Βιάστηκε η Επιτροπή Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Λιμένων (ΕΣΑΛ) να εγκρίνει σε τρεις δόσεις τις επενδύσεις της COSCO στο λιμάνι του Πειραιά, παραβιάζοντας το κοινοτικό δίκαιο περί υποχρεωτικής εκπόνησης στρατηγικής μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Αυτό προκύπτει από τις αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), που παρουσιάζει σήμερα η ΑΥΓΗ και ταράζουν τα νερά στον Πειραιά, καθώς οι παρεμβάσεις που σχεδίαζε να υλοποιήσει η COSCO θα επηρέαζαν καθοριστικά τα 22 χιλιόμετρα της λιμενικής ζώνης και τους τρεις δήμους της περιοχής. Ως εκ τούτου, μετά από αυτή τη δικαστική ανατροπή, οι εργασίες που εκτελεί η COSCO, αλλά και η Περιφέρεια Αττικής στο λιμάνι πρέπει να σταματήσουν άμεσα.
Η Ολομέλεια του ΣτΕ στέκεται ιδιαίτερα στο γεγονός ότι δεν τηρήθηκε η νομιμότητα στην λήψη αποφάσεων από την ΕΣΑΛ, καθώς η Επιτροπή βιάστηκε να εγκρίνει μαζί τις υποχρεωτικές και τις πρόσθετες επενδύσεις, που απορρέουν από την σύμβαση παραχώρησης του λιμανιού στην COSCO, χωρίς να έχει εκπονηθεί στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο χαρακτηρίζει μάλιστα «εύλογη» την επισήμανση των προσφευγόντων ότι «η έγκριση των επενδύσεων που περιλαμβάνονταν στο master plan του ΟΛΠ Α.Ε. δεν ήταν οριστική, καθώς επανεξεταζόταν σε κάθε συνεδρίαση της ΕΣΑΛ». Με δεδομένο, μάλιστα, ότι ο πρόεδρος της ΕΣΑΛ εξέδιδε τις αποφάσεις του σε ΦΕΚ, αν και εκ του νόμου δεν υπάρχει τέτοια υποχρέωση, αυτό και μόνον συνιστά «εκτελεστότητα» των αποφάσεων, πράγμα που το ΣτΕ έκανε παραδεκτό και έτσι οι δικαστές εισήλθαν στην ουσία της υπόθεσης.
Ως εκ τούτου, το ΣτΕ αποφαίνεται ότι αποφάσεις της ΕΣΑΛ είναι «μη νόμιμες», «διότι με αυτές εγκρίθηκε το master plan χωρίς προηγούμενη αξιολόγηση και έγκριση της στρατηγικής περιβαλλοντικής εκτίμησης από την αρμόδια αρχή, κατά παράβαση της Οδηγίας 2001/42/ΕΚ σχετικά με την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων». Συνεπώς, το ΣτΕ κρίνει ότι οι αποφάσεις της ΕΣΑΛ αντιβαίνουν στην κοινοτική οδηγία και τις σχετικές διατάξεις του εθνικού δικαίου καθότι το master plan δεν μπορεί να εξαιρεθεί από την υποχρέωση της στρατηγικής περιβαλλοντικής εκτίμησης, αφού ο λιμένας Πειραιά εντάσσεται στους λιμένες διεθνούς ενδιαφέροντος.
Έτσι, λοιπόν, ακυρώνονται τα έργα επέκτασης του νότιου επιβατικού λιμένα του Πειραιά, το νέο χερσαίο επιβατικό σταθμό, τα τέσσερα νέα ξενοδοχειακά συγκροτήματα, η επέκταση του Σταθμού Διακίνησης Αυτοκινήτων στον εμπορικό Λιμένα Ηρακλέους και η κατασκευή πενταώροφου κτηρίου στάθμευσης αυτοκινήτων στον Προβλήτα Ηρακλέους και νέων αποθηκών σε χώρο 80 στρεμμάτων.
Ενδιαφέρον, παρουσιάζει η αναφορά στις αποφάσεις του ΣτΕ ότι η ανάπτυξη των τεσσάρων ξενοδοχείων (Παγόδα, δυο παλαιές αποθήκες, Πόρτο Λεόνε), που υπάγονταν στις πρόσθετες επενδύσεις παραβιάζει τη σύμβαση παραχώρησης καθώς προβλέπεται ότι «η αξιοποίηση του λιμένα για δραστηριότητες γενικού τουρισμού δεν επιτρέπεται, παρά μόνον εάν, μεταξύ άλλων, αυτή ειδικά επιτραπεί ως μέρος του Αναπτυξιακού Προγράμματος και μελέτης διαχείρισης, που πρέπει να έχουν εγκριθεί νόμιμα».
Για το δε έργο της επέκτασης της νότιας επέκτασης του λιμένα, στην απόφαση του ΣτΕ αναφέρεται ότι «η περιβαλλοντική αδειοδότησή του δεν μπορεί να υποκαταστήσει την εκτίμησή του ως μέρος του Αναπτυξιακού Σχεδίου της ΟΛΠ Α.Ε., διότι η αξιολόγηση αυτή διεξήχθη στο παρελθόν για το συγκεκριμένο έργο, ενώ η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων έχει ως αντικείμενο το συνολικό νέο σχεδιασμό του λιμένα, ο οποίος δεν εξαντλείται στο μεμονωμένο αυτό έργο, αλλά περιλαμβάνει πλήθος νέων έργων, που προκαλούν αύξηση της δραστηριότητας του λιμένα και των επιπτώσεων στο περιβάλλον και συγκροτούν ένα νέο πλέον σχέδιο».
Μετά από παρέμβαση της Λιμενικής Αστυνομίας
Μαζί με τις ήξεις αφήξεις απαντήσεις του περιφερειάρχη Αττικής, Γιώργου Πατούλη για το εάν πρέπει να σταματήσει άμεσα τα έργα της Περιφέρειας στην επέκταση του νότιου λιμένα, οι κάτοικοι είχαν το βράδυ της Τετάρτης να αντιμετωπίσουν και την αδιαλλαξία της COSCO, η οποία συνέχιζε να εκτελεί εργασίες παραβλέποντας τις αποφάσεις της Ολομέλειας του ΣτΕ. «Χρειάστηκε η επέμβαση της Λιμενικής Αστυνομίας, μετά από τη βροχή καταγγελιών για να συμμορφωθεί η COSCO στις αποφάσεις του ΣτΕ και να σταματήσει τα παράνομα έργα στο κεντρικό λιμάνι στον Άγιο Διονύση», επισημαίνει με ανακοίνωσή του ο Νίκος Μπελαβίλας, επικεφαλής της δημοτικής παράταξης «Πειραιάς για Όλους».