Με μεγάλη χαρά και τιμή δημοσιεύουμε περίληψη μεταπτυχιακής μελέτης του Γεράσιμου Λειβαδά Ανθυποπλοιάρχου ΠΝ ο οποίος είναι μεταπτυχιακός Σπουδαστής στη «Διαχείριση Λιμένων και Παράκτια Οικονομία» , του Πανεπιστημίου Πειραιώς.
Η μεταπτυχιακή του μελέτη έχει θέμα « Η πρόκληση μετάβασης στη νέα πόλη Λιμάνι Αργοστολίου» . Είναι ιδιαίτερη τιμή για το kefaloniapress που ο κ. Λειβαδάς αντλεί στοιχεία και από την αρθρογραφία και τις zoom συζητήσεις του kefaloniapress για την ανάπτυξη των λιμανιών των νησιών μας ,Κεφαλονιάς και Ιθάκης.
H Συντακτική Ομάδα του kefaloniapress ευχαριστεί θερμά τον κ. Λειβαδά για την εμπιστοσύνη στην ύλη και την αρθρογραφία μας.
√ Εάν κάποιος αρμόδιος φορέας , φοιτητής ή πολίτης επιθυμεί να διαβάσει το πλήρες κείμενο της εν λόγω μεταπτυχιακής μελέτης , παρακαλούμε ζητείστε την στο info@kefaloniapress.gr
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Ο Γεράσιμος Λειβαδάς γεννήθηκε το 1992 στο Αργοστόλι Κεφαλληνίας, και μεγάλωσε στο χωριό Καλλιγάτα του πρώην Δήμου Λειβαθούς.
Είναι απόφοιτος του Βαλλιάνειου γενικού λυκείου Κεραμειών. Το 2010 εισήχθη στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων δια μέσω παννελληνίων εξετάσεων ως Ναυτικός Δόκιμος και το 2014 αποφοίτησε με το βαθμό του Σημαιοφόρου Μάχιμου Αξιωματικού του Πολεμικού Ναυτικού όπου και έκτοτε διαμένει στο Πειραιά.
Το 2018 προήχθη στο βαθμό του Ανθυποπλοιάρχου ΠΝ εισέτι σήμερον. Η εξειδίκευση του αποκτήθηκε το 2019 πάνω στον οπλισμό και στα τακτικά συστήματα μάχης.
Έχει υπηρετήσει σε φρεγάτες του στόλου και πλοία γενικής υποστήριξης με παρούσα τοποθέτηση στη φρεγάτα ΨΑΡΑ (F-454).
Τη παρούσα χρονική περίοδο σπουδάζει στο Πανεπιστήμιο Πειραιά για την απόκτηση Μεταπτυχιακού Διπλώματος, προς καθετοποίηση των γνώσεων του σχετικά με τους λιμένες και την παράκτια οικονομία. Μιλάει άπταιστα αγγλικά.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Κατά το πέρασμα των αιώνων οι πόλεις – λιμάνια ανέκαθεν είχαν σχέσεις αλληλεξάρτησης μεταξύ τους, μεταβλητές και με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά στοιχεία για κάθε γεωγραφική περιοχή. Η έννοια Πόλης – Λιμένα ή Λιμένα – Πόλης είναι το ίδιο και το αυτό, καθώς «κάτω από την ίδια ομπρέλα», του δεδομένου περιορισμένου χώρου συνύπαρξης δηλαδή, καλούνται να αναπτυχθούν με μακροπρόθεσμη προοπτική και όραμα. Εκ πρώτης όψεως φαίνεται αυτοί οι όροι να είναι τόσο διαφορετικοί μεταξύ τους, ως προς στόχους και συμφέροντα που εν κατακλείδι καταλήγουμε στο ακριβώς αντίθετο. Οι λιμενικές δραστηριότητες κάτω από έναν ορθολογικό σχεδιασμό (κατασκευής και λειτουργίας) μπορούν να προσφέρουν οικονομική ανάπτυξη και πρόσθετη απασχόληση σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο, αρκεί όμως και η πόλη να είναι ανταγωνιστική και συμπαίχτης του λιμανιού σε όλον τον αγώνα. Με λίγα λόγια η καρποφορία