Σε τροχιά άμεσης ανάκαμψης σε σχέση με το 2020 και επιστροφής στα δεδομένα του 2019 βρίσκεται η αγορά των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης τύπου Airbnb, ιδίως σε τουριστικούς προορισμούς όπως η Μύκονος, που εσχάτως έχει βρεθεί στην επικαιρότητα, λόγω του πολλαπλασιασμού των κρουσμάτων και των μέτρων που επιβλήθηκαν. Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάζει σήμερα η «Κ», στα καταλύματα Airbnb της Μυκόνου προκύπτει αύξηση της πληρότητας έως και 111% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2020, ενώ σε άνοδο βρίσκονται και οι τιμές.
Υψηλή πληρότητα
Ειδικότερα, σύμφωνα με την AirDNA, εταιρεία που ειδικεύεται στην ανάλυση των βραχυχρόνιων μισθώσεων, κατά τις πρώτες δύο εβδομάδες του Αυγούστου η πληρότητα των προσφερόμενων ακινήτων στη Μύκονο κυμαίνεται από 58% έως 69%, σημειώνοντας ετήσια αύξηση της τάξεως του 100% κατά μέσον όρο σε σχέση με το 2020, καθώς την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους, η πληρότητα δεν ξεπερνούσε το 34%. Ακόμα πιο σημαντικό όμως είναι το γεγονός ότι οι κρατήσεις διανυκτερεύσεων κινούνται επίσης έντονα ανοδικά. Το στοιχείο αυτό είναι ακόμα πιο ενδεικτικό της πορείας της ζήτησης, καθώς δεν λαμβάνει υπόψη και τα διαθέσιμα καταλύματα (όπου καταγράφονται μικρές διακυμάνσεις από σεζόν σε σεζόν), αλλά μόνο τις διανυκτερεύσεις που έχουν κλειστεί. Ετσι, φέτος καταγράφονται περί τις 9.000 διανυκτερεύσεις ανά εβδομάδα κατά το πρώτο 15νθήμερο του Αυγούστου, μέγεθος που συνιστά αύξηση της τάξεως του 95% σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο. Υπενθυμίζεται ότι σήμερα στη Μύκονο λειτουργούν περίπου 3.000-3.500 καταλύματα βραχυχρόνιων μισθώσεων, μέγεθος σχετικά αμετάβλητο σε σχέση με το 2020 και ελαφρώς μικρότερο από τις 4.000 καταλύματα του 2019.
Σύμφωνα με τον κ. Νάσο Γαβαλά, επικεφαλής της Mint, εταιρείας διαχείρισης ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης και πρόεδρο του Συνδέσμου Ελληνικών Εταιρειών Βραχυχρόνιας Μίσθωσης Ακινήτων (STAMA), «τα νησιά των Κυκλάδων, όπως η Μύκονος και η Πάρος, καταγράφουν εξαιρετικές επιδόσεις από τις αρχές του καλοκαιριού και, όπως φαίνεται, η φετινή τουριστική περίοδος έχει τη δυνατότητα να επεκταθεί και το φθινόπωρο, εφόσον δεν υπάρξει ανατροπή λόγω της πανδημίας. Παρά τις πρόσφατες εξελίξεις δεν είχαμε ακυρώσεις, πέραν των φυσιολογικών που συμβαίνουν σε κάθε σεζόν».
Αντίστοιχα, στην Κρήτη, που επίσης πλήττεται από την έξαρση της πανδημίας, ο κ. Γαβαλάς αναφέρει ότι καταγράφεται σημαντική αύξηση κρατήσεων, η οποία μάλιστα επιταχύνεται όσο προχωράει το καλοκαίρι, με την πληρότητα να διαμορφώνεται πλέον πέριξ του 70%-75% μέχρι και τα μέσα Αυγούστου. Η ζήτηση αφορά κυρίως Γερμανούς και Βρετανούς επισκέπτες, ενώ στις Κυκλάδες κυριαρχούν οι Γάλλοι. Αντίστοιχα, στην Αθήνα, πολλοί είναι οι επισκέπτες από τη Γερμανία, το Ισραήλ, τη Γαλλία και εσχάτως και από τη Μεγ. Βρετανία. Παράλληλα, συνεχίζεται η τάση της χρήσης καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης και από τον εσωτερικό τουρισμό.
