Ηταν πριν από 22 χρόνια όταν η Ενοποίηση Αρχαιολογικών Χώρων Αθήνας Α.Ε. διεξήγαγε διαγωνισμό με αντικείμενο την ανάπλαση ολόκληρης της πλατείας Συντάγματος. Στον διαγωνισμό επικράτησε η πρόταση των αρχιτεκτόνων Δημήτρη Μανίκα, Ντόρας Παπαδημητρίου και Λεωνίδα Γεωργιάδη. Δύο δεκαετίες αργότερα – και με το κεντρικό τμήμα της πλατείας να έχει μόνου υλοποιηθεί το 2014 – ο Δήμος Αθηναίων αναθέτει στην ομάδα του 1999 (Μανίκας – Παπαδημητρίου) την επικαιροποίηση της βραβευμένης μελέτης για την ανάπλαση του κάτω μέρους της πλατείας Συντάγματος μετά την πιλοτική εφαρμογή του Μεγάλου Περιπάτου. Κάπως έτσι, η ανάπλαση του κάτω μέρους της πλατείας Συντάγματος είναι το πρώτο από τα έργα του Μεγάλου Περιπάτου που υλοποιείται και μάλιστα άμεσα, σ′ ένα μήνα μετά την ολοκλήρωση των μελετών, όπως μας πληροφορεί η υπεύθυνη της μελέτης, κυρία Ντόρα Παπαδημητρίου, σε συνέντευξη που παραχώρησε στην HuffPost Greece.
– Με ποιο κριτήριο πιστεύετε ότι ο Δήμος Αθηναίων ανέθεσε στην δική σας ομάδα, την ομάδα του 1999, τις παρεμβάσεις στο κάτω μέρος της πλατείας Συντάγματος το πρώτο από τα έργα του Μεγάλου Περιπάτου που θα υλοποιηθεί;
Το 1999 με τους συνεργάτες αρχιτέκτονες Δημήτρη Μανίκα και Λεωνίδα Γεωργιάδη αποσπάσαμε το Α΄ Βραβείο στον 2ο Πανευρωπαϊκό Διαγωνισμό για την «Διαμόρφωση της πλατείας Συντάγματος» τον οποίο είχε προκηρύξει η Ενοποίηση Αρχαιολογικών Χώρων Αθήνας Α.Ε. (Ε.Α.Χ.Α ΑΕ) και η οποία αφορούσε στην Κεντρική Πλατεία και το κάτω τμήμα της Πλατείας Συντάγματος. Το 2004 για τους Ολυμπιακούς Αγώνες υλοποιήθηκε μόνο το κεντρικό τμήμα της πλατείας Συντάγματος(κεντρική πλατεία ). Παρόλο που κατά την κατασκευή δεν εφαρμόστηκε αυτούσια η μελέτη, το αποτέλεσμα κρίθηκε επιτυχημένο.
Πιστεύω λοιπόν ότι μας ανέθεσαν την επικαιροποίηση της μελέτης γιατί καταρχήν ήταν επιτυχημένη, όπως αυτή κρίθηκε από το αποτέλεσμα , ήταν αποτέλεσμα πανευρωπαϊκού διαγωνισμού και αποτελεί μια ολοκληρωμένη παρέμβαση – ένα σύνολο με την κεντρική πλατεία Συντάγματος. Σε αυτή την φάση είμαι υπεύθυνη της μελέτης και ο κ. Μανίκας είναι Σύμβουλος
–Μπορείτε να αναφέρετε τους βασικούς άξονες της παρέμβασης και το σκεπτικό τους;
Βασικός άξονας είναι η ενοποίηση με την κεντρική πλατεία ώστε να επανέλθει και να ανασυγκροτηθεί η ιστορική συνέχεια μέσα από την αντίληψη του αρχικού σχεδιασμού. Οι προτεραιότητες μας είναι η διατήρηση και η αναβάθμιση του μνημειακού άξονα (Ερμού – Βουλής), η συμμετρία και η επέκταση των πεζοδρομίων στα όρια του νέου κυκλοφοριακού και η πρόβλεψη για άνετη ορατή διάβαση για πεζούς και άτομα με ειδικές ανάγκες.