θα επέλθει μόνο όταν υπάρξει ένα καθαρό πλαίσιο ως προς το χερσαίο και θαλάσσιο σχεδιασμό με κοινή ομοφωνία των δύο μερών για τις οικονομικές, πολιτιστικές και χωροταξικές τους σχέσεις. Μέρος λοιπόν των συμβατικών ρυθμίσεων μεταξύ λιμενικών αρχών και παρόχων λιμενικών υπηρεσιών καθώς και η ανάθεση των καλυπτόμενων υπηρεσιών πρέπει είναι ανταγωνιστική και διαφανής με κριτήρια που λαμβάνουν υπόψιν όλους τους τομείς όπως το περιβάλλον, την οικονομία, την απασχόληση, το πολιτισμό, και τη κοινωνία.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Το Αργοστόλι έχει αργήσει να προετοιμάσει το έδαφος για αυτήν την νέα δυναμική συνύπαρξη δίπολου με ένα διαφανές και καθαρό πλαίσιο που να χαρακτηρίζει την ταυτότητα και την μοναδικότητα του. Ανομολόγητα από τους λαμβάνοντες τις αποφάσεις αλλά και από όσους συμβάλλουν στη διαμόρφωση αυτών των αποφάσεων (πανεπιστημιακοί, ΜΜΕ, κοινωνικοί φορείς, μη κυβερνητικές οργανώσεις, stakeholders κ.λπ.) καθυστερήσαμε να κατανοήσουμε αυτές τις ραγδαίες εξελίξεις και μόλις τα τελευταία χρόνια αντιληφθήκαμε την σημασία αυτού του σχεδιασμού. Προφανώς αυτό δεν ισχύει μόνο για το λιμένα-πόλη του Αργοστολίου αλλά και για κύριους λιμένες διεθνούς σημασίας όπως ο Πειραιάς που όμως δεν θα εξεταστεί επί της παρούσης.
Στην περίπτωση μας λοιπόν, και στο πλαίσιο εργασίας προσπάθησα να καταγράψω αυτή τη σχέση δίπολου για τη περίπτωση του Αργοστολίου. Αρχικά γίνεται μια ιστορική αναδρομή που περιγράφει το Λιμένα Αργοστολίου και τη Πόλη, από τη Βενετσιάνικη εποχή έως το σήμερα. Ακολουθούν κάποια γενικά στοιχεία μη τεχνικής φύσεως ώστε ο αναγνώστης να κατανοήσει τις ιδιαιτερότητες της τοποθεσίας και την γεωμορφολογία που χαρακτηρίζει-σχηματίζει την περιοχή του όρμου Αργοστολίου. Ενδεικτικά λοιπόν, αναφέρονται χαρακτηριστικά που αφορούν το γεωγραφικό πεδίο του όρμου εκτεινόμενο από το λιμενίσκο του Μαιστράτου έως τη σημερινή γέφυρα Δεβοσέτου, ενώ παράλληλα τονίζεται η ιδιάζουσα σεισμικότητα της περιοχής (Επικινδυνότητας ΙΙΙ) που πρέπει να ληφθεί υπόψιν για οποιοδήποτε λιμενικό και μη έργο.
Θα ήταν αμέλεια να μην αναφερθεί η αστική οικονομική ανάπτυξη του Αργοστολίου και οι παραγωγικοί του τομείς εάν θέλουμε να ομιλούμε για διττό ρόλο του λιμανιού και της πόλεως ως προς την ανάπτυξη, οπότε και γίνεται μια επιφανειακή πλην όμως περιεκτική αναφορά που αποσκοπεί στην κοινωνικό-οικονομική κατάσταση του Αργοστολίου. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι ο πληθυσμός του νησιού στηρίζεται κυρίως σε τριτογενείς τομείς για την ανάπτυξη της οικονομίας με κυρίαρχο τον τομέα του τουρισμού και της παροχής σχετικών υπηρεσιών. Εκτιμάται ότι ο δευτερογενής και πρωτογενής τομέας κυμαίνονται σε σταθερά προς μειωμένα αποτελέσματα σε σχέση με τους τελευταίους εξεταζόμενους δείκτες (ΑΠΑ, Ακαθάριστες Επενδύσεις, Απασχόληση) της ΕΛΣΤΑΤ 2011.
