Φέρνοντας κανείς στο μυαλό του τους ωραιότερους παραθαλάσσιους ευρωπαϊκούς προορισμούς, τείνει να αδικεί την Πορτογαλία. Από τη μια η μεγάλη προβολή που απολαμβάνουν τα καθιερωμένα θέρετρα των ισπανικών, γαλλικών και ιταλικών παράλιων, όπως και οι ανεξάντλητες ομορφιές της δικής μας ακτογραμμής και νησιών, από την άλλη ο επιβλητικός Ατλαντικός που φαντάζει λιγότερο φιλικός από τη Μεσόγειο, κάνουν την πατρίδα των μεγάλων εξερευνητών λιγότερο αυτονόητη επιλογή για διακοπές δίπλα στη θάλασσα.
Κι όμως, είναι ακριβώς ο Ατλαντικός που έχει σε μεγάλο βαθμό σμιλέψει τη γοητεία της πανέμορφης Πορτογαλίας, χαρίζοντας της το φόντο για παραθαλάσσια σκηνικά μοναδικά και γραφικά. Σαν κι αυτά που περιμένουν τον επισκέπτη του Αλγκάρβε, του νοτιότερου νομού στον πορτογαλικό χάρτη, που για αιώνες υπήρξε πολιτιστικό και εμπορικό σταυροδρόμι Ελλήνων, Φοινίκων, Ρωμαίων και Μαυριτανών, ενώ πλέον αποτελεί προορισμό καθόλου άγνωστο στους ψαγμένους ταξιδιώτες. Κι ενώ το καλοκαίρι – που και εδώ προχωρά ακάθεκτο και μέσα στο φθινόπωρο-, αποτελεί την πιο δημοφιλή σεζόν για την πρωτεύουσα Φάρο, τις πόλεις Λάγκος και Πορτιμάο και τις γύρω ακτές, η πανέμορφη περιοχή έχει πολλά ακόμη θέλγητρα ώστε οποιαδήποτε εποχή ένα ταξίδι στο Αλγκάρβε να γίνει μια αξέχαστη εμπειρία.
Λουσμένο σε ένα φως λαμπερό κι αναζωογονητικό, με αμμουδιές χρυσαφένιες που τις προστατεύουν σμιλεμένα ασβεστολιθικά βράχια, λόφους με ελαιόδεντρα, αμυγδαλιές και πορτοκαλεώνες και μνημεία που στέκουν μάρτυρες της ιστορίας της περιοχής. Αγορές όπου πωλούνται κάστανα, βατόμουρα, εσπεριδοειδή, προϊόντα από χαρούπι και λάδι, ψαροταβέρνες που εφοδιάζονται με τα οστρακοειδή που μαζεύουν οι ντόπιοι όταν έχει χαμηλή παλίρροια και ψήνουν στην εντέλεια τα καλαμάρια, τα χταπόδια και τις σουπιές που πιάνουν ψαράδες που έμαθαν την τέχνη από τους πατέρες τους. Έτσι, το Αλγκάρβε είναι φτιαγμένο για εξερεύνηση και χαλαρές, απολαυστικές στιγμές, ιδιαίτερα αν συνδυάσει κανείς τις υπέροχες παραλίες του με τις παρακάτω εμπειρίες.
Βουτιά στην ιστορία στο Silves
Εντρυφήστε στην ιστορία του Αλγκάρβε, του οποίου το όνομα προέρχεται από την αραβική λέξη «Al-Gharb» – «η Δύση» – καθώς κάποτε αποτελούσε το δυτικό όριο της αυτοκρατορίας των Μαυριτανών-, από τo μεσαιωνικό Silves, με το επιβλητικό Μαυριτανικό Κάστρο και τον παρακείμενο Καθεδρικό του 13ου αιώνα. Εδώ, το χρώμα κυριαρχεί παντού, από τα λευκά σπίτια με τις έντονες κίτρινες λεπτομέρειες στο χρώμα του ήλιου ως τις κόκκινες στέγες τους, κι από το έντονο κεραμιδί του φτιαγμένου από ψαμμίτη κάστρου που επιβλέπει την πόλη, ως το πράσινο των πορτοκαλεώνων που την περιβάλλουν, το πορτοκαλί των ζουμερών καρπών τους και το ζωηρό μπλε του ουρανού που μοιάζει πάντα γαλανός.
