του Χάρη Ντιγριντάκη
Επί ξηρού ακμής βρίσκεται η πλειονότητα των τουριστικών επιχειρήσεων αφού οι κρατήσεις αργούν μολονότι το ενδιαφέρον είναι έντονο για τη χώρα μας.
Το εκρηκτικό κοκτέιλ με συνταγή την απουσία πτήσεων και τα αμφίσημα μηνύματα αναφορικά με το επιδημιολογικό φορτίο στη Ελλάδα προκαλούν κραδασμούς στην τελική επιλογή του ταξιδιού προς την πατρίδα μας.
Πάντως την προτίμησή τους στο ελληνικό καλοκαίρι επιδεικνύουν από τις πρώτες κιόλας ημέρες του restart του ελληνικού τουρισμού Γερμανοί, Γάλλοι και Αυστριακοί ταξιδιώτες, οι οποίοι ήδη μολονότι προς ώρας λίγοι βρίσκονται σε δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς της ηπειρωτικής και νησιωτικής Ελλάδας.
Τη δυναμική τους δείχνουν παράλληλα Πολωνοί, Ελβετοί, Βέλγοι, Σουηδοί και Ούγγροι, ενώ την τιμητική τους έχουν οι περιοχές της ηπειρωτικής χώρας για τους ταξιδιώτες από τις βαλκανικές χώρες, με αιχμή τη Σερβία και τη Ρουμανία.
Τις τελευταίες ημέρες επίσης υπήρξε ανάσχεση στις κρατήσεις αλλά και ακυρώσεις από το Ισραήλ εξ αιτίας των γεγονότων στη Γάζα εξέλιξη η οποία θα βαίνει βελτιούμενη το αμέσως προσεχές διάστημα σύμφωνα με αυτούς που ξέρουν.
Οι Γερμανοί
Τη δική τους ψήφο εμπιστοσύνης στον ελληνικό τουρισμό δίνουν και φέτος οι Γερμανοί, αποδεικνύοντας εμπράκτως τη σημασία της γερμανικής αγοράς ως μίας από τις δύο βασικές δεξαμενές τουριστών για την Ελλάδα. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2019, έτος-ορόσημο για την πορεία του ελληνικού τουρισμού, η Γερμανία τροφοδότησε με περισσότερους από 4 εκατ. ταξιδιώτες τη χώρα μας, με τα έσοδα από τη συγκεκριμένη αγορά να ανέρχονται σε 3 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί σε μερίδιο αγοράς 16,7%, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ).
Μάλιστα, βάσει των μέχρι στιγμής κρατήσεων, στελέχη της TUI, ενός από τους μεγαλύτερους tour operators στην Ευρώπη, εκτιμούν ότι η Ελλάδα αναμένεται να έχει την καλύτερη καλοκαιρινή επίδοση, μαζί με την Ισπανία και την Κύπρο.
Οι Γάλλοι
Ιδιαίτερης σημασίας για την επαναφορά του ελληνικού τουρισμού σε τροχιά ανάκαμψης είναι και η γαλλική αγορά. Περισσότεροι από 1,5 εκατ. Γάλλοι επισκέφθηκαν την Ελλάδα το 2019, δαπανώντας 1,1 δισ. ευρώ, με μερίδιο αγοράς 6,2%. Σύμφωνα, μάλιστα, με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού (ΠΟΤ), η Ελλάδα αποτελεί τον 8ο πιο δημοφιλή προορισμό για εξερχόμενα ταξίδια από την Γαλλία, ενώ οι δημοφιλέστεροι προορισμοί στην Ελλάδα με βάση τα στοιχεία της ΤτΕ είναι η Κρήτη, το Νότιο Αιγαίο και η Αττική.
Οι Πολωνοί
Σε ανερχόμενη δύναμη εξελίσσεται τα τελευταία χρόνια και η Βαρσοβία, με τον αριθμό των Πολωνών να πολλαπλασιάζεται με ρυθμούς γεωμετρικής προόδου, ξεπερνώντας το 2018 το 1 εκατ.
