Ηράκλειο: Τα Οινοποιεία, οι ποικιλίες και οι οινικές διαδρομές

Το έργο και η ιστορία της οινοποιίας Μπουτάρη στην κρητική γη έχει αφετηρία το 1989 με την απόκτηση της ιδιοκτησίας του Κτήματος Scalarea στο Σκαλάνι Ηρακλείου. Το κτήμα αναμπελώθηκε το 2015 και εκεί δημιουργήθηκε ένα υπερσύγχρονο οινοποιείο με εντυπωσιακούς χώρους φιλοξενίας. Το οινοτουριστικό συγκρότημα συμπληρώνεται από τρεις πολυτελείς κατοικίες με την επωνυμία Scalani Hills Residences. Από τις ετικέτες του κτήματος ξεχωρίζουν το αρωματικό και ισορροπημένο «Φανταξομέτοχο», που παντρεύει ιδανικά το Chardonnay με το Ασύρτικο, το γεμάτο και πλούσιο «Scalarea λευκό» από τις ποικιλίες Βιδιανό και Αθήρι και το «Scalarea ερυθρό», το πολυβραβευμένο blend από Κοτσιφάλι και Syrah. Το οινοποιείο λειτουργεί ως επισκέψιμο.
Διεύθυνση: Σκαλάνι Ηρακλείου, τηλ.: +30 2810-731617, crete.winery@boutari.gr, scalareaestate.gr.

Το Οινοποιείο Silva της οικογενείας Δασκαλάκη ιδρύθηκε το 1998 στο χωριό Σίβα. Σύμφωνα με τη μυθολογία, το συγκεκριμένο όνομα παραπέμπει στον θεό Σίβα, γνωστότερο ως Διόνυσο, ο οποίος λατρευόταν στην ευρύτερη περιοχή. Το 1998 ξεκίνησε η αναβίωση του αμπελώνα 90 ιδιόκτητων στρεμμάτων, τα οποία καλλιεργούνται βιολογικά σε υψόμετρο που φτάνει τα 500 μέτρα. Επιπλέον, καλλιεργούνται 40 παραθαλάσσια στρέμματα στην περιοχή Φόδελε και άλλα 100 στρέμματα συνεργαζόμενων αμπελώνων σε υψόμετρο 600-750 μ. Από τις ετικέτες του κτήματος ξεχωρίζει το «Psithiros» από Μοσχάτο Σπίνας, το «Enstikto» από Βιδιανό, με πλούσιο σώμα και λιπαρή υφή, και το γλυκό «Emilia» από λιαστά σταφύλια της ποικιλίας Λιάτικο που παλαιώνουν για 10 χρόνια σε γαλλικά βαρέλια δρυός. Το οινοποιείο λειτουργεί ως επισκέψιμο.
Διεύθυνση: Σίβα Ηρακλείου, τηλ.: +30 2810-792021, info@silvawines.gr, silvawines.gr.

Το Οινοποιείο Αγγελάκη ιδρύθηκε το 2015 από την Ευαγγελία Αγγελάκη και τον σύζυγό της, Τάσο Ανδριώτη. Ο αμπελώνας είναι ιδιόκτητος και έχει συνολική έκταση 22 στρέμματα. Από τις ετικέτες του κτήματος ξεχωρίζουν τα «Takimi λευκό» από Βιδιανό και «Takimi ερυθρό» από Κοτσιφάλι και Merlot. Πρόκειται για κρασιά ήπιων παρεμβάσεων που έχουν ζυμώσει και ωριμάσει σε πήλινα πιθάρια. Το «Cornelia» είναι ένα ιδιαίτερο ερυθρό χαρμάνι από Merlot, Syrah και Λιάτικο. Το οινοποιείο λειτουργεί ως επισκέψιμο.
Διεύθυνση: Θραψανό Πεδιάδος Ηρακλείου, τηλ.: +30 28910-41235, evagelia.agelaki@gmail.com, agelakiswinery.gr.

