Γράφει η Στεφανία Σούκη
Η καλή πορεία του τουρισμού και η αποκλιμάκωση των δεικτών της πανδημίας σε συνδυασμό με τις ανταγωνιστικές τιμές και την ποιότητα ζωής γίνονται πόλος έλξης για τα «μεγάλα πορτοφόλια» – Οι μεγάλοι ανταγωνιστές του ελληνικού real estate και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της αγοράς
Νούμερα-ρεκόρ, που ξεπέρασαν ακόμη και τα 22.000 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, για το πολύ ακριβό κομμάτι της πολυσυζητημένης Αθηναϊκής Ριβιέρας έπιασε η αγορά πολυτελών κατοικιών στη χώρα μας εν μέσω πανδημίας, το 2021, με την Ελλάδα μάλιστα να ανεβαίνει για πρώτη φορά πιο ψηλά στις λίστες Ευρωπαίων αλλά και Αμερικανών για την αγορά πολυτελών κατοικιών.
Το 2021, συνολικά «ξεπέρασε τις προσδοκίες όσον αφορά την αγορά πολυτελών κατοικιών σε παγκόσμιο επίπεδο», όπως προκύπτει από την τελευταία ανάλυση για τις προοπτικές της αγοράς «Luxury Outlook 2022» της διεθνούς Sotheby’s International Realty, η οποία διαχειρίζεται τις πωλήσεις μερικών από τα πιο ακριβά ακίνητα στον κόσμο.
Είναι αξιοσημείωτο ότι ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Sotheby’s International Realty κ. Φίλιπ Γουάιτ Τζούνιορ κατατάσσει διεθνώς την Ελλάδα στις χώρες με τη μεγαλύτερη αύξηση της ζήτησης στο δίκτυο του ομίλου:
«Διεθνώς, περιοχές όπως το Σίδνεϊ στην Αυστραλία, η Ελλάδα και η Γαλλική Ριβιέρα σημείωσαν αύξηση του ενδιαφέροντος από τους αγοραστές, συμπεριλαμβανομένων και ξένων επενδυτών», αναφέρει χαρακτηριστικά στην ανάλυση για τις προοπτικές της αγοράς το 2022.
Σύμφωνα με τη Sotheby’s, μία μεγάλη μερίδα των «ακριβών» αγοραστών επιστρέφει τώρα, σε αυτή τη συγκυρία, στις μεγαλουπόλεις με τη σταδιακή μετάβαση εκ νέου από την τηλεργασία στο γραφείο, διατηρώντας παράλληλα την επιθυμία που γεννήθηκε εν μέσω πανδημίας για καλύτερη ποιότητα ζωής.
Mε βάση τις εκτιμήσεις, οι μεγαλουπόλεις με ισχυρά θεμελιώδη μεγέθη όσον αφορά το real estate είναι αυτές που αναμένεται να τραβήξουν σε μεγάλο βαθμό φέτος την προσοχή της πιο εξειδικευμένης πελατείας με τα λεγόμενα «μεγάλα πορτοφόλια», όσο μάλιστα βελτιώνονται και τα επιδημιολογικά δεδομένα και επιστρέφει η κανονικότητα. Η ανάλυση της Sotheby’s International Realty αναφέρει ότι οι πέντε παράγοντες που θα καθορίσουν φέτος την αγορά πολυτελών κατοικιών, τόσο από την πλευρά των αγοραστών όσο και των πωλητών, είναι κατ’ αρχάς το γενικότερο θεσμικό/νομικό/φορολογικό πλαίσιο, η οικονομική ανάκαμψη, η πανδημία, η επιστροφή στον χώρο εργασίας, αλλά και το κλίμα, οι καιρικές συνθήκες και η κλιματική αλλαγή.
