Στις δύο περιοχές η πλειοψηφία των δικαιωμάτων έρευνας ανήκει στην ExxonMobil η οποία, ύστερα από την αποχώρηση της γαλλικής ΤotalEnergies, ελέγχει το 70% των δικαιωμάτων ενώ το υπόλοιπο 30% ανήκει στην Hellenic Energy (ΕΛΠΕ).
Οι συμβάσεις μίσθωσης των δύο περιοχών είχαν κυρωθεί από τη Βουλή το 2019.
Σύμφωνα με πρόσφατη ενημέρωση από την Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ) η κοινοπραξία ExxonMobil – ΕΛΠΕ έχει υποβάλει ποσοτικά και ποιοτικά αναβαθμισμένο πρόγραμμα σεισμικών ερευνών με στόχο την ολοκλήρωση των ερευνών σε δύο αντί για τρία χρόνια, ώστε να υπάρχει σαφής εικόνα στα τέλη του 2023.
Οι σεισμικές έρευνες παρέχουν στις εταιρείες την πληροφορία που είναι απαραίτητη για να αποφασίσουν αν θα προχωρήσουν σε ερευνητική γεώτρηση, η οποία σε περιοχές όπως αυτές δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης είναι υψηλού κόστους λόγω του μεγάλου βάθους της θάλασσας.
Σύμφωνα με την ΕΔΕΥΕΠ «πρόκειται για την πιο υποσχόμενη περιοχή για την ύπαρξη μεγάλων κοιτασμάτων φυσικού αερίου αλλά και ταυτόχρονα για την λιγότερο ώριμη, όπου είναι επιτακτική η άμεση πρόσκτηση σεισμικών δεδομένων».
Την προηγούμενη εβδομάδα εκδικάστηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας αίτηση για ακύρωση της υπουργικής απόφασης περιβαλλοντικής έγκρισης του προγράμματος έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στις δύο θαλάσσιες περιοχές («Νοτιοδυτικά Κρήτης» και «Δυτικά Κρήτης»). Την προσφυγή είχαν καταθέσει το Μάιο του 2019 οι περιβαλλοντικές οργανώσεις WWF Ελλάς, Greenpeace και το Ινστιτούτο Κητολογικών Ερευνών Πέλαγος.
«Πλούσια» τα κοιτάσματα μεταξύ Πελοποννήσου – Κρήτης
«Θα έχουμε την ευκαιρία να εκτελούμε έρευνες ταυτόχρονα σε δύο περιοχές της χώρας μας. Η περιοχή η οποία έχει και τη μέγιστη σημασία και ενδιαφέρον αυτή τη στιγμή είναι τα δύο μπλοκ που βρίσκονται νοτιοδυτικά της Κρήτης και νότια της Πελοποννήσου» επισήμανε, από την πλευρά του, μιλώντας στην ΕΡΤ ο διευθύνων Σύμβουλος της Εθνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων, Αριστοφάνης Στεφάτος.
«Οι περιοχές τις οποίες ανέφερε χτες ο πρωθυπουργός στη συνέντευξή του, είναι οι 4 και 5, που είναι και τα μεγάλα νέα. Είναι αυτό που θέλαμε πάρα πολύ να γίνει» πρόσθεσε ο ίδιος.
Το χρονοδιάγραμμα
Οι γεωφυσικές έρευνες θα πραγματοποιηθούν τους προσεχείς χειμερινούς μήνες με σκοπό την ελαχιστοποίηση τυχόν περιβαλλοντικών επιπτώσεων, σύμφωνα με τα αυστηρότερα και καλύτερα διεθνή πρότυπα για την προστασία του περιβάλλοντος, όπως:
• Χρήση του πρωτοκόλλου «ήπιας εκκίνησης» για να διασφαλιστεί ότι τα θαλάσσια θηλαστικά μπορούν να απομακρυνθούν προσωρινά από την περιοχή διενέργειας των γεωφυσικών ερευνών πριν την έναρξή τους.
• Διπλασιασμός των παρατηρητών των θαλάσσιων θηλαστικών πάνω στα ερευνητικά πλοία που διενεργούν τις γεωφυσικές έρευνες για να διασφαλιστεί η προστασία των κητωδών και άλλων ειδών θαλάσσιας ζωής εντός της ζώνης ασφαλείας.
