Η Κούβα έχει εμβολιάσει περισσότερους πολίτες κατά του COVID-19 από ό,τι τα περισσότερα από τα μεγαλύτερα και πλουσιότερα έθνη του κόσμου. Είναι ένα ορόσημο που μετατρέπει αυτή την φτωχή, κομμουνιστική χώρα, σε ένα σημαντικό «πείραμα για την ανθρωπότητα», καθώς η εξαιρετικά μεταδοτική παραλλαγή Όμικρον (Omicron) αρχίζει να κάνει τον γύρο του κόσμου.
Το νησί της Καραϊβικής έχει εμβολιάσει πάνω από το 90% του πληθυσμού του με τουλάχιστον μία δόση και το 83% του πληθυσμού είναι πλέον πλήρως εμβολιασμένο (δύο δόσεις τουλάχιστον), κατατάσσοντας το κράτος αυτό ως το δεύτερο παγκοσμίως μετά από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα μεταξύ χωρών με τουλάχιστον 1 εκατομμύριο πληθυσμό, σύμφωνα με επίσημα στατιστικά στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από το «Our World in Data».
Ενώ πολλοί από τους γείτονές της στη Λατινική Αμερική, καθώς και αναδυόμενες οικονομίες παγκοσμίως, έχουν ανταγωνιστεί για εμβόλια που παράγονται από πλουσιότερα κράτη, αξιωματούχοι υγείας λένε ότι η Κούβα προχώρησε αναπτύσσοντας τα δικά της.
Οι λοιμώξεις και οι θάνατοι από τον COVID-19 έχουν «βυθιστεί» στο νησί τις τελευταίες εβδομάδες, πέφτοντας σε λιγότερο από το 1% έναντι του αρνητικού ρεκόρ της κορύφωσης στις 22 Αυγούστου, όταν ακόμα λιγότεροι από τους μισούς πολίτες της Κούβας ήταν εμβολιασμένοι.
Σχεδόν όλα τα παιδιά της Κούβας ηλικίας 2 έως 18 ετών έχουν πλέον εμβολιαστεί με εγχώρια εμβόλια.
Τα σχολεία άνοιξαν ξανά και οι ξένοι τουρίστες είναι και πάλι ευπρόσδεκτοι. Τα νοσοκομεία και τα νεκροτομεία, που ξεχείλιζαν τον Αύγουστο, φαίνεται να λειτουργούν σε επίπεδα προ της πανδημίας, σύμφωνα με μαρτυρίες που επικαλείται το πρακτορείο Reuters.
«Είναι ένα πραγματικά αξιοσημείωτο επίτευγμα, δεδομένου του μεγέθους της Κούβας, αλλά και του εμπάργκο των ΗΠΑ, που περιορίζει την ικανότητά της να εισάγει», δήλωσε ο William Moss, διευθυντής του Johns Hopkins International Vaccine Access Center, ενός πανεπιστημιακού ιδρύματος με έδρα τις ΗΠΑ που εργάζεται για τη διασφάλιση δίκαιης πρόσβασης για τις χώρες χαμηλού εισοδήματος.
Τρία κουβανέζικα εμβόλια τριών δόσεων
Η Κούβα ανακοίνωσε ότι τα εγχώρια εμβόλια Abdala, Soberana 02 και Soberana Plus με βάση τις πρωτεΐνες παρέχουν έως και 90% προστασία έναντι του COVID-19 όταν προσφέρονται σε σχήματα τριών δόσεων.
Ωστόσο, η Κούβα δεν έχει ακόμη δημοσιεύσει τα αποτελέσματα των κλινικών δοκιμών μεγάλης κλίμακας σε επιστημονικά περιοδικά που αξιολογούνται, ούτε έχει υποβάλει τα έγγραφα που απαιτούνται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας για έγκριση των εμβολίων της, σύμφωνα με την ηλεκτρονική τράπεζα στοιχείων του ΠΟΥ.
Ως αποτέλεσμα, ορισμένοι ειδικοί στη δημόσια υγεία σε άλλες χώρες παραμένουν διστακτικοί στο να προτείνουν αυτά τα εμβόλια μέχρι να ελεγχθούν τα αποτελέσματα.
Τα εμβόλια, τα οποία μπορούν να παραχθούν οικονομικά και δεν απαιτούν βαθιά κατάψυξη, θεωρούνται από τους διεθνείς αξιωματούχους υγείας ως πιθανή πηγή ενίσχυσης για τις πολύ απαραίτητες δόσεις σε χώρες χαμηλού εισοδήματος στη Λατινική Αμερική, την Αφρική και την Ασία.