Από την άλλη πλευρά, αναμένεται να συνεχιστεί μία ακόμη τάση που εντάθηκε μέσα στην πανδημία σε όλο τον κόσμο, όπως αυτή για αλλαγή στον τρόπο ζωής με στροφή σε ένα πιο φυσικό και λιγότερο επιτηδευμένο περιβάλλον και ακριβώς σε αυτό το πλαίσιο είναι ιδανικά τοποθετημένη η Ελλάδα. Αν σε αυτή την παράμετρο προστεθούν και οι επιπλέον παράγοντες της απρόσμενα καλής πορείας του τουρισμού εν μέσω COVID-19 με την καλή διαχείριση της πανδημίας αλλά και των πιο χαμηλών τιμών των ακινήτων σε δημοφιλείς προορισμούς ανά την Ελλάδα σε σύγκριση με άλλους ακριβούς προορισμούς στη Μεσόγειο, όπως π.χ. η Νότια Γαλλία ή ο ιταλικός Νότος, τότε είναι εύκολα κατανοητοί οι λόγοι που οδηγούν τώρα στην άνοδο της χώρας μας στις διεθνείς λίστες.
Ποιοι αγοράζουν στην Ελλάδα
Αμερικανοί, Βρετανοί, Γάλλοι και φυσικά Γερμανοί και Ελβετοί κινούν τώρα την αγορά της πολυτελούς κατοικίας στην Ελλάδα κυρίως σε νησιά αλλά και στην Αθηναϊκή Ριβιέρα, όπως καταγράφουν τα μεγάλα γραφεία που διαθέτουν μεγάλα δίκτυα στις αγορές του εξωτερικού.
Είναι χαρακτηριστική η δήλωση του διευθύνοντος συμβούλου της Engel & Völkers Ελλάδος κ. Γιώργου Πετρά ότι η εταιρεία σημείωσε κατά το 2021 τριπλασιασμό των συναλλαγών της, ενώ παράλληλα την ίδια στιγμή τα αιτήματα διαχείρισης πελατών για αγοραπωλησίες εξαπλασιάστηκαν, «γεγονός το οποίο αποδεικνύει το ενισχυμένο ενδιαφέρον για τη νέα χρονιά».
Η Engel & Völkers Ελλάδος συνδέεται με την Engel & Völkers που ξεκίνησε από το Αμβούργο το 1977 κι έχει σήμερα παρουσία σε πάνω από 900 περιοχές και πάνω από 30 χώρες σε όλον τον κόσμο, επομένως το διεθνές πελατολόγιό της είναι ιδιαίτερα ευρύ. Σύμφωνα με τον κ. Πετρά, σημαντικός αριθμός ενδιαφερόμενων αγοραστών για δεύτερη κατοικία προέρχεται από την Κεντρική Ευρώπη, τη Γερμανία, την Ελβετία, την Αυστρία, ενώ το «παρών» δίνει και η Νότια Ευρώπη, καθώς επίσης Αμερικανοί και Βρετανοί. Αθήνα και ελληνικά νησιά βρίσκονται «στις πρώτες προτιμήσεις πελατών μας από το εξωτερικό οι οποίοι επιλέγουν την αγορά κατοικίας σε προορισμούς των Κυκλάδων και των Δωδεκανήσων, τη Ρόδο, τη Μύκονο, την Πάρο κ.α.».
Ειδικά για την περιοχή της πρωτεύουσας είναι πολύ μεγάλο το ενδιαφέρον για την πολυσυζητημένη Αθηναϊκή Ριβιέρα και ειδικά για το τμήμα των ακριβών νοτίων προαστίων που βρίσκεται πιο κοντά στη θάλασσα. Οι συναλλαγές που πραγματοποίησε η Engel & Völkers την περασμένη χρονιά ήταν σε μεγάλο ποσοστό με ξένους αγοραστές, κοντά στο 35%- 40%, όταν π.χ. για τις περιοχές από τη λεωφόρο Βουλιαγμένης και πάνω η συντριπτική πλειονότητα, σε ποσοστό 90% και πάνω, είναι Ελληνες. Ακόμη και με τις τρέχουσες, υψηλές τιμές στα «φιλέτα» της παραλιακής, αν αυτές συγκριθούν με τα νούμερα των 15.000, 20.000 και 25.000 ευρώ ανά τ.μ. σε περιπτώσεις επιπλωμένων σπιτιών σε άλλες παραθαλάσσιες αγορές της Νότιας Ευρώπης, τη Νότια Γαλλία, τη Μαγιόρκα κ.α., και πάλι η Βούλα και η Βουλιαγμένη παραμένουν χαμηλά για το ξένο πελατολόγιο.