Ξεκινήστε την περιήγησή σας στο Silves, περνώντας τη διπλή πύλη με τους δίδυμους πύργους, δύο από τους 11 συνολικά που εξασφάλιζαν την προστασία του μεγαλύτερου κάστρου του Αλγκάρβε, του εξοχότερου δείγματος στρατιωτικού οχυρού της Ισλαμικής περιόδου της Πορτογαλίας. Παρατηρήστε τις τέσσερις γοτθικές πύλες, προϊόν της ανακαίνισης του 14ου αιώνα, τις αψιδωτές αίθουσες και τα πέτρινα μεσαιωνικά οικόσημα, πριν ανεβείτε στους πύργους για τη μαγευτική θέα που απλώνεται πέρα από τα τείχη του, στην πόλη και τους γύρω λόφους.
Ευρήματα από το κάστρο και ιδιαίτερα μια εξαιρετική συλλογή ισλαμικών πλακιδίων και κεραμικών, μαζί με αρχαιολογικά εκθέματα από την περιοχή, θα θαυμάσετε στο Δημοτικό Μουσείο, όπου εντυπωσιάζει ένα πηγάδι διαμέτρου 2,5 μέτρων και βάθους 18 μέτρων επίσης ισλαμικής προέλευσης, που χρονολογείται στον 11ο αιώνα και στον πυθμένα του οποίου θα σας οδηγήσει μια σπειροειδής σκάλα. Ο καθεδρικός Se Vrelha είναι επίσης συνδεδεμένος με την κυριαρχία των Μαυριτανών, καθώς ο εντυπωσιακός γοτθικός ναός χτίστηκε τον 13ο αιώνα σε θέση παλαιότερου μουσουλμανικού τεμένους. Αξίζει να παρατηρήσετε τα υποβλητικά γκροτέσκα της πρόσοψης και το αναγεννησιακό ιερό, πριν συνεχίσετε τον περίπατό σας ως την παλιά ρωμαϊκή γέφυρα, που αντικατέστησε τον 14ο αιώνα η τωρινή με τις πέντε αψίδες, η οποία διασχίζει τον ποταμό Arade και ως πρόσφατα οδηγούσε στις ακτές της περιοχής.
Ακολουθώντας το αρχαίο μονοπάτι
Πρόκειται για μια διαδρομή που πραγματικά ξεφεύγει από την πεπατημένη, διασχίζει απ΄ άκρη σ΄ άκρη το Αλγκάρβε και ξεδιπλώνει μπροστά σας τα συναρπαστικά τοπία της περιοχής. Η Via Algarviana όπως ονομάζεται η διαδρομή των 300 χιλιομέτρων που ξεκινά από το Alcoutim κοντά στα ισπανικά σύνορα, διασχίζει όλο το νομό και καταλήγει στο νοτιοδυτικότερο σημείο της ηπειρωτικής Ευρώπης, το ακρωτήριο Cabo de Sao Vicente, έχει πολύ καλή σήμανση που υποδεικνύει επίσης κοντινά σημεία ενδιαφέροντος και γραφικά χωριά. Θεωρείται μάλιστα ότι ανάγεται στον 4ο αιώνα μ.Χ., ενώ στις μέρες μας χωρίζεται σε ένα δίκτυο 15 σύντομων διαδρομών, 10 διαδρομών με ηχητικό οδηγό και 4 θεματικών περιπάτων. Το βέβαιο πάντως είναι ότι θα σας χαρίσει μοναδικές εικόνες της πορτογαλικής εξοχής, ιδιαίτερα αν την ακολουθήσετε τον Απρίλιο, όταν τα ρυάκια διασχίζουν λιβάδια από λεβάντες, άγριες ορχιδέες, παιώνιες και κρίνους, συνθέτοντας ένα πολύχρωμο και πανέμορφο ανοιξιάτικο κολλάζ.
