Ελληνας, γεννημένος και μεγαλωμένος στη Γαλλία, γαλουχημένος και με τις δύο κουλτούρες, μέσω της εταιρείας του Mika Papamichail φέρνει τα έργα των καλλιτεχνών του δρόμου στα σαλόνια των φιλότεχνων.
Ο Μίκα Παπαμιχαήλ ξέρει να διηγείται συναρπαστικές ιστορίες. Κάποιες από αυτές θα μπορούσε να τις ζωγραφίσει στον τοίχο. Εχοντας κάνει και ο ίδιος ένα πέρασμα από τον κόσμο του graffiti, τα τελευταία χρόνια έχει αναλάβει να μανατζάρει street artists από όλο τον κόσμο και να μεταφέρει την τέχνη του δρόμου στις γκαλερί. Και όχι μόνο. «Οι καλλιτέχνες μου δουλεύουν σε φεστιβάλ τέχνης και μουσικής, δημιουργούν τοιχογραφίες σε ξενοδοχεία και δημόσια κτίρια, ασχολούνται με το interior design, αναλαμβάνουν προωθητικά projects μεγάλων εταιρειών», συμπληρώνει ο ίδιος το ρεπερτόριο των υπηρεσιών της εταιρείας Mika Papamichail.
Ποιος είναι, όμως, αυτός ο τύπος, από πού κρατάει η σκούφια του και πώς ασχολήθηκε με το graffiti και την street art; Ολες τις απορίες μού τις λύνει ο ίδιος σε χαριτωμένα σπαστά ελληνικά με πολλές δόσεις γαλλικής προφοράς. «Γεννήθηκα και μεγάλωσα στο Παρίσι από Ελληνες γονείς με ρίζες από την Κάλυμνο. Ο πατέρας μου προέρχεται από οικογένεια σφουγγαράδων, όπως και οι περισσότεροι Καλύμνιοι. Κάποια στιγμή, όμως, και μετά από μια επιδημία των σφουγγαριών στην Ελλάδα, οι Καλύμνιοι ξενιτεύτηκαν. Αλλοι πήγαν στην Ευρώπη και άλλοι στην Αμερική. Ο πατέρας μου έζησε 25 χρόνια στη Νέα Υόρκη, όπου έτρεχε τη δική του εταιρεία με σφουγγάρια. Σε ένα ταξίδι του για επαγγελματικούς λόγους στο Παρίσι γνώρισε τη μητέρα μου».
Tι έκανε η μητέρα του στην Πόλη του Φωτός; «Η γιαγιά της ήταν μοδίστρα και είχε μεταναστεύσει από την Κάλυμνο στο Παρίσι για να ράβει για μεγάλους οίκους μόδας. Οι Ελληνίδες ήταν περίζητητες για τη ραπτική τέχνη τους», μου εξηγεί ο Μίκα. Οι γονείς του ερωτεύτηκαν, παντρεύτηκαν και έκαναν έναν μοναχογιό, που ναι μεν μεγάλωσε σαν Γάλλος στο Παρίσι, αλλά μπολιάστηκε και με την ελληνική κουλτούρα. «Στο σπίτι μου πάντα μιλάγαμε ελληνικά με τον πατέρα μου. Και κάθε καλοκαίρι ερχόμασταν στην Ελλάδα».
Δύο διαφορετικές κουλτούρες φτιάχνουν ένα έτσι κι αλλιώς ενδιαφέρον μείγμα. Ο Μίκα, όμως, μεγάλωσε σε μια πολυπολιτισμική πόλη, γεμάτη συνοικίες μεταναστών από όλα τα μέρη του πλανήτη. «Στην ίδια τάξη στο σχολείο μπορεί να ήμασταν ένας Ελληνας, πέντε Πορτογάλοι, τρεις από την Καμπούλ, δύο από την Αργεντινή και πάει λέγοντας. Μεγαλώσαμε όλοι μαζί, ανταλλάσσοντας στοιχεία από τις παραδόσεις των πατρίδων μας». Και μετά το σχολείο συναντιόνταν στους δρόμους της πόλης, όπου έγραφαν με σπρέι τα ονόματά τους στους τοίχους, βάζοντας κάθε φορά και μεγαλύτερη τέχνη. «Η τάση να γράφεις στους τοίχους της πόλης, το λεγόμενο lettering, γνώρισε μεγάλη άνθηση στη Νέα Υόρκη του ’80 και έφτασε στο Παρίσι το ’90. Το graffiti είναι μια ολόκληρη κουλτούρα, όμως. Δεν είναι μόνο να γράφεις στους τοίχους. Είναι και η hip-hop μουσική, που ξεκίνησε κι αυτή στους δρόμους. Είναι και η νοοτροπία των ίδιων των γκραφιτάδων, που είναι ελεύθερα πνεύματα».
Ο Μίκα αγάπησε και αυτή την κουλτούρα και βαθιά μέσα του ήξερε ότι μόνο με αυτό θα ήθελε να ασχοληθεί: με graffiti, μουσική και την ελευθερία των δρόμων. Ομως, άνοιξε μια εταιρεία που εμπορευόταν σφουγγάρια, ακολουθώντας την οικογενειακή παράδοση ενώ παράλληλα σπούδαζε marketing και Ιστορία της Τέχνης. Δέκα χρόνια αργότερα πούλησε την εταιρεία, αποφασισμένος να ασχοληθεί με το αρχικό του πάθος, αλλά πολύ πιο επαγγελματικά. «Την ιδέα μού την έδωσε ένας φίλος μου street artist που μου πρότεινε να τον μανατζάρω. Ετσι άνοιξα την εταιρεία Mika Papamichail και έγινα artist agent».