Αντίστοιχα, όπως καταγράφει η Engel & Völkers, σε Κυκλάδες και Δωδεκάνησα είναι περισσότεροι οι ενδιαφερόμενοι αγοραστές από το εξωτερικό που ρωτούν πλέον για αγορά με επενδυτικό σκοπό, αφενός για χρήση από τους ίδιους και αφετέρου για ενοικίαση όταν το ακίνητο δεν χρησιμοποιείται, από τη στιγμή που οι αποδόσεις στη Μύκονο π.χ. μπορεί να ξεπεράσουν ακόμη και το 10% στις βίλες που μισθώνονται, στην Πάρο πάνω από 7%, στη Ρόδο πάνω από 8%.
Ιστορικά νούμερα-ρεκόρ στις πωλήσεις κατοικιών υψηλών προδιαγραφών σημείωσε το 2021 και η Greece Sotheby’s Ιnternational Realty, η οποία προωθεί βίλες αξίας δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ σε όλη την ηπειρωτική Ελλάδα και τα ελληνικά νησιά. Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο κ. Σάββα Σαββαΐδη, η αγορά ακινήτων στην Ελλάδα εν μέσω πανδημίας καταγράφει «μία ανευ προηγουμένου αύξηση της ζήτησης για πολυτελή σπίτια». Είναι χαρακτηριστικό ως προς τη ζήτηση ότι οι συνεργάτες του δικτύου της εταιρείας δέχθηκαν το 2021 αιτήματα με συνολική αξία 4,2 δισ. ευρώ όσον αφορά τα διαθέσιμα κεφάλαια, διπλάσια σε σύγκριση με τα νούμερα-ρεκόρ που είχαν καταγραφεί την αμέσως προηγούμενη χρονιά.
Για την Greece Sotheby’s International Realty, την περασμένη χρονιά πραγματοποιήθηκαν σημαντικές συναλλαγές σε νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου όπως οι Παξοί ή η Λευκάδα, η Κρήτη, η Πάρος κ.ά., με τις τιμές για κατοικίες πάνω στη θάλασσα να φτάνουν έως και τα 16.700 ευρώ ανά τ.μ., ενώ η εταιρεία κατέγραψε και τρεις αγοραπωλησίες-ρεκόρ σε συγκροτήματα κατοικιών στην Αθηναϊκή Ριβιέρα.