Οι εισπράξεις από τον Πολωνία το 2019 άγγιξαν τα 416 εκατ. ευρώ, με μερίδιο αγοράς 2,4%, όταν το 2017 το σύνολο των εισπράξεων διαμορφώθηκε σε 244 εκατ. ευρώ.
Ενδεικτικό της δυναμικής των Πολωνών είναι η προσθήκη τριών νέων πτήσεων από τη LOT με προορισμό την Ελλάδα.
Πρόθεση δε του Grecos Holiday, ενός tour operator ο οποίος εξειδικεύεται αποκλειστικά στα ταξίδια προς την Ελλάδα και διαθέτει προσφορές προς 14 ελληνικούς προορισμούς, είναι τη διατήρηση του 80% των επισκεπτών του 2019. Αντίστοιχα, με βάση την εικόνα των μέχρι στιγμής κρατήσεων, στελέχη του Μουζενίδης Travel διατύπωσαν την πρόβλεψη ότι οι Πολωνοί τουρίστες προς την Ελλάδα θα φτάσουν περίπου το 70% των επισκεπτών του 2019.
Οι Ρουμάνοι
Η ρουμάνικη είναι η μεγαλύτερη πηγή εισερχόμενου τουρισμού από τα Βαλκάνια για την Ελλάδα. Σύμφωνα με στοιχεία του ΠΟΤ, η Ελλάδα αποτελεί τον 2ο πιο δημοφιλή προορισμό μετά την Ουγγαρία για εξερχόμενα ταξίδια από τη Ρουμανία, ενώ οι δημοφιλέστεροι προορισμοί στην Ελλάδα σύμφωνα με την ΤτΕ 2019, είναι η Κεντρική Μακεδονία, η Ανατολική Μακεδονία & Θράκη και η Θεσσαλία.
Ο εισερχόμενος τουρισμός από τη Ρουμανία κατέγραψε αύξηση την περίοδο 2017-2019 κατά 19,9% (από 1,1 εκατ. το 2017 σε 1,4 εκατ. το 2019), με το μερίδιο αγοράς της βαλκανικής χώρας στον εισερχόμενο τουρισμό για το 2019 να ανέρχεται στο 4,4% όταν το 2017 ήταν στο 4,2%.
Κρίσιμη η απόφαση της βρετανικής κυβέρνησης
Κρίσιμη για την πορεία του ελληνικού τουρισμού θεωρείται από παράγοντες της αγοράς η απόφαση της βρετανικής κυβέρνησης σχετικά με την ένταξη της Ελλάδας στην πράσινη ταξιδιωτική της λίστα, κάτι που σημαίνει ότι όσοι Βρετανοί επιστρέφουν στη χώρα τους δεν θα είναι υποχρεωμένοι να μπουν σε καραντίνα, προϋπόθεση που ισχύει, ωστόσο, για όσους ταξιδεύουν σε χώρες που έχουν ενταχθεί στην πορτοκαλί ή κόκκινη λίστα, λειτουργώντας
αποτρεπτικά για την πραγματοποίηση ταξιδιών.
Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι η έτερη βασική πηγή τουρισμού για την Ελλάδα, μετά τη Γερμανία, με τον αριθμό των Βρετανών που ταξίδεψαν σε ελληνικούς προορισμούς το 2019 να ξεπερνά τα 3,5 εκατ. και τις τουριστικές εισπράξεις να υπερβαίνουν τα 2,6 δισ. ευρώ (μερίδιο αγοράς 14,5%).
Εσωτερικός τουρισμός
Υποτονικότητα χαρακτηρίζει μέχρι στιγμής τις κρατήσεις από τους Ελληνες ταξιδιώτες, με τους παράγοντες της αγοράς, ωστόσο, να εκτιμούν ότι η κινητικότητα θα ενταθεί από το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος, με αποκορύφωμα τον Αύγουστο, μήνα κατά τον οποίο εκδράμουν παραδοσιακά οι Ελληνες. Η ηπειρωτική χώρα, με αιχμή τη βόρεια Ελλάδα και την Πελοπόννησο, συγκεντρώνει μέχρι στιγμής τον μεγαλύτερο όγκο των Ελλήνων ταξιδιωτών.