Σε αναζήτηση των κυανόλευκων «azulejos»
Από τα πιο αναγνωρίσιμα διακοσμητικά στοιχεία των πορτογαλικών μνημείων, τα περίφημα και τόσο εντυπωσιακά σε παραστάσεις «azulejos», τα επισμαλτωμένα κεραμικά πλακάκια σε λευκό και μπλε, δεν θα μπορούσαν να λείπουν από το Αλγκάρβε. Οι απλές, κάτασπρες εκκλησίες που βρίσκονται διάσπαρτες σε όλη την περιοχή, είναι το ιδανικό φόντο για να αναδείξουν τη μοναδική αυτή τέχνη των ζωγραφισμένων στο χέρι πλακιδίων, παρότι η λιτή όψη τους δεν προδιαθέτει για τους θησαυρούς που κρύβουν. Συχνά, τα azulejos που παραδοσιακά τις διακοσμούν ανάγονται στην αρχαιότητα, πολλές διαθέτουν πλούσια, επιχρυσωμένα ιερά, ενώ πόρτες και παράθυρα συχνά ακολουθούν το ρυθμό Manuelino, το πολυτελές στυλ του πορτογαλικού ύστερου μπαρόκ που χρηματοδοτήθηκε από τα πλούτη που απέφερε στη χώρα το εμπόριο μπαχαρικών. Κατευθυνθείτε λίγο έξω από το Almancil, στη μικροσκοπική εκκλησία του 18ου αιώνα São Lourenço. Στο θεωρούμενο στολίδι του Αλγκάρβε, μπλε και λευκά azulejos του 1730 καλύπτουν το εσωτερικό σε τέτοιο βαθμό, που επισκιάζουν ακόμη και το περίτεχνο, επίχρυσο ιερό.
Τα φημισμένα χειροποίητα κεραμικά
Αν σας εντυπωσίασαν τα azulejos, αφιερώστε λίγο χρόνο για να μυηθείτε στην ακμάζουσα παραδοσιακή τέχνη των χειροποίητων κεραμικών, διακοσμητικών αλλά και καθημερινής χρήσης. Στα άφθονα εργαστήρια μπορείτε να θαυμάσετε τους τεχνίτες επί το έργον και να αγοράσετε έξοχα αναμνηστικά, τα ωραιότερα θα τα βρείτε μόλις 15΄ οδικώς από το Silves, στο Porches Pottery. Πρόκειται για το κεραμοποιείο που ίδρυσαν το 1968 οι καλλιτέχνες Patrick Swift από την Ιρλανδία και Lima de Freitas από την Πορτογαλία και συνεχίζουν οι κόρες του πρώτου, Stella και Julie, στα επιδέξια χέρια των οποίων τα παραδοσιακά πορτογαλικά σχέδια αποκτούν νέα πνοή και πιο σύγχρονο ύφος.
Τα κομψά μπλε, τιρκουάζ, πράσινα και κίτρινα σχέδια αποτυπώνουν τη φύση της χώρας, όπως λουλούδια, λιβελούλες και ψάρια, σε λευκό φόντο και στολίζουν σερβίτσια, βάζα, βάσεις φωτιστικών, κηροπήγια, ακόμη και σαπουνοθήκες, ενώ μπορούν να σταλούν συσκευασμένα απευθείας στη διεύθυνσή σας. Φροντίστε να βρεθείτε στο εργαστήριο μεσημέρι, ώστε να καθίσετε στη σκιά της μεγάλης ροζ βουκαμβίλιας του Bar Bacchus, του δικού τους μπιστρό που σερβίρει ελαφριά πιάτα με τοπικό κρασί.