Σύμφωνα με τον κ. Σαββαΐδη, οι Αμερικανοί, από τους οποίους τα αιτήματα για δεύτερη κατοικία στην Ελλάδα πέρυσι αυξήθηκαν σε ποσοστό 60% έναντι του 2020, όπως και οι Βρετανοί, οι Γάλλοι, οι Ελβετοί και οι Γερμανοί είναι οι εθνικότητες από τις οποίες θα προέλθει η μεγαλύτερη ζήτηση και το 2022, «την ίδια στιγμή που βλέπουμε και Ελληνες που ζουν στο εξωτερικό να επιστρέφουν στην πολυτελή κατοικία στη χώρα. Με τις συνεχιζόμενες επενδύσεις σε δημόσιες υποδομές, την αναβάθμιση των αεροδρομίων, τη βελτίωση των τηλεπικοινωνιακών δικτύων με 5G, την αναβάθμιση επίσης στις μαρίνες, η Ελλάδα είναι από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς στη Μεσόγειο για τα άτοµα υψηλότατης καθαρής θέσης, (Ultra Ηigh Νet Worth Ιndividuals – UHNWI)». H Greece Sotheby’s International Realty διαπιστώνει τη μεγαλύτερη ζήτηση για Κέρκυρα και Μύκονο και φυσικά Αθηναϊκή Ριβιέρα, που συνδυάζει τον «αέρα» της μεγαλούπολης με αυτόν ενός παραθαλάσσιου προορισμού. «Η ζήτηση για ενδιαφέροντα νησιά με ιδιαίτερο χαρακτήρα όπως η Φολέγανδρος, η Ιθάκη και η Σύρος είναι επίσης ανερχόμενη, με το φυσικό περιβάλλον να έρχεται σε πρώτο πλάνο, όπως και η ανάγκη για περισσότερη ιδιωτικότητα». Αντίστοιχα συμβαίνει και στην Πελοπόννησο, με τις μεγάλες τουριστικές επενδύσεις στην περιοχή για τα νέα γήπεδα γκολφ να κεντρίζουν το ενδιαφέρον των ξένων αγοραστών.
Ξένοι «παίκτες»
Πάντως, ακριβώς αυτό το ενδιαφέρον από το εξωτερικό εντείνει περαιτέρω στην Ελλάδα την παρουσία ξένων «παικτών» στον χώρο των κτηματομεσιτικών υπηρεσιών.
«Η Ελλάδα είναι μια πολύ δραστήρια αγορά με ισχυρές οικονομικές προβλέψεις λόγω του τουρισμού, των εξαιρετικών ευκαιριών ξένων επενδύσεων και της χρηματοδότησης από το Tαμείο Ανάκαμψης. Η επέκταση στην Ελλάδα αποτελεί σημείο-κλειδί για τη συνολική ανάπτυξή μας στην Ευρώπη, εκτός από τις αγορές όπου ήδη δραστηριοποιείται η εταιρεία, όπως αυτές του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γαλλία, της Πορτογαλίας, της Ιταλίας, της Ισπανίας και της Γερμανίας», δήλωσε ο πρόεδρος της Εxp Global κ. Μάικλ Βάλντες με αφορμή την έλευση της Exp Realty στη χώρα μας από τη φετινή χρονιά. Η εταιρεία, μέλος του ομίλου eXp World Holdings που διαπραγματεύεται στον Nasdaq, ήδη αναζητά προσωπικό για τη στελέχωση των γραφείων σε Αθήνα και σε νησιά του Αργοσαρωνικού, με την Ελλάδα να αποτελεί τον επόμενο σταθμό για επέκταση, μαζί με τη Νέα Ζηλανδία.
Η εταιρεία έχει περισσότερους από 73.000 μεσίτες σε Ηνωμένες Πολιτείες, Καναδά, Ηνωμένο Βασίλειο, Αυστραλία, Νότια Αφρική, Ινδία, Μεξικό, Πορτογαλία, Γαλλία, Ιταλία, Χονγκ Κονγκ, Ισπανία, Ισραήλ, Γερμανία κ.α.
Tην ίδια στιγμή και η Juwai IQI, ο μεγαλύτερος όμιλος ακινήτων της Ασίας εγκαινιάζει στη χώρα μας την IQI Greece, ενισχύοντας το παγκόσμιο δίκτυό του σε 21 χώρες. Στόχος η διευκόλυνση ενδιαφερομένων Ασιατών αγοραστών για την απόκτηση ακινήτων στην Ελλάδα σε συνεργασία με την ελληνική κτηματομεσιτική εταιρεία Globality. Η ΙQI Greece εκκινεί με περισσότερους από 30 συμβούλους ακινήτων “σε μία αγορά που εμφανίζει σημαντικό ρυθμό ανάπτυξης”, όπως επισημαίνεται χαρακτηριστικά.