγενική παρουσία, που χρόνια τώρα τον συντρόφευε σε κάθε του βήμα, σε κάθε του γράψιμο. Και σε αυτήν οφείλουμε πολλά. Ας μην το ξεχνάμε.
Σε αποχαιρετάμε, αγαπημένε μας Αγγελο-Διονύση. Πολλά μας πρόσφερες. Μάθαμε να αγαπάμε τον Τόπο μας μέσα από τα γραπτά σου. Και περιμένουμε να μάθουμε κι άλλα από το αδημοσίευτο υλικό σου. Θα σε μνημονεύουμε στις συνάξεις μας, θα παραπέμπουμε στα βιβλία σου.
Σ’ ευχαριστώ για τις πολύωρες συζητήσεις μας και τη δημιουργική μας συνεργασία. Σ’ ευχαριστώ για όσα έμαθα δίπλα σου.
Καλό σου ταξίδι.
Αργοστόλι, 24-4-2021
Πέτρος Πετράτος
================================================
========================================================
