Παρά τις διευκρινίσεις του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών στα τέλη Σεπτεμβρίου, ορισμένες ενημερωτικές ιστοσελίδες προέβησαν την 1η Οκτωβρίου σε αναρτήσεις όπου αναφερόταν ότι «υποχρεωτικές είναι από σήμερα οι αντιολισθητικές αλυσίδες για όλα τα αυτοκίνητα». Ο ισχυρισμός αυτός είναι παραπλανητικός και δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.
Παραδείγματα: newsbomb.gr, focusfm.gr
Από τα σχόλια που συνοδεύουν τις αναρτήσεις γίνεται αντιληπτό ότι πολλοί χρήστες αντιλήφθηκαν ως είδηση ότι από την ημέρα εκείνη (01/10/2022) είναι ήδη υποχρεωτικό να υπάρχουν στο αυτοκίνητο οι αντιολισθητικές αλυσίδες. Διάφορα σχόλια έχουν ως αφορμή την παρατήρηση ότι οι θερμοκρασίες της ημέρας ήταν ιδιαίτερα υψηλές.
Τι ισχύει
Παρά τις παραπλανητικές αναρτήσεις με το αναληθές κείμενο ή τίτλο, τα δημοσιεύματα ανέφεραν εντός των κειμένων τους ότι «η τήρηση των ανωτέρω αντιολισθητικών μέσων καθίσταται υποχρεωτική μόνο όταν και εφόσον εκδοθούν αποφάσεις από τις αρμόδιες αρχές, που προβλέπουν ότι οι επικρατούσες καιρικές συνθήκες επιβάλλουν οι οδηγοί να φροντίζουν για τον εφοδιασμό των οχημάτων που οδηγούν με κατάλληλα αντιολισθητικά μέσα».
Πράγματι, σύμφωνα με την Απόφαση Υφυπουργού Υποδομών Μεταφορών Μιχάλη Παπαδόπουλου από το Μάρτιο 2022 (Αριθμ. Δ30/Δ5α/73567 «Εφοδιασμός των οχημάτων με αντιολισθητικές αλυσίδες ή άλλα ανάλογα αντιολισθητικά μέσα», ΦΕΚ B’ 1144/14.03.2022), προβλέπονται τα εξής:
1. Σκοπός της απόφασης αυτής είναι η διασφάλιση της οδικής κυκλοφορίας και ασφάλειας των αυτοκινήτων οχημάτων σε χιονισμένο ή παγωμένο οδικό δίκτυο.
2. Για την επίτευξη του σκοπού αυτού επιβάλλεται στους ιδιοκτήτες των αυτοκινήτων όλων των κατηγοριών, η υποχρέωση εφοδιασμού των οχημάτων τους με αντιολισθητικές αλυσίδες ή άλλα ανάλογα αντιολισθητικά μέσα (…) και εφόσον το όχημα δεν φέρει ειδικά ελαστικά (…).
3. Η ως άνω υποχρέωση αφορά τη χρονική περίοδο από Οκτώβριο έως και Απρίλιο κάθε έτους σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο της χώρας και αναφέρεται σε αποφάσεις που λαμβάνονται σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 52 του ν. 2696/1999 «Κύρωση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας» (Α΄ 57) και όταν οι επικρατούσες συνθήκες το επιβάλουν.
4. Οι οδηγοί των οχημάτων επιβάλλεται:
α. να φροντίζουν για τον εφοδιασμό των οχημάτων που οδηγούν με κατάλληλα αντιολισθητικά εφόσον το όχημα κυκλοφορεί σε περιοχές οι οποίες αναφέρονται στις αποφάσεις της παρ. 3. (…)
Με τη σειρά του, το άρθρο 52 του ΚΟΚ ορίζει, μεταξύ άλλων, τα εξής:
Τα μέτρα [για τη ρύθμιση της κυκλοφορίας] λαμβάνονται με αποφάσεις των κατά τόπους αρμοδίων Περιφερειακών Αστυνομικών Διευθύνσεων ή Διευθύνσεων Τροχαίας, όταν αυτά αφορούν:
α) Τους αυτοκινητόδρομους, τις οδούς ταχείας κυκλοφορίας και το εθνικό οδικό δίκτυο της
χώρας, τις παρακαμπτήριες οδούς αυτών και αυτές που τα επηρεάζουν (…).
Επιπροσθέτως, από το Υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών εκδόθηκε στις 29/09/2022 (δηλαδή πριν τις αναρτήσεις αυτές) αναλυτικό Δελτίο Τύπου με θέμα: «Διευκρινίσεις σχετικά με τη χρήση αντιολισθητικών αλυσίδων», στο οποίο αναφέρονταν τα εξής σχετικά:
Ενόψει της έναρξης της περιόδου για την υποχρεωτική χρήση αντιολισθητικών μέσων στα οχήματα κατά τη χρονική περίοδο από τον Οκτώβριο έως και τον Απρίλιο κάθε έτους, σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, παρέχει τις κάτωθι διευκρινίσεις.
Με βάση τη σχετική Απόφαση του Υφυπουργού Υποδομών και Μεταφορών, αρμόδιου για τις Μεταφορές κ. Μιχάλη Παπαδόπουλου, επιβάλλεται στους ιδιοκτήτες των αυτοκινήτων όλων των κατηγοριών η υποχρέωση εφοδιασμού των οχημάτων τους με αντιολισθητικές αλυσίδες, ή άλλα ανάλογα αντιολισθητικά μέσα, όπως χιονοκουβέρτες ελαστικών και χιονολάστιχα (που φέρουν την ειδική σήμανση του «αλπικού» συμβόλου με την ένδειξη M+S).
Η τήρηση των ανωτέρω αντιολισθητικών μέσων καθίσταται υποχρεωτική μόνο όταν και εφόσον εκδοθούν αποφάσεις από τις αρμόδιες αρχές (Αστυνομικές Διευθύνσεις, Διευθύνσεις Τροχαίας, Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας), σύμφωνα με το άρθρο 52 του Κώδικά Οδικής Κυκλοφορίας, που προβλέπει [ενν. προβλέπουν] ότι οι επικρατούσες καιρικές συνθήκες επιβάλλουν οι οδηγοί να φροντίζουν για τον εφοδιασμό των οχημάτων που οδηγούν με κατάλληλα αντιολισθητικά μέσα.
Συνεπώς, όταν οι κλιματολογικές συνθήκες δεν το απαιτούν, και εφόσον δεν έχουν εκδοθεί σχετικές αποφάσεις από τις παραπάνω αρμόδιες αρχές, οι οδηγοί δεν έχουν την υποχρέωση να φέρουν τα αντιολισθητικά μέσα στα οχήματα τους.
Από τα παραπάνω νομοθετικά δεδομένα, και ιδίως μετά τη σχετική διευκρίνιση εκ μέρους του αρμόδιου Υπουργείου, καθίσταται σαφές ότι δεν αληθεύει η φράση «υποχρεωτικές είναι από σήμερα 01/10/2022 οι αντιολισθητικές αλυσίδες για όλα τα αυτοκίνητα». Υποχρεωτική μπορεί να είναι (κατόπιν της δυνατότητας που θεσπίζεται από την Υπουργική Απόφαση) η τήρηση αλυσίδων στο όχημα μόνον αν έχει εκδοθεί, επιπροσθέτως, απόφαση για συγκεκριμένο τόπο και χρόνο από αρμόδια κατά τόπο αρχή. Δεν έγινε δημόσια γνωστή η έκδοση τέτοιας απόφασης για την 01/10/2022 ή τις επόμενες ημέρες έως τη συγγραφή του άρθρου (03/10/2022).
Από Οκτώβριο έως και Απρίλιο είναι δυνατόν, πλέον, να επιβάλλεται ένα μέτρο υποχρεωτικών αλυσίδων. Δεν δημιουργήθηκε εκ των προτέρων πανελλαδική, καθημερινή υποχρέωση για τήρηση αλυσίδων από 01/10/2022 – 30/04/2023. Με άλλα λόγια, είναι μία περίοδος κατά την οποία μπορεί να ανακύψει η σχετική υποχρεωτικότητα, η οποία μπορεί να «ενεργοποιείται» με πρόσθετη απόφαση από τις αρμόδιες αρχές, επί καιρικών συνθηκών που το επιτάσσουν.
Συμπέρασμα
Δεν είναι ακριβές πως είναι υποχρεωτικές ήδη από 1η Οκτωβρίου 2022 οι αντιολισθητικές αλυσίδες για όλα τα αυτοκίνητα στην Ελλάδα. H τήρηση αντιολισθητικών αλυσίδων και αντίστοιχων μέσων μπορεί να καταστεί υποχρεωτική μόνο όταν και εφόσον εκδοθούν αποφάσεις από τις αρμόδιες αρχές (Αστυνομικές Διευθύνσεις, Διευθύνσεις Τροχαίας, Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας), σύμφωνα με το άρθρο 52 του ΚΟΚ και με την από 14 Μαρτίου 2022 Απόφαση Υφυπουργού Μεταφορών, όταν οι καιρικές συνθήκες το επιβάλουν. Δεν έχει εκδοθεί τέτοια ειδική απόφαση από τις αρμόδιες αρχές ακόμη.
