Γράφει ο Στέλιος Μορφίδης
Οι ξένες επενδύσεις στη Ρωσία ήθελαν πάντα «γερό στομάχι»! Οι προοπτικές πάντα φάνταζαν καλές και άκρως υποσχόμενες, εν τούτοις και οι δυσκολίες πολλές. Απ’ τους άτυπους κανόνες που κάθε εταιρεία, μικρή ή μεγάλη, πρέπει να υπακούει ώστε να μπορεί να κάνει χωρίς μεγάλα προβλήματα τη δουλειά της ως την αβεβαιότητα που πάντα γεννούσε η συνεχής προσπάθεια τόνωσης του ρωσικού γοήτρου στην διεθνή διπλωματική σκακιέρα. Κάτι που μπορούσε να κάνει το άσπρο μαύρο «εν ριπή οφθαλμού».
Για την Coca Cola HBC, την «ελληνική πολυεθνική» που τα τελευταία χρόνια …«πολιτογραφήθηκε» Ελβετίδα, το άσπρο έγινε …μαύρο μόλις μέσα σε 20 μέρες! Απ’ τους πανηγυρισμούς της διοίκησης της για τις οικονομικές επιδόσεις του 2021 τον περασμένο μήνα χάρη σε ένα μεγάλο βαθμό στις πωλήσεις και τα κέρδη απ’ τις αγορές της Ουκρανίας και – κυρίως – της Ρωσίας, όπου κατέχει τα δικαιώματα εμφιάλωσης και εμπορίας των προϊόντων της αμερικάνικης πολυεθνικής, ξαφνικά βρέθηκε εκτεθειμένη!
Χθες αργά το βράδυ η The Coca Cola Co ανακοίνωσε την αναστολή των δραστηριοτήτων της απ’ τη ρωσική αγορά, κάτι που φέρνει εξελίξεις και στον όμιλο που γιγάντωσε η οικογένεια Δαυίδ – Λεβέντη με δεδομένο ότι αυτή έχει τα δικαιώματα των σημάτων, την ευθύνη παραγωγής και την εμπορία των προϊόντων της αμερικάνικης πολυεθνικής. Η τελευταία δε, κατέχει ένα ποσοστό 23,2% στην –πάλαι ποτέ- «ελληνική» εταιρεία που έχει εξελιχθεί στο Νο2 εμφιαλωτή στον κόσμο των προϊόντων Coca Cola.
Η ώρα των αποφάσεων
Ασφαλείς πληροφορίες του newmoney αναφέρουν ότι η απόφαση της The Coca Cola Co ελήφθη κατόπιν διαβουλεύσεων και με την Coca Cola HBC, η οποία θα πρέπει μέσα στην ημέρα να αποσαφηνίσει τις προθέσεις της. Εάν θα αναστείλει και η ίδια την ομολογουμένως μεγάλη δραστηριότητα της στη χώρα ή θα συνεχίσει έστω στο κομμάτι των τοπικών σημάτων άλλων προϊόντων του χαρτοφυλακίου της (εμφιαλωμένο νερό κοκ).
Για το Γιώργο Δαυίδ, τον άνθρωπο που μετεξέλιξε την Coca Cola Τρία Έψιλον από έναν ελληνικό Όμιλο σε μία πολυεθνική με παρουσία σε 28 χώρες η απόφαση για είσοδο στη ρωσική αγορά πριν από περίπου 20 χρόνια δεν έγινε χωρίς να ληφθεί υπόψη το ασταθές περιβάλλον που συνόδευε τη μετάβαση της χώρας στο καπιταλιστικό μοντέλο, ούτε την προσπάθεια ανάτασης του γοήτρου της Ρωσίας στο διεθνές γεωπολιτικό σκηνικό. Μόνο που ούτε ο ίδιος δεν θα περίμενε πως τόσα χρόνια επενδύσεων κάποια στιγμή θα κινδύνευαν συθέμελα. Εξάλλου η εξαγορά απ’ την στα τέλη του 2001 όλων των εργοστασίων και των δικαιωμάτων για την εμφιάλωση και εμπορία προϊόντων με τα σήματα της The Coca Cola Co στη Ρωσία ήταν μία κίνηση που θα δημιουργούσε τις βάσεις ο Όμιλος να αναβαθμιστεί σε κάτι μεγαλύτερο σε διεθνές επίπεδο.
