Γράφει η Μαργαρίτα Βεργολιά
Τα αβοκάντο έχουν γίνει μια από τις πιο πολύτιμες καλλιέργειες στον κόσμο.
Η αγορά ανθεί ιδιαίτερα για παραγωγούς και διανομείς σε ορισμένες περιοχές του Μεξικού, τη χώρα προέλευσής του, η οποία συνεχίζει να αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 30% της παγκόσμιας παραγωγής.
Μόνο η πολιτεία Μιτσοακάν, στα δυτικά, είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός και εξαγωγέας αβοκάντο παγκοσμίως, αποφέροντας στο Μεξικό περίπου 3 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως.
Μεταξύ Δεκεμβρίου και Ιανουαρίου, εν τω μεταξύ, η τιμή του φρούτου εκτινάχθηκε σε ύψη ρεκόρ. Σύμφωνα με τη μεξικανική στατιστική υπηρεσία Inegi, σημείωσε μέσα σε αυτό το διάστημα αύξηση 230%.
Σε αυτό συνέβαλαν τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα, οι ελλείψεις σε εργατικό δυναμικό και το υψηλότερο κόστος παραγωγής.
Υπάρχουν όμως κι άλλοι λόγοι…
Στο «μάτι» των καρτέλ
Η καλλιέργεια αβοκάντο και τα σημαντικά κέρδη της έβγαλα μεγάλο μέρος του πληθυσμού στο Μιτσοακάν από τη φτώχεια τα τελευταία χρόνια, ιδίως μετά τη ραγδαία αύξηση της κατανάλωσης του φρούτου στις ΗΠΑ.
Προσέλκυσε ωστόσο και το ενδιαφέρον των πανίσχυρων καρτέλ, που λυμαίνονται την περιοχή, βυθίζοντάς την στη βία.
Πλέον, οι ντόπιοι αγρότες έχουν πάρει τα όπλα για να προστατεύσουν τις καλλιέργειές τους από το οργανωμένο έγκλημα, που «μυρίστηκε» το χρήμα.
Έχοντας επεκτείνει εδώ και χρόνια την εγκληματική δραστηριότητά τους πέρα από τα ναρκωτικά, τα καρτέλ έχουν βάλει πλέον στο μάτι αυτό που στην περιοχή αποκαλούν «πράσινο χρυσό».
Ολοένα και πιο συχνά, η μεταφορά της σοδειάς με φορτηγά σε χρονδρέμπορους και αγορές γίνεται συνοδεία αστυνομικών δυνάμεων, για να αποτραπούν οι ολοένα και πιο συχνές ένοπλες επιθέσεις και ληστείες μεγάλων ποσοτήτων αβοκάντο.
Όμως αυτές δεν είναι παρά μόνο ένα μέρος των προβλημάτων που οι παραγωγοί αντιμετωπίζουν με τα καρτέλ.
Οι πιέσεις που δέχονται είναι πλέον ασφυκτικές, είτε να εγκαταλείψουν τις καλλιέργειές τους, είτε να τις σώσουν πληρώνοντας αδρά για προστασία στα καρτέλ.
Μόλις στις αρχές του μήνα, στελέχη του κυβερνώντος κόμματος κατήγγειλαν ότι η ραγδαία αύξηση στην τιμή των αβοκάντο οφείλεται σε σημαντικό βαθμό και στους εκβιασμούς που υφίστανται οι παραγωγοί από το οργανωμένο έγκλημα, ιδιαίτερα στη Μιτσοακάν και στη γειτονική πολιτεία Γκερέρο.
Σύμφωνα με τον γερουσιαστή Ρικάρντο Βελάσκεθ, οι καλλιεργητές αβοκάντο αναγκάζονταν να πληρώνουν στα καρτέλ ποσά, που κυμαίνονται από 500 έως και 2.000 πέσος (24 έως 98 δολάρια) ανά αγροτεμάχιο.
«Μπλόκο» από τις ΗΠΑ
Η Μιτσοακάν είναι η μοναδική μεξικανική πολιτεία, εν τω μεταξύ, που έχει λάβει έγκριση από τις ΗΠΑ για την εξαγωγή των αβοκάντο της εντός αμερικανικού εδάφους.
Σήμερα, το 80% των αμερικανικών προμηθειών είναι από εκεί.
Από τις αρχές της εβδομάδας ωστόσο οι εισαγωγές στις ΗΠΑ «πάγωσαν», μέχρι νεωτέρας.
Αιτία: οι απειλές που δέχθηκε τηλεφωνικά επιθεωρητής του αμερικανικού υπουργείου Γεωργίας στην πόλη Ουρουαπάν. Λέγεται ότι εντόπισε και μπλόκαρε παρτίδες αβοκάντο που προέρχονταν από άλλη μεξικανική πολιτεία και παρανόμως προορίζονταν για εξαγωγή στις ΗΠΑ.
Για το συμβάν γίνονται έρευνες. Μοιραία, οι υποψίες στρέφονται στα καρτέλ.
Εν μέσω αυξανόμενης κατανάλωσης εν τω μεταξύ (οι Αμερικανοί τρώνε περισσότερο γουακαμόλε από ποτέ), το πάγωμα των εισαγωγών από τον βασικό προμηθευτή αβοκάντο ωθεί ήδη σε άνοδο την τιμή του προϊόντος στην εγχώρια αγορά.
Για να καλύψουν το κενό, διανομείς αναζήτησαν αβοκάντο σε άλλες χώρες. Όπως, η προσφορά είναι χαμηλή και η ζήτηση μεγάλη.
Αναλυτές προειδοποιούν για πιθανές περαιτέρω αυξήσεις, καθώς ήδη καταγράφονται σημαντικές ελλείψεις.
Ήδη, η τιμή ενός μόνο αβοκάντο στα αμερικανικά σούπερ μάρκετ έφτασε αυτήν την εβδομάδα έως και τα 2,50 δολάρια, από 1,24 δολάρια που ήταν τον περασμένο μήνα.
Έναν χρόνο πριν, κόστιζε μόλις 99 σεντς.
