Η κλαδική συλλογική σύμβαση εργασίας 2023 – 2025 των εργαζομένων στην εστίαση

Γράφει Παλαιολόγος Ι. Λιάζος

1.1.      Εισαγωγή – Υποχρέωση ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ

Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ Β’ 3942/17.6.2023 η απόφαση 58993/17.6.2023 για την  κήρυξη γενικώς υποχρεωτικής της από 12.6.2023 Σ.Σ.Ε. «Για τους όρους αμοιβής και εργασίας του προσωπικού των πάσης φύσεως τουριστικών και επισιτιστικών καταστημάτων όλης της χώρας».

Η απόφαση αναφέρει :

“Κηρύσσουμε γενικώς υποχρεωτική την από 12.6.2023 Σ.Σ.Ε. «Για τους όρους αμοιβής και εργασίας του προσωπικού των πάσης φύσεως τουριστικών και επισιτιστικών καταστημάτων όλης της χώρας», με Π.Κ. 11/13.6.2023, για όλους τους εργοδότες και εργαζομένους του κλάδου, που αυτή αφορά.”

Ευνόητο είναι ότι εντός 15 ημερών, από 17.6.2023, πρέπει να υποβληθεί στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ο Ε4 Τροποποιητικός αποδοχών, ήτοι 22.7.2023.

1.2.      Ποιους και από πότε δεσμεύει;

1.2.1.  Ισχύς δέσμευσης

Αυτό σημαίνει ότι δεσμεύει, από 17.6.2023, όλους τους εργοδότες και εργαζόμενους που υπάγονται στις ρυθμίσεις της ΣΣΕ, στα τουριστικά και επισιτιστικά καταστήματα όλης της χώρας.

1.2.2.  Καταστήματα και ειδικότητες εργαζομένων που δεσμεύει

Ειδικότερα, δεσμεύει το προσωπικό των παρακάτω επιχειρήσεων:

Και τις παρακάτω ειδικότητες:

1.1.1.  Επισημάνσεις

Σε οποιαδήποτε κατηγορία καταστήματος, για να υπάρξει θέση βοηθού μπάρμαν ή βοηθού σερβιτόρου πρέπει απαραίτητα να εργάζεται σε αυτό μπάρμαν ή σερβιτόρος διαφορετικά οι βοηθοί θα λαμβάνουν τον αντίστοιχο μισθό αυτών (μπάρμαν και σερβιτόρου).

Επισημαίνεται ότι, μπάρμαν είναι ο μισθωτός εκείνος, ο οποίος ως βασική απασχόληση έχει την μέριμνα και φροντίδα για τον έγκαιρο εφοδιασμό του μπαρ με τα εκάστοτε αναγκαία ποτά (μπύρες κλπ) και μεζέδες κ.λπ., τα οποία σερβίρει στους ορθίους ή τους καθημένους έμπροσθεν του Μπαρ πελάτες καθώς και στους σερβιτόρους του καταστήματος για περαιτέρω διάθεση σε πελάτες.

1.2.      Βασικοί μηνιαίοι μισθοί

Οι βασικοί μηνιαίοι μισθοί των εργαζομένων των περιπτώσεων I και II, ορίζονται όπως ο πίνακας που ακολουθεί:

Επισημάνσεις

Για την εφαρμογή της ΣΣΕ επισημαίνονται τα παρακάτω:

1. Για την ασφάλιση έχουν εφαρμογή και οι διατάξεις περί τεκμαρτών ημερομισθίων, όπως καθορίστηκαν με σχετική εγκύκλιο του ΕΦΚΑ.
2. Οι βασικοί μηνιαίοι μισθοί μετά των επιδομάτων και προσαυξήσεων ισχύουν και για τους εκτάκτως προσλαμβανόμενους μισθωτούς, οι οποίοι προσλαμβάνονται

• για εργασία την ημέρα ανάπαυσης άλλου εργαζόμενου ή
• για όλως έκτακτη απασχόληση, (πρώην εξτρατζής ή ρεπατζής) οιασδήποτε ειδικότητος των καταστημάτων των περ. I και II της παρούσας.

Αυτοί λαμβάνουν την αναλογία των πραγματοποιηθέντων ημερομισθίων κατά μήνα.

Στο ημερομίσθιο συμπεριλαμβάνονται όλες οι προσαυξήσεις για τυχόν εργασία την Κυριακή ή σε εορτή καθώς και νυκτερινές ώρες.

