Η Ρουθ με την Σίρλεϊ, 103 κι 106 ετών αντίστοιχα, έχουν τέσσερις βασικές συμβουλές για πνευματική εγρήγορση καθώς μεγαλώνουμε.
Η αιωνόβια Ρουθ Σουίντλερ έχει απίστευτη μνήμη και μπορεί άνετα να συζητήσει όσα γίνονται στον κόσμο, κάτι που με την πάροδο των ετών, έχει εντυπωσιάσει όχι μόνο τους συγγενείς της, αλλά και αγνώστους.
«Ο γιατρός μου λατρεύει να μου μιλάει», λέει. «Μου έλεγε, “Είσαι καταπληκτική”. Κι εγώ απαντούσα, “Επειδή είμαι μεγάλη;”. Και μου έλεγε: “Όχι! Επειδή είσαι ψαγμένη”».
Αυτή την στιγμή ζει σε έναν οίκο ευγηρίας στο Κονέκτικατ και δηλώνει περήφανη για τον τρόπο με τον οποίο κατάφερε να διατηρήσει στην διαύγειά της: «Δεν μιλάω σαν ηλικιωμένη». Πιθανότατα βοηθάει το γεγονός ότι δεν θεωρεί τον εαυτό της έτσι. «Δεν αισθάνομαι ότι είμαι μεγάλη», λέει η Ρουθ, η οποία έκλεισε τα 103 της χρόνια τον Δεκέμβριο.
Η αδελφή της Σίρλεϊ Χοντς, που μένει επίσης σε οίκο ευγηρίας περίπου 800 μίλια μακριά με το αυτοκίνητο, στη Βόρεια Καρολίνα, συμφωνεί απόλυτα. «Δεν είμαι τόσο μεγάλη!» λέει η Σίρλεϊ, η οποία είναι 106 ετών. «Δεν αισθάνομαι μεγάλη, αυτή είναι η αλήθεια». Άλλωστε εξακολουθεί να ενθουσιάζεται κάθε φορά που μαθαίνει νέα πράγματα, ειδικά από τα βιβλία.
«Δεν έλυσα ποτέ σταυρόλεξα», προσθέτει, αλλά «πάντα διάβαζα πολύ. Αυτό είναι το καλύτερο πράγμα για το μυαλό σου».
Και οι δυο αιωνόβιες αδελφές έχουν τέσσερις βασικές συμβουλές για να παραμένουμε σε εγρήγορση καθώς μεγαλώνουμε:
1. Εργασία
Η Ρουθ Σουίντλερ «λάτρευε να δουλεύει», όπως λέει. Ήταν ερασιτέχνης ηθοποιός σε τοπικές θεατρικές παραστάσεις και παρέμενε «πολύ ενεργή» τόσο στη συναγωγή της όσο και σε διάφορες εβραϊκές οργανώσεις.
«Όχι ότι είμαι τόσο θρησκευόμενη», σημειώνει. «Αλλά έχω επίγνωση ότι είμαι Εβραία και μου αρέσει να συμμετέχω». Κάποτε, στο πλαίσιο μιας ομάδας μελέτης, διάβασε την εβραϊκή Βίβλο μέσα σε έξι μήνες.
Όταν τα δύο παιδιά της μεγάλωσαν, η Σίρλεϊ Χοντς βρήκε δουλειά πλήρους απασχόλησης ως βοηθός καθηγητή και βοηθός δασκάλου. Έμεινε σχεδόν 20 χρόνια και συνταξιοδοτήθηκε σε ηλικία 70 ετών. «Μου άρεσε πολύ να εργάζομαι στο γυμνάσιο», λέει.
Ένα τεστ καταλληλότητας είχε δείξει ότι θα μπορούσε να γίνει η ίδια δασκάλα. Αυτό θα ήταν συναρπαστικό. Θα την ενθουσίαζε επίσης να γίνει δημοσιογράφος, λέει, αφού «πάντα μου άρεσε να παίρνω συνεντεύξεις από ανθρώπους». Τώρα αξιοποιεί αυτές τις δεξιότητες γνωρίζοντας τους άλλους ενοίκους της μονάδας υποστηριζόμενης διαβίωσης.
Αν είστε αρκετά τυχεροί ώστε να έχετε μια δουλειά που σας αρέσει, αγκαλιάστε την, λέει: Το να είστε απορροφημένοι σε αυτό που κάνετε «είναι πολύ σημαντικό».
Είναι ικανοποιητικό να «αξιοποιείτε πλήρως τα ταλέντα σας», λέει, και «κάνει τη ζωή πολύ πιο ευχάριστη».
2. Σχέσεις ζωής
Οι δυο αδελφές τονίζουν επίσης τη σημασία της οικογένειας και ενός καλού γάμου: «Δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο», λέει η Ρουθ Σουίντλερ. «Είναι τόσο υπέροχο να αγαπάς και να αγαπιέσαι».
«Ήμουν πολύ τυχερή. Ο σύζυγός μου ήταν εύκολος και τα πηγαίναμε καλά», λέει η Σίρλεϊ Χοντς. Μέχρι τον θάνατό του, είχαν «μια υπέροχη σχέση».