Παράλληλα παρουσιάζονται κάποιες ευαίσθητες πλευρές που πρέπει να ληφθούν υπόψη πριν την ανάπτυξη της περιοχής και θίγονται διάφοροι προβληματισμοί που αφορούν τον λιμένα, τη περιοχή πέριξ του λιμένα και την πόλη. Οι τομείς αυτοί αφορούν το περιβάλλον, την οικονομία, την απασχόληση, το πολιτισμό, και τη κοινωνία του Αργοστολίου. Από την μεριά της πόλης, διάφορα εξωτερικά κόστη της λιμενικής δραστηριότητας (μόλυνση, θόρυβος, μποτιλιαρίσματα κλπ.) είναι ανάμεσα στα συχνότερα αναφερόμενα αρνητικά σημεία, όπως και η αισθητική επιβάρυνση. Οι ανθρωπογενείς δραστηριότητες ασκούν μικρής έντασης αρνητική επίδραση στη διατήρηση των φυσικών οικοσυστημάτων και δεν παρατηρούνται φαινόμενα οικολογικής διαταραχής. Στη θαλάσσια περιοχή του Όρμου παρατηρείται λιμενική δραστηριότητα ενώ η κίνηση Ε/Γ-Ο/Γ πλοίων, εμπορικών πλοίων, κρουαζιερόπλοιων, αλιευτικών σκαφών και σκαφών αναψυχής στο εσωτερικό του Όρμου επιβαρύνει σε ένα μικρό βαθμό την ποιότητα του θαλασσίου περιβάλλοντος.
Εν συνεχεία, έχοντας υπόψη το προς επικαιροποίηση Μaster Plan (MP) του Λιμένα καθώς και τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) παρουσιάζονται συνοπτικά οι υφιστάμενες λιμενικές εγκαταστάσεις και σχολιασμός επί αυτών, καθώς και τα εν δυνάμει σενάρια ανάπτυξης του Λιμένα με αρκετές λεπτομέρειες τεχνικής φύσεως ως προς τις κατασκευές-ανακατασκευές και εργασίες σε θαλάσσιο και παράκτιο μέτωπο.
Με προσανατολισμό από Βόρεια προς Νότια και με κέντρο αναφοράς το Φανάρι (επονομαζόμενη περιοχή) και τον επιβλητικό, τεχνητό φάρο των Αγ. Θεοδώρων μπορούμε να διακρίνουμε την αλιευτική λειτουργία του λιμένα, κυρίως στο χώρο του Μαιστράτου που εξυπηρετεί τον ελλιμενισμό μικρών ερασιτεχνικών αλιευτικών σκαφών. Στη συνέχεια εκτείνεται το θαλάσσιο μέτωπο από Λ. Μαϊστράτου έως Κυανή Ακτή χωρίς κάποια συγκεκριμένη θαλάσσια ή παράκτια δραστηριότητα και αξιοποίηση, μέχρι να συναντήσει το τμήμα εξυπηρέτησης Κρουαζιέρας, επονομαζόμενο ως «μπαστούνι». Ακολουθούν οι εγκαταστάσεις ΝΟΑ και ένας μικρός χώρος πάρκινγκ που τις διαχωρίζει από την πορθμειακή ακτοπλοΐα του λιμένα, και το τμήμα των ferries boats που συνδέει το Αργοστόλι με το λιμάνι του Ληξουρίου. Ακολουθούν οι κύριες λιμενικές εγκαταστάσεις του εμπορικού λιμένα, που εξυπηρετούν την μεταφόρτωση γενικού και χύδην φορτίου κατά τη παρούσα χρονική περίοδο και αναλόγως καταστάσεων (υποδομές, εποχικότητα) δύναται να εξυπηρετηθεί και η ακτοπλοϊκή σύνδεση που συνδέει την Νησιωτική με την Ηπειρωτική Χώρα (Κυλλήνη- Αργοστόλι, Πάτρα-Αργοστόλι). Νότια του εμπορικού λιμένα στεγάζονται οι Λιμενικές εγκαταστάσεις, με