• Στον καθαριστή των καταστημάτων της περίπτωσης ii χορηγούνται όσα επιδόματα δικαιούται ο λαντζέρης των ίδιων καταστημάτων.

1. Η προϋπηρεσία όλων των εργαζομένων της περίπτωσης 1 των σερβιτόρων και βοηθών σερβιτόρων συμπεριλαμβανομένων, για τον υπολογισμό του επιδόματος πολυετούς υπηρεσίας εξευρίσκεται με βάση τα προβλεπόμενα, από την κείμενη νομοθεσία, νόμιμα στοιχεία.
2. Το πτυχίο (αποδεικτικό) τουριστικής εκπαίδευσης των εργαζομένων είναι προϋπόθεση για την καταβολή του επιδόματος τουριστικής εκπαίδευσης, εφ’ όσον αποδεδειγμένα το γνωστοποιεί ο εργαζόμενος στον εργοδότη.

Η γνωστοποίηση αποδεικνύεται με σχετική βεβαίωση και σφραγίδα του εργοδότη σε ακριβές αντίγραφο του γνωστοποιημένου πτυχίου, ή με αποδεικτικό επίδοσης δικαστικού επιμελητή.

2012. Για τα επιδόματα εορτών Χριστουγέννων και Πάσχα, ισχύουν τα προβλεπόμενα στην ΚΥΑ 19040/1981 και σύμφωνα με το προσάρτημα που έχει τεθεί στην ΕΓΣΣΕ 2010-2012.

• Το επίδομα αδείας χορηγείται σύμφωνα με τον ν. 4504/1966 (άρθρο 3 παρ.16.).

Εκτός από τις αποδοχές αδείας οι μισθωτοί δικαιούνται να λάβουν και «Επίδομα αδείας». Το δικαίωμα λήψης επιδόματος αδείας, αποτελεί συνακόλουθο του δικαιώματος λήψης κανονικής αδείας και υπολογίζεται όπως και οι αποδοχές αδείας, είναι δηλαδή ίσες προς το σύνολο των αποδοχών αδείας με τον περιορισμό ότι δεν μπορεί να υπερβεί, για όσους μεν αμείβονται με μισθό, τον μισό μισθό, για όσους δε αμείβονται με ημερομίσθιο ή ωρομίσθιο ή ποσοστά, τα 13 ημερομίσθια.

• Ο μισθωτός που θεμελιώνει δικαίωμα κανονικής άδειας αναψυχής, αυτούσιας ή σε χρήμα δικαιούται να λάβει και το επίδομα άδειας, το οποίο αποτελεί τακτικές αποδοχές του, υπολογίζεται με τον ίδιο τρόπο που υπολογίζονται και αποδοχές άδειας και υπόκειται στους ίδιους κανόνες με αυτές.

Το επίδομα άδειας ισούται με το σύνολο των πράγματι καταβαλλόμενων τακτικών συνήθων αποδοχών της άδειας, με τον περιορισμό ότι δεν μπορεί να υπερβαίνει τις αποδοχές 15 ημερών γι’ αυτούς που αμείβονται με μηνιαίο μισθό και 13 ημερών γι’ αυτούς που αμείβονται με ημερομίσθιο ή κατά μονάδα εργασίας ή με ποσοστά ή και με άλλο τρόπο.

Το αντίστοιχο επίδομα αδείας προκαταβάλλεται κατά τη λήψη της άδειας αναψυχής ή τμήματος αυτής μαζί με τις αποδοχές αδείας.

1.1.      Εφαρμογή της ΣΣΕ σε συνδυασμό με κατώτατο μισθό ή ημερομίσθιο

1.1.1.  Γενικά – όρος ΣΣΕ να μην υπολείπεται του κατώτατου μισθού

Η ΣΣΕ μεταξύ άλλων προβλέπει ότι οι μικτές αποδοχές των εργαζομένων που υπάγονται στην παρούσα δεν θα υπολείπονται του καθορισμένου εκάστοτε κατώτατου μισθού είτε μέσω της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας (ΕΓΣΣΕ) είτε με άλλον τρόπο, (π.χ. ΥΑ). [ΣΣ Εν προκειμένω ο κατώτατος μισθός ή ημερομίσθιο που ορίζει ο ν. 4172/2013]

Η σύγκριση δεν θα γίνει με τον βασικό μισθό και τον κατώτατο μισθό ή την αναγωγή του κατώτατου ημερομισθίου σε μηνιαίο μισθό αλλά με την προσθήκη των επιδομάτων, τα οποία προστίθενται στον βασικό και αυξάνουν τις αποδοχές.