Προγράμματα για την ενίσχυση της ζήτησης
Με στόχο την τόνωση του εσωτερικού τουρισμού, το υπουργείο Τουρισμού, ο Οργανισμός Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ) και ο Οργανισμός Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ) δρομολογούν τρία προγράμματα για το 2021.
Το υπουργείο Τουρισμού έδωσε παράταση στo πρόγραμμα «Τουρισμός για όλους» για το 2021 καθώς το voucher του 2020 ισχύει μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του τρέχοντος έτους, με περισσότερες επιλογές για τους δικαιούχους από καταλύματα που έχουν ενταχθεί στο Μητρώο Παροχών.
Μέσα από το πρόγραμμα, προϋπολογισμού 100 εκατ. ευρώ, επιδοτείται η διαμονή σε καταλύματα όλων των κατηγοριών ανά την επικράτεια ή αντίστοιχα το τουριστικό πακέτο μέσω τουριστικών γραφείων, σε παρόχους που έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα προσφέροντας ειδικές τιμές.
Την ίδια στιγμή, στα σκαριά βρίσκονται τα νέα προγράμματα του ΟΑΕΔ και του ΟΠΕΚΑ. Συνολικά 300.000 πολίτες θα πάνε δωρεάν διακοπές στο πλαίσιο του φετινού προγράμματος Κοινωνικού Τουρισμού του ΟΑΕΔ, ενώ μέσα στο επόμενο διάστημα θα ξεκινήσουν οι αιτήσεις για τους περίπου 230.000 δικαιούχους επιταγών Κοινωνικού Τουρισμού της Αγροτικής Εστίας του ΟΠΕΚΑ.
Ειδικότερα, το πρόγραμμα Κοινωνικού Τουρισμού του ΟΑΕΔ που θα «τρέξει» κατά την περίοδο 1η Αυγούστου 2021 – 31 Ιουλίου 2022 έχει προϋπολογισμό ύψους 30 εκατ. ευρώ. Με δεδομένο ότι μέχρι τις 31 Ιουλίου 2021 μπορούν να ενεργοποιήσουν τις επιταγές τους και οι περίπου 300.000 δικαιούχοι του περσινού προγράμματος, που δεν το έπραξαν νωρίτερα λόγω περιοριστικών μέτρων και lockdown, το πολλαπλασιαστικό όφελος για τον τουρισμό αναμένεται να είναι πολύ μεγαλύτερο.
Όσον αφορά στο πρόγραμμα Κοινωνικού Τουρισμού του ΟΠΕΚΑ, αφορά σε διακοπές 6 ημερών για 50.000 δικαιούχους για την περίοδο 5 Ιουλίου 2021 – 30 Μαΐου 2022, με προϋπολογισμό της τάξης των 6 εκατ. ευρώ.
O εσωτερικός τουρισμός σε νούμερα
Χαρακτηριστικό της σημασίας του εγχώριου τουρισμού είναι το γεγονός ότι το 2019 δαπανήθηκαν σε ταξίδια που πραγματοποιήθηκαν στο εσωτερικό από Έλληνες 1,6 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση 6,8% σε σχέση με το 2018, έτος με τις υψηλότερες δαπάνες (1,7 δισ. ευρώ), σύμφωνα με μελέτη που εκπόνησε το Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΝΣΕΤΕ) του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ).
Μάλιστα, το 51,8% ή 836 εκατ. ευρώ δαπανήθηκαν είτε σε ιδιόκτητες εξοχικές κατοικίες είτε σε καταλύματα που παρέχονται δωρεάν από συγγενείς και φίλους. Σε ξενοδοχεία και παρόμοια καταλύματα δαπανήθηκαν 417 εκατ. ευρώ, μερίδιο 26,1%, και στα ενοικιαζόμενα δωμάτια και κατοικίες και άλλα ενοικιαζόμενα καταλύματα δαπανήθηκαν 321 εκατ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 20,1%. Μεταξύ 2017 και 2019 παρατηρείται σημαντική αύξηση της δαπάνης για διακοπές στα ενοικιαζόμενα δωμάτια και κατοικίες και άλλα ενοικιαζόμενα καταλύματα, που πιθανόν οφείλεται στην ανάπτυξη της αγοράς βραχυχρόνιων μισθώσεων.
