Οι ερευνητές δημοσίευσαν τον πιο λεπτομερή χάρτη του παγωμένου Νότιου Ωκεανού της Ανταρκτικής μέχρι σήμερα, συμπεριλαμβανομένου του νέου βαθύτερου σημείου του ωκεανού, του Factorian Deep, το οποίο βρίσκεται σχεδόν 7.437 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.
Σε βάθος ισοδύναμο με περίπου 17 Εμπάιρ Στέιτ Μπίλντινγκ, το Factorian Deep ανακαλύφθηκε το 2019 από τον Αμερικανό εξερευνητή και επιχειρηματία Βίκτορ Βεσκόβο, ως μέρος της αποστολής Five Deeps (σ.σ χαρτογραφήσει των βαθύτερων σημεία των πέντε ωκεανών του κόσμου). Ο Βεσκόβο κατευθύνθηκε με υποβρύχιο «Limiting Factor» (για το οποίο ονομάστηκε το Factorian Deep) στον πυθμένα της τάφρου Νότιος Σάντουιτς του Ατλαντικού Ωκεανού – ένα υποθαλάσσιο φαράγγι που εκτείνεται περίπου 965 χιλιόμετρα του πυθμένα της θάλασσας μεταξύ Νότιας Αμερικής και Ανταρκτικής.
Η τάφρος διασχίζει τον 60ο παράλληλο νότο, έναν αόρατο κύκλο γεωγραφικού πλάτους που βρίσκεται 60 μοίρες νότια του ισημερινού, χωρίζοντας τον Ατλαντικό και τον Νότιο ωκεανό. Η αποστολή του Βεσκόβο χαρτογράφησε όλο το μήκος της τάφρου του Νότιου Σάντουιτς για πρώτη φορά, αποκαλύπτοντας το νέο βαθύτερο σημείο του Νότιου Ωκεανού ακριβώς νότια του 60ου παραλλήλου.
Και τώρα, το Factorian Deep χαρτογραφήθηκε για πρώτη φορά σε χάρτη του πυθμένα της θάλασσας. Σε μια νέα μελέτη, που δημοσιεύτηκε στις 7 Ιουνίου στο περιοδικό Scientific Data, μια διεθνής ομάδα ερευνητών συμπεριέλαβε το Factorian Deep σε έναν εκτεταμένο νέο χάρτη των υποθαλάσσιων βουνών, των φαραγγιών και των οροπέδων του Νότιου Ωκεανού.
Ο τεράστιος χάρτης είναι μια κοινή προσπάθεια του Διεθνούς Βαθυμετρικού Χάρτη του Νότιου Ωκεανού (IBCSO), ο οποίος ξεκίνησε τη χαρτογράφηση του Νότιου Ωκεανού το 2013, και του έργου Nippon Foundation – GEBCO Seabed 2030, που στοχεύει στη χαρτογράφηση ολόκληρου του παγκόσμιου θαλάσσιου πυθμένα έως το 2030.
Ο νέος χάρτης αντλείται από περισσότερα από 1.200 σύνολα δεδομένων σόναρ, τα οποία συλλέγονται κυρίως από επιστημονικά σκάφη από όλο τον κόσμο και παγοθραυστικά, έγραψαν οι ερευνητές. Ο χάρτης βυθού καλύπτει περισσότερα από 48 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα θαλάσσιου πυθμένα, υπερδιπλασιάζοντας την κάλυψη στον πρώτο χάρτη της περιοχής της IBCSO, ο οποίος κυκλοφόρησε το 2013.
Όσο απέραντη κι αν ακούγεται αυτή η κάλυψη, απομένει πολλή δουλειά για την ολοκλήρωση του έργου. Εάν χωρίζατε τα 48 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα του γραφήματος σε ένα πλέγμα τετραγώνων περίπου 500 τετραγωνικών μέτρων το καθένα, μόνο το 23% αυτών των τετραγώνων θα είχε τουλάχιστον μία σύγχρονη μέτρηση βάθους, σύμφωνα με το BBC.
Έχοντας αυτό υπόψη, το IBCSO ενθαρρύνει όλα τα πλοία που διέρχονται από τον Νότιο Ωκεανό να ενεργοποιήσουν τα σόναρ τους και να συνεισφέρουν δεδομένα στο έργο.
Η οπτικοποίηση των ιδιορρυθμιών και των περιγραμμάτων του Νότιου Ωκεανού είναι σημαντική για πολλούς λόγους, είπαν στελέχη της IBCSO στο BBC. Πέρα από το ότι είναι χρήσιμοι για την πλοήγηση, οι χάρτες θα ωφελήσουν τη βιολογική έρευνα εντοπίζοντας με ακρίβεια τις τοποθεσίες των υποθαλάσσιων βουνών (που ονομάζονται θαλάσσια όρη), τα οποία τείνουν να είναι χότσποτ της υποθαλάσσιας βιοποικιλότητας.