τη παρούσα θέση του Λιμεναρχείου και των παραρτημάτων του. Σήμα κατατεθέν της Πόλης-Λιμάνι του Αργοστολίου αποτελεί το παραλιακό μέτωπο κρηπιδώματος-πεζοδρόμου προς την Δημοτική Αγορά και με νότια κατεύθυνση, όπου εκεί θα συναντήσει κάποιος την αλληλεπιδραστικότητα των ντόπιων ψαράδων με τους τουρίστες, το προστατευόμενο είδος χελώνας «Καρέτα-Καρέτα» και μια σειρά από φοίνικες που κοσμούν την προκυμαία. Τέλος, στο λιμάνι του Αργοστολίου εκτείνονται τα υφιστάμενα παραλιακά κρηπιδώματα έμπροσθεν της Δημοτικής Αγοράς και τα κρηπιδώματα-πεζοδρόμου τα οποία συνεχίζουν έως τη γέφυρα Δεβοσέτου χωρίς κάποια ιδιαίτερη αξιοποίηση του θαλάσσιου και παράκτιου μέρους της.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Τα συμπεράσματα που εξήχθησαν κατά την παρούσα εργασία επισημαίνουν ότι όποια προσέγγιση παρθεί οφείλει είναι ολιστική με εξισορροπημένη προσέγγιση ανάπτυξης. Οι πόλεις και τα λιμάνια εξακολουθούν να έχουν σχέση αλληλεξάρτησης, η οποία πρέπει να διέπεται από μακροπρόθεσμη στρατηγική προοπτική και προγραμματισμό. Μπορεί να σχεδιαστεί ένας λιμένας βεληνεκούς που να αρμόζει στη πόλη του Αργοστολίου και ο οποίος να αποτελεί προορισμό διαμάντι της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, ακόμη και του εθνικού χαρακτήρα της Ελλάδος που δεν θα έχει σε τίποτα να ζηλέψει προορισμούς όπως π.χ. της Σαντορίνης , Κέρκυρας και Μυκόνου.
Πώς και Ποιοι; Θα διερωτηθεί ο οποιοσδήποτε, και η απάντηση στο εν λόγω ερώτημα:
o Με μια μεγάλη συμμαχία Δήμου, Λιμανιού και Επιχειρηματιών.
o Με συμβολή για την ανάπτυξη δράσεων και υποστήριξη του Κοινωνικού Τομέα της Οικονομίας.
o Για να επωφεληθεί η Πόλη από το λιμάνι, το λιμάνι πρέπει να είναι ανταγωνιστικό. Στην προκειμένη περίπτωση λοιπόν, επιζητούμε ένα ανταγωνιστικό λιμάνι όχι ως προς την εμπορική του κίνηση, αλλά όπως προτάχθηκε σε όλα τα σενάρια δια μέσω της κρουαζιέρας και των σκαφών αναψυχής. Αυτό, δεν εκμηδενίζει τις υπόλοιπες δραστηριότητες αλλά προσανατολίζει τη στρατηγική που πρέπει να ακολουθηθεί.
o Από port of call να γίνει homeport (λιμάνι και ευρύτερη περιοχή). Και σε αυτό τον τομέα χρειάζεται η αλληλεπίδραση και αλληλοϋποστήριξη του Δήμου και της πόλεως, ώστε να κατανοήσει σε βάθος την σημασία του λιμένα εκκίνησης και τερματισμού κρουαζιέρας υποστηρίζοντας την σε όλα τα επίπεδα (στέγαση, σίτιση, ψυχαγωγία, πολιτιστικά δρώμενα-εντριβή με την παράδοση, αρχαιολογικές και τουριστικές ξεναγήσεις, συγκοινωνιακές διευκολύνσεις κ.α.) και να ξεφύγει από το αποκλειστικό κλισέ μοτίβο του «ήλιου και θάλασσας» που διαφημίζεται εδώ και τόσα χρόνια.