Για ποιον λόγο όμως οι street artists να χρειάζονται ατζέντη; Και πώς η τέχνη του δρόμου βρέθηκε να χρυσοπουλιέται στις γκαλερί; «Το μεγάλο μπαμ το έκανε ο Μπάνκσι. Με το πέρασμα των χρόνων, από το graffiti και το lettering, περάσαμε στην street art. Μπήκαν και σπουδαστές των Καλών Τεχνών στο παιχνίδι και άρχισαν να ζωγραφίζουν στους τοίχους. Γύρω στο 2009, στη Γαλλία, οι καλλιτέχνες του δρόμου άρχισαν να πουλάνε τα έργα τους και σε γκαλερί. Είναι βέβαια πολύ πιο δύσκολο να ζωγραφίσεις σε καμβά αυτό που θα ζωγράφιζες σε τοίχο», μου διευκρινίζει και συνεχίζει: «Εγώ ξεκίνησα να δραστηριοποιούμαι σε δημοπρασίες. Εκεί καλλιτέχνες του δρόμου ζωγραφίζουν επί τόπου σε πανό, καμβά ή ξύλο και τα έργα τους δημοπρατούνται. Αυτοί που κάποτε ζούσαν στην παρανομία και κυνηγιούνταν από την Αστυνομία ως βανδαλιστές, σήμερα μπορεί να βγάζουν πολλές χιλιάδες ευρώ και τα έργα τους να βγαίνουν από τους δρόμους και να μπαίνουν στα σαλόνια».
Η δουλειά του Μίκα είναι να ανακαλύπτει νέα ταλέντα, να τους αναθέτει δουλειές ανάλογα με το στυλ τους και να φροντίζει να αμείβονται τα έργα τους όπως τους αξίζει. Η έδρα της εταιρείας του είναι στο Παρίσι και τα τελευταία δύο χρόνια και στην Αθήνα. Οι περίπου 40 καλλιτέχνες που απαρτίζουν την ομάδα του προέρχονται από όλα τα μέρη του κόσμου, αλλά στην πλειονότητά τους είναι Γάλλοι και Ελληνες. Αλλωστε, βασικός στόχος του Μίκα είναι να φέρει σε επαφή τους καλλιτέχνες από αυτές τις δύο χώρες («φέρνω Γάλλους στην Ελλάδα και στέλνω Ελληνες στη Γαλλία»), αλλά κυρίως να προωθήσει το ελληνικό στοιχείο στο εξωτερικό. «Οι Ελληνες street artists είναι πολύ λιγότεροι από τους Γάλλους, αλλά είναι όλοι τους πολύ καλοί. Και μπορούν να κάνουν τα πάντα. Και ρεαλισμό, και abstract, και γεωμετρικά σχέδια, όλα τα στυλ. Ανάμεσα στους καλύτερους είναι ο Cacao Rocks, ο Atek, ο Billy Gee, ο Apset και τόσοι άλλοι».
Ενα από τα projects του είναι και το ντοκιμαντέρ που ετοιμάζει τα τελευταία χρόνια για τους Ελληνες street artists. Το πρώτο μέρος γυρίστηκε το 2017 και αυτές τις μέρες γυρίζει και δεύτερο για να δείξει την εξέλιξη αυτών των καλλιτεχνών πέντε χρόνια μετά. Υπολογίζει να είναι έτοιμο μέσα στην επόμενη χρονιά και να το πουλήσει σε συνδρομητικά κανάλια. Μου αναφέρει επίσης την πρόσφατη συνεργασία του με το γαλλικό κανάλι TV5 Monde. «Είχα γνωριστεί μαζί τους παλαιότερα, όταν καλλιτέχνες μου ζωγράφισαν τους τοίχους του κτιρίου της γαλλικής τηλεόρασης. Πρόσφατα αποφάσισαν να έρθουν και στην Αθήνα, για να γυρίσουν ένα επεισόδιο της εκπομπής “Sur les murs” (πάνω στους τοίχους), με παρουσιαστή τον Ρισάρ Ορλινσκί, έναν πολύ διάσημο Γάλλο γλύπτη. Σε κάθε επεισόδιο ταξιδεύουν και σε άλλη πόλη του κόσμου και μιλούν με τους γαλλόφωνους καλλιτέχνες που μένουν εκεί. Εδώ στην Αθήνα μίλησαν με έναν από τους καλύτερους της ομάδας μου, τον Cacao Rocks, που είναι Ελληνογάλλος και βάζει πολύ ελληνικό στοιχείο στη δουλειά του. Και βέβαια, έκαναν και μια τηλεοπτική περιήγηση στους ζωγραφισμένους τοίχους της πόλης».
Ο Μίκα, πάντως, έχει και άλλους τρόπους να προωθεί την Ελλάδα και τους καλλιτέχνες της. Μέσα σε όλα είναι και σύμβουλος έκδοσης του γαλλικού street art περιοδικού «Stuart Magazine». Σε κάποιο από τα προηγούμενα τεύχη του είχε κάνει αφιέρωμα στην Αθήνα και τους street artists της: «Φωτογράφισαν Γκάζι, Ψυρρή, Εξάρχεια, γωνιές της πόλης που έχουν ομορφύνει με τα graffities. Η Αθήνα τώρα είναι όπως η Νέα Υόρκη του ’80 και το Παρίσι του ’90. Συμβαίνουν σπουδαία πράγματα στην τέχνη του δρόμου και αξίζει σε αυτούς τους καλλιτέχνες να αναδειχθούν και να πληρώνονται σωστά για τη δουλειά τους».
