Του Χρήστου Γαδ
Η δίψα για μάθηση δεν γνωρίζει εμπόδια, ούτε κάμπτεται από αντιξοότητες, ακόμη κι αν βρίσκεται “εγκλωβισμένη” στα στενά όρια ενός μικρού νησιού. Ο Νίκος και η Κέλλυ, δύο παιδιά ηλικίας 13 και 12 ετών αντίστοιχα, το αποδεικνύουν περίτρανα. Παρότι η επίσημη πολιτεία φέτος ουσιαστικά τους στερεί το δικαίωμα στην εκπαίδευση, τα δύο παιδιά δεν το έχουν βάλει κάτω· με σύμμαχό τους την τεχνολογία και αρωγό τους μια ιδιωτική εταιρεία, την Algorithmics, παρακολουθούν μαθήματα προγραμματισμού και αναπτύσσουν τις ψηφιακές τους δεξιότητες, την ώρα που δεν έχουν καν γυμνάσιο να φοιτήσουν.
Η ιστορία τους -μια ιστορία αποφασιστικότητας και… κρατικής γραφειοκρατίας- εκτυλίσσεται στο απομακρυσμένο νησί της Γαύδου, όπου ζουν με την οικογένειά τους. Το ακριτικό νησί δεν διαθέτει γυμνάσιο και έτσι οι δύο μαθητές (από τους συνολικά 4 του νησιού), που έπρεπε φέτος να καθίσουν για πρώτη φορά στα θρανία του γυμνασίου, βρέθηκαν μπροστά σε ένα μέγα δίλημμα: είτε να μετακομίσουν στην Κρήτη, προκειμένου να συνεχίσουν την εκπαίδευσή τους, είτε να παραμείνουν στο νησί κινδυνεύοντας να χάσουν τη χρονιά και ναρκοθετώντας πιθανόν… και το μέλλον τους.
Δεδομένου ότι η λύση της μετακόμισης όλης της οικογένειας στην Κρήτη δεν ήταν εφικτή, για πρακτικούς και βιοποριστικούς λόγους, τα δύο παιδιά παρέμειναν στο ακριτικό νησί, προσπαθώντας παράλληλα να συνεχίσουν τις σπουδές τους.
Το αίτημά τους για ίδρυση ενός γυμνασίου στη Γαύδο απορρίφθηκε από το υπουργείο Παιδείας, το οποίο επικαλέστηκε τη δυσκολία πρόσληψης εξειδικευμένων εκπαιδευτικών στην απομακρυσμένη αυτή τοποθεσία. Της ίδιας τύχης έτυχε και το αίτημά τους για παρακολούθηση των μαθημάτων μέσω τηλεκπαίδευσης, καθώς το υπουργείο Παιδείας επικαλέστηκε ως λόγο ότι η συγκεκριμένη λύση επιτρέπεται μόνο σε ειδικές συνθήκες, όπως η πανδημία. Πρόβλημα που θα μπορούσε να επιλυθεί με μια απλή νομοθετική ρύθμιση, την οποία όμως τελικά το υπουργείο Παιδείας φαίνεται ότι δεν προώθησε, αφήνοντας μέχρι σήμερα τα δύο παιδιά εκτός δημόσιας εκπαίδευσης. Λες και δεν αποτελεί ειδική συνθήκη η ζωή σε ένα ακριτικό νησί, που αποτελεί το νοτιότερο άκρο της Ευρώπης και φυσικά το νοτιότερο σύνορο της Ελλάδας· λες και δεν αποτελεί ειδική συνθήκη η ανάγκη παροχής ίσων ευκαιριών και υποστήριξης σε παιδιά που ζουν σε απομακρυσμένες και μη προνομιούχες περιοχές, άποψη πολλάκις εκπεφρασμένη από την επίσημη Πολιτεία.
Στις αρχές του έτους, η περιπέτεια της φοίτησης του Νίκου και της Κέλλυς στο γυμνάσιο φάνηκε να φτάνει στο τέλος της, μετά την παρέμβαση και την προσωπική δέσμευση του ίδιου του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτσάκη, κατά την επίσκεψή του στο ακριτικό νησί για τον εορτασμό των Θεοφανίων. Ο πρωθυπουργός δεσμεύτηκε να δοθεί λύση στο πρόβλημα των δύο μαθητών που κινδυνεύουν να χάσουν τη χρονιά λόγω απουσιών, αφού η οικογένειά τους δεν είχε την παραμικρή δυνατότητα μετακίνησης στην Παλαιόχωρα όπου είναι εγγεγραμμένοι οι μαθητές.