Στην ΣΣΕ καθορίζονται μηνιαίοι μισθοί για όλες τις ειδικότητες, ανεξαρτήτως αν οι υπαγόμενοι μισθωτοί έχουν την ιδιότητα υπαλλήλου ή εργατοτεχνίτη.

Στα ισχύοντα όμως νομοθετημένα κατώτατα όρια (που αποτελούν για όλους του μισθωτούς το ελάχιστο ποσόν αμοιβής) γίνεται  διάκριση μεταξύ υπαλλήλων και εργατοτεχνιτών.

• Αν δεν υπάρχουν επιδόματα στις περιπτώσεις αυτές, τότε ο μισθός αυτόματα προσαρμόζεται στον κατώτατο νομοθετημένο μισθό.
• Αν υπάρχουν επιδόματα, τότε συγκρίνουμε το σύνολο του μισθού βάσει της ΣΣΕ των επισιτιστικών επιχειρήσεων και του κατώτατου μισθού υπαλλήλου ή εργάτη.
• Ειδικότερα έχουμε:
• Για τις ειδικότητες υπάλληλου θα ληφθεί σήμερα ο κατώτατος μισθός των 780,00€ και
• Για τις ειδικότητες εργατοτεχνίτη θα ληφθεί υπόψη το ποσό των 905,24€, δηλ. το κατώτατο ημερομίσθιο 34,84 € Χ 26.

Προς τα ποσά αυτά πρέπει να συγκρίνεται το συνολικώς οφειλόμενο βάσει της ΣΣΕ των Επισιτιστικών Καταστημάτων ποσόν, που συγκεντρώνει ο υπάλληλος κατά την ιδιότητα ή ο εργατοτεχνίτης κατά την ιδιότητα μισθωτός που αναφέρεται στην ΣΣΕ.

Εργατοτεχνίτες θεωρούνται π.χ. ο Λαντζέρης, ο Ψήστης και ο Καθαριστής των καταστημάτων του ΚΕΦ. Α΄ και Β΄ της ΣΣΕ.

Για την αναγωγή του ημερομισθίου σε μηνιαίο μισθό, πολλαπλασιάζεται το ημερομίσθιο επί 26. Σχετική και η ΑΠ 550/2008.

Ο αριθμός 26 προκύπτει από την σχέση:

Από τα προαναφερθέντα προκύπτει ότι για κάθε εργαζόμενο χωριστά θα γίνει η σύγκριση ανάλογα με την ειδικότητα και τα ιδιαίτερα στοιχεία του καθενός ήτοι γάμος, πολυετής υπηρεσία, προϋπηρεσία, ανθυγιεινό  κλπ

Σχόλια – Παρατηρήσεις στην εφαρμογή της ΣΣΕ για την περίπτωση Ι

Από την παραπάνω εφαρμογή προκύπτει ότι:

1. Αν είναι δικαιούχοι επιδόματος τουριστικής εκπαίδευσης, οι ειδικότητες Μάγειρος Β’, Μάγειρος Γ’, Μπουφετζής, Μπάρμαν, Σερβιτόροι έχουν την υπαλληλική ιδιότητα και κατά συνέπεια η σύγκριση γίνεται με το ποσό των 780€ πλέον τυχόν προϋπηρεσία.
2. Αν υπάρχουν οι προϋποθέσεις εποχικότητας δεν έχουμε θέμα απόκλισης από τον κατώτατο μισθό ή την αναγωγή στην περίπτωση των εργατοτεχνιτών ακόμα και στους άγαμους πολύ περισσότερο στους έγγαμους, χρειάζονται κάποιες διορθώσεις δεκαδικών, όπως πχ αποθηκάριος.

• Προσοχή!!!!! Στην περίπτωση μη εποχικών επιχειρήσεων εκεί επί αγάμων σε κάποιες ειδικότητες θα γίνει εφαρμογή του κατώτατου ημερομισθίου με αναγωγή σε μισθό.