«Άργησαν να δημοσιεύσουν τα αποτελέσματα», είπε ο Μος. «Εάν (τα εμβόλια) είχαν πιστοποιητικό ΠΟΥ… αυτό θα μπορούσε να είναι πολύ σημαντικό παγκοσμίως».
Η πρόοδος της Κούβας παρακολουθείται από το COVAX, ένα παγκόσμιο πρόγραμμα που έχει σχεδιαστεί για να διασφαλίζει δίκαιη πρόσβαση στα εμβόλια COVID-19.
Η Όμικρον (και) στην Κούβα
Η Κούβα μελετά επίσης εάν η παραλλαγή Omicron, η οποία αναφέρθηκε για πρώτη φορά στο νησί στις 8 Δεκεμβρίου, θα επηρεάσει την προστασία.
Την τελευταία εβδομάδα, νέα έρευνα έδειξε ότι ορισμένα από τα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα παγκοσμίως εμβόλια είναι πιθανό να είναι λιγότερο προστατευτικά έναντι της μόλυνσης από Omicron σε σύγκριση με προηγούμενες μεταλλάξεις / παραλλαγές. Τα εμβόλια αναμένεται να παραμείνουν αποτελεσματικά ωστόσο, έναντι σοβαρής νόσησης και θανάτου, επιμένουν οι επιστήμονες.
Τα έγγραφα και τα δεδομένα που είναι απαραίτητα για τον έλεγχο των εμβολίων Soberana, που αναπτύχθηκαν από το Ινστιτούτο Εμβολίων Finlay της Κούβας, θα παραδοθούν στον ΠΟΥ το πρώτο τρίμηνο του 2022, δήλωσε στο Reuters ο Βισέντε Βέρες, επικεφαλής της Finlay.
Ο ίδιος είπε ότι τα πρότυπα του ΠΟΥ, με βάση τα οποία αξιολογούνται όχι μόνο το εμβόλιο αλλά και οι εγκαταστάσεις παραγωγής, είχαν επιβραδύνει την έγκριση για την Κούβα.
«Είναι ένα πρότυπο του πρώτου κόσμου», είπε ο Βέρεθ, σημειώνοντας τις δαπάνες που συνεπάγεται η αναβάθμιση των εγκαταστάσεων σε αυτό το επίπεδο. «Πρέπει να προχωρήσουμε στη διαδικασία παραγωγής μας για να διασφαλίσουμε ότι, όταν υποβάλουμε αίτηση, θα λάβουμε προέγκριση από τον ΠΟΥ».
Η βιομηχανία βιοτεχνολογίας της Κούβας άρχισε να αναπτύσσεται τη δεκαετία του 1980, με την υποστήριξη του αείμνηστου επαναστάτη ηγέτη Φιντέλ Κάστρο, ο οποίος έβλεπε τον κλάδο ως ζωτικής σημασίας για την αυτάρκεια του κομμουνιστικού έθνους απέναντι στο εμπάργκο των ΗΠΑ. Κάποιες από τις εγκαταστάσεις του όμως γερνούν.
Ο Βέρες είπε ότι η Κούβα διαπραγματεύεται τόσο με τον Καναδά όσο και με την Ιταλία για την παραγωγή των εμβολίων της σε αυτές τις χώρες για εξαγωγή σε περιοχές που έχουν ανάγκη, συμπεριλαμβανομένης της Αφρικής.
Ο ιολόγος Αμιλκάρ Πέρες Ριβερόλ με έδρα τη Βραζιλία είπε ότι η Κούβα θα αντιμετωπίσει εν τω μεταξύ μία νέα δοκιμασία με την Omicron.
Τα υψηλά ποσοστά εμβολιασμού, μια μεγάλη ομάδα πληθυσμού που απέκτησε ανοσία, καθώς και η πρώιμη κίνηση της Κούβας να εμβολιάσει πλήρως τα παιδιά της «έβαλαν τη χώρα σε μια πραγματικά θετική θέση απέναντι στη μελλοντική εξέλιξη της πανδημίας», είπε ο Ριβερόλ.
Ωστόσο, προσθέτει ότι το σχετικά μεγάλο ποσοστό ηλικιωμένου πληθυσμού της Κούβας, η έλλειψη ιατρικών προμηθειών και το κλιμακωτό σύστημα υγειονομικής περίθαλψης την αφήνουν ευάλωτη.
«Σε καμία περίπτωση δεν είναι ώρα να κηρύξουμε τη νίκη ακόμα», είπε.