Με τη πάροδο του χρόνου η σχέση μεταξύ Πόλεως-Λιμάνι μεταβάλλεται δυναμικά, και καταγράφονται εξαιρετικά ιδιαίτερες και διαφορετικές συνθέσεις (Χλωμούδης, 2018). Αυτή την μεταβολή καλείται να την προσαρμόσει στην κουλτούρα του, ύστερα από πολλά χρόνια «χειμέριας νάρκης» ο Λιμένας Αργοστολίου ώστε να μεταβεί ανταγωνιστικός λιμένας Κρουαζιέρας και επιχειρηματική Πόλη που εξελίσσεται και προλαμβάνει διορατικά καταστάσεις. Η κρουαζιέρα και η αναψυχή με θαλάσσια σκάφη έχει θετικά εκθετικό πρόσημο παγκοσμίως, δεύτερη έρχεται η Μεσόγειος μετά την Καραϊβική, και η γεωγραφική θέση της Κεφαλονιάς στο Ιόνιο αποτελεί ένα πλεονέκτημα που δεν το έχουμε εκμεταλλευτεί (παρά μόνο ένα μικρό μέρος της) ως προέκταση των προαναφερθέντων δραστηριοτήτων. Για παράδειγμα, πόσο δελεαστικό θα ακούγονταν εάν ένα πλοίο κρουαζιέρας ξεκινούσε το κυκλικό του δρομολόγιο από τη Κεφαλονιά με ενδιάμεσους προορισμούς τη Κέρκυρα-το Σπλίτ (Κροατία)-Το Κότορ (Μαυροβούνιο)-τη Βενετία (Ιταλία)-και κατέληγε πάλι στη Κεφαλονιά; Πόσες νέες θέσεις εργασίας θα εξασφάλιζε, και τι προστιθέμενη αξία θα έδινε στη πρωτεύουσα του νησιού; Με βάση μελέτες που έχουν εξαχθεί τουλάχιστον τριπλάσια οικονομική ανάπτυξη (x3) σε σχέση με port of call !
Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος λοιπόν πρέπει να αναπτύξουμε το homeporting δημιουργώντας και τις προϋποθέσεις από τη μεριά της πόλης για αυτό. Στην κατεύθυνση αυτή συμβάλλουν δράσεις όπως αυτές που μεθοδικότητα αναπτύσσει το λιμάνι σε συνεργασία με το Δήμο και τους λοιπούς φορείς. Βασική προϋπόθεση βέβαια είναι να καταλήξουμε μεταξύ μας, σε τοπικό επίπεδο δηλαδή, για το τι θέλουμε ακριβώς, και το τι μπορεί να «σηκώσει» ο προορισμός του Αργοστολίου μη ξεπερνώντας τα όρια θραύσης!
Με βάση όλα τα ανωτέρω λοιπόν, έχουν προταχθεί κάποια σενάρια ανάπλασης και εκσυγχρονισμού του λιμένα χωρίς κάποια καταληκτική απόφαση. Το επικρατέστερο cost benefit σενάριο (σενάριο 1) έναντι 52, 5 εκατ. € με βάση τα συμπράττοντα γραφεία μελετών εμπεριέχει τα εξής:
- Αναβάθμιση του λιμενίσκου Μαϊστράτου,
- Επέκταση του παραλιακού κρηπιδώματος νότια του λιμενίσκου Μαϊστράτου και χωροθέτηση χώρου διαχείμασης και μικροεπισκευών των αλιευτικών σκαφών,
- Επέκταση κατά πλάτος του παραλιακού κρηπιδώματος,
- Δημιουργία νέων χερσαίων χώρων για το τμήμα κρουαζιέρας (τερματικό κρουαζιέρας),
- Κατασκευή νέου προβλήτα κρουαζιερόπλοιων (τωρινή θέση αγάλματος Ν.Καββαδία),
- Αναβάθμιση των εγκαταστάσεων του ναυτικού ομίλου (ΝΟΑ) νότια του τμήματος κρουαζιέρας,
- Αναβάθμιση του τμήματος της γραμμής Αργοστολίου-Ληξουρίου,
- Χωροθέτηση εμπορικού τμήματος,
- Χωροθέτηση τμήματος Mega & Luxury Yachts (τωρινή θέση κρηπιδώματος με τους φοίνικες),
- Χωροθέτηση τμήματος ανεφοδιασμού των σκαφών στα κρηπιδώματα έμπροσθεν της δημοτικής αγοράς,
- Χωροθέτηση και δημιουργία τμήματος υδροπλάνων στο νότιο τμήμα της δημοτικής αγοράς,
- Χωροθέτηση τμήματος μικρών ερασιτεχνικών σκαφών
Καθώς και άλλα πολλά υποστηρικτικά μέσα υποδοχής και υποστήριξης των ανωτέρω δραστηριοτήτων (Η/Μ εγκαταστάσεις, υδροδότηση, πυρασφάλεια, θέσεις πάρκινγκ, ελεύθεροι χώροι περιήγησης κ.α.).
