Ο υπερθυρεοειδισμός είναι ένας υπερδραστήριος θυρεοειδής αδένας που παράγει πάρα πολύ θυρεοειδική ορμόνη. Ενώ ο υποθυρεοειδισμός είναι ένας υπολειτουργικός θυρεοειδής αδένας που παράγει πολύ λίγη θυρεοειδική ορμόνη. Ο υποθυρεοειδισμός είναι πιο συχνός από τον υπερθυρεοειδισμό.
Ο θυρεοειδής βρίσκεται στο μπροστινό μέρος του λαιμού κάτω από τις φωνητικές χορδές. Ρυθμίζει πολλές λειτουργίες του σώματος απελευθερώνοντας τη σωστή ποσότητα θυρεοειδικών ορμονών.
Ο θυρεοειδής παράγει δύο ορμόνες: Τριιωδοθυρονίνη (Τ3) και τετραιωδοθυρονίνη (Τ4). Αυτές οι ορμόνες ρυθμίζουν τη θερμοκρασία του σώματος, τον καρδιακό παλμό, το μεταβολισμό, τη λειτουργία του εγκεφάλου και των οργάνων, καθώς και την αύξηση και την ανάπτυξη.
Ο θυρεοειδής ρυθμίζεται από την υπόφυση στον εγκέφαλο. Ο αδένας αυτός παράγει μια ορμόνη που ονομάζεται θυρεοειδοτρόπος ορμόνη (TSH) για να πει στον θυρεοειδή να παράγει περισσότερη Τ3 και Τ4. Όταν οποιοδήποτε τμήμα αυτού του συστήματος έχει υποστεί βλάβη ή δυσλειτουργία, ο θυρεοειδής μπορεί να παράγει είτε πολύ λίγη είτε πάρα πολύ Τ3 και Τ4.
Συμπτώματα υποθυρεοειδισμού
Επειδή οι θυρεοειδικές ορμόνες ρυθμίζουν το μεταβολισμό σας, η υπολειτουργία του θυρεοειδούς επιβραδύνει τις διεργασίες του σώματός σας και αυτό προκαλεί ένα ευρύ φάσμα συμπτωμάτων, όπως:
- Αίσθημα κόπωσης και υποτονικότητας
- Χαμηλότερος καρδιακός ρυθμός
- Αίσθημα κρύου ακόμη και όταν οι άνθρωποι γύρω σας είναι ζεστοί
- Αύξηση του σωματικού βάρους
- Πρησμένα χέρια και πρόσωπο
- Κουράζεστε εύκολα με την άσκηση
- Δυσκοιλιότητα
- Σύγχυση ή δυσκολία εστίασης
- Ακανόνιστες περίοδοι
Μπορεί επίσης να είναι δύσκολη η σύλληψη και ο κίνδυνος αποβολής είναι υψηλότερος για τα άτομα με υπολειτουργικό θυρεοειδή. Ο υποθυρεοειδισμός μπορεί ακόμη να προκαλέσει στυτική δυσλειτουργία, δυσκολία στην εκσπερμάτιση και μειωμένη σεξουαλική ορμή.
Συμπτώματα υπερθυρεοειδισμού
Όταν έχετε υπερδραστήριο θυρεοειδή, το σώμα σας και οι διεργασίες του επιταχύνονται. Πολλά από τα συμπτώματα είναι τα αντίθετα από τα συμπτώματα του υποθυρεοειδισμού, όπως:
- Αισθάνεστε περισσότερη ζέστη από ό,τι είναι τυπικό για το περιβάλλον
- Γρηγορότερος ή ακανόνιστος καρδιακός παλμός
- Υψηλή αρτηριακή πίεση
- Ασυνήθιστα λείο δέρμα και μαλακά νύχια
- Διάρροια ή συχνές κινήσεις του εντέρου
Αρχικά, ο υπερθυρεοειδισμός μπορεί να σας δώσει επιπλέον ενέργεια, αλλά το σώμα δεν είναι προορισμένο να διατηρεί αυτόν τον γρήγορο ρυθμό, οπότε τελικά επέρχεται κόπωση.
