Γράφει ο Χρήστος Κολώνας
Περισσότερες αδικίες σε βάρος των μικρομεσαίων εισοδηματικά νοικοκυριών προκαλεί το νέο σύστημα επιδότησης ηλεκτρικής ενέργειας που ανακοίνωσε η κυβέρνηση, έναντι των εύπορων οικογενειών.
Το κριτήριο της κύριας κατοικίας που θέσπισε η κυβέρνηση για τη συνέχιση των μέτρων στήριξης των οικιακών καταναλωτών απέναντι στην ενεργειακή κρίση, είναι το μοναδικό κι αυτό από μόνο του πετάει εκτός των ενισχύσεων δεκάδες χιλιάδες οικογένειες με χαμηλά ή και μεσαία εισοδήματα. Αντίθετα κανονικά θα συνεχίσουν να επιδοτούνται εκατοντάδες οικογένειες με μεγάλη οικονομική άνεση και κύρια κατοικία άνω των 150 τ.μ.
Υπενθυμίζεται, ότι μέχρι τον Δεκέμβριο η επιχορήγηση δινόταν οριζόντια σε όλα τα νοικοκυριά και αφορούσε στις πρώτες 300 κιλοβατώρες μηνιαίως.
Ειδικότερα και σύμφωνα με έρευνα του Ο.Τ. τρεις είναι οι αδικημένες κατηγορίες νοικοκυριών με βάση το νέο τρόπο επιδότησης των λογαριασμών ρεύματος που θα τρέξουν από αυτόν τον μήνα:
1. Φοιτητικές κατοικίες
Εκτός επιδοτήσεων ρεύματος μένουν δεκάδες χιλιάδες φοιτητές που σπουδάζουν εκτός του τόπου κατοικίας τους, νοικιάζοντας μία γκαρσονιέρα ή ένα δυάρι και μένουν σε άλλη πόλη, μακριά από τους γονείς και τις οικογένειες τους.
Το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο για τους φοιτητές που ενοικιάζουν κατοικία σε περιοχές με πολύ χαμηλή θερμοκρασία το χειμώνα (Ξάνθη, Κομοτηνή, Αλεξανδρούπολη, Φλώρινα, Κοζάνη κλπ). Το παιδί της οικογένειας που σπουδάζει δεν υποβάλει το ίδιο φορολογική δήλωση γιατί δεν έχει εισοδήματα. Είναι προστατευόμενο μέλος του γονέα ο οποίος δηλώνει στο Ε1 τη φοιτητική κατοικία ως μισθωμένη δευτερεύουσα κατοικία. Οι φοιτητικές κατοικίες αποκλείονται τελείως από την επιδότηση. Μόνο εάν ο φοιτητής κάνει δική του φορολογική δήλωση και δηλώνει την κατοικία που εκμισθώνει ως κύρια κατοικία δικαιούται για το Γενάρη επιδότηση.
Αλλά ακόμη κι αν αυτό έχει συμβεί από κάποιους φοιτητές, εντούτοις τα παιδιά που πέρασαν για πρώτη φορά το περασμένο καλοκαίρι σε πανεπιστημιακή σχολή εκτός της πόλης τους, δεν έχουν τη δυνατότητα και το δικαίωμα να υποβάλλουν φορολογική δήλωση. Αυτό θα πρέπει να το κάνουν την Άνοιξη. Άρα τα παιδιά αυτά και κατ’ επέκταση και οι οικογένειες τους μένουν εκτός επιδότησης ρεύματος.
Οι οικογένειες αυτές έχουν επιβαρυνθεί υπέρμετρα από την ακρίβεια των προϊόντων και τις υπέρογκες αυξήσεις ρεύματος. Καλούνται δε, να χρηματοδοτήσουν και τη διαμονή των παιδιών τους εκτός της πόλης και της κύριας κατοικίας. Οι μεγάλες αυξήσεις στο ηλεκτρικό ρεύμα τους προκαλούν επιπρόσθετες δαπάνες και τελικά με τη διακοπή της επιδότησης μένουν στο έλεος της ενεργειακής κρίσης…
2. Αλλαγή κύριας κατοικίας το 2021
Αδικημένα από την καθιέρωση ως μοναδικού κριτηρίου, αυτού της κύριας κατοικίας, για την επιχορήγηση των λογαριασμών ρεύματος είναι και τα νοικοκυριά που άλλαξαν κατοικία το 2021.
Οι οικογένειες αυτές δεν έχουν προλάβει να δηλώσουν την αλλαγή αυτή στη φορολογική δήλωση. Θα δηλωθεί την Άνοιξη με τις νέες δηλώσεις. Αυτό αφορά όσους πούλησαν την κατοικία τους και απέκτησαν νέα ή μετακόμισαν σε νέα μισθωμένη κατοικία. Πώς θα γίνει η διασταύρωση μέσω του πίνακα 5 του Ε1 της φορολογικής δήλωσης; Θα πρέπει κάπου να δηλωθεί η κύρια κατοικία σε περίπτωση που έχει αλλάξει και δεν εμφανίζεται στο Ε1.
3. Χαμηλόμισθα νοικοκυριά
Από την επιδότηση των λογαριασμών ρεύματος με μοναδικό κριτήριο την κύρια κατοικία πλήττονται επίσης και άλλα νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα.
Η επιλογή αυτού του τρόπου στήριξης ζημιώνει τις συγκεκριμένες κατηγορίες καταναλωτών.
Αν τελικά καθιερώνονταν και εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, θα έμεναν εκτός επιδοτήσεων εύπορες οικογένειες και με τις δαπάνες που θα εξοικονομούνταν θα ενισχύονταν με μεγαλύτερες ενισχύσεις, όσα νοικοκυριά πραγματικά έχουν ανάγκη και βρίσκονται προ των πυλών της «κόλασης» της ενεργειακής φτώχειας…
Το παράδοξο…
Η στροφή της κυβέρνησης από την οριζόντια επιδότηση στο προαναφερόμενο σύστημα ενίσχυσης έγινε, χωρίς, σύμφωνα με πληροφορίες, να υπάρξει κάποια παρέμβαση από τη γενική διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρ. Επιτροπής.
Δηλαδή το μέτρο της οριζόντιας ενίσχυσης των νοικοκυριών δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητες της DG COMP και ούτε αξιολογείται ως παράνομη κρατική ενίσχυση, όπως αναφέρουν πληροφορίες του Ο.Τ.
Η κυβέρνηση προφανώς επιδίωξε με το νέο σύστημα να εξοικονομήσει πόρους προκειμένου να στηρίξει και τις επιχειρήσεις. Όμως το αποτέλεσμα είναι τελικά να θιγούν χαμηλόμισθα και μεσαία εισοδηματικά νοικοκυριά.
Τι απαντά το ΥΠΕΝ
Ο Ο.Τ. έθεσε τα παραπάνω γκρίζα σημεία του νέου συστήματος σε αξιωματούχους του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Όπως υποστηρίζουν, «σε μία αυτόματη επιδότηση, όπου ο δικαιούχος δεν υποβάλλει αίτηση για να τη λάβει, είναι σχεδόν αδύνατο να εισαχθούν τόσες πολυπλοκότητες για να αποδοθεί. Με δεδομένο ότι οι επιδοτήσεις θα πρέπει να πιστωθούν άμεσα, επιλέχθηκε ένα κριτήριο που να μπορεί να εφαρμοστεί πιο εύκολα το σύστημα επιχορήγησης των λογαριασμών ρεύματος».