Το εργοστάσιο της Coca Cola HBC στη Ρωσία
Κάτι που εν τέλει το πέτυχε, παρά τις όποιες δυσκολίες που «γεννούσε» η ρωσική αγορά. Μία απλή ματιά στις περυσινές οικονομικές επιδόσεις του Ομίλου Coca Cola HBC, που στα χρόνια της κορύφωσης της ελληνικής κρίσης μετέφερε την έδρα του στην Ελβετία, αρκεί για να διαπιστώσει κανείς ότι η Ρωσία μαζί με την Ουκρανία σήμερα όχι μόνο έχουν φθάσει να αναλογούν στο ένα τρίτο των συνολικών πωλήσεων των “αναδυόμενων αγορών” όπου δραστηριοποιείται ο Όμιλος, αλλά αποτελούν και τον πιο δυναμικά αναπτυσσόμενο… ή τουλάχιστον αποτελούσαν μιας και μόλις λίγες μέρες μετά τους «πανηγυρισμούς» για τις επιδόσεις του 2021, η εισβολή των ρωσικών δυνάμεων στην Ουκρανία έχει φέρει τα πάνω κάτω!
«Mε δεδομένο ότι το 20% περίπου του όγκου πωλήσεων και των κερδών προ φόρων και τόκων (EBIT) του 2021 προέρχονται από τις δύο περιοχές, σε συνδυασμό με την αβεβαιότητα για τη διάρκεια και τον οικονομικό αντίκτυπο, δεν πιστεύουμε πλέον ότι είναι συνετό να παρέχουμε guidance (προβλέψεις) για το οικονομικό έτος», ανέφερε η τελευταία ανακοίνωση της εισηγμένης που σκιαγραφούσε τη βαρύτητα που έχει κυρίως η ρωσική θυγατρική στα οικονομικά μεγέθη. Κι αυτό όταν ως μεγαλύτερα προβλήματα φάνταζαν η εξεύρεση εναλλακτικών ώστε να ξεπεραστούν οι μεγάλες δυσκολίες απ’ τις δυτικές κυρώσεις τόσο στις συναλλαγές όσο και στις προμήθειες. Στο μεταξύ η «αιμορραγία» απ’ την συναλλαγματική ισοτιμία του ρουβλίου μεγαλώνει, οι «φωνές» για μποϊκοτάζ των προϊόντων Coca Cola απ’ τους Ρώσους πληθαίνουν… και πλέον το ερώτημα που τίθεται μετά τις χθεσινοβραδινές ανακοινώσεις της The Coca Cola Co είναι η πλήρης αναστολή δραστηριοτήτων!
Σημειώνεται πως στη Ρωσία η Coca Cola HBC λειτουργεί 10 εργοστάσια σε ολόκληρη τη χώρα (απ’ τη Μόσχα ως το Βλαβιδοβοστόκ) και έχει πάνω από 8.000 υπαλλήλους.
Παράλληλα έχει ανασταλεί η δραστηριότητα του Ομίλου στην Ουκρανία μέχρι νεωτέρας (σσ το εργοστάσιο εμφιάλωσης στο Κίεβο έχει σταματήσει απ’ την πρώτη στιγμή τη λειτουργία του). H Ουκρανία μπορεί να αποτελεί μικρότερη αγορά σε σχέση με της Ρωσίας (οι πωλήσεις φτάνουν περίπου το 3% του ομίλου), ωστόσο και πάλι έχει ένα σημαντικό τοπικό αποτύπωμα. Διατηρεί ένα μεγάλο εργοστάσιο κοντά στο Κίεβο, του οποίου τη δυναμικότητα μάλιστα επέκτεινε πέρυσι με έναν γύρο νέων επενδύσεων. Το προσωπικό της ουκρανικής θυγατρικής φθάνει τα 1.400 άτομα.
Το εργοστάσιο στην Ουκρανία
Εκτεθειμένη και η Frigoglass
Εν τω μεταξύ και η έτερη σημαντική επένδυση της οικογένειας Δαυίδ, που ακολουθούσε κατά πόδας την Coca Cola HBC, η Frigoglass αντιμετωπίζει το ίδιο πρόβλημα με την παρουσία της στη Ρωσία, όπου διατηρεί και εργοστάσιο επαγγελματικής ψύξης μέσω της θυγατρικής της εταιρείας Frigoglass Eurasia. Μάλιστα, σύμφωνα με την ίδια, οι αγορές της Ρωσίας και της Ουκρανίας αποτελούν το 14,5% και το 2,4% των πωλήσεων του ομίλου, αντίστοιχα, σύμφωνα με τα μη ελεγμένα στοιχεία του 2021. Μάλιστα η θυγατρική του ομίλου στη Ρωσία είχε, επίσης, σημαντικές εξαγωγές σε άλλες χώρες και σε θυγατρικές του ομίλου το 2021, καθώς λειτουργεί ως κύρια μονάδα παραγωγής στην Ευρώπη μετά το περιστατικό πυρκαγιάς στο εργοστάσιο της Ρουμανίας. Περαιτέρω, η θυγατρική στη Ρωσία αποτελεί το 20% του ενεργητικού του ομίλου για το 2021. Διατηρεί πιστωτικές γραμμές με διεθνείς και κρατικές τράπεζες στη Ρωσία, και στις 31 Δεκεμβρίου 2021, είχε δανεισμό ύψους 34 εκατ. ευρώ
Σημειώνεται πως στην Coca Cola HBC ηγετική φυσιογνωμία είναι ο Αναστάσης Δαυίδ, που διατηρεί τη θέση του Προέδρου, και στη δεύτερη ο Χάρης, γιοι του Γιώργου. Αμφότεροι αν και έχουν εκχωρήσει τις εκτελεστικές εξουσίες σε έμπειρα διοικητικά στελέχη (οι κ.κ. Ζόραν Μπογκντάνοβιτς και Νίκος Μαμούλης αντίστοιχα) για χάρη της ορθής εταιρικής διακυβέρνησης, εξακολουθούν να έχουν τον τελευταίο λόγο ως εκπρόσωποι του βασικού μετόχου.
Στρατηγική απόφαση
Ήταν Νοέμβριος του 2001 όταν ο Γιώργος Δαυίδ, ολοκλήρωνε την εξαγορά των περιουσιακών στοιχείων της The Coca Cola Co λαμβάνοντας παράλληλα και τα δικαιώματα εμφιάλωσης του πιο διάσημου αναψυκτικού, καθώς και του συνόλου των brands της αμερικάνικης πολυεθνικής, στο αχανώδες έδαφος της Ομοσπονδιακής Ρωσικής Δημοκρατίας! Μία κίνηση που θα αναβαθμίσει το προφίλ της τότε ελληνικής εταιρείας ενισχύοντας τη θέση της ως δεύτερου μεγαλύτερου εμφιαλωτή των προϊόντων της The Coca-Cola Company στον κόσμο και του μεγαλύτερου εμφιαλωτή μη αλκοολούχων ποτών στην Ευρώπη. Οι επενδύσεις θα συνεχιστούν καθόλη τη διάρκεια της προηγούμενης δεκαετίας, ακόμα και εν τω μέσω της ελληνικής κρίσης που έφερε τεκτονικές αλλαγές στην τότε “μητρική” με κλείσιμο εργοστασίων στην Ελλάδα και μεταφορά της έδρας του Ομίλου στην Ελβετία.
Ήταν τρόπο τινά το «κληροδότημα» στην επόμενη γενιά για να συνεχίσει όταν πλέον ο Γιώργος Δαυίδ αποφάσιζε την αποχώρηση του απ’ την «ενεργό δράση».
Ο γιος του, Αναστάσης, που τον συνόδευε επί χρόνια στον Όμιλο Coca Cola HBC ήταν αυτός που πήρε τη σκυτάλη για να εκτελέσει το σχέδιο ανάπτυξης πάντα με έμφαση στην εξωστρέφεια. Γι αυτό εξάλλου πέραν της ενίσχυσης της παρουσίας του Ομίλου μέσω και των νέων προϊοντων στις ταχέως αναπτυσσόμενες Ρωσία και Νιγηρία, επιχειρεί πλέον να ανοίξει διαδρόμους και σε νέες αγορές. Κάπως έτσι πέρυσι κατέληξε στην εξαγορά έναντι 427 εκατ. ευρώ, της Coca-Cola Bottling Company of Egypt. Ένα ντιλ που θα ενισχύσει κι άλλο την παρουσία της στην Αφρική, στην οποία βρίσκεται επί δεκαετίες τώρα, με “βάση” τη Νιγηρία, και ειδικά σε μία χώρα με νεανικό πληθυσμό.
Σημειωτέον ότι η Coca-Cola Bottling Company of Egypt διαθέτει πέντε εργοστάσια εμφιάλωσης στα οποία παράγεται η «χρυσή» προϊοντική γκάμα της The Coca Cola Co (Coca-Cola, Sprite, Fanta, Schweppes, Schweppes gold, Crush και νερό Dasani), έχει όγκο πωλήσεων περίπου 275 εκατομμυρίων κιβωτίων κατ’ έτος και καθαρά έσοδα από πωλήσεις 7,4 δισ. αιγυπτιακών λιρών.
Το δε πρόγραμμα επενδύσεων στην εταιρεία θα υπερβεί μακροπρόθεσμα το 1 δισ δολ., όπως έχει υποσχεθεί ο Αναστάσης Δαυίδ στην κυβέρνηση της Αιγύπτου, όταν η τελευταία έδινε τις ευλογίες της, και κάθε διευκόλυνση, για την ολοκλήρωση του ντιλ.
Διαβάστε ακόμη:
