γράφει η Βασιλίνα Ριστάνη*
Οι άνθρωποι τείνουν να στρέφονται σε θεωρίες συνωμοσίας όταν έχουν χάσει την αίσθηση του ελέγχου. Όταν νιώθουν φόβο και άγχος, αυτές οι θεωρίες μπορούν να προσφέρουν παρηγοριά με τη μορφή μιας ασπρόμαυρης απάντησης.
Ιδιαίτερα στη σημερινή εποχή, οι θεωρίες συνωμοσίες οργιάζουν και ευνοούνται από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που εύκολα διαδίδουν την παραπληροφόρηση. Αυτές οι 7 είναι κάποιες από τις δημοφιλέστερες θεωρίες συνωμοσίας, τις οποίες οι άνθρωποι ασπάζονται τα τελευταία χρόνια.
1. Ο θάνατος της πριγκίπισσας Νταϊάνα δεν ήταν ατύχημα
Η πριγκίπισσα Νταϊάνα γνωστή και ως «η πριγκίπισσα του λαού», πήρε διαζύγιό από τον πρίγκιπα Κάρολο. Ένα χρόνο μετά, το 1997, σκοτώθηκε σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα στο Παρίσι. Οι συνωμοσίες αμέσως ξεχείλισαν. Η ουσία των περισσότερων θεωριών που σχετίζονται με τη Νταϊάνα είναι η εξής: Το τροχαίο που της στοίχησε τη ζωή δεν ήταν ατύχημα.
Τη στιγμή του θανάτου της, έβγαινε με τον Ντόντι Φαγιέντ, έναν Αιγύπτιο παραγωγό ταινιών που πέθανε στη λιμουζίνα μαζί της. Λέγεται ότι σχεδίαζε να κάνει πρόταση γάμου στη Νταϊάνα τη μοιραία νύχτα. Σε κατάθεση μάρτυρα στο δικαστήριο, ο πατέρας του, κατηγόρησε τη μοναρχία.
Ισχυρίστηκε ότι η βασιλική οικογένεια δεν μπορούσε να δεχτεί ότι οι γιοι της Νταϊάνα και του Καρόλου – κληρονόμων του βρετανικού θρόνου – θα είχαν Αιγύπτιο και μουσουλμάνο πατριό. Επίσης, ο πατέρας του παραγωγού, υποστήριξε ότι η νεαρή πριγκίπισσα ήταν έγκυος στο παιδί του γιου του. Ο ιατροδικαστής που την εξέτασε το διέψευσε στη δική του κατάθεση.
2. Οι Δημοκρατικοί βρίσκονται πίσω από ένα κύκλωμα εμπορίας παιδιών ονόματι Pizzagate
Τον Οκτώβριο του 2016, διέρρευσαν στο διαδίκτυο τα ηλεκτρονικά μηνύματα του προέδρου της προεκλογικής εκστρατείας της Χίλαρι Κλίντον, Τζον Ποντέστα. Στα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ο Ποντέστα γράφει για την πιθανή διοργάνωση μιας φιλανθρωπικής εκδήλωσης στην πιτσαρία Comet Ping Pong της Ουάσινγκτον. Αναφέρει απλώς ότι θα παραγγείλει πίτσα με τυρί.
Οι φαινομενικά αθώες λεπτομέρειες έγιναν καύσιμο για θεωρίες συνωμοσίας. Σύμφωνα με αυτές, η Comet Ping Pong ήταν το αρχηγείο ενός κυκλώματος εμπορίας παιδιών για σεξουαλική εκμετάλλευση από Δημοκρατικούς ηγέτες, συμπεριλαμβανομένων της Κλίντον και του Ποντέστα.
Τα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ήταν ένας κρυπτογραφημένος κώδικας που μόνο οι ειδικοί μπορούσαν να αποκωδικοποιήσουν. Η πίτσα με τυρί ήταν κωδικό όνομα για την παιδική πορνογραφία.
Λίγες εβδομάδες αφότου διέρρευσαν τα e-mails τους, το «Pizzagate» άρχισε να κερδίζει έδαφος στο διαδίκτυο. Τότε, ένας 28χρονος μπήκε στην πιτσαρία με τουφέκι AR-15. Από την έρευνά του στους χώρους δεν προέκυψε κανένα μπουντρούμι με παιδιά-σκλάβους. Πυροβόλησε με το όπλο του σε μια κλειδωμένη πόρτα και έπειτα παραδόθηκε στην αστυνομία.
3. Η Γη είναι επίπεδη
Ο κόσμος είναι μια επίπεδη σκηνή κάτω από έναν θόλο, κάτι σαν το Truman Show. Αν και δεν υπάρχουν αναλυτικές δημοσκοπήσεις σχετικά με το πόσοι άνθρωποι πιστεύουν ότι η Γη είναι επίπεδη, υπάρχουν ενδείξεις ότι οι νεότεροι άνθρωποι είναι πιο πιθανό να πιστεύουν ότι αυτό ισχύει.
Η βασική ιδέα αυτού του κινήματος βρίσκεται ήδη στο όνομά του: Η Γη είναι επίπεδη, όχι σφαίρα. Υπάρχει μια σειρά από θεωρίες σχετικά με το πώς ο κόσμος είναι πραγματικά διαμορφωμένος. Η πλειοψηφία φαίνεται να πιστεύει ότι ο πλανήτης είναι ένας επίπεδος δίσκος με ένα παγωμένο τείχος γύρω του.
Αν και μπορεί να είναι εύκολο να γελάσει κανείς με αυτή τη θεωρία, αυτού του είδους η αντίληψη μπορεί να αποτελεί πρόδρομο ακραίου επιστημονικού σκεπτικισμού για θέματα με πραγματικές επιπτώσεις, όπως τα εμβόλια.