Τα ισλαμικά λουτρά του Loulé
Μόλις ένα χρόνο πριν εγκαινιάστηκαν τα αναστηλωμένα ισλαμικά λουτρά που οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν πριν 16 χρόνια και αποτελούν μοναδικό εναπομείναν δείγμα του είδους στην Πορτογαλία. Η ιστορία αυτού του σημαντικού πολιτιστικού μνημείου ανάγεται στον 12ο αιώνα, όταν το Loulé αποτελούσε μεσαιωνικό, ισλαμικό οικισμό και κατά την επίσκεψή σας θα μπορέστε να δείτε και τα πέντε ξεχωριστά μέρη που τα αποτελούσαν: τα κρύα μπάνια, τα θερμαινόμενα από ένα υπόγειο υδραυλικό σύστημα κατά τα ρωμαϊκά πρότυπα, τα ζεστά μπάνια, αντίστοιχα με τη σημερινή σάουνα, το χώρο με τους κλιβάνους θέρμανσης και το δωμάτιο υποδοχής και προετοιμασίας όσων επισκέπτονταν τα λουτρά.
Επισκέψιμο είναι επίσης το τμήμα της Casa Senhorial da Família Barreto που έχει διασωθεί – πρόκειται για ιδιωτική κατοικία που μεταγενέστερα είχε χτιστεί πάνω στα ερείπια των λουτρών. Τέλος, κατά την επίσκεψή σας στο Loulé, μη χάσετε την ευκαιρία μιας βόλτας στην περίφημη αγορά τροφίμων του με τη ζωηρή και αυθεντική ατμόσφαιρα, ιδανική για να αγοράσετε ονομαστά τοπικά προϊόντα, από μέλι ως πιπεριές πίρι-πίρι.
Η εμπειρία των αγορών τροφίμων
Η παραπάνω αγορά τροφίμων στο Loulé είναι μια καλή αρχή για να αναμειχθείτε με τους ντόπιους και να τους ακολουθήσετε εκεί όπου προμηθεύονται τα φρεσκότερα και πιο γνήσια προϊόντα της εύφορης περιοχής τους. Θα αγοράσετε αμύγδαλα όλο γεύση, τοπικά αλλαντικά της καλύτερης ποιότητας, ό,τι παράγεται σε βάση το αλεύρι από τις χαρουπιές που αφθονούν στο Αλγκάρβε και θα συγκρίνετε τα ζουμερά πορτοκάλια τους με τα δικά μας. Αγορά τροφίμων όμως στο Αλγκάρβε, σημαίνει πάνω από όλα ψαραγορά και εκείνη του Olhão, ονομαστό ψαροχώρι από τα μεσαιωνικά χρόνια στο ανατολικό τμήμα της περιοχής, είναι το κατάλληλο μέρος για να ζήσετε ένα αυθεντικό κομμάτι της καθημερινότητας των ντόπιων. Καθώς οι πάγκοι με τα robalo (λαβράκια), τους lagosta (αστακούς), τα χταπόδια, τα καλαμάρια και τα εντυπωσιακά σε ποικιλία και μέγεθος ψάρια του Ατλαντικού θα σας ανοίξουν σίγουρα την όρεξη, διασχίστε το δρόμο και δοκιμάστε μερικά από τα ολόφρεσκα θαλασσινά και ψαρικά της αγοράς στο άριστο μικρό εστιατόριο Terra i Mar, με σπεσιαλιτέ την τραγανή δράκαινα και τα αυγά σουπιάς.
