Ευκαιρία να ρυθμίσουν οφειλές στο Δημόσιο, τις τράπεζες, τα ασφαλιστικά ταμεία, τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλλά και τρίτους πιστωτές σε έως 240 δόσεις και υπό προϋποθέσεις για εξασφαλισμένα δάνεια φυσικών προσώπων σε έως και 420 δόσεις, ακόμα και με κούρεμα χρεών έως και 80%, έχουν από αύριο, Τρίτη 1η Ιουνίου επιχειρήσεις, ελεύθεροι επαγγελματίες και φυσικά πρόσωπα μέσω της εξωδικαστικής ρύθμισης χρεών.
Στη διαδικασία θα μπορούν να ενταχθούν και οφειλές που δεν είναι ακόμη σε καθυστέρηση, εφόσον οι οφειλέτες δυσκολεύονται αποδεδειγμένα να τις εξοφλήσουν και υπό την προϋπόθεση ότι έχουν υποστεί μείωση των εισοδημάτων τους κατά 20% τουλάχιστον.
Σε κάθε περίπτωση, προϋπόθεση είναι οι οφειλές αυτές να υπερβαίνουν τις 10.000 ευρώ και να μην οφείλονται σε έναν και μόνο φορέα κατά 90%, αλλά τουλάχιστον προς δύο πιστωτές.
Ποιους αφορά ο νέος εξωδικαστικός συμβιβασμός
Η διαδικασία του εξωδικαστικού συμβιβασμού αφορά ιδιώτες και επιχειρήσεις με εισόδημα από 700.000 ευρώ και κάτω και διενεργείται αυτόματα από την ηλεκτρονική πλατφόρμα του νέου πτωχευτικού Νόμου, μέσω της οποίας παράγεται η σχετική ρύθμιση, χωρίς να απαιτείται εμπλοκή ανθρώπινου παράγοντα ή/και έγκριση οποιουδήποτε στελέχους του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης, σύμφωνα με τα όσα ήδη ορίζει ο Νόμος.
Στη συνέχεια οι χρηματοδοτικοί φορείς, μπορούν να καταθέσουν πρόταση ρύθμισης προς τον οφειλέτη. Αν η πρόταση εξασφαλίσει τη συναίνεση του οφειλέτη και της απαιτούμενης πλειοψηφίας των χρηματοδοτικών φορέων, διαβιβάζεται στο Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, οι οποίοι καλούνται εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος να ελέγξουν την τήρηση των προϋποθέσεων του Νόμου και εφόσον πληρούνται τότε αυτομάτως παρέχεται η αυτόματη έγκρισή τους.
Τα βασικά σημεία της ρύθμισης προβλέπουν:
1. Κούρεμα βασικής οφειλής έως 80%
Προβλέπεται διαγραφή οφειλών προς το Δημόσιο, τις τράπεζες και τους διαχειριστές δανείων με την προϋπόθεση της πλήρους αποπληρωμής του ποσού που θα προκύψει από τη ρύθμιση οφειλών.
Oι σημαντικότεροι κανόνες για το «κούρεμα»οφειλής είναι:
- να έχει πραγματική οικονομική αδυναμία, τόσο ο οφειλέτης όσο και οι συνοφειλέτες και εγγυητές του αλλά και η εμπορική αξία της περιουσίας του οφειλέτη, των συνοφειλετών και των εγγυητών του να είναι μικρότερη του ύψους της οφειλής.
- «Κούρεμα» προστίμων, τοκων και προσαυξήσεων: Το «κούρεμα» προς το Δημόσιο δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από 95% των απαιτήσεων του Δημοσίου από πρόστιμα που έχουν επιβληθεί από τη φορολογική διοίκηση, 85% των απαιτήσεων του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης από προσαυξήσεις και τόκους εκπρόθεσμης καταβολής.
- «Κούρεμα» βασικής οφειλής: Επιπλέον στην περίπτωση των διμερών διαπραγματεύσεων ή στις πολυμερείς διαπραγματεύσεις όταν η προσφερόμενη λύση από τους χρηματοδοτικούς φορείς προκύπτει από την αντιπρόταση των πιστωτών, το «κούρεμα» βασικής οφειλής προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από 75%. Σημειώνεται ότι διαγραφή βασικής οφειλής παρακρατουμένων φόρων, επιρριπτομένων φόρων προς το Δημόσιο και ασφαλιστικών εισφορών απαγορεύεται από το Νόμο. Περαιτέρω, στην περίπτωση αυτή το «κούρεμα» προς τους χρηματοδοτικούς φορείς (τράπεζες) δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από 80% των απαιτήσεων των χρηματοδοτικών φορέων (εξαιρουμένων των τόκων υπερημερίας για τους οποίους δεν υπάρχει όριο).
