Τα εμβόλια είναι τόσο αποτελεσματικά στην καταπολέμηση των ασθενειών που καμιά φορά ξεχνάμε την τεράστια αξία τους για την ανθρωπότητα.
Η ευρεία εμβολιαστική κάλυψη έχει βοηθήσει στη μείωση ή ακόμη και στον αφανισμό πολλών επικίνδυνων και θανατηφόρων ασθενειών στον πλανήτη. Παρά την αποτελεσματικότητά των εμβολίων , όμως, καμιά φορά υποτιμάται η αξία τους για τη Δημόσια Υγεία.
«Είμαστε πολύ κακοί στον υπολογισμό του ρίσκου. Επομένως, όταν δε βλέπουμε πολλά άτομα να πεθαίνουν από κάτι, νομίζουμε ότι δεν είναι σοβαρό το ζήτημα», ανέφερε ο επιδημιολόγος, Ρενέ Ναχέρα, εκδότης του “History of Vaccines”.
Παρακάτω σας παρουσιάζουμε 4 ασθένειες τις οποίες έχετε ξεχάσει χάρη στην αποτελεσματικότητα των εμβολίων.
1. Ευλογιά
Η ευλογία μπορούσε να σκοτώσει μέχρι το 30% των ατόμων που μόλυνε. Η ευλογιά ήταν ενδημική στην Ευρώπη, την Ασία και την Αραβία για αιώνες, μια επίμονη απειλή που σκότωσε τρεις στους δέκα ανθρώπους που μόλυνε και άφησε τους υπόλοιπους με ουλές. Αλλά το ποσοστό θνησιμότητας στον Παλιό Κόσμο ωχριούσε σε σύγκριση με την καταστροφή που προκάλεσε στους αυτόχθονες πληθυσμούς του Νέου Κόσμου όταν ο ιός της ευλογιάς έφτασε τον 15ο αιώνα με τους πρώτους Ευρωπαίους εξερευνητές. Οι αυτόχθονες λαοί του σύγχρονου Μεξικού και των Ηνωμένων Πολιτειών είχαν μηδενική φυσική ανοσία στην ευλογιά και ο ιός τους μείωσε κατά δεκάδες εκατομμύρια.
Η ευλογιά είναι η μόνη ανθρώπινη ασθένεια που έχει αφανιστεί παγκοσμίως μέσω των εμβολίων. Είναι επίσης υπεύθυνη για το πρώτο γνωστό εμβόλιο, που δημιουργήθηκε από τον Άγγλι φυσικό, Έντουαρντ Τζένερ, το 1976. Στα τέλη του 18ου αιώνα, ο Βρετανός γιατρός ανακάλυψε ότι οι γυναίκες που αρμέγανε γάλα μολύνθηκαν από έναν ηπιότερο ιό που ονομάζεται δαμαλίτιδα (cowpox) και έμοιαζαν να μην προσβάλλονται από την ευλογιά. Ο Jenner εμβολίασε τον 8χρονο γιο του κηπουρού του με δαμαλίτιδα και στη συνέχεια τον εξέθεσε στον ιό της ευλογιάς χωρίς να αρρωστήσει.
Με τα σημερινά δεδομένα, το πείραμα του Τζένερ κινούταν έξω από τα όρια της ηθικής. Λίγο μετά την ανάπτυξη του εμβολίου από τον Jenner, η Ισπανία άρχισε να το χρησιμοποιεί για τον εμβολιασμό ανθρώπων σε ολόκληρη την αυτοκρατορία. Οι Βρετανοί ακολούθησαν σύντομα, και το 1850, η Μασαχουσέτη έγινε το πρώτο κράτος των ΗΠΑ που ενέκρινε τον εμβολιασμό της ευλογιάς.
Μέχρι τα μέσα του 1900, αμέσως μετά τον Β ‘Παγκόσμιο Πόλεμο, χώρες σε όλο τον κόσμο αποφάσισαν να αφανίσουν την ευλογιά. Αυτή η παγκόσμια προσπάθεια οδήγησε στην εξάλειψη της ευλογιάς μέχρι το 1979.
2. Λύσσα
Η λύσσα, η οποία προκαλεί υπερδιέγερση, ανησυχία, υπερκινητικότητα και βίαιη συμπεριφορά, δεν αποτελεί πλέον σημαντική απειλή λόγω εμβολίων.
Σε αυτήν την περίπτωση, τα περισσότερα από τα εμβόλια που βοήθησαν στη διάσωση ανθρώπινων ζωών δεν χρησιμοποιούνται σε ανθρώπους – χρησιμοποιούνται σε άλλα ζώα που μπορούν να μεταφέρουν την ασθένεια και να μολύνουν τους ανθρώπους δαγκώνοντάς τα. Τα κρατικά προγράμματα λύσσας έχουν οδηγίες για τον εμβολιασμό κατοικίδιων ζώων και άγριων ζώων και την παρακολούθηση ζώων που ενδέχεται να έχουν λύσσα. Κάθε άνθρωπος που δαγκώνεται από ζώο, ανεξάρτητα από το εάν το ζώο έχει εμβολιαστεί, πρέπει να πάει σε γιατρό ή νοσοκομείο για να λάβει ένα εμβόλιο κατά της λύσσας.