1.1.1.  Σύγκριση καταστημάτων περιπτώσεως ΙI

Καταστήματα περιπτώσεως II

1.1.1.  Σχόλια – Παρατηρήσεις στην εφαρμογή της ΣΣΕ για την περίπτωση ΙΙ

Από την παραπάνω εφαρμογή προκύπτει ότι:

Θα εφαρμοστεί ο κατώτατος μισθός επί αγάμων μπουφετζή, ψήστη, λαντζέρη κλπ

1.2.      Διάφορες διατάξεις (5νθήμερο –  Αργίες – τρόπος αμοιβής εργασίας Κυριακής κλπ)

1.2.1.  Καθιέρωση αργίας

Καθιερώνεται, πέραν των μέχρι τώρα προβλεπομένων αργιών, ως εξαιρέσιμη ημέρα η Καθαρά Δευτέρα.

Για τις παραπάνω αργίες, όσοι μισθωτοί εργασθούν θα καταβάλλεται προσαύξηση επί του νομίμου ημερομισθίου τους κατά 75%.

1.2.2.  Καθιέρωση πενθήμερη εβδομαδιαία εργασία με 40 ώρες εργασίας και δύο ημέρες ανάπαυσης 

1. Καθιερώνεται πενθήμερη εβδομαδιαία εργασία με 40 ώρες εργασίας και δύο ημέρες ανάπαυσης σε όλα τα καταστήματα.
2. Οι μισθωτοί που υπάγονται στην εν λόγω ΣΣΕ, εάν εργαστούν σε ημέρες ανάπαυσης τους, λαμβάνουν πρόσθετη αμοιβή και συγκεκριμένα αποζημίωση ίση με ένα ημερομίσθιο για κάθε ημέρα ανάπαυσης που εργάστηκαν, το οποίο θα καταβάλλεται προσαυξημένο κατά 75%, εφόσον η απασχόληση σε ημέρα ανάπαυσης λάβει χώρα καθ’ ημέρα Κυριακή ή σε ημέρα θεσμοθετημένης από την εργατική νομοθεσία αργίας.

• Η απασχόληση σε ημέρες ανάπαυσης, εφόσον προκύψει και πραγματοποιηθεί, αυξάνει τις μηνιαίες αποδοχές και το οφειλόμενο ασφαλιστικό ημερομίσθιο των εργασθέντων, κατά τα παραπάνω, εργαζομένων και λειτουργεί υπέρ αυτών.

Σε καμία λοιπόν περίπτωση η τυχόν εργασία τους κατά τις ημέρες αυτές δεν δύναται να θεωρηθεί απλή (μεμονωμένη) ή κατά σύστημα παράβαση του συστήματος της πενθήμερης εργασίας -το οποίο εξακολουθεί να ισχύει– αφού όποτε αυτή πραγματοποιείται αυτό γίνεται λόγω:

• εποχικότητας και
• αυξημένου φόρτου εργασίας των καταστημάτων που υπάγονται στην παρούσα και
• όχι από πρόθεση, επιθυμία ή συμφωνία των μερών περί μη τήρησης του συμπεφωνημένου πενθημέρου.

1. Η προσαύξηση των αποδοχών σε περίπτωση εργασίας άνω των 48 ωρών εβδομαδιαίως ανέρχεται σε ποσοστό 20% επί του καταβαλλόμενου ωρομισθίου.

1.2.3.  Λοιπά θέματα

Θεσμός του μαιτρ

Για να διατηρηθεί ο θεσμός του μαιτρ στα καταστήματα πολυτελείας κέντρα διασκέδασης και καταστήματα Α’ κατηγορίας, πρέπει να απασχολούνται σε όλες τις κατηγορίες των καταστημάτων αυτών (δηλ. καταστήματα πολυτελείας, κέντρα διασκέδασης και Καταστήματα Α’ κατηγορίας) και όχι μόνο στα καταστήματα Α’ κατηγορίας ένδεκα σερβιτόροι, στους οποίους δεν περιλαμβάνονται οι μαιτρ και ότι για κάθε 11 σερβιτόρους, μπορεί να απασχολείται ένας μαιτρ.

Διαβάθμιση των κατηγοριών των μαγείρων

Η διαβάθμιση των κατηγοριών των μαγείρων-μαγειρισσών από την Γ’ στην Β’ και από την Β’ στην Α’ Κατηγορία θα γίνεται μετά από 7ετή συνολική προϋπηρεσία σε οποιονδήποτε εργοδότη, η οποία θα αποδεικνύεται από την/τις σχετικές ασφαλιστικές βεβαιώσεις. Στα καταστήματα πολυτελείας, που απασχολούν ένα Μάγειρα, αυτός θα θεωρείται και θα αμείβεται σαν Α’ Μάγειρας.