Το οικογενειακό Οινοποιείο Αλεξάκη ιδρύθηκε από τον χημικό μηχανικό-οινολόγο Στέλιο Αλεξάκη και τη Σοφία Αλεξάκη τη δεκαετία του 1970. Τα παιδιά τους, Λάζαρος και Απόστολος, επίσης οινολόγοι, συνεχίζουν την παράδοση. Το Οινοποιείο Αλεξάκη είναι από τα μεγαλύτερα της Κρήτης και συνεργάζεται με πλήθος αμπελουργών του νησιού. Από τις ετικέτες ξεχωρίζει το σπάνιο μονοποικιλιακό λευκό κρασί «Ταχτάς». Η ποικιλία Ταχτάς είναι μια κρητική ποικιλία του 16ου αιώνα. Επίσης, από το οινοποιείο παράγονται δύο φρουτώδη κρασιά από τη λευκή ποικιλία Βιδιανό και την ερυθρή Κοτσιφάλι. Το οινοποιείο λειτουργεί ως επισκέψιμο.
Διεύθυνση: Περίδη Μετόχι Ηρακλείου, τηλ.: +30 2810-252019, info@alexakiswines.com, alexakiswines.com.

Το οικογενειακό Οινοποιείο Διαμαντάκη ιδρύθηκε το 2007 από τον οινολόγο Ζαχαρία και τους αμπελουργούς τρίτης γενιάς Ιωάννη και Μιχάλη. Οι εγκαταστάσεις βρίσκονται στην επαρχία Μαλεβίζι και ο ιδιόκτητος αμπελώνας φτάνει τα 385 στρέμματα. Το Ασύρτικο και το Βιδιανό παντρεύονται ιδανικά στην ετικέτα «Diamatopetra λευκό». Στην ετικέτα «Διαμαντάκης Βιδιανό» η κρητική ποικιλία ζυμώνει σε ανοξείδωτη δεξαμενή, ενώ η παραμονή με τις οινολάσπες της χαρίζει πολυπλοκότητα και κρεμώδη υφή. Επίσης, από το οινοποιείο κυκλοφορεί το κομψό ερυθρό «Πετάλι» από την ποικιλία Λιάτικο.
Διεύθυνση: Κάτω Ασίτες Ηρακλείου, τηλ: +30 2810-200950, info@diamantakiswines.gr, diamantakiswines.gr.

Το Οινοποιείο Διγενάκη βρίσκεται στην καρδιά της μεγαλύτερης αμπελουργικής ζώνης της Κρήτης, τα Πεζά. Εκεί η οικογένεια Διγενάκη έχει δημιουργήσει έναν μοντέρνο και ελκυστικό χώρο, ο οποίος φιλοδοξεί να συνδυάσει την παραγωγή κρασιών υψηλής ποιότητας με άλλες μορφές πολιτιστικής και καλλιτεχνικής έκφρασης. Ο ιδιόκτητος αμπελώνας φτάνει τα 70 στρέμματα, ενώ υπάρχουν και συνεργασίες με άλλους αμπελουργούς της περιοχής. Από τις ετικέτες του κτήματος ξεχωρίζει το λευκό «Βίος Πρώτος» από την ποικιλία Βιδιανό, με ντελικάτα αρώματα και λιπαρή υφή, το «Μαρισύνη Λευκός» από Μοσχάτο Σπίνας, με ευγενικά αρώματα και δροσερή οξύτητα, και το ερυθρό «Kotsifali Λιβάδες» με στιβαρή ταννική δομή και πολύπλοκες γεύσεις. Το οινοποιείο λειτουργεί ως επισκέψιμο.
Διεύθυνση: Καλλονή Δ. Αρχάνων Αστερουσίων 7 Ηρακλείου, τηλ.: +30 2810-233999, info@digenakis.gr, digenakis.gr.