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ (ΕΚ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ)
- Σε όλα τα σενάρια που προτάχθηκαν η θέση του εμπορικού λιμένα παραμένει στην ίδια θέση. Ωστόσο, επειδή η διακίνηση γενικού ή χύδην φορτίου (στερεού και υγρού) περιλαμβάνει κυρίως χύδην φορτία, μεταφερόμενα από μικρά πλοία, και επειδή το εμπορικό τμήμα όπως λειτουργεί σήμερα αφενός δεν μπορεί να εξυπηρετήσει μεγαλύτερου μεγέθους πλοία, γεγονός που επιβάλλει κόστη κλίμακος στους χρήστες και αφετέρου δεν είναι δυνατός ο λειτουργικός διαχωρισμός του χειρισμού γενικών φορτίων από την εκφόρτωση καυσίμων, όπως συνιστάται για λόγους ασφαλείας, προτείνεται η αποχώρηση της εν λόγω δραστηριότητας μέσα από την Πόλη. Επιπρόσθετοι λόγοι για την υλοποίηση της ως άνω πρότασης αποτελούν οι περιβαλλοντολογικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Οι αρνητικές επιπτώσεις εξαιτίας της όχλησης, του θορύβου και των καυσαερίων των νταλικών και των φορτηγών πλοίων σε συνδυασμό με το εξαγώγιμο προϊόν (στόκος) που φορτώνεται είτε σε πλοία γενικού φορτίου είτε σε παλέτες σε Ro-Ro με δυνητική μεταφορά των ιπτάμενων σωματιδίων εντός πόλεως ειδικά τους εποχικούς μήνες αιχμής, και το κυκλοφοριακό κομφούζιο με τις νταλίκες, μόνο αρνητικό αντίκτυπο μπορεί να επιφέρει στο λιμάνι και στην ανάπτυξη της πόλεως. Ωστόσο, επειδή το λιμάνι Αργοστολίου αποτελεί λιμάνι Εθνικής σημασίας και όπως προαναφέρθηκε δεν είναι δόκιμο και αναπτυξιακά ορθό να εκμηδενιστεί μια ήδη υπάρχουσα δραστηριότητα προτείνεται η μεταφορά της σε μια νέα θέση, εκτός σχεδίου πόλεως αλλά εντός του όρμου Αργοστολίου. Απέναντι από τον υπάρχοντα προβλήτα της Κ/Ζ και στο ανατολικό όριο του όρμου, σε περιοχή βόρεια των παλιών εγκαταστάσεων της ΔΕΗ εκτείνονται κάποιες παλιές εγκαταστάσεις εγκαταλελειμμένων νταμαριών όπου είναι αναξιοποίητες. Εκεί με μια τεχνικο-οικονομική μελέτη, και με έναν υπολογισμό κόστους κατασκευής για τη δημιουργία και υποστήριξη της εν λόγω δραστηριότητας, θα μπορούσε να μεταφερθεί η θαλάσσια δραστηριότητα της μεταφοράς γενικού και χύδην φορτίου σε μια νέα προβλήτα αντιστρέφοντας τον αρνητικό απόηχο και δημιουργώντας ακόμη και ευκαιρίες εξέλιξης (νέοι παίκτες, και με τις κατάλληλες συνθήκες ασφαλείας ακόμη και εκφόρτωση υγρών καυσίμων). Το υφιστάμενο επαρχιακό οδικό δίκτυο λόγω της εγκατάλειψης του από τις παλιές δραστηριότητες κρίνεται μέτριο προς κακό στην εν λόγω περιοχή, με περιθώρια εξέλιξης. Μια τέτοια ενέργεια αν δεν επιβαρύνει ή μεταβάλλει το περιβάλλον της περιοχής, καθώς θα χρειαστεί να γίνει εκτενής βυθοκόρηση της περιοχής (όπως και στο σενάριο 3) μπορεί να μεταβάλλει σημαντικά την υπάρχουσα και μελλοντική εικόνα της Πόλης-Λιμάνι του Αργοστολίου.
