Γράφει Μάχη Τράτσα
Δίχως ειδικό πλαίσιο εξακολουθούν να προχωρούν οι τουριστικές επενδύσεις στην Ελλάδα. Μάλιστα, εδώ και πεντέμισι χρόνια, δηλαδή από τον Μάρτιο του 2017, οι τουριστικές υποδομές χωροθετούνται βάσει των Περιφερειακών Χωροταξικών Σχεδίων, τα οποία ωστόσο δεν έχουν όλα αναθεωρηθεί, οπότε δεν περιλαμβάνουν διάφορα σύγχρονα πρότυπα τουριστικής ανάπτυξης. Κι αυτό διότι το Συμβούλιο της Επικρατείας, το 2017 είχε ακυρώσει το πρώτο Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο (ΕΧΠ) για τον Τουρισμό του 2009, το οποίο είχε επανέλθει σε ισχύ το 2015 οπότε είχε ακυρωθεί από τους ανώτατους δικαστές το δεύτερο ΕΧΠ του 2014.
Πώς είχε επέλθει η… καραμπόλα; Το 2009 έξι περιβαλλοντικές οργανώσεις (Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης, Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Ορνιθολογική Εταιρεία, «Αρκτούρος», «Αρχέλων» και «Καλλιστώ») είχαν προσφύγει ενάντια στο πρώτο ΕΧΠ για τον τουρισμό. Η έκδοση όμως απόφασης από το ΣτΕ είχε αναβληθεί αφού το 2013 η τότε πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος είχε θεσπίσει το δεύτερο ΕΧΠ για τον τουρισμό, για το οποίο επίσης προσέφυγαν ενώπιον του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου.
Όταν δύο χρόνια αργότερα, το 2015, το δεύτερο πλαίσιο ακυρώθηκε από την Ολομέλεια του ΣτΕ, επανήλθε σε ισχύ το πρώτο ΕΧΠ του 2009, το οποίο τελικά ακυρώθηκε το 2017 με το σκεπτικό ότι ήταν παρωχημένο και δεν μπορούσε να επανέλθει.
Έτσι, τον Μάιο του 2018 υπογράφεται από τον τότε υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Γιώργο Σταθάκη η σύμβαση ανάθεσης της μελέτης για ένα νέο ΕΧΠ για τον Τουρισμό και τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους η σύμβαση ανάθεσης της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) από την τότε Γενική Γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού του ΥΠΕΝ κυρία Ειρήνη Κλαμπατσέα, με την προοπτική να ολοκληρωθεί άμεσα.
Σήμερα, τέσσερα χρόνια μετά, η μελέτη έχει περάσει από την κρίση της Επιτελικής Επιτροπής του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), οριστικοποιήθηκε η πρόταση του νέου ΕΧΠ και δόθηκε εντολή έναρξης του σταδίου εκπόνησης της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ), η οποία, εκτός απροόπτου αναμένεται ότι θα έχει παραδοθεί από τους μελετητές στο αρμόδιο επιτελείο του υπουργείου έως τα τέλη του έτους.
Σύμφωνα με το ισχύον χρονοδιάγραμμα, η χώρα θα πρέπει να αποκτήσει χωροταξικό για τον τουρισμό τον Μάρτιο του 2023. Ωστόσο, υπάρχουν διάφοροι …αστάθμητοι παράγοντες που μπορεί να καθυστερήσουν και πάλι την ολοκλήρωσή του. Καταρχάς, θα πρέπει να γίνει διαβούλευση τόσο επί του σχεδίου ΕΧΠ για τον Τουρισμό όπως και της υπό εκπόνηση ΣΜΠΕ και τυχόν παρατηρήσεις και σχόλια, αφού αξιολογηθούν και κριθούν σημαντικές, θα πρέπει να ενσωματωθούν. Στη συνέχεια το σχέδιο θα πρέπει να περάσει από την …κρίση του Κεντρικού Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕΣΥΠΟΘΑ).
Σκοπός του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό είναι η παροχή κατευθύνσεων, κανόνων και κριτηρίων για τη χωρική διάρθρωση, οργάνωση και ανάπτυξη του τουρισμού στην ελληνική επικράτεια καθώς και για τις αναγκαίες υποδομές. Επίσης, τα ΕΧΠ θέτουν τα θεμέλια για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του τουριστικού προϊόντος, την εξασφάλιση της προστασίας και της βιωσιμότητας των πόρων που ενδιαφέρουν τον τουρισμό, την ενίσχυση των πολιτικών περιφερειακής ανάπτυξης καθώς και τη διαμόρφωση ενός σαφέστερου πλαισίου κατευθύνσεων προς τον υποκείμενο σχεδιασμό, τις αδειοδοτούσες αρχές, αλλά και τις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις.
Άλλωστε, η χωροταξία και ο πολεοδομικός σχεδιασμός αποτελούν προϋπόθεση για την προστασία του αστικού και φυσικού περιβάλλοντος, αλλά και του επιχειρηματικού. Μόνο με σαφείς κανόνες θα προωθηθούν -με όρους ασφάλειας δικαίου- οι επενδύσεις, και θα περιοριστούν οι κίνδυνοι για καταπατήσεις ή οι οχλήσεις προστατευόμενων ή οικολογικά ευαίσθητων περιοχών.