Πιέσεις στα ξενοδοχεία
Ο κ. Γαβαλάς πάντως σημειώνει ότι στα ξενοδοχεία η εικόνα είναι περισσότερο πιεσμένη. Οπως αναφέρουν στελέχη του κλάδου, η ιδιωτικότητα που προσφέρουν τα ακίνητα της βραχυχρόνιας μίσθωσης, τα οποία κατά κανόνα είναι διαμερίσματα, ή και μονοκατοικίες/βίλες, τα καθιστά ιδανικά για τους ξένους επισκέπτες. Δεν ισχύει όμως το ίδιο και με τα ξενοδοχεία, όπου η πώληση τουριστικών πακέτων σε μεγάλες ομάδες επισκεπτών από το εξωτερικό αποτελεί «σπαζοκεφαλιά», με δεδομένη τη ρευστότητα της κατάστασης ως προς την εξέλιξη της πανδημίας. Σε ό,τι αφορά τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης, ακόμα κι αν υπάρξει μια αρνητική περίσταση που να προκαλέσει αρκετές ακυρώσεις, κατά κανόνα υπερκαλύπτονται από νέες κρατήσεις. Αυτό έχει φανεί μέχρι στιγμής τη φετινή τουριστική περίοδο.
Οσον αφορά τις τιμές, καταγράφεται επίσης ανοδική τάση σε σχέση με το 2020 και σε ορισμένες περιπτώσεις καταλυμάτων/περιοχών προκύπτει άνοδος ακόμα και σε σχέση με το 2019. Για παράδειγμα, η μέση τιμή ανά διανυκτέρευση την εβδομάδα που ξεκινάει στις 9 Αυγούστου, διαμορφώνεται σε 642 ευρώ, ποσό που είναι κατά 24% υψηλότερο σε σχέση με το αντίστοιχο του 2020, αλλά και 7% υψηλότερο έναντι του 2019.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, όπως και πέρυσι, έτσι και φέτος, καταγράφεται πολύ υψηλός αριθμός κρατήσεων της τελευταίας στιγμής, καθώς οι περισσότεροι επισκέπτες περιμένουν μέχρι και λίγες ημέρες πριν ταξιδέψουν, ώστε να γνωρίζουν ποια θα είναι τα υγειονομικά πρωτόκολλα που θα πρέπει να ακολουθήσουν, τόσο όσον αφορά την είσοδό τους στην Ελλάδα, όσο και την επιστροφή τους από αυτή. Αυτός είναι και ο λόγος που επί του παρόντος οι κρατήσεις για το δεύτερο μισό του Αυγούστου, αλλά και τον Σεπτέμβριο, είναι ακόμα σχετικά περιορισμένες. Ακόμα και έτσι βέβαια ξεπερνούν τις αντίστοιχες περυσινές. Στην περίπτωση της Μυκόνου, για την πρώτη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου καταγράφονται σήμερα 3.360 κρατήσεις διανυκτερεύσεων, μια αύξηση κατά 96% έναντι των 1.710 κρατήσεων του αντίστοιχου διαστήματος του 2020. Ωστόσο, το φετινό νούμερο συνιστά και πτώση κατά 42% έναντι εκείνου που είχε σημειωθεί το 2019.
Ανακάμπτει και η Αθήνα
Θετική είναι η εικόνα της ζήτησης καταλυμάτων βραχυχρόνιων μισθώσεων και στην Αθήνα, η οποία φαίνεται πως επιστρέφει σε ρυθμούς 2019. Σύμφωνα με τον κ. Γαβαλά, από το πρώτο 10ήμερο του Ιουλίου και μέχρι και το τέλος Αυγούστου σε πολλές περιπτώσεις παρατηρούνται πληρότητες της τάξεως του 90% (στα ακίνητα που διαχειρίζεται η Mint), ενώ πλέον η τάση έχει αρχίσει να είναι ανοδική και για τον Σεπτέμβριο. «Κατά μέσον όρο, το ημερήσιο κόστος διαμονής διαμορφώνεται σε 70-80 ευρώ/διανυκτέρευση για ένα απλό διαμέρισμα στο κέντρο. Υπάρχουν ασφαλώς και ακίνητα των 40-50 ευρώ σε λιγότερο προνομιακές περιοχές, αλλά κι εκείνα των 250 ευρώ/βράδυ πλησίον της Ακρόπολης κι εντός του ιστορικού κέντρου της Αθήνας», επισημαίνει ο κ. Γαβαλάς.
Στα 76 ευρώ
Τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώνονται και από την AirDNA. Συγκεκριμένα, η μέση τιμή με βάση τις ενεργές αγγελίες ακινήτων στο κέντρο της Αθήνας διαμορφώνεται σήμερα σε 76 ευρώ/διανυκτέρευση, ποσό που είναι 25% υψηλότερο συγκριτικά με το 2020 αλλά και 14% υψηλότερο έναντι του 2019, δείγμα της επίδρασης της μειωμένης προσφοράς στις τιμές.