Αν και η λύσσα εξακολουθεί να αποτελεί απειλή είναι ορισμένα μέρη του κόσμου, πολλές χώρες διαθέτουν ισχυρά προγράμματα εμβολιασμού και παρακολούθησης. «Η Λατινική Αμερική έχει ένα από τα καλύτερα προγράμματα κατά της λύσσας στον κόσμο», λέει ο Najera. «Δαγκώθηκα από ένα σκυλί όταν ήμουν έξι ετών [στο Μεξικό]. Έπιασαν τον σκύλο και ο σκύλος πέθανε μερικές μέρες αργότερα από τη λύσσα. Εάν δεν είχα πάρει το εμβόλιο, πιθανότατα θα ήμουν νεκρός».
3. Πολιομυελίτιδα
Η πολιομυελίτιδα ήταν κάποτε μια από τις πιο τρομακτικές παιδικές ασθένειες στις ΗΠΑ. Η ιογενής λοίμωξη μπορεί να προκαλέσει προσωρινή ή μόνιμη παράλυση, όπως συνέβη στον πρώην πρέοδρο των ΗΠΑ, Φράνκλιν Ρούσβελτ. Τον Αύγουστο του 1921 προσβλήθηκε από βαριάς μορφής πολιομυελίτιδα, η οποία τον άφησε ημιπαράλυτο. Αυτή η παράλυση θα μπορούσε να σταματήσει την αναπνοή ενός ατόμου και γι ‘αυτό τόσα πολλά μολυσμένα άτομα έπρεπε να τοποθετηθούν σε έναν «σιδερένιο πνεύμονα» Στα τέλη της δεκαετίας του 1940, παρέλυε περισσότερους από 35.000 Αμερικανούς κάθε χρόνο. Ο αριθμός των κρουσμάτων πολιομυελίτιδας στις ΗΠΑ κορυφώθηκε το 1952, όταν προκάλεσε 57.879 μολύνσεις και 3.145 θανάτους.
Κατά τη διάρκεια των δοκιμών του 1954 για το εμβόλιο κατά της πολιομυελίτιδας του Jonas Salk , οι γονείς συγκεντρώθηκαν για να υπογράψουν τα παιδιά τους για να λάβουν το εμβόλιο. Ως αποτέλεσμα, 623.972 παιδιά έλαβαν το εμβόλιο ή ένα εικονικό φάρμακο. Οι δοκιμές έδειξαν ότι το εμβόλιο ήταν 80 έως 90% αποτελεσματικό στην πρόληψη της πολιομυελίτιδας. Χάρη στον συνεχιζόμενο εμβολιασμό παιδιών μέχρι σήμερα, δεν έχουν προκύψει κρούσματα πολιομυελίτιδας στις Ηνωμένες Πολιτείες από το 1979. Ωστόσο, η πολιομυελίτιδα δεν έχει εξαλειφθεί και παραμένει απειλή για την υγεία στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν.
4. Γρίπη
Κατά τη διάρκεια της πρώιμης εξάπλωσης της COVID-19, υπήρξε πολλή συζήτηση σχετικά με το εάν η μολυσματική ασθένεια ήταν σοβαρή ή «σαν τη γρίπη». Ωστόσο, η γρίπη παραμένει μια θανατηφόρα ασθένεια που έχει προκαλέσει προηγούμενες πανδημίες και έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει και μελλοντικά.
Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων εκτιμούν ότι η γρίπη προκάλεσε μεταξύ 12.000 και 61.000 θανάτων στις ΗΠΑ ετησίως μεταξύ του 2010 και ου 2020. Σε παγκόσμιο επίπεδο, σκοτώνει μεταξύ 291.000 και 646.000 ανθρώπων κάθε χρόνο.
Το πιο θανατηφόρο ξέσπασμα που καταγράφηκε ποτέ ήταν το 1918 και το 1919. Αυτή η πανδημία γρίπης σκότωσε περίπου 675.000 ανθρώπους στις Ηνωμένες Πολιτείες και μέχρι 50 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Μπορεί επίσης να έχει μολύνει το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού, ή περίπου 500 εκατομμύρια ανθρώπους. Έκτοτε, υπήρξαν πολλές άλλες πανδημίες γρίπης.
Ευτυχώς, χάρη στην ανακάλυψη του εμβολίου της γρίπης το 1938, η ανθρωπότητα έχει μειώσει σημαντικά τις απώλειες από αυτόν τον αναπνευστικό ιό. Το πρώτο εμβόλιο μονοσθενούς γρίπης εφευρέθηκε το 1938 και χρησιμοποιήθηκε ευρέως για τον εμβολιασμό των δυνάμεων των Ηνωμένων Πολιτειών κατά τη διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου. Το πρώτο δισθενές εμβόλιο γρίπης αναπτύχθηκε το 1942 ως απάντηση στην ανακάλυψη της Γρίπης τύπου Β. Το 1978 εισήχθη το πρώτο τρισθενές εμβόλιο γρίπης. Αυτό το εμβόλιο περιλαμβάνει συνήθως δύο στελέχη γρίπης Α και ένα στέλεχος γρίπης Β.
Το 2012, το πρώτο εμβόλιο τετρασθενούς γρίπης έλαβε άδεια στις Ηνωμένες Πολιτείες. Έκτοτε, μια παραλλαγή του τετραδύναμου εμβολίου συνιστάται συνήθως από τον ΠΟΥ κάθε χρόνο.
ΠΗΓΗ: History.com