Η Ε.Α.Σ. Ηρακλείου ιδρύθηκε το 1927 και είναι μία από τις μεγαλύτερες συνεταιριστικές οργανώσεις στην Ελλάδα. Το νέο οινοποιείο εγκαινιάστηκε το 2008 και απλώνεται σε μια έκταση 50 στρεμμάτων. Από τις ετικέτες του οινοποιείου ξεχωρίζουν τα λευκά «Domenico Thrapsathiri», με τραγανή οξύτητα και αρώματα καλοκαιρινών φρούτων, και το «Domenico Vidiano» με έντονα αρώματα πεπονιού, ροδάκινου, ανθέων και βοτάνων. Η ετικέτα «Ερωφίλη» είναι το ημίξηρο ροζέ από την ποικιλία Λιάτικο. Το οινοποιείο λειτουργεί ως επισκέψιμό.
Διεύθυνση: Παλιανή Ηρακλείου, τηλ.: +30 2810-378110, heraklionwinery@gmail.com, agrunion.gr.

Το Οινοποιείο Ευφροσύνη ιδρύθηκε το 2004, ενώ το 1999 είχε προηγηθεί η αναμπέλωση των κτημάτων της οικογένειας. Το οινοποιείο βρίσκεται εντός της ζώνης ΠΟΠ Δαφνές, όπου κυριαρχεί η ποικιλία Λιάτικο. Σήμερα, καλλιεργούνται βιολογικά οι τοπικές λευκές ποικιλίες Βιδιανό, Malvasia di Candia και Ασύρτικο, οι ερυθρές Λιάτικο και Κοτσιφάλι καθώς και οι διεθνείς ποικιλίες Cabernet Sauvignon, Syrah και Chardonnay. Από τις ετικέτες του οινοποιείου ξεχωρίζουν τα δύο μονοποικιλιακά κρασιά «Μικρή Ευγενική» από Λιάτικο και Βιδιανό. Το πρώτο έχει ανοιχτό ερυθρό χρώμα, αρώματα από κεράσι και ελαφριά ταννική δομή, ενώ το λευκό έχει πλούσιο σώμα και αρώματα που θυμίζουν πυρηνόκαρπα, βότανα και ορυκτά στοιχεία. Τέλος, η ετικέτα «Sophia» είναι το πάντρεμα της κρητικής ποικιλίας Βιδιανό με το Chardonnay. Το οινοποιείο υποδέχεται τους επισκέπτες κατόπιν ραντεβού.
Διεύθυνση: Κεράσια Ηρακλείου, τηλ.: +30 2810-791989, info@efrosini-winery.gr, efrosiniwinery.gr.

Η ιστορία του Κτήματος Ζαχαριουδάκη ξεκινά το 2000 από τον δημοσιογράφο Στέλιο Ζαχαριουδάκη και τη σύζυγό του, Βικτώρια. Ο αμπελώνας είναι βιολογικός και βρίσκεται στα νότια της Κρήτης, στον λόφο Ορθή Πέτρα, στα 500 μ., καταλαμβάνοντας μια έκταση 200 στρεμμάτων περιμετρικά του λόφου. Η θέα προς την οροσειρά του Ψηλορείτη, τον κάμπο της Μεσαράς, τη θάλασσα του Λιβυκού πελάγους και τα Αστερούσια Όρη είναι εξαιρετική. Από τις ετικέτες του οινοποιείου ξεχωρίζει το λευκό Βιδιανό που έχει ωριμάσει για 5 μήνες σε δρύινα βαρέλια, το ημίξηρο ροζέ «Victoria» από τις ποικιλίες Cabernet Sauvignon και Κοτσιφάλι. Το ερυθρό «Orthi Petra» προέρχεται από τις ποικιλίες Syrah και Κοτσιφάλι. Το οινοποιείο λειτουργεί ως επισκέψιμο.
Διεύθυνση: Πλουτή Ηρακλείου, τηλ.: +30 2810-96226, info@zacharioudakis.com, zacharioudakis.com.