Ο κ. Μητσοτάκης, προτάσσοντας τη βούληση της Πολιτείας να μην ερημώσουν τα ακριτικά νησιά από τον νεανικό πληθυσμό και τις ελάχιστες οικογένειες που έχουν παραμείνει, δεσμεύτηκε ότι θα υπάρξει κατ’ εξαίρεση ρύθμιση προκειμένου οι δύο μαθητές να μπορούν να κάνουν τις σχολικές εργασίες στο σπίτι, μέσα από τηλεκπαίδευση και να μεταβαίνουν στην έδρα του σχολείου μόνο για τις γραπτές εξετάσεις.
Τελικά, όμως, η περιπέτεια των δύο παιδιών δεν έχει τελειώσει ακόμη. Τρεις εβδομάδες μετά την υπόσχεση του πρωθυπουργού, στις 6 Ιανουαρίου, για επίλυση του θέματος, κανείς δεν έχει επικοινωνήσει ακόμη με την οικογένεια, η οποία προσπαθεί να βρει μια άκρη μόνη της.
Στο μεταξύ, όμως, ο Νίκος και η Κέλλυ, παρότι πληρώνουν βαρύ “τίμημα” για την επιλογή τους να παραμείνουν στη Γαύδο, δεν έχουν χάσει τη δίψα τους για μάθηση. Αποφασισμένοι να κυνηγήσουν το όνειρό τους και να μάθουν προγραμματισμό, ανακάλυψαν την Algorithmics, μια διεθνή διαδικτυακή σχολή προγραμματισμού, που τους βοηθά να ακολουθήσουν το πάθος τους για τον προγραμματισμό και τους Η/Υ.
Η Alforithmics Greece, κατανοώντας την ιδιαιτερότητα της κατάστασης στην οποία βρίσκονται τα δύο παιδιά, αποφάσισε να τους παρέχει διαδικτυακά μαθήματα προγραμματισμού, εντελώς δωρεάν. Υποκαθιστώντας κατά κάποιον τρόπο το κράτος, αφού κάνει αυτό που θα έπρεπε να κάνει πρωτίστως η Πολιτεία: διασφαλίζει το δικαίωμα των δύο μαθητών του ακριτικού νησιού στην εκπαίδευση.
Η Algorithmics Greece αποτελεί για τον Νικόλα και την Κέλλυ την πόρτα για την ψηφιακή εποχή που έρχεται, παρέχοντάς τους την ευκαιρία να αποκτήσουν ψηφιακές δεξιότητες και να μπουν σε μία κοινότητα 800.000 μικρών προγραμματιστών από 80 χώρες.
Η ιστορία των δύο παιδιών από τη Γαύδο αποτελεί απόδειξη της δύναμης της αποφασιστικότητας, της ανθεκτικότητας και της σημασίας της υποστήριξης της εκπαίδευσης. Παρά τις σημαντικές αντιξοότητες που αντιμετωπίζουν, καταφέρνουν να ακολουθήσουν το πάθος τους.
Η δε Algorithmics Greece αποτελεί ένα εξαιρετικό παράδειγμα του πώς η τεχνολογία και η εκπαίδευση μπορούν να έρθουν σε επαφή για να γεφυρώσουν το χάσμα μεταξύ απομακρυσμένων περιοχών και του υπόλοιπου κόσμου. Αλλά και του πώς η ιδιωτική πρωτοβουλία μπορεί να συνδράμει -αλλά μόνο να συνδράμει και όχι να αντικαταστήσει- την Πολιτεία.
Η Ελλάδα είναι ένα νησιωτικό έθνος. Αυτό αποτελεί ευλογία αλλά ταυτόχρονα και μεγάλη πρόκληση. Πρέπει όλοι να στηρίζουμε τους κατοίκους που ζουν στα ακριτικά νησιά του Αιγαίου. Η Πολιτεία έχει καθήκον να παρέχει ίσα δικαιώματα και ευκαιρίες σε όλους τους πολίτες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που ζουν σε απομακρυσμένα νησιά, για να μπορούν να ζουν με αξιοπρέπεια και ευημερία, πραγματοποιώντας τα όνειρά τους για ένα καλύτερο μέλλον.