2. Ποιοι δικαιούνται 180, 240 και 420 δόσεις
- Ο μέγιστος αριθμός δόσεων ρύθμισης αποπληρωμής οφειλής προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης είναι 240.
- Στην περίπτωση που η προσφερόμενη λύση από τους χρηματοδοτικούς φορείς (τράπεζες) προκύπτει από την αντιπρόταση των πιστωτών, προβλέπεται μέγιστο όριο 420 δόσεων για τα εξασφαλισμένα δάνεια φυσικών προσώπων, 240 δόσεων για μη εξασφαλισμένα δάνεια φυσικών προσώπων και εξασφαλισμένα δάνεια νομικών προσώπων και 180 δόσεων για μη εξασφαλισμένα δάνεια νομικών προσώπων.
- Για οφειλέτες ΦΠΑ έχει προβλεφθεί από τους χρηματοδοτικούς φορείς το μέγιστο όριο ηλικίας τα 85 έτη, βάσει του οποίου μειώνεται ο αριθμός των δόσεων, εκτός αν συμβληθεί εγγυητής μικρότερης ηλικίας.
3. Με αλγόριθμο οι δόσεις – τα επιτόκια
- Ο οφειλέτης δεν μπορεί να επιλέξει τον αριθμό των δόσεων που θέλει.
- Οι δόσεις προκύπτουν από ειδικό αλγόριθμο, αυτόματα που αξιολογεί την οικονομική κατάσταση του οφειλέτη, εισοδήματα και περιουσία.
- Η ρύθμιση οφειλών με το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης επιβαρύνεται με επιτόκιο ίσο με το euribor τριμήνου, προσαυξημένο κατά 5%, το οποίο υπολογίζεται ετησίως.
- Η ρύθμιση οφειλών με τους χρηματοδοτικούς φορείς (τράπεζες) επιβαρύνεται με επιτόκιο ίσο με το euribor/libor τριμήνου/μηνός, προσαυξημένο κατά 3,25% για εξασφαλισμένες οφειλές και 4,5% για μη εξασφαλισμένες οφειλές.
4. Στα 50 ευρώ η ελάχιστη δόση
- Το ελάχιστο ποσό μηνιαίας δόσης για τη ρύθμιση οφειλών με το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης ανέρχεται σε 50 ευρώ.
- Σε περίπτωση που η προσφερόμενη λύση από τους χρηματοδοτικούς φορείς προκύπτει από την αντιπρόταση των πιστωτών, προβλέπεται ελάχιστο ποσό μηνιαίας δόσης προς χρηματοδοτικού φορείς που ανέρχεται σε 50 ευρώ ανά δάνειο με εξασφάλιση και σε 50 ευρώ ανά πιστωτή για δάνεια χωρίς εξασφάλιση.
5. Αίρεται η προστασία πρώτης κατοικίας
- Το νέο πλαίσιο προβλέπει επιδότηση των δανείων πρώτης κατοικίας, στο στάδιο της συνολικής ρύθμισης οφειλών.
- Συμπεριλαμβάνονται όσοι οφειλέτες έχουν λάβει επιχειρηματικά δάνεια με εγγύηση την πρώτη κατοικία τους.
- Από την 1η Ιουνίου δεν υπάρχει προστασία της Α΄κατοικίας.
6. Έρχεται επίδομα ενοικίου Α κατοικίας 70-210 ευρώ
- Ενοψει έναρξης των πλειστηριασμών, η κυβέρνηση επεξεργάζεται σχέδιο στήριξης της πρώτης κατοικίας των νοικοκυριών που θεωρούνται οικονομικά ευάλωτα.
- Το σχέδιο προβλέπει την επιδότηση από το Δημόσιο της δόσης των στεγαστικών δανείων κατά το πρότυπο της προστασίας που θα ισχύσει όταν τεθεί σε λειτουργία ο φορέας απόκτησης ακινήτων.
- Το κράτος στην περίπτωση αυτή θα ενισχύει το ευάλωτο νοικοκυριό χορηγώντας επίδομα ενοικίου πρώτης κατοικίας. Το επίδομα διαμορφώνεται από 70 έως 210 ευρώ, ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του νοικοκυριού.