- Λαμβάνοντας υπόψιν την επικείμενη ανάπτυξη της Μαρίνας Αργοστολίου στο ανατολικό άκρο του όρμου (μαρίνα με χερσαία ζώνη έκτασης 50 στρεμμάτων περίπου και δυνατότητα ελλιμενισμού περίπου 175 σκαφών και συνολικής δομήσιμης επιφάνειας 3.300 τ.μ. χρήσεων τουρισμού-αναψυχής) και ταυτόχρονα την ανάπτυξη της κρουαζιέρας στο δυτικό άκρο (σε περίπτωση απόφασης του επικρατέστερου Σεναρίου, Λύση 1), προτείνεται η ανοικτή σύμβαση παραχώρησης-κατασκευής-και λειτουργίας των παλιών εγκαταστάσεων ΔΕΗ σε ανάδοχους της κρουαζιέρας, ή σε οργανισμούς που συνεργάζονται με το κλάδο της Κ/Ζ προκειμένου να εξασφαλιστεί η αειφορία της εν λόγω δραστηριότητας με γνώμονα την κοινωνικο-οικονομική ανάπτυξη του Αργοστολίου. Π.χ. δια μέσω των κολοσσιαίων εταιρειών Κρουαζιέρας (Carnival, Royal Caribbean, MSC, Norwegian, Star Cruises) θα μπορούσαν να δημιουργηθούν 5 άστερες ξενοδοχειακές μονάδες (κάθετη στρατηγική) που παράλληλα θα προσφέρουν ανάπλαση τμημάτων των παλιών παράκτιων εγκαταστάσεων της ΔΕΗ προς όφελος της Πόλης με χώρους ψυχαγωγίας -χώρους περιπάτου και ποδηλατόδρομους ως μικτό αγαθό, και που θα ενώνουν το δυτικό με το ανατολικό μέτωπο του όρμου Αργοστολίου δια μέσω της κοσμοπολίτικης Βενετσιάνικης γέφυρας Δεβοσέτου. Στην προκειμένη περίπτωση και στην τυχόν λήψη τέτοιου είδους απόφασης, θα πρέπει να ληφθούν σοβαρά αποτρεπτικές περιπτώσεις αθέμιτου ανταγωνισμού καθόσον δεν θα πρέπει η ανάδοχη εταιρεία Κρουαζιέρας να αποκλείει κάποια άλλη ή να έχει τεράστια κέρδη σε σχέση με τις υπόλοιπες. Λόγου χάρη θα μπορούσε η εν λόγω τοποθεσία να υποδιαιρεθεί σε δύο περιοχές με δύο διαφορετικούς ανάδοχους και κριτήρια παραχώρησης.
- Τυχόν νέες κατασκευές κτιρίων, ανακατασκευές παλαιότερων καθώς και κατασκευές νέων κρηπιδωμάτων πρέπει να κατασκευαστούν στρατηγικά λαμβάνοντας υπόψιν την σεισμικότητα της περιοχής, ως προς την αντοχή των υλικών παράλληλα με την κλιματική αλλαγή. Προτείνονται Compact Building Designs με στόχο την αποτροπή τυχόν πλημμυρών και την καλαίσθητη αρχιτεκτονική δομή (rain gardens, tree boxes and green roofs).
- Προτείνεται η δημιουργία Walkable Routes όπως προαναφέρθηκε κατά μήκος της ακτογραμμής που να συνδέει το δυτικό με το ανατολικό μέτωπο του όρμου Κεφαλονιάς (πεζόδρομος, ποδηλατόδρομος, handicaps άτομα) ώστε να ευχαριστεί τον επισκέπτη να διασχίσει την πόλη, και παράλληλα να προσφέρει προστιθέμενη αξία στη πόλη και όχι μόνο στο λιμάνι.
- Προτείνεται να φτιαχτεί η υποδομή για μελλοντική εγκατάσταση συστήματος Cold Ironing (Shore-to-Ship Power supply-SSP) στους προβλήτες Κ/Ζς καθόσον το ενεργειακό ζήτημα παράλληλα με τη κλιματική αλλαγή αποτελούν μείζονά θέματα ενδιαφέροντος στις διεθνής και ευρωπαϊκές ατζέντες (ΙΜΟ, ΕSPO- Zero emissions/Zero waste).
- Στο πλαίσιο των Smart ports και της καινοτομίας που διέπει τη σημερινή εποχή, η χρήση Wi-Fi πλησίον της ακτογραμμής, η χρήση έξυπνων αυτόνομων κέντρων πληροφοριών για τους επισκέπτες (i-centers), η φύλαξη των χώρων /περιοχών μέσω CCTV, και ενός έξυπνου κέντρου, πιθανώς ως αναβαθμισμένου πύργου ελέγχου στο Δημόσιο Λιμενικό Ταμείο Κεφαλληνίας που θα ελέγχει την θαλάσσια και παράκτια δραστηριότητα μοιάζει επιβεβλημένη καθόσον τα μέτρα προστασίας κατά την προσθαλάσσωση των υδροπλάνων και η ρύθμιση της ναυσιπλοΐας πρέπει να είναι ενδελεχής.
- Πιθανώς με τις νέες θέσεις ελλιμενισμού των κρουαζιερόπλοιων να πρέπει να αυξηθούν παράλληλα οι υπηρεσίες ρυμούλκησης, και πιλοταρίσματος (towage and pilotage) με αύξηση των υπαρχουσών μονάδων.
- Ο χώρος του παλιού εμπορικού λιμένα παραμένει στην υφιστάμενη θέση του με αναβαθμισμένη εκδοχή, για τυχόν υποδοχή της ακτοπλοϊκής σύνδεσης με την Ηπειρωτική Xώρα, και παράλληλα μπορεί να φιλοξενεί στο χώρο του τα καινούργια υποστηρικτικά μέσα ελλιμενισμού (ρυμουλκά και πιλοτίνες), να λειτουργεί δηλαδή ως προβλήτας πολλαπλών χρήσεων και ευκαιριακών δραστηριοτήτων.
- Τέλος, μέσα στα σχέδια του θαλάσσιου χωροταξικό σχεδιασμό που πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψιν, είναι η κατανομή των κατάλληλων χώρων αγκυροβολίας τόσο των κρουαζιερόπλοιων όσο και των yachts, με σαφή ένδειξη των προκείμενων χώρων εντός του όρμου στους ναυτιλιακούς χάρτες (πορτολάνες) ώστε να αποφευχθούν προβλήματα ναυτιλιακής κίνησης και ασφάλειας.
Η μετάβαση σε μια νέα εποχή όπως την χαρακτήρισαν αρκετοί ως «Κεφαλονίτικη Ριβίερα» μοιάζει επιτακτική στο πλαίσιο της κοινής επωφελούς σχέσης της Νέας Πόλης-Λιμένα Αργοστολίου. Σε αυτό πρέπει να εισαχθούν προτάσεις που σχετίζονται με την πράσινη ανάπτυξη, την ολοκληρωμένη θαλάσσια πολιτική, την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, την ολοκληρωμένη διαχείριση παράκτιων ζωνών, τον θαλάσσιο και χερσαίο χωροταξικό σχεδιασμό, έννοιες με τις οποίες είναι συνυφασμένη η στρατηγική ανάπτυξη του τουρισμού και οι αρχές της βιωσιμότητας.
Όλα τα ανωτέρω στοιχεία εξήχθησαν περιληπτικά στο πλαίσιο ατομικής εργασίας, και δημοσιεύονται προς ενημέρωση των κατοίκων Κεφαλληνίας.
Με σεβασμό/εκτίμηση,
Λειβαδάς Γεράσιμος.