– Πιστεύετε ότι η πιλοτική εφαρμογή του Μεγάλου Περιπάτου γενικά (και ειδικότερα στο κάτω μέρος της πλατείας Συντάγματος) λειτούργησε με επιτυχία;
Αν η ερώτηση αφορά την κυκλοφοριακή μελέτη που εφαρμόστηκε με τον μεγάλο περίπατο, πιστεύω ότι στο κάτω τμήμα της πλατείας δεν υπάρχει πρόβλημα και αυτό το κυκλοφοριακό έχει εγκριθεί και έχει συμπεριληφθεί στην μελέτη. Η διαπλατυνση των πεζοδρομίων της κάτω πλατείας από 5- 10 μέτρα , δίνει την δυνατότητα να γίνει λειτουργικός ο χώρος. Στον διαγωνισμό το 1999 προβλεπόταν από την Ε.Α.Χ.Α Α.Ε να εφαρμοστεί μια λωρίδα κυκλοφορίας ανάμεσα από τις δύο πλατείες. Αυτό που θα πραγματοποιηθεί είναι 4 λωρίδες συν ακόμα μία (μόνο σε ένα τμήμα ) για την στάση των λεωφορείων.
Φωτορεαλιστική απεικόνιση της νέας πλατείας Συντάγματος με τέσσερις λωρίδες κυκλοφορίας
Σίγουρα θα προτιμούσα να μην σταματούσαν λεωφορεία στην πλατεία , αλλά για λειτουργικούς λόγους αυτό δεν είναι εφικτό.
Δεν γνωρίζω τα αποτελέσματα της εφαρμογής του κυκλοφοριακού στην Πανεπιστημίου , αλλά η καταρχήν πιλοτική εφαρμογή του , ήταν σωστή επέμβαση για να ληφθούν υπόψη τα σφάλματα και τα πραγματικά δεδομένα τα οποία δεν είναι εφικτό να προσεγγίσει μια τέτοια μελέτη. Όσον αφορά το αισθητικό μέρος της όλης επέμβασης είναι μία πρόχειρη προσέγγιση με την έννοια του προσωρινού όπως ακριβώς έχει ειπωθεί.
– Ποιος είναι ο συνολικός προϋπολογισμός των παρεμβάσεων και από που καλύπτεται;
Δεν γνωρίζω ακόμα τον συνολικό προϋπολογισμό της μελέτης και δεν γνωρίζω από ποιον προϋπολογισμό θα καλυφθεί η κατασκευή .Από τα πρώτα στάδια της μελέτης επικαιροποίησης έχουν γίνει ήδη κάποιοι συμβιβασμοί ως προς τα υλικά για οικονομικούς λόγους, οι οποίοι όμως δεν θα έχουν αντίκτυπο στο αισθητικό αποτέλεσμα. Θέλω να πιστεύω ότι κατά την εφαρμογή της μελέτης δεν θα γίνουν τροποποιήσεις.
– Πότε ξεκινούν οι εργασίες και πότε παραδίδεται στο κοινό η νέα πλατεία Συντάγματος;
Νομίζω ότι τα έργα θα ξεκινήσουν άμεσα μέσα σε ένα μήνα με την ολοκλήρωση των μελετών
– Ποια κατά την γνώμη σας η μεγαλύτερη παθογένεια του Αθηναϊκού αστικού τοπίου – και ιδιαίτερα του κέντρου της πόλης;
Η έλλειψη κεντρικού σχεδιασμού η προχειρότητα και η μη συντήρηση. Όλα αυτά έχουν υψηλό κόστος όταν γίνονται απρογραμμάτιστα.