Αντίστοιχα, σύμφωνα με την AirDNA, σήμερα ο αριθμός των διαθέσιμων ακινήτων στο κέντρο της Αθήνας διαμορφώνεται σε σχεδόν 7.000, παραμένοντας αρκετά χαμηλότερος έναντι του 2019, όταν η προσφορά ξεπερνούσε τα 10.000 ακίνητα. Από τις 9 Αυγούστου και μετά παρατηρείται μια αισθητή άνοδος της ζήτησης, καθώς οι κρατήσεις ανέρχονται σε 13.776, αριθμός υψηλότερος κατά 35% έναντι του 2020 (αλλά 51% χαμηλότερος από το 2019), ενώ η εικόνα είναι ακόμα καλύτερη από τις 15 Αυγούστου και μετά, όπου καταγράφεται αύξηση των κρατήσεων ακόμα και κατά 93% σε 7.599 διανυκτερεύσεις, από 3.938 την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.
Η μέση πληρότητα στο κέντρο της Αθήνας διαμορφώνεται σε 48% για το διάστημα μέχρι τα τέλη Ιουλίου και σε περίπου 40% κατά μέσον όρο για τις επόμενες δύο εβδομάδες. Ωστόσο αναμένεται αύξηση του ποσοστού αυτού τις επόμενες ημέρες, με δεδομένο ότι οι περισσότεροι επισκέπτες προχωρούν σε κρατήσεις λίγο πριν ταξιδέψουν. Ακόμα κι έτσι, βέβαια, η εικόνα είναι βελτιωμένη σε σύγκριση με το 2020, καθώς καταγράφεται αύξηση της πληρότητας κατά 50% κατά μέσον όρο.
Μεγάλη αύξηση τουριστικών αφίξεων στη σκιά της «Δέλτα»
Μέχρι σήμερα η τουριστική κίνηση στη χώρα παραμένει σε πολύ υψηλότερο επίπεδο από το αντίστοιχο περυσινό. Σε δηλώσεις του σε διεθνή μέσα ενημέρωσης εντός της εβδομάδας ο επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος του πρωθυπουργού, Αλ. Πατέλης, σημείωσε ότι οι αφίξεις κινούνται σε επίπεδο 130% υψηλότερο από το αντίστοιχο περυσινό τέτοια περίοδο και μόλις 40% χαμηλότερο εκείνου του 2019. Υπενθυμίζεται ότι ο αρχικός στόχος που είχε τεθεί για φέτος αφορούσε αύξηση των αφίξεων κατά 100% σε σχέση με το 2020 και 50% χαμηλότερα από το 2019. Μιλώντας στην τηλεόραση του πρακτορείου Μπλούμπεργκ, ο κ. Πατέλης τόνισε βέβαια ότι η σεζόν παραμένει πολύ αβέβαιη, καθώς η μετάλλαξη «Δέλτα» εξαπλώνεται στην Ευρώπη και πυροδοτεί σειρά νέων κανόνων και περιοριστικών μέτρων, μεταξύ των οποίων και ο χαρακτηρισμός χωρών ανάλογα με το επιδημιολογικό τους ρίσκο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Τουρισμού, ο φετινός Ιούνιος κινείται με αύξηση των αφίξεων σε ποσοστό της τάξεως του 40% – 50% σε σχέση με τον περυσινό Ιούλιο, που ήταν ο πρώτος μήνας επαναλειτουργίας του κλάδου το 2020. Την πρωτιά σε αφίξεις τουριστών κατέχει η Γερμανία, ενώ ακολουθεί η Γαλλία. Ωστόσο, σε πολύ κοντινή απόσταση, στην τρίτη θέση, κατατάσσεται φέτος η αγορά της Πολωνίας, καταγράφοντας μεγάλη άνοδο επισκεπτών, για δεύτερο διαδοχικό έτος.
Σχολιάζοντας τις εξελίξεις αυτές στην «Κ», ο Νάσος Γαβαλάς αναφέρει ότι «το απευκταίο σενάριο θα προκύψει αν χώρες σημαντικές για τον τουρισμό της Ελλάδας, όπως η Μεγ. Βρετανία, η Γερμανία και η Γαλλία αποφασίσουν να επιβάλουν καραντίνα αρκετών ημερών στους πολίτες τους που θα επιστρέφουν από χώρες όπως η δική μας. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί αν αυξηθεί σημαντικά το επιδημιολογικό φορτίο στην Ελλάδα και βρεθεί στην κόκκινη ζώνη». Αν, για παράδειγμα, ο Γάλλος που πρόκειται να ταξιδέψει στην Ελλάδα στα τέλη Αυγούστου μάθει σε λίγες ημέρες ότι επιστρέφοντας στη χώρα του θα χρειαστεί να παραμείνει σε καραντίνα, π.χ. για μια εβδομάδα, τότε κατά πάσα πιθανότητα δεν θα μπει καν στον κόπο να ταξιδέψει. «Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα έχουμε σίγουρα κύμα ακυρώσεων, που δεν θα είναι εφικτό να αναπληρωθούν με νέες κρατήσεις», σημειώνει ο κ. Γαβαλάς.
Μιλώντας στο δίκτυο CNBC πριν από λίγες ημέρες, ο διευθύνων σύμβουλος της easyjet, Γιόχαν Λούντγκρεν, σημείωσε ότι όποιος κάνει σχέδια της τελευταίας στιγμής για διακοπές στην Ευρώπη φέτος, θα πρέπει να προετοιμαστεί για μια συγκεχυμένη, περίπλοκη και μάλλον αγχωτική εμπειρία – και αυτό πριν καν βγει από το αεροπλάνο. Για παράδειγμα, όσοι ταξιδεύουν σήμερα από το Ην. Βασίλειο στην Ελλάδα θα πρέπει να διαθέτουν αρνητικό μοριακό τεστ (PCR) μέχρι και 72 ώρες πριν εισέλθουν στη χώρα μας, ή αρνητικό rapid τεστ που πραγματοποιήθηκε από εξουσιοδοτημένο εργαστήριο εντός 48 ωρών πριν από την προγραμματισμένη πτήση, ή τέλος να έχουν κάνει και τις δύο δόσεις του εμβολίου τουλάχιστον 14 ημέρες πριν από το ταξίδι. Κατά την επιστροφή τους στη Μεγ. Βρετανία, είναι πιθανό να χρειαστεί νέο αρνητικό μοριακό τεστ, ενδεχομένως και να πρέπει να μπουν σε υποχρεωτική καραντίνα 10 ημερών, ανάλογα με τα τότε επιδημιολογικά δεδομένα. Παρ’ όλα αυτά, η Ελλάδα παραμένει ένας από τους δημοφιλέστερους προορισμούς για τους Βρετανούς, καθώς εξακολουθεί να καταγράφει αισθητά λιγότερα κρούσματα (κατ’ αναλογία με τον πληθυσμό) σε σχέση με άλλες χώρες της Ευρώπης.
Το πλέον κρίσιμο για τον τουρισμό στην Ελλάδα είναι να μην επαναληφθεί το σενάριο του 2020, όταν στις αρχές Σεπτεμβρίου είχε ουσιαστικά ολοκληρωθεί η σεζόν, λόγω της εκ νέου έξαρσης της πανδημίας. Ετσι, παράγοντες του κλάδου θεωρούν ότι αν τα ξενοδοχεία μείνουν ανοικτά (έστω και με μειωμένη πληρότητα σε σχέση με τον Αύγουστο) το δίμηνο Σεπτεμβρίου – Οκτωβρίου, το όφελος θα είναι πολλαπλό, με δεδομένο ότι πέρυσι την ίδια περίοδο είχαν ήδη κλείσει.
Πάντως, η περίπτωση με το μίνι lockdown στη Μύκονο έχει λειτουργήσει ως «καμπανάκι» και για άλλους προορισμούς της χώρας, καθώς έχει αρχίσει να γίνεται εμφανές από τους αρμόδιους φορείς ότι αν δεν τηρούνται τα μέτρα που έχουν υιοθετηθεί από επισκέπτες και εργαζομένους στον κλάδο, είναι θέμα χρόνου να εκτοξευτούν τα κρούσματα και να απαιτηθούν πρόσθετα, πολύ πιο επώδυνα μέτρα. Σημαντικό είναι όμως να αυξηθούν και τα ξενοδοχεία καραντίνας για τους επισκέπτες που θα εμφανίζονται θετικοί.
Ο αρμόδιος υπουργός Τουρισμού, Χ. Θεοχάρης, αναφέρθηκε στο ζήτημα αυτό από το βήμα της Βουλής, σημειώνοντας ότι τα ξενοδοχεία αυτά θα αυξάνονται όσο αυξάνονται και τα κρούσματα. Στο πλαίσιο αυτό, έχει ήδη γίνει νέα πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την ενοικίαση κύριων, ή μη κύριων τουριστικών καταλυμάτων για την κάλυψη έκτακτων αναγκών δημόσιας υγείας, που συνδέονται με την αντιμετώπιση της πανδημίας. Η πρόσκληση είναι για έως 370 δωμάτια, που θα πρέπει να βρίσκονται εντός των περιφερειακών ενοτήτων (Π.Ε.) Ηρακλείου (έως 30 δωμάτια), Ρεθύμνου (έως 30 δωμάτια) και Χανίων (έως 30 δωμάτια), καθώς και εντός των νήσων Κερκύρας (έως 40 δωμάτια), Πάρου (έως 130 δωμάτια), Μυκόνου (έως 30 δωμάτια), Νάξου (έως 30 δωμάτια), Σκοπέλου (έως 25 δωμάτια) και Αλοννήσου (έως 25 δωμάτια).