Αιτίες υποθυρεοειδισμού
Οι πιθανές αιτίες του υποθυρεοειδισμού περιλαμβάνουν:
Αυτοάνοσα νοσήματα: Hashimoto και ατροφική θυρεοειδίτιδα. Είναι οι πιο συχνές αιτίες υπολειτουργίας του θυρεοειδούς.
Χειρουργική αφαίρεση: Μερικές φορές αφαιρείται ολόκληρος ή μέρος του θυρεοειδούς αδένα ως θεραπεία για καρκίνο του θυρεοειδούς, όζους του θυρεοειδούς ή τη νόσο του Graves.
Θεραπεία με ακτινοβολία: Αυτή η θεραπεία για ορισμένους καρκίνους, τη νόσο Graves και τους όζους του θυρεοειδούς μπορεί να βλάψει τον θυρεοειδή αδένα και να μειώσει τη λειτουργία του.
Συγγενές πρόβλημα: Σπάνια, ένα μωρό γεννιέται με μερικό ή ελλιπή θυρεοειδή αδένα ή άλλες ανωμαλίες που επηρεάζουν τη λειτουργία του θυρεοειδούς.
Θυρεοειδίτιδα: Πρόκειται για φλεγμονή του θυρεοειδούς που προκαλείται από ιογενή λοίμωξη ή ατροφική θυρεοειδίτιδα.
Μη φυσιολογικά επίπεδα ιωδίου: Το ιώδιο είναι ένα κρίσιμο συστατικό των θυρεοειδικών ορμονών, οπότε αν το σώμα σας δεν λαμβάνει αρκετό από τις τροφές που τρώτε, δεν μπορεί να διατηρήσει τις θυρεοειδικές ορμόνες σε ισορροπία.
Βλάβη της υπόφυσης: Εάν έχει υποστεί βλάβη από όγκο, ακτινοθεραπεία ή χειρουργική επέμβαση, ο έλεγχος του θυρεοειδούς από την υπόφυση μπορεί να διαταραχθεί και να οδηγήσει σε ανεπάρκεια θυρεοειδικών ορμονών.
Σπάνιες διαταραχές: Αυτές περιλαμβάνουν την αμυλοείδωση, τη σαρκοείδωση και την αιμοχρωμάτωση. Καθεμία από αυτές εναποθέτει στον θυρεοειδή ουσίες που δεν θα έπρεπε να βρίσκονται εκεί και ως αποτέλεσμα μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία του.
Αιτίες υπερθυρεοειδισμού
Ο υπερδραστήριος θυρεοειδής έχει λιγότερες πιθανές αιτίες. Μπορεί να εμφανίζεται σε οικογένειες. Άλλες αιτίες περιλαμβάνουν:
Αυτοάνοσα νοσήματα: Η νόσος
- Graves βρίσκεται πίσω από το 70% των περιπτώσεων υπερδραστήριου θυρεοειδούς. Η βλάβη του θυρεοειδούς προκαλείται από αντισώματα που ενεργοποιούν χρόνια τον θυρεοειδή και οδηγούν σε υπερπαραγωγή ορμονών.
- Οζίδια: Οι μη φυσιολογικές αναπτύξεις των ιστών του θυρεοειδούς μπορεί να οδηγήσουν σε υπερβολική έκκριση ορμονών.
- Θυρεοειδίτιδα: Όταν η θυρεοειδίτιδα πρωτοεμφανίζεται, μπορεί να προκαλέσει την απελευθέρωση όλων των ορμονών που έχει παράγει ο θυρεοειδής, οδηγώντας σε προσωρινό υπερθυρεοειδισμό.
- Υπερβολική φαρμακευτική αγωγή: Εάν παίρνετε πάρα πολλά φάρμακα θυρεοειδικών ορμονών για τον υποθυρεοειδισμό, μπορεί να οδηγήσει σε υπερθυρεοειδισμό.
- Μη φυσιολογικά επίπεδα ιωδίου: Εάν έχετε έλλειψη ιωδίου και αυξήσετε ξαφνικά την πρόσληψή του, μπορεί να αναπτύξετε προσωρινό υπερθυρεοειδισμό, ενώ ο οργανισμός σας προσαρμόζεται στην αλλαγή.