Ο καύσωνας Κλέων έχει αρχίσει να καταβάλλει τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού και οι ειδικοί συνεχώς μας υπενθυμίζουν ότι ο ακρογωνιαίος λίθος για να τον αντέξουμε είναι να πίνουμε άφθονα υγρά. Πώς μπορείτε όμως να καταλάβετε αν είστε καλά ενυδατωμένοι;
Η Εθνική Βιβλιοθήκη Ιατρικής (NLM) των ΗΠΑ αναφέρει πως ένα απλό δερματικό τεστ μπορεί να δώσει απάντηση σε αυτό το ερώτημα. Το τεστ αξιολογεί την επονομαζόμενη σπαργή της επιδερμίδας (skin turgor).
Κάνετε, λοιπόν, το εξής: πιάστε (όχι σε σημείο να πονέσετε) με τον αντίχειρα και τον δείκτη του ενός χεριού το δέρμα στην πάνω μεριά του άλλου χεριού (ανάμεσα στα δάκτυλα και στον καρπό). Κρατήστε το για λίγα δευτερόλεπτα και ύστερα αφήστε το. Αν το δέρμα επανέλθει αμέσως στην κατάσταση που ήταν πριν το πιάσετε, είστε καλά ενυδατωμένοι. Ειδάλλως πρέπει να πιείτε υγρά (κατά προτίμησιν νερό).
Όπως εξηγεί η NLM, η σπαργή της επιδερμίδας είναι ουσιαστικά η ελαστικότητα του δέρματος. Δηλαδή η ικανότητά του να αλλάζει σχήμα και να επιστρέφει στο φυσιολογικό.
Η σπαργή της επιδερμίδας αποτελεί ένδειξη της ενυδάτωσης του οργανισμού. Η διάρροια, ο έμετος, ο πυρετός προκαλούν απώλεια υγρών. Το ίδιο και η εφίδρωση. Χάνουμε επίσης υγρά όταν αναπνέουμε, καθώς και για όλες τις άλλες φυσιολογικές λειτουργίες του οργανισμού.
Αν τα υγρά αυτά δεν αναπληρωθούν, ανοίγει ο δρόμος στην αφυδάτωση, η οποία μπορεί να απειλήσει τη ζωή. Αυτό είναι πιθανότερο να συμβεί στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, όπως τα βρέφη, τα νήπια και οι ηλικιωμένοι.
Η μειωμένη σπαργή
Αν το δέρμα δεν επιστρέψει αμέσως στο φυσιολογικό μετά το προαναφερθέν τεστ αλλά παραμείνει μια όρθια πτυχή, σημαίνει ότι έχετε μειωμένη σπαργή επιδερμίδας. Αυτή εκδηλώνεται όταν έχετε μέτρια έως σοβαρή έλλειψη υγρών, δηλαδή ήπια έως σοβαρή αφυδάτωση.
Η αφυδάτωση είναι ήπια όταν τα υγρά που έχετε χάσει αντιστοιχούν στο 5% του σωματικού βάρους, αναφέρει η NLM. Θα είναι μέτριας βαρύτητας αν έχετε χάσει το 10% του σωματικού βάρους. Και σοβαρή αν έχετε χάσει το 15% ή περισσότερο.
Προσοχή, όμως: αν έχετε οίδημα στο χέρι που θέλετε να κάνετε το τεστ, δεν θα μπορείτε να πιάσετε το δέρμα. Και αυτό διότι θα έχει συσσωρευτεί υγρό στους ιστούς.
Το χρώμα των ούρων
Ο δεύτερος απλός τρόπος για να βεβαιωθείτε ότι πίνετε αρκετά υγρά είναι να ελέγξετε το χρώμα των ούρων σας. Όπως εξηγεί ο χειρουργός-ουρολόγο δρ Ηρακλής Πούλιας, τ. διευθυντής της Ουρολογικής Κλινικής του Κοργιαλένειου-Μπενάκειου Νοσοκομείου ΕΕΣ, διευθυντής στην Β’ Ουρολογική Κλινική του Νοσοκομείου Μητέρα, το χρώμα τους αλλάζει αναλόγως με τις ποσότητες του νερού και των άλλων υγρών που καταναλώνουμε.
Φυσιολογικά τα ούρα έχουν υποκίτρινο ή ανοικτό κίτρινο χρώμα. Αν είναι σχεδόν άχρωμα ή διαφανή, πίνουμε πολλά υγρά και ίσως πρέπει να τα μειώσουμε λίγο. Αν είναι σκούρα κίτρινα, πρέπει να αυξήσουμε λίγο την κατανάλωση υγρών. Αν έχουν χρώμα σαν το κεχριμπάρι ή το μέλι, τότε έχουμε έλλειψη υγρών και πρέπει να αναπληρωθούν.
Τα ούρα μπορεί επίσης να έχουν καφέ χρώμα. Σε τέτοια περίπτωση η αιτία συχνά είναι η σοβαρή αφυδάτωση και χρειάζεστε αμέσως υγρά. Αν όμως το χρώμα τους δεν αρχίσει να βελτιώνεται με την αυξημένη κατανάλωσή τους, πρέπει να συμβουλευθείτε έναν ουρολόγο. Και αυτό, διότι καφέ χροιά στα ούρα προσδίδουν και ορισμένες παθήσεις, όπως οι ηπατικές νόσοι.
Φωτογραφία: iStock