4. Ο COVID-19 ως πληθυσμιακός έλεγχος της ανθρωπότητας
Οι συνωμοσίες σχετικά με τον νέο κοροναϊό είναι αμέτρηρες. Το εμβόλιο εμφυτεύει ένα μικροτσίπ που χρησιμοποιείται για τον εντοπισμό των ανθρώπων, το ποσοστό θνησιμότητας έχει διογκωθεί υπερβολικά, και ο Μπιλ Γκέιτς δεν είναι μόνο υπεύθυνος για την εμφάνιση του ιού, αλλά και επικεφαλής μιας συνωμοσίας για τη χρήση του ως μέσο ελέγχου του πληθυσμού.
Αυτές οι θεωρίες συνωμοσίας έχουν καταρριφθεί επανειλημμένα, ωστόσο επιμένουν. Ο ιός δεν είναι πιο θανατηφόρος από τη γρίπη, μια μέρα θα εξαφανιστεί σαν θαύμα ή μήπως είναι ένα κινεζικό βιολογικό όπλο ή έχει σχέση με το 5g;
Θα μπορούσε απλώς να είναι ότι, σε μια εποχή ιστορικής πολιτικής πόλωσης, ο πλανήτης είναι μοναδικά ακατάλληλος να αντιμετωπίσει μια καταστροφική πανδημία που έχει σκοτώσει εκατομμύρια ανθρώπους.
5. Η CIA έβαλε το χεράκι της στη δολοφονία του JFK
Ο Λι Χάρβεϊ Όσβαλντ συνελήφθη στις 22 Νοεμβρίου 1963 για τη δολοφονία του προέδρου Τζον Κένεντι Τζούνιορ, την ίδια κιόλας ημέρα στο Ντάλας του Τέξας. Δύο ημέρες αργότερα, ενώ μεταφερόταν σε τοπική φυλακή, ο Όσβαλντ σκοτώθηκε. Πυροβολήθηκε από τον Τζακ Ρούμπι, ιδιοκτήτη νυχτερινού κέντρου στο Τέξας.
Αυτή η συγκλονιστική σειρά γεγονότων ήταν από την αρχή γόνιμη για συνωμοσίες. Όχι μόνο ένας όμορφος, δημοφιλής πρόεδρος πυροβολήθηκε θανάσιμα στο φως της ημέρας, αλλά ο κατηγορούμενος δολοφόνος σκοτώθηκε λίγες ημέρες αργότερα, προκαλώντας εικασίες για συγκάλυψη.
Ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 1960, πάνω από το 50% των Αμερικανών δεν πίστευαν ότι ο Όσβαλντ είχε δράσει μόνος του. Μέχρι σήμερα και σύμφωνα με τη FiveThirtyEight, το 61% των Αμερικανών πιστεύει ότι η δολοφονία εμπλέκεται σε κάποιου είδους συνωμοσία.
Μια δημοφιλής θεωρία συνωμοσίας είναι ότι η CIA σκότωσε τον JFK. Η δολοφονία αποτελούσε αντίποινα για την αποτυχημένη εισβολή στον Κόλπο των Χοίρων για την ανατροπή του Κουβανού ηγέτη Φιντέλ Κάστρο.
Ο Μπόμπι Κένεντι, ο ίδιος ο αδελφός του JFK και γενικός εισαγγελέας, πίστευε αρχικά ότι μια ομάδα απατεώνων πρακτόρων της CIA εμπλέκεται στην υπόθεση, αν και αργότερα αναθεώρησε. Οι συνωμοσιολόγοι πάλι όχι.
6. Η προσεδάφιση στο φεγγάρι ήταν ψεύτικη
Τον Ιούλιο του 1969, οι αστροναύτες Νιλ Άρμστρονγκ και Μπαζ Όλντριν έγιναν οι πρώτοι άνθρωποι που πάτησαν στο φεγγάρι – ή μήπως όχι; Η βασική ιδέα της θεωρίας συνωμοσίας είναι ότι τα πλάνα των αστροναυτών που έκαναν τα πρώτα τους βήματα στην επιφάνεια της Σελήνης – τα οποία εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι παρακολούθησαν ζωντανά στην τηλεόραση – γυρίστηκαν στην πραγματικότητα στην Περιοχή 51 της Νεβάδα.
7. Η αμερικανική στρατιωτική βάση Area 51 ερευνά και πειραματίζεται με εξωγήινους και τα διαστημόπλοιά τους
Η περίφημη Περιοχή 51 στην έρημο της Νεβάδα είναι μια στρατιωτική εγκατάσταση. Όμως η βάση έγινε γρήγορα γνωστή ως η πιο μυστική στρατιωτική τοποθεσία στον κόσμο, επειδή δεν υπάρχει σε κανέναν χάρτη ή κυβερνητικό ιστότοπο, οδηγώντας πολλούς στην εκπόνηση θεωριών συνωμοσίας.
Ορισμένοι πιστεύουν ότι η Περιοχή 51 διεξάγει έρευνες και πειράματα για εξωγήινους και τα διαστημόπλοια τους. Άλλοι θεωρούν ότι η προσγείωση στο φεγγάρι ήταν σκηνοθετημένη εκεί. Η ίδια η κυβέρνηση έχει απαντήσει πως η εγκατάσταση χρησιμοποιείται για τη δοκιμή πειραματικών αεροσκαφών για τον στρατό.
*Η Βασιλίνα Ριστάνη σπουδάζει στη New Media Studies