Διάλλειμα

Το διάλειμμα που λαμβάνεται για ανάπαυση και φαγητό θα χορηγείται μέσα στον εργάσιμο χρόνο, λαμβάνοντας όμως υπόψη για τη συγκεκριμένη ώρα πραγματοποίησης του τις ανάγκες της επιχείρησης.

Παροχή τροφής

Σε όλο το προσωπικό της περίπτωσης I παρέχεται, πέραν του μισθού, υποχρεωτικώς τροφή με άρτο (γεύμα ή δείπνο) από τα σερβιριζόμενα από τον κατάλογο του καταστήματος είδη. Αυτή πρέπει να είναι επαρκής και καθαρή, χορηγείται δε δύο φορές κατά τον χρόνο της εργασίας εντός του 24ώρου, εφ’ όσον η εργασία αυτών διαρκεί πέραν των οκτώ ωρών, άλλως άπαξ. Σε περίπτωση που κάποια καταστήματα δεν παρέχουν τροφή στο προσωπικό τους, για οιονδήποτε λόγο, θα καταβάλλουν στο προσωπικό την αξία της ως άνω τροφής υπολογιζομένης εκάστοτε στην τιμή κόστους αγοράς του καταστήματος.

Διάφορα

Απαγορεύεται στους εργοδότες που υπάγονται στην παρούσα να απασχολούν σερβιτόρους σε εργασίες καθαρίσματος υαλοπινάκων, αφοδευτηρίων, σαρώματος και σφουγγαρίσματος πλατειών και δαπέδων.

Για τους υπαγόμενους στην παρούσα (περίπτωση I και II) έχουν εφαρμογή όλες οι θεσμικού χαρακτήρα διατάξεις της ΕΓΣΣΕ, όπως ισχύουν κάθε φορά.

1.3.      Επαναπρόσληψη εποχικώς απασχολουμένων:

1.3.1.  Έννοια εποχικής επιχείρησης

Οι επιχειρήσεις που δεν λειτουργούν συνεχώς καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, αλλά λειτουργούν μέχρι εννέα (9) μήνες ετησίως (εποχιακές), υποχρεούνται να επαναπροσλαμβάνουν το ίδιο προσωπικό, το οποίο και απασχόλησαν κατά την προηγούμενη περίοδο.

1.3.2.  Προϋπόθεση άσκησης δικαιώματος επαναπρόσληψης – διαδικασία

Προϋπόθεση για να ασκηθεί και να ισχύει το δικαίωμα αυτό για τον εργαζόμενο αποτελεί η σχετική γραπτή ειδοποίηση – δήλωση του προς τον εργοδότη να αποσταλεί

• είτε στη διεύθυνση του τελευταίου τόπου εργασίας του,
• είτε στην έδρα του εργοδότη,
• μέχρι την 20η Ιανουαρίου για τις επιχειρήσεις που λειτουργούν την θερινή περίοδο και
• μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου για όσες λειτουργούν τη χειμερινή περίοδο.

Για να είναι έγκυρη η άνω γραπτή δήλωση του εργαζόμενου, πρέπει να σταλεί:

• με συστημένη επιστολή στον εργοδότη κατά τα ανωτέρω, μέσω της οικείας οργάνωσής του εργαζόμενου.

Στην περίπτωση αυτή, ως ημερομηνία ειδοποίησης νοείται η ημερομηνία κατάθεσης της δήλωσης στο ταχυδρομείο για συστημένη αποστολή.

Ο εργαζόμενος καλούμενος από την επιχείρηση υποχρεούται να παρουσιασθεί από τις παραμονές του Πάσχα και από τις αρχές Νοεμβρίου εκάστου έτους, αντίστοιχα.

Η πρόσληψη και τα από αυτήν απορρέοντα δικαιώματα και υποχρεώσεις του εργαζομένου αρχίζουν από την ημέρα που ο εργαζόμενος αναλάβει εργασία.

Παλαιολόγος Ι Λιάζος

Οικονομολόγος Σύμβουλος Εργασιακών – Ασφαλιστικών

ΦΩΤΟ https://pixabay.com