Προσφέροντας μια πιθανή δεξαμενή αυτού του πολύτιμου πόρου για τις μελλοντικές ανθρώπινες αποστολές και δραστηριότητες στο φεγγάρι.
Τα μικροσκοπικά γυάλινα σφαιρίδια που είναι διασκορπισμένα στην επιφάνεια του φεγγαριού ενδέχεται να περιέχουν δισεκατομμύρια τόνους νερού που θα μπορούσαν να εξαχθούν και να χρησιμοποιηθούν από αστροναύτες σε μελλοντικές σεληνιακές αποστολές, λένε οι ερευνητές.
Η ανακάλυψη πιστεύεται ότι είναι μια από τις σημαντικότερες μέχρι στιγμής για τις διαστημικές υπηρεσίες που έχουν βάλει σαν στόχο να χτίσουν βάσεις στο φεγγάρι, καθώς σημαίνει ότι θα μπορούσε να υπάρχει μια εξαιρετικά προσβάσιμη πηγή όχι μόνο νερού αλλά και υδρογόνου και οξυγόνου.
«Αυτή είναι μια από τις πιο συναρπαστικές ανακαλύψεις που έχουμε κάνει», δήλωσε ο Μαχές Aνάντ, καθηγητής πλανητικής επιστήμης και εξερεύνησης στο Open University. «Με αυτό το εύρημα, οι δυνατότητες εξερεύνησης της Σελήνης με βιώσιμο τρόπο είναι καλύτερες από ποτέ».
Περισσότερο από μισό αιώνα αφότου οι άνθρωποι περπάτησαν για τελευταία φορά στο φεγγάρι, η NASA και άλλες διαστημικές υπηρεσίες προετοιμάζονται για μια επιστροφή στην Σελήη. Η αποστολή Artemis της NASA στοχεύει να φέρει την πρώτη γυναίκα και το πρώτο Αφροαμερικανό άνθρωπο στο φεγγάρι, ενώ η Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία έχει σχέδια για ένα σεληνιακό χωριό. Και οι δύο αναμένουν να αντλήσουν από σεληνιακά υλικά για να διατηρήσουν τις βάσεις τους πάνω στην σελήνη,
Ο Aνάντ και μια ομάδα Κινέζων επιστημόνων ανέλυσαν τα λεπτά γυάλινα σφαιριίδια από δείγματα σεληνιακού εδάφους που έφερε στη Γη τον Δεκέμβριο του 2020 η κινεζική αποστολή Chang’e-5. Τα σφαιρίδια, που έχουν διάμετρο λιγότερο από ένα χιλιοστό, σχηματίζονται όταν μετεωροειδή προσκρούουν στο φεγγάρι και προκαλούν βροχές λιωμένων σταγονιδίων. Αυτά στη συνέχεια στερεοποιούνται και αναμειγνύονται στη σκόνη του φεγγαριού.
Οι δοκιμές στα σφαιρίδια αυτά αποκάλυψαν ότι συνολικά περιέχουν σημαντικές ποσότητες νερού, που ανέρχονται μεταξύ 300 και 270 δισεκατομμυρίων τόνων σε ολόκληρη την επιφάνεια της Σελήνης.
«Αυτό θα ανοίξει νέους δρόμους που πολλοί από εμάς σκεφτόμαστε», είπε ο Anand. «Εάν μπορέσουμε να εξαγάμουμε το νερό και να το συμπυκνώσουμε σε σημαντικές ποσότητες, εξαρτάται από μας μετά πώς μπρούμε να τα χρησιμοποιήσουμε».
Ενδείξεις ότι το φεγγάρι μπορεί να μην είναι μια εντελώς άνυδρο έχουν προκύψει από προηγούμενες αποστολές. Στη δεκαετία του 1990, το μη επανδρωμένο σκάφος Clementine της NASA βρήκε στοιχεία για παγωμένο νερό σε βαθείς κρατήρες κοντά στους πόλους του φεγγαριού. Το 2009, το διαστημόπλοιο Chandrayaan-1 της Ινδίας εντόπισε αυτό που φαινόταν να είναι ένα λεπτό στρώμα νερού στο στρώμα της σκόνης στην επιφάνεια του φεγγαριού.
Η πιο πρόσφατη έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο Nature Geoscience, επισημαίνει τα λεπτά γυάλινα σφαιρίδια ως την πηγή αυτού του επιφανειακού νερού. Σε αντίθεση με το παγωμένο νερό που ελλοχεύει σε μόνιμα σκιασμένους κρατήρες, αυτό το νερό από τα σφαιρίδια θα είναι πολύ πιο εύκολο να εξαχθεί από ανθρώπους ή ρομπότ που εργάζονται στο φεγγάρι.
«Εχουμε ενδείξεις ότι όταν η θερμοκρασία αυτού του υλικού ξεπεράσει τους 100 C, τότε το νερό θα αρχίσει να βγαίνει και θα μπορεί να συγκομιστεί», είπε ο Aνάντ.
Το νερό φαίνεται να σχηματίζεται όταν σωματίδια υψηλής ενέργειας που ρέουν από τον ήλιο – ο λεγόμενος ηλιακός άνεμος – χτυπούν τα λιωμένα σφαιρίδια. Ο ηλιακός άνεμος περιέχει πυρήνες υδρογόνου, οι οποίοι συνδυάζονται με το οξυγόνο στα σφαιρίδια για να παράγουν νερό ή ιόντα υδροξυλίου. Το νερό στη συνέχεια κλειδώνεται στα σφαιρίδια, αλλά μπορεί να απελευθερωθεί από τη θέρμανση του υλικού.
Περαιτέρω δοκιμές στο υλικό έδειξαν ότι το νερό διαχέεται μέσα και έξω από τα σφαιρίδια σε χρονικό πλαίσιο μερικών ετών, επιβεβαιώνοντας έναν ενεργό κύκλο νερού στο φεγγάρι.
«Αυτή η μελέτη συνηγορεί στο συμπεράσμα ότι το φεγγάρι είναι πιο πλούσιο σε νερό από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως», δήλωσε ο Iαν Κρόφορντ, καθηγητής πλανητικής επιστήμης και αστροβιολογίας στο Birkbeck του Πανεπιστημίου του Λονδίνου.