7. Η ελάχιστη υποχρέωση του οφειλέτη
- Ο οφειλέτης θα πρέπει να πληρώσει κατ’ ελάχιστον την αξία ρευστοποίησης όλης της περιουσίας του (ανεξαρτήτως αν το ποσό αυτό καλύπτεται από τα δηλωμένα εισοδήματά του).
- Για τα ακίνητα περιουσιακά στοιχεία, η αξία ρευστοποίησης προσδιορίζεται ως το μέγιστο ανάμεσα στη φορολογητέα αξία και την εμπορική αξία μειωμένη κατά 3%, λόγω των εξόδων της διαδικασίας ρευστοποίησης.
- Για τα κινητά περιουσιακά στοιχεία, η αξία ρευστοποίησης ταυτίζεται με την εμπορική αξία. Αυτό σημαίνει ότι αν η αξία ρευστοποίησης της περιουσίας του οφειλέτη υπερβαίνει το ύψος των οφειλών, τότε δεν υπάρχει διαγραφή χρέους. Αν όμως υπολείπεται, σε συνδυασμό με τις άλλες παραμέτρους που θέτει ο νόμος, γίνεται διαγραφή οφειλής.
8. Ποιοι αποκλείονται
- Αν ο οφειλέτης οφείλει μόνο σε μία τράπεζα ή σε ένα πιστωτή δεν μπορεί να ενταχθεί στον μηχανισμό. Ωστόσο αν χρωστάει σε 2 πιστωτές τότε μπορεί να υπαχθεί στη διαδικασία της εξωδικαστικής ρύθμισης.
9. Αναστολή μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης
- Από την κατάθεση του φακέλου μέχρι την έκδοση της απόφασης, προβλέπεται αυτόματη αναστολή ατομικών και συλλογικών μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης απαιτήσεων που έχουν «γεννηθεί» μέχρι την έκδοση απόφασης.
- Συνεπώς επιτρέπεται κατάθεση/εκδίκαση αγωγών ή απλή επίδοση διαταγής πληρωμής.
- Ισχύει αναστολή δυνατότητας λήψης ασφαλιστικών μέτρων (κατάσχεση, προσημείωση, αφαίρεσης ή μετακίνησης κινητών πραγμάτων της επιχείρησης), απαγόρευση διάθεσης ακινήτων και εξοπλισμού της επιχείρησης του οφειλέτη
- Ισχύει αναστολή προθεσμιών και παραγραφής των απαιτήσεων των πιστωτών, καθώς και των δικαιωμάτων των εγγυητών και συνοφειλετών. Η αναστολή αυτή δεν περιλαμβάνει τη διενέργεια πλειστηριασμού που έχει προγραμματισθεί εντός 3 μηνών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης από τον οφειλέτη, καθώς και οποιαδήποτε διαδικαστική ενέργεια προπαρασκευαστική της διενέργειας πλειστηριασμού από ενέγγυο πιστωτή.
10. Άρση απορρήτου προσωπικών δεδομένων
- Το πρώτο βήμα είναι η συμπλήρωση της αίτησης.
- Ο ενδιαφερόμενος αποδέχεται άρση του απορρήτου των προσωπικών του δεδομένων.
- Ακολουθεί η άντληση φορολογικών στοιχείων και η αίτηση αποστολής των τραπεζικών στοιχείων.
- Καταχωρούνται τα στοιχεία επικοινωνίας και οριστικοποιούνται τα μέλη της οικογένειας.
- Αφού συμπληρωθούν όλα τα στοιχεία κοινοποιείται η αίτηση στο σύνολο των πιστωτών για έλεγχο της ορθότητας στοιχείων
11. Αξιολόγηση αίτησης
- Ακολουθεί η αξιολόγηση της αίτησης από χρηματοδοτικούς φορείς (τράπεζες) με επισκόπηση της πρότασης από πιστωτές και συμμετοχή σε ψηφοφορία και παραγωγή αποτελέσματος ψηφοφορίας.
12. Έλεγχος κριτηρίων και βεβαίωση δόσεων
- Ο οφειλέτης μπαίνει στην πλατφόρμα και αποδέχεται ή απορρίπτει τη συμφωνία ενώ κάνει αίτηση διαμεσολάβησης στη δεύτερη περίπτωση.
- Τεκμαίρεται η συναίνεση του Δημοσίου εάν πληρούνται τα κριτήρια και ακολουθεί σύμβαση με το Δημόσιο με έλεγχο κριτηρίων επιδότησης και βεβαίωσης δόσης δανείων.