«Οι άνθρωποι με τους οποίους περιβάλλεσαι, φίλοι, συγγενείς, οικογένεια», προσθέτει, έχουν μια τεράστια επίδραση πάνω σου. «Αυτό είναι που θα θυμάσαι περισσότερο».
Παρόλο που και ο σύζυγος της Ρουθ έχει φύγει από τη ζωή, άλλες στενές σχέσεις που έχει καλλιεργήσει διαρκούν δεκαετίες. «Μου αρέσει να έχω φίλους. Αγαπώ τους ανθρώπους». Ο πρώην πρόεδρος της κοινότητάς της εξακολουθεί να την επισκέπτεται, λέει, όπως και ο ραβίνος.
Η περιέργεια κρατά το μυαλό ενεργό και απασχολημένο, τονίζει η Σίρλεϊ. «Μερικοί άνθρωποι δεν ενδιαφέρονται για κανέναν άλλον εκτός από τον εαυτό τους», και εκείνη δεν είναι έτσι. «Πάντα με ενδιέφερε τόσο πολύ να ακούω τις ιστορίες των άλλων. Είναι γεμάτοι εκπλήξεις».
«Στον κόσμο αρέσει να μιλούν για τον εαυτό τους», προσθέτει. «Απλά δώστε τους την ευκαιρία να ανοιχτούν και να θυμάστε αυτά που σας λένε».
3. Συνεχής μάθηση
Το είδος ψυχαγωγίας που προτιμά η Ρουθ Σουίντλερ την τροφοδοτεί με ιδέες. Όταν ήταν νεότερη, της άρεσε να πηγαίνει στο θέατρο με τους φίλους της. «Βλέπαμε υπέροχα θεατρικά έργα!».
Σήμερα, λέει, «δεν βλέπω τηλεόραση, εκτός από ειδήσεις». Η αγαπημένη της τηλεοπτική εκπομπή είναι το «60 Minutes» στο CBS. Και «λατρεύω το διάβασμα!», λέει. «Αυτό είναι το πάθος μου».
«Οι ηλικιωμένοι μπορεί να κλειστούν στον εαυτό τους, όταν έχουν ασθένειες και τέτοια. Αυτό μπορεί να κάνει δύσκολο το να έχεις ανοιχτό μυαλό», σημειώνει η Σίρλεϊ Χοντς.
Η δίψα για γνώση την οδήγησε να παρακολουθήσει μαθήματα στο τοπικό κολέγιο μόλις συνταξιοδοτήθηκε. Αν και έπρεπε να καθίσει στην πρώτη σειρά για να μπορεί να βλέπει και να ακούει τον καθηγητή, πήρε άριστα το μάθημα.
Η τέχνη και η λογοτεχνία διεύρυναν επίσης τους ορίζοντές της. «Έχω μερικά υπέροχα βιβλία», λέει. Πρόσφατα, άκουγε audiobooks για ελέφαντες, τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης και την Αμερικανίδα τραγουδίστρια όπερας Jessye Norman. «Είναι αρκετά διαφορετικά από το υπόβαθρό μου», και αυτό κάνει το περιεχόμενο συναρπαστικό: «Υπάρχουν πάντα τόσα πολλά να μάθω!».
4. Εκτιμώντας όσα έχεις
Η Σίρλεϊ Χοντς δεν είχε ποτέ την ευκαιρία να πάει στο κολέγιο όταν ήταν νέα. Αυτό είναι ένα από τα λίγα που έχει μετανιώσει. Με την αδελφή της ήταν οι μικρότερες από οκτώ παιδιά σε ένα μικρό διαμέρισμα- οι γονείς τους ήταν μετανάστες που με το ζόρι τα έβγαζαν πέρα. «Έπρεπε να είμαστε προσεκτικοί επειδή ήμασταν πολλοί», λέει.
Παρόλα αυτά, αναγνωρίζει ότι «δεν μπορείς να τα έχεις όλα». Και «όταν έχεις τα σημαντικά πράγματα στη ζωή, πρέπει να το συνειδητοποιείς».
«Το μυστικό μου; Είμαι τυχερός άνθρωπος. Αν και είχα ασθένειες και προβλήματα, τα ξεπέρασα», λέει. «Έχω καλή υγεία και νιώθω ευγνώμων για μια υπέροχη ζωή. Αυτό με στηρίζει και με κρατάει σε εγρήγορση».
Αυτές τις μέρες, η Ρουθ Σουίντλερ δεν μπορεί να ταξιδέψει. Αν και συνήθιζε να περπατάει αρκετά χιλιόμετρα κάθε μέρα, η κινητικότητά της είναι πλέον αρκετά περιορισμένη οπότε δεν μπορεί να βγαίνει συχνά έξω και εύχεται το σώμα της να ήταν τόσο δυνατό όσο και το μυαλό της.
Ωστόσο δηλώνει ευγνώμων για ό,τι έχει. «Ευτυχώς, μπορώ ακόμα να διαβάζω», λέει, «και διαβάζω υπέροχα πράγματα».
Η Σίρλεϊ έχει την ίδια γνώμη. Αν θέλετε να ζήσετε για πολύ καιρό σε καλή κατάσταση, «η καλή διάθεση δεν βλάπτει», επισημαίνει. «Είμαι ικανοποιημένη. Νιώθω ευλογία».