Δοκιμάζοντας τα τοπικά κρασιά
Εκτός από τα κρασιά που θα δοκιμάσετε σε εστιατόρια και ταβερνάκια και θα προμηθευτείτε από τις αγορές τροφίμων, μπορείτε να εντρυφήσετε στο πορτογαλικό terroir προγραμματίζοντας μια επίσκεψη σε κάποιο οινοποιείο, ιδανικά στο Morgado do Quintão, το οινοποιείο που ίδρυσε στις αρχές του 1800 ο Κόμης του Silves. Έχοντας πλέον περάσει στα χέρια της τέταρτης γεννάς και ακολουθώντας μεθόδους ήπιων παρεμβάσεων και βιολογικής οινοποίησης, το οινοποιείο παράγει εξαιρετικά κρασιά αναβιώνοντας παλιές ποικιλίες σταφυλιών όπως το Negramole. Οινικές δοκιμές διοργανώνονται Δευτέρα με Σάββατο και συνοδεύονται από τοπικά τυριά και αλλαντικά, αλλά για μια ξεχωριστή εμπειρία κάντε κράτηση για γεύμα στη σκιά της ηλικίας 2.000 ετών ελιάς του οινοποιείου, με τα πιάτα να συνοδεύουν 4 από τα κρασιά του αμπελώνα τους. Αν πάλι σας μάγεψε το ειδυλλιακό σκηνικό, μπορείτε να μείνετε σε κάποια από τις αγροικίες του Morgado do Quintão που περιβάλουν τα κτήματα.
Μια ατέλειωτη γκάμα από θαλάσσιες δραστηριότητες
Το ότι το Αλγκάρβε παρουσιάζει τόσες όψεις και ταξιδιωτικές επιλογές, δεν σημαίνει φυσικά ότι θα απαρνηθείτε τις υπέροχες παραλίες του. Αυτός εξάλλου είναι κι ο μεγάλος πειρασμός για όσους ταξιδεύουν ως τον πορτογαλικό νότο τους ζεστούς μήνες: να παραδοθούν στο ειδυλλιακό, ανέμελο σκηνικό χρυσαφένιων ακρογιαλιών όπως οι Praia do Anção και Praia da Marinha, η αγαπημένη των ντόπιων Praia do Alvor, οι γειτονικές Praia do Camilo και Praia da Dona Ana ή η άγνωστη στους τουρίστες αλλά υπέροχη Praia de Albandeira, για να αναφέρουμε μόνο μερικές.
Ένα πλήθος θαλάσσιων μέσων μεταφοράς – από μεγάλα καταμαράν ως μικρά γιοτ και ψαρόβαρκες – προσφέρουν εκδρομές για ψάρεμα στα ανοιχτά, καταδύσεις, κολύμπι και βουτιές σε απομονωμένες παραλίες και θαλάσσιες σπηλιές. Εντυπωσιακότερη όλων, η σπηλιά Benagil διαθέτει ένα φυσικό άνοιγμα που συγκεκριμένη ώρα της ημέρας κάνει το νερό να λαμπυρίζει, αλλάζοντας το χρώμα του από μπλε σε σμαραγδένιο. Οι πιο περιπετειώδεις μπορούν να παρακολουθήσουν μαθήματα scuba diving με τους θαλάσσιους βιολόγους του κέντρου Mar Ilimitado στο Sagres, που ειδικεύονται σε θέματα προστασίας της θαλάσσιας ζωής. Ακόμη καλύτερα, ακολουθήστε τους σε ένα μίνι ταξίδι παρατήρησης θαλάσσιων κητών, χελωνών και θαλασσοπουλιών, έχοντας συχνά δελφίνια για συντροφιά σας.
Και βέβαια οι λάτρεις του surf θα βρουν ιδανικές συνθήκες και πολλές σχολές εκμάθησης στο Αλγκάρβε, ιδιαίτερα στη δυτική ακτή του. Η Future Surf στο Portimão θεωρείται κορυφαία, με πεπειραμένους δασκάλους, που τροποποιούν τα μαθήματα μεταξύ της ακτής του Portimão για τους αρχάριους και των παραλιών στα δυτικά για τους πραγματικά έμπειρους surfers. Όσο για τα υπόλοιπα θαλάσσια σπορ, τα ήρεμα νερά του Quinta do Lago προσφέρονται για θαλάσσιο σκι, υδάτινα φουσκωτά παιχνίδια και jet ski, η παραλία Alvor είναι το καλύτερο σημείο για kitesurf, ενώ μια βόλτα με θαλάσσιο ποδήλατο για όλη την οικογένεια είναι ενδεδειγμένη στην όμορφη παραλία Martinhal.