Το οικογενειακό Οινοποιείο Ιδαία ιδρύθηκε το 1998 από́ τους οινολόγους Βασίλη Λαδερό και Καλλιόπη Βολιτάκη. Ιδαία είναι η πρώτη ονομασία της Κρήτης, που έδωσε ο βασιλιάς του νησιού Δίας για να τιμήσει τη σύζυγό του, Ιδαία, και μητέρα των δέκα Κουρητών. Ο ιδιόκτητος αμπελώνας ανέρχεται στα 30 στρέμματα, τα οποία εκτείνονται σε υψόμετρο 500 μέτρων, ενώ υπάρχουν μακρόχρονες συνεργασίες με καλλιεργητές της περιοχής. Από τις δώδεκα ετικέτες του κτήματος ξεχωρίζει το δροσερό μονοποικιλιακό Θραψαθήρι «Ocean», το φρουτώδες ερυθρό χαρμάνι των Κοτσιφάλι και Μανδηλαριά «Ιδαία Γη» και το «Hestia» από Μανδηλαριά που έχει ωριμάσει για έναν χρόνο σε δρύινα βαρέλια. Το οινοποιείο λειτουργεί ως επισκέψιμο κατόπιν ραντεβού.
Διεύθυνση: Βενεράτο Ηρακλείου, τηλ: +30 2810-792156, info@idaiawine.gr, idaiawine.gr.

Το οικογενειακό Οινοποιείο Lyrarakis Wines ιδρύθηκε το 1966. Η οικογένεια Λυραράκη έχει αφοσιωθεί στην αναβίωση γηγενών, σχεδόν εξαφανισμένων, σπάνιων ποικιλιών της Κρήτης, όπως το Δαφνί, το Πλυτό, το Μελισσάκι και άλλα. Από τον αμπελώνα στη θέση Πλακούρα, στα 500 μέτρα υψόμετρο, σε έδαφος αμμώδες και πετρώδες, προκύπτει η ετικέτα «Μαντηλάρι Πλακούρα». Το «Λυραράκης Πλυτό Ψαράδες» προκύπτει από τη σπάνια ποικιλία Πλυτό και είναι ένα κρασί με φρουτώδη αρώματα υψηλής έντασης. Στους πρόποδες του όρους Κέντρος, από αμπέλια της ποικιλίας Λιάτικο διαμορφωμένα σε χαμηλό κύπελο, προκύπτει το ιδιαίτερο κρασί «Λυραράκης Λιάτικο Κέντρος». Το οινοποιείο λειτουργεί ως επισκέψιμο.
Διεύθυνση: Αλάγνι, Δήμος Αρχανών-Αστερουσίων Ηρακλείου, τηλ.: +30 2810-284614, info@lyrarakis.com, lyrarakis.com.

Το Κτήμα Μενεξές της οικογένειας Κυπριωτάκη βρίσκεται στη ζώνη ΠΟΠ Αρχάνες σε μικρή απόσταση από τον μινωικό οικισμό στο Βαθύπετρο, εκεί όπου βρέθηκε το αρχαιότερο πατητήρι (4.000 χρόνων) της Μινωικής Κρήτης. Ο Γιάννης Κυπριωτάκης έχει δημιουργήσει μέσα στο κτήμα αμπελώνες 80 στρεμμάτων με τις τοπικές ποικιλίες Βηλάνα, Βιδιανό, Κοτσιφάλι, Μαντηλάρι, Malvazia di Candia Aromatica αλλά και με τις διεθνείς Syrah και Merlot. Η οινοποίηση ξεκίνησε το 2008 και σήμερα έχει δυναμικότητα περίπου 30.000 φιάλες. Η λευκή ετικέτα της σειράς «Menexes» παράγεται από τις ποικιλίες Βηλάνα και Malvasia di Candia Aromatica και είναι ένα κρασί έντονα αρωματικό με δροσιστική οξύτητα. Η ετικέτα «Menexes Mantilari» είναι ένα κρασί με βαθύ χρώμα, πλούσιο σώμα και έντονες ταννίνες. Tο «Menexes Merlot» ωριμάζει για 12 μήνες σε δρύινα βαρέλια και χαρακτηρίζεται από μαλακές ταννίνες και αρώματα από αγριοκέρασο και βανίλιας. Το οινοποιείο είναι επισκέψιμο κατόπιν ραντεβού.
Διεύθυνση: Κάμπος Αγίου Σύλλα Ηρακλείου, τηλ.: +30 6947260251, winerymenexes@gmail.com, ktimamenexes.com.

