Γράφει Λάμπρος Καραγεώργος
Σοβαρή καθυστέρηση στην υλοποίηση του προγράμματος ηλεκτροδότησης των πλοίων από τη στεριά όταν βρίσκονται σε λιμάνια για περισσότερο από δυο ώρες (cold ironing), εμφανίζει η χώρα μας όπως προέκυψε από την ημερίδα που οργάνωσε στην Αθήνα ο Οργανισμός Λιμένος Ηρακλείου με θέμα το πρόγραμμα Electriport που αφορά στο σχέδιο ηλεκτροδότησης των πλοίων στον ΟΛΗ.
Παρουσιάζοντας το πρόγραμμα Electriport ο κ. Μηνάς Παπαδάκης, διευθύνων σύμβουλος του ΟΛΗ, που έχει κάνει σημαντικά βήματα προς το cold ironing, δημοσιοποίησε και ένα χάρτη με συστήματα ηλεκτροδότησης σε ευρωπαϊκά λιμάνια όπου ήταν εμφανής η απουσία κάθε τέτοιας δραστηριότητας σε Ελλάδας και Ιταλία σε αντίθεση με τον Βορρά και κυρίως της Σκανδιναβία. Στη Νότια Ευρώπη κάποιες εγκαταστάσεις ήταν στη Νότια Γαλλία και μία στο λιμάνι της Βαρκελώνης.
Πάντως και παγκοσμίως φαίνεται να καταγράφεται μια υστέρηση καθώς όπως ανέφερε στην ίδια ημερίδα η κα. Μαρία Δεληγιάννη γενική διευθύντρια Ανατολικής Μεσογείου της Διεθνούς Ένωσης κρουαζιέρας (CLIA) μόλις 29 λιμάνια στον κόσμο, λιγότερο του 2% διαθέτουν συστήματα cold ironing προς το παρόν και όσον αφορά την Ευρώπη υπολογίζεται ότι μέχρι το 2025 μόλις το 7% των λιμανιών της θα προσφέρει στα πλοία αυτή τη δυνατότητα. Από την άλλη πλευρά το 40% της παγκόσμιας επιβατικής χωρητικότητας κρουαζιερόπλοιων είναι ήδη εξοπλισμένο με συστήματα παράκτιας και το 2027 το ποσοστό θα φτάσει στο 66%.
Καθυστερήσεις στο θεσμικό πλαίσιο
Στη χώρα μας σημειώνονται νέες καθυστερήσεις και στο θεσμικό πλαίσιο καθώς όπως είπε ο κ. Αντώνιος Αβρανάς εκπρόσωπος Ελλάδος στη επιτροπή μεταφορών της ΕΕ το υπουργείο Ναυτιλίας τον ενημέρωσε τη προηγούμενη Παρασκευή ότι θα καθυστερήσει περαιτέρω η έκδοση του προεδρικού διατάγματος για την ηλεκτροδότηση των πλοίων επειδή πρέπει να συμπεριληφθούν και νέα δεδομένα. Αλλά όπως ανακοίνωσε ο γενικός γραμματέας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής Μανώλης Κουτουλάκης το πρόγραμμα ΝΕΑΡΧΟΣ χρηματοδότησης πράσινων νησιωτικών και λιμενικών υποδομών «επιτέλους» θα αρχίσει να υλοποιείται από το 2023.
Αδυναμίες δικτύων
Στις αιτίες της γενικότερης καθυστέρησης και διεθνώς των προγραμμάτων cold ironing θα πρέπει να εντάξουμε και τις αδυναμίες των ηλεκτρικών δικτύων να υποστηρίξουν τα λιμάνια θέμα που προβληματίζει την τσεχική προεδρία όπως είπε ο κ. Αβρανάς. Μάλιστα σημείωσε ότι η τσεχική προεδρία έχει καταθέσει πρόταση ώστε κάθε τέσσερα χρόνια να αξιολογούνται τα συστήματα παροχής ηλεκτρικής ενέργειας.
H ανάγκη για πολύ υψηλά φορτία κυρίως στα κρουαζιερόπλοια καθιστούν περίπλοκη την ηλεκτροδότηση τους. Σύμφωνα με τους ομιλητές ένα μεγάλο κρουαζιερόπλοιο απαιτεί ισχύ 10 MW για τις ώρες που θα ηλεκτροδοτείται στο λιμάνι. Σκεφτείτε, είπε ο κ. Παπαδάκης, όπως συχνά συμβαίνει να βρεθούν ταυτόχρονα δυο και τρία κρουαζιερόπλοια στο ίδιο λιμάνι τότε η απαιτούμενη ισχύς πολλαπλασιάζεται. Επίσης εκτός από την εξασφάλιση της απαιτούμενης ισχύος πρέπει να λυθούν και τα προβλήματα συμβατικότητας μεταξύ των δικτύων των πλοίων και της στεριάς.
Ποιος πουλάει την ενέργεια
Ακόμη ένα θέμα που δεν έχει λυθεί, σύμφωνα με τον κ. Παπαδάκη, είναι «ποιος πουλάει την ενέργεια». Ο φορέας διαχείρισης του λιμανιού, ο πάροχος ηλεκτρικής ενέργειας, ένας πάροχος που επιλέγεται από κάποια διαγωνιστική διαδικασία, η μήπως η κάθε ναυτιλιακή επιλέγει τον δικό της πάροχο; Και αν συμβεί αυτό ποιος αποζημιώνει το λιμάνι για την επένδυση που έκανε;. Στην περίπτωση του ΟΛΗ το ελάχιστο ύψος επένδυσης σύμφωνα με τον κ. Παπαδάκη είναι στα 15 εκατ. ευρώ για 22,5 GW το χρόνο. Η επένδυση προσαρμογής ενός πλοίου υπολογίζεται από 500.000 ευρώ (επιβατηγό) μέχρι 1.000.000 ευρώ (κρουαζιερόπλοιο).
Ξεκινάει το ΝΕΑΡΧΟΣ
Ο γενικός γραμματέας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Μανώλης Κουτουλάκης τόνισε μεταξύ άλλων στην παρέμβαση του ότι στόχος των κυβερνητικών πρωτοβουλιών είναι να εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση όλου του κύκλου θαλάσσιας μεταφοράς, δηλαδή λιμενικές υποδομές αλλά και πλοία στην κατεύθυνση μιας πράσινης ανάπτυξης.
Στο πλαίσιο αυτό προανήγγειλε ότι μετά από συνάντηση που πραγματοποιήθηκε με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ξεκινάει επιτέλους όπως είπε χαρακτηριστικά το 2023 το χρηματοδοτικό πρόγραμμα ΝΕΑΡΧΟΣ για χρηματοδότηση πράσινών επενδύσεων σε νησιά και λιμενικές υποδομές. Επίσης υπογράμμισε ότι η χώρα μας έχει λάβει σημαντικές πρωτοβουλίες για την ανανέωση του ακτοπλοϊκού στόλου.