• Επέκταση της ακτίνας της ελάχιστης ζώνης ασφαλείας γύρω από το πλοίο που διενεργεί τις γεωφυσικές έρευνες σε περίπτωση εντοπισμού μεγάλων θαλάσσιων ζώων.
• Περίοδος αναμονής 30 λεπτών πριν την έναρξη και παύση κάθε εξερευνητικής δραστηριότητας.
• Παθητική ακουστική παρακολούθηση υποβρύχιων ήχων για τη μέτρηση των επιπέδων θαλάσσιου θορύβου για τον εντοπισμό θαλάσσιων θηλαστικών.
• Εφαρμογή ζώνης αποκλεισμού 1 χιλιομέτρου γύρω από τις περιοχές «Natura» καθώς και τις ιχθυοκαλλιέργειες.
• Παρακολούθηση με εναέρια μέσα των κητωδών κατά τη διάρκεια και μετά το πέρας των ερευνών.
• Πλήρης συμμόρφωση με όλους τους εφαρμοστέους κανονισμούς και οδηγίες σύμφωνα με συμβάσεις MARPOL VI και ACCOBAMS και τις κατευθύνσεις του JNCC.
Η απαρέγκλιτη τήρηση των ανωτέρω μέτρων και όλων των σχετικών διαδικασιών διασφαλίζεται από την παρουσία ανεξάρτητου παρατηρητή της ΕΔΕΥΕΠ επάνω στο ερευνητικό σκάφος. Επιπλέον, στο πλαίσιο των ερευνών δραστηριοποιείται έμπειρο εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό, το οποίο βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με τις εμπλεκόμενες τοπικές και περιφερειακές λιμενικές αρχές καθώς και με τα εμπορικά και αλιευτικά σκάφη που πλέουν πλησίον των περιοχών των ερευνών με στόχο την απρόσκοπτη εκτέλεση τόσο των ερευνητικών προγραμμάτων όσο και των καθημερινών δραστηριοτήτων στις συγκεκριμένες περιοχές.
Ο κ. Αριστοφάνης Στεφάτος, Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΔΕΥΕΠ, σχολίασε: «Θα ήθελα να ανακοινώσω με μεγάλη χαρά την πρόοδο που σημειώνουμε, με βάση το σχέδιο που είχαμε ανακοινώσει νωρίτερα μέσα στο έτος με τον Πρωθυπουργό. Οι διεθνείς επενδυτές τόσο στις συμβατικές όσο και στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ανταποκρίθηκαν πολύ θετικά σε αυτό το σχέδιο. Τον Αύγουστο καλωσορίσαμε την ExxonMobil ως νέο διαχειριστή στην Κρήτη και ο ρυθμός με τον οποίο προοδεύουμε είναι απόδειξη της άριστης συνεργασίας μας με κορυφαίες εταιρείες ενέργειας και παρόχους υπηρεσιών, όπως οι ExxonMobil, Helleniq Energy, Energean καθώς και η PGS — μια κορυφαία εταιρεία πρόσκτησης και επεξεργασίας γεωφυσικών δεδομένων παγκοσμίως.
Ο κ. Rikard Scoufias, Πρόεδρος της ΕΔΕΥΕΠ καλωσόρισε την πρόοδο και ανέφερε ότι: «Σηματοδοτεί ένα ακόμη σημαντικό ορόσημο στη στρατηγική μας για την αξιοποίηση των πόρων φυσικού αερίου της Ελλάδας και τις προσπάθειές μας να επιταχύνουμε την ενεργειακή μετάβαση σε ένα πιο βιώσιμο ενεργειακό μείγμα και να ενισχύσουμε την εφοδιαστική ασφάλεια. Το ελληνικό φυσικό αέριο μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο — όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για την υποστήριξη της ευρύτερης περιοχής και της αυξανόμενης ζήτησης της Ευρώπης για ενεργειακούς πόρους σε μια κρίσιμη στιγμή για την ενεργειακή ασφάλεια».