Το Οινοποιείο Μηλιαράκη (ΜΙΝΩΣ) διανύει την ένατη δεκαετία της ζωής του. Η συνολική παραγωγή ανέρχεται σήμερα σε 300.000 φιάλες ετησίως, από τις οποίες το 70% καταναλώνεται στο νησί, 10% διακινείται στην υπόλοιπη Ελλάδα και το υπόλοιπο 20% εξάγεται. Ο αμπελώνας, εν μέρει ιδιόκτητος και εν μέρει συμβολαιακός, φτάνει τα 250 στρέμματα και περιλαμβάνει τις τοπικές ποικιλίες Κοτσιφάλι, Μαντηλάρι, Βηλάνα, Βιδιανό, Μοσχάτο Σπίνας, Θραψαθήρι, Malvasia di Candia, Malvasia Aromatica και τις διεθνείς Syrah, Mourvèdre, Grenache Rouge και Roussanne. Από τις ετικέτες του κτήματος ξεχωρίζουν το αρωματικό λευκό «Μ Miliarakis», που είναι το χαρμάνι των Malvasia di Candia και Malvasia Aromatica, το δροσιστικό και πολύπλοκο «Vilana Fumé» και το ερυθρό χαρμάνι «Turtle Red» από τις ποικιλίες του Ροδανού Grenache Rouge, Syrah και Mourvèdre. Το οινοποιείο είναι επισκέψιμο.
Διεύθυνση: Δημοκρατίας 9, Πεζά Ηρακλείου, τηλ.: +30 6944577488, info@minoswines.gr, minoswines.gr.

Το οικογενειακό Οινοποιείο Πατεριανάκη ιδρύθηκε το 1988 και σήμερα βρίσκεται στα χέρια της τρίτης γενιάς, στη ζώνη ΠΟΠ Πεζά και ο αμπελώνας είναι πιστοποιημένος βιολογικός. Τα τελευταία χρόνια δημιουργούνται κρασιά ήπιων παρεμβάσεων χωρίς προσθήκη θειωδών και μια σειρά από βιολογικά αποστάγματα. Το «Βιδιανό» του κτήματος είναι ένα κομψό και φρουτώδες λευκό κρασί. Ο «Melissinos Λευκός» είναι το πάντρεμα της τοπικής ποικιλίας Θραψαθήρι με το διεθνές Sauvignon Blanc. Ο «3,14 Ερυθρός» είναι ένα κρασί ήπιων παρεμβάσεων, αυθόρμητης ζύμωσης, στο οποίο δεν έχουν προστεθεί θειώδη, από την ποικιλία Κοτσιφάλι. Το οινοποιείο είναι επισκέψιμο.
Διεύθυνση: Μελέσες Ηρακλείου, τηλ.: +30 697768172, visit@paterianakis.gr, paterianakis.gr.

Το Οινοποιείο Στυλιανού βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα νότια της Κνωσού, στην καρδιά του μινωικού αμπελώνα. Εδώ και τέσσερις γενιές η οικογένεια Στυλιανού καλλιεργεί σε 30 ιδιόκτητα στρέμματα τις γηγενείς ποικιλίες Βιδιανó, Θραψαθήρι, Βηλάνα, Κοτσιφάλι και Μανδηλαριά. Σε ένα «μπουτίκ» οινοποιείο, στην κορυφή ενός μικρού λόφου, με μαγευτική θέα σε όλη την περιοχή, ο επισκέπτης μπορεί να δοκιμάσει τα βιολογικά κρασιά του οινοποιείου. Το λευκό κρασί «Theon Dora» κυριαρχείται από αρώματα πυρηνόκαρπων και είναι το χαρμάνι των ποικιλιών Βιδιανό, Θραψαθήρι και Βηλάνα. Το ερυθρό «Θεών Γη» είναι το πάντρεμα των ποικιλιών Κοτσιφάλι και Μανδηλαριά που ωριμάζουν σε δρύινα βαρέλια. Τέλος, παράγεται ένα σπάνιο κρασί από λιαστά σταφύλια της ποικιλίας Κοτσιφάλι. Το οινοποιείο είναι επισκέψιμο.
Διεύθυνση: Κουνάβοι Ηρακλείου, τηλ.: +30 6936430368, stilianouwines@gmail.com.

Το οικογενειακό Οινοποιείο Τιτάκη ιδρύθηκε το 1950 και σήμερα το διαχειρίζεται η τρίτη του γενιά. Ο αμπελώνας βρίσκεται στην περιοχή της Μεσαριάς και εκεί καλλιεργούνται ποικιλίες όπως η Βηλάνα, το Βιδιανό, το Μοσχάτο Σπίνας, το Chardonnay, η Malvazia Aromatica, το Merlot, το Syrah και το Κοτσιφάλι. Το «Impetus Λευκό», με αρώματα φρούτων, λουλουδιών και λιπαρή υφή, προέρχεται από τις ποικιλίες Βιδιανό και Malvazia di Candia aromatica, το «Impetus Ερυθρό», με αρώματα κόκκινων και μαύρων φρούτων και μπαχαρικών, είναι το χαρμάνι των Κοτσιφάλι, Merlot και Syrah, ενώ η ετικέτα «Vidiano Moscato» είναι ένα κομψό, αρωματικό κρασί με τραγανή οξύτητα. Το οινοποιείο λειτουργεί ως επισκέψιμο.
Διεύθυνση: Κουνάβοι Ηρακλείου, τηλ.: +30 2810-743630, info@titakis.gr, titakis.gr.

Η ιστορία του Κτήματος Μιχαλάκη ξεκινά το 1962 σε μια ενιαία έκταση 450 στρεμμάτων, σε υψόμετρο 550 μέτρων. Σήμερα, η ομάδα του κτήματος Μιχαλάκη συνεχίζει την παράδοση δημιουργώντας ποιοτικά κρασιά. Από τις ετικέτες του κτήματος ξεχωρίζει το μονοποικιλιακό Βιδιανό, το αρωματικό χαρμάνι των ποικιλιών Μοσχάτο Σπίνας, Βιδιανό και Chardonnay στην ετικέτα «Gold Cuvée» και το τραγανό «Michalakis Estate Thèse Limited Edition» από Ασύρτικο, Βιδιανό και Sauvignon Blanc. Το οινοποιείο δέχεται επισκέψεις μόνο με ραντεβού.
Διεύθυνση: Παρθένι Ηρακλείου, τηλ.: +30 2810-381303, info@michalakis.gr.

Στα βόρεια του νομού, όπου λειτουργούν τα οινοποιεία Αλεξάκη και Σκαλαρέα, θα έχετε την ευκαιρία να επισκεφθείτε την πόλη του Ηρακλείου και το περίφημο ανάκτορο της Κνωσού, που άκμασε στη μινωική εποχή (2.000-1.350 π.Χ.) και ήταν το πιο σημαντικό κέντρο του Μινωικού πολιτισμού.

Το Μουσείο Καζαντζάκη. Άλλο ένα αξιοθέατο βρίσκεται στην πλατεία του χωριού της Μυρτιάς. Ο σπουδαίος συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης σάς συστήνεται μέσα από χειρόγραφα, αλληλογραφία, πρώτες εκδόσεις των έργων του, σπάνιο φωτογραφικό υλικό, αναμνηστικά από τα ταξίδια του, προσωπικά αντικείμενα, κοστούμια από θεατρικές παραστάσεις έργων του και πολλά άλλα. Λειτουργεί καφέ-αναγνωστήριο και πωλητήριο βιβλίων του Καζαντζάκη σε διάφορες γλώσσες.

Το Χουδέτσι και ο «Λαβύρινθος». Οι συστάσεις περιττεύουν όταν πρόκειται για τον Ρος Ντέιλι. Η παρουσία του ίδιου και των ανθρώπων που έρχονται από όλο τον κόσμο για τα σεμινάρια στο Μουσικό Εργαστήρι «Λαβύρινθος» έχουν κάνει γνωστό το χωριό Χουδέτσι εδώ και χρόνια. Μέσα σε καταπράσινους κήπους υψώνεται το θαυμάσιο παλιό σπίτι όπου στεγάζεται ο «Λαβύρινθος». Εκεί θα θαυμάσετε μια πλούσια συλλογή μουσικών οργάνων από όλο τον κόσμο.

Η αρχαία Γόρτυνα. Ένας από τους ωραιότερους αρχαιολογικούς χώρους της Κρήτης απλώνεται σε έκταση 4.000 στρεμμάτων, λίγα χιλιόμετρα μακριά από το οινοποιείο Ζαχαριουδάκη και το Φραγκόσπιτο (οινοποιείο Γαβαλά). Ήταν η μεγαλύτερη και πιο σημαντική πόλη της ρωμαϊκής Κρήτης και έδρα του μητροπολίτη Κρήτης στην πρώτη βυζαντινή περίοδο. Το πόσο σπουδαία ήταν η Γόρτυνα ως θρησκευτικό κέντρο το συμπεραίνουν οι αρχαιολόγοι από τις παλαιοχριστιανικές βασιλικές που ανακαλύφθηκαν, χτισμένες πάνω σε αρχαίους ναούς. Η πιο σημαντική και εντυπωσιακή είναι η βασιλική του Αγίου Τίτου, κοντά στο Ρωμαϊκό Ωδείο και το μεγάλο αρχαίο θέατρο.

Στη μόνιμη έκθεση του νέου Αρχαιολογικού Μουσείου Μεσαράς, που εγκαινιάστηκε τον Απρίλιο του 2023, θα θαυμάσετε σπουδαία εκθέματα που αναδεικνύουν τις σημαντικότερες περιόδους του πολιτισμού που άνθισε στην περιοχή της νότιας Κρήτης, από την προϊστορική ως την χριστιανική εποχή. Απέχει 1 χλμ. από τον αρχαιολογικό χώρο. (Τηλ. 28920 27177).

Ο Άγιος Θωμάς. Αξίζει να κάνετε τη διαδρομή από τον κεντρικό δρόμο νότια των οινοποιείων Διαμαντάκη, Δουλουφάκη, Ε.Α.Σ., Ευφροσύνη, Ιδαία, Daf Wines, για να ανακαλύψετε αυτό το πολύ ιδιαίτερο χωριό. Θα εντυπωσιαστείτε με τον λεγόμενο βράχο του Καβαλάρη και τον λόφο της Γριάς Μάντρας με τους λαξευτούς ρωμαϊκούς τάφους, την εκκλησία του Μιχαήλ Αρχάγγελου και του Αγίου Ιωάσαφ του Ινδού, τα πατητήρια και την ιστορία περί της λατρείας των χθόνιων θεών. Εδώ προϋπήρχε αρχαία πόλη –το πιθανότερο με την ονομασία Πάνονα ή Παννόνα– και σημαντικό ιερό αφιερωμένο σε θεότητες με χθόνια υπόσταση, όπως ο Διόνυσος, η Δήμητρα και η Περσεφόνη. Γύρω απλωνόταν μια μεγάλη νεκρόπολη με τάφους που ήταν οικογενειακά μαυσωλεία επιφανών πολιτών.

Σε μικρή απόσταση από τον Άγιο Θωμά, λίγο πιο έξω από τον οικισμό Πρινιάς, θα θαυμάσετε τα μεσαιωνικά πατητήρια που είναι διάσπαρτα στην ομώνυμη περιοχή. Στο κοντινό χωριό Θραψανό η αγγειοπλαστική και η κεραμική έχουν ρίζες αιώνων, γι’ αυτό και θεωρείται σπουδαίο κέντρο αυτών των τεχνών στην Κρήτη. Θα δείτε τους αγγειοπλάστες επί το έργον, με τα καμίνια -όπου φτιάχνουν κυρίως πιθάρια- πάντα